HR, 30-09-2016, nr. 15/01943

1. Deze beroepsaansprakelijkheidszaak betreft de vraag of verweerder in cassatie (hierna: [verweerder]) als advocaat van eiseres tot cassatie (hierna: Pegroam) de bevoegdheid tot executie van een verstekvonnis (uit 1982) heeft laten verjaren. Als gevolg van deze beroepsfout zou Pegroam schade hebben geleden.

Het betreft een verstekvonnis van 17 juni 1982 waarin – kort gezegd – [betrokkene 2] is veroordeeld tot betaling van een geldbedrag. De vordering is aan Pegroam gecedeerd. Op 28 mei 2002 heeft [verweerder] als advocaat van Pegroam op verzoek van Pegroam tot verhaal van de vordering op [betrokkene 2] executoriaal derdenbeslag onder Nemaco B.V. laten leggen.

In een in 2009 door [betrokkene 2] tegen Pegroam gericht executiegeschil is vervolgens de vraag gerezen of inmiddels niet sprake is van verjaring. Dat de beslaglegging in 2002 stuitende werking heeft, staat buiten kijf. De vraag is echter of na deze beslaglegging in 2002 binnen vijf jaar een (nieuwe) stuitingshandeling nodig was (en zo ja, of zij heeft plaatsgevonden). Het Hof Amsterdam komt in het executiegeschil inderdaad tot dat oordeel en neemt verjaring in 2007 aan.

In de vervolgens door Pegroam tegen [verweerder] gestarte beroepsaansprakelijkheidszaak heeft [verweerder] betoogd dat van verjaring geen sprake is. Een nadere stuitingshandeling in 2007 was volgens hem niet noodzakelijk (onder meer) omdat het in 2002 gelegde executoriale beslag de verjaringstermijn (voortdurend) heeft gestuit. Van een beroepsfout was volgens [verweerder] dan ook geen sprake.

Het Hof Amsterdam, nu in deze beroepsaansprakelijkheidszaak, komt tot het oordeel dat het executoriaal derdenbeslag voortdurende stuitende werking heeft. [verweerder] heeft daarom geen beroepsfout gemaakt door geen nadere stuitingshandelingen te verrichten. Dat het hof in het executiegeschil wel verjaring heeft aangenomen, doet hieraan volgens het hof niet af; dat arrest heeft slechts gezag van gewijsde tussen Pegroam en [betrokkene 2].

In cassatie richten zich de klachten tegen het oordeel van het hof dat het executoriale beslag voortdurende stuitende werking heeft en dat [verweerder] dan ook geen beroepsfout heeft gemaakt door in 2007 geen nadere stuitingshandelingen te verrichten.

2. In cassatie kan worden uitgegaan van de feiten die zijn vastgesteld door het Hof Amsterdam in het bestreden arrest van 16 december 2014, rov. 2:1.

(i) [verweerder] heeft tot november 2007 als advocaat opgetreden van [betrokkene 1] en zijn vennootschappen Bouwplan B.V. (hierna: Bouwplan) en Pegroam in een geschil dat zijn vennootschappen hadden met [betrokkene 2] (hierna: [betrokkene 2]) en aan hem gelieerde vennootschappen.

(ii) Bij (verstek)vonnis in kort geding van 17 juni 1982 zijn [betrokkene 2] en de aan hem gelieerde vennootschap Apollonia Charters Ltd veroordeeld tot betaling aan Bouwplan van NLG 110.025,62, vermeerderd met de wettelijke rente en de proceskosten van Bouwplan (hierna: de vordering). Op 7 mei 1985 heeft Bouwplan de vordering aan Pegroam gecedeerd.

(iii) Tussen 1982 en 2002 zijn er door of namens Bouwplan dan wel Pegroam geen op executie gerichte acties verricht.

(iv) Op 28 mei 2002 heeft [verweerder] op verzoek van Pegroam tot verhaal van de vordering - onder meer - executoriaal derdenbeslag onder Nemaco B.V. (hierna: Nemaco) laten leggen op vorderingen van [betrokkene 2] op Nemaco.

(v) Nadat in 2008 Pegroam een verklaringsprocedure is gestart tegen Nemaco heeft de Rechtbank Amsterdam bij vonnis van 25 februari 2009 Nemaco veroordeeld om aan Pegroam te betalen een bedrag van € 95.457,88 vermeerderd met wettelijke rente, plus de proceskosten.

(vi) Vervolgens heeft [betrokkene 2] in 2009 meerdere vorderingen tegen Pegroam ingesteld die alle als inzet hebben dat Pegroam geen rechten aan het verstekvonnis uit 1982 kan ontlenen (hierna: het executiegeschil).

(vii) Op 8 oktober 2009 hebben Pegroam en [betrokkene 2] een vaststellingsovereenkomst gesloten waarbij [betrokkene 2], kort gezegd, € 150.000,- in depot heeft gesteld tegen opheffing van de gelegde beslagen en waarbij voorts uitbetaling van dat bedrag afhankelijk is gesteld van de uitkomst van het executiegeschil.

(viii) Bij eindarrest van 10 april 2012 heeft het Hof Amsterdam voor recht verklaard dat het recht van tenuitvoerlegging van het verstekvonnis van 17 juni 1982 is verjaard en heeft het Pegroam veroordeeld de tenuitvoerlegging van dat vonnis te staken. Conform de vaststellingsovereenkomst is medio april 2012 het bedrag van € 150.000,- aan [betrokkene 2] uitgekeerd; vervolgens heeft Pegroam [verweerder] op 11 april 2012 aansprakelijk gesteld voor haar schade die het gevolg is van het laten verjaren van de vordering.

3. Bij inleidende dagvaarding van 31 mei 2012 heeft Pegroam gevorderd, bij vonnis uitvoerbaar bij voorraad, [verweerder] te veroordelen tot betaling van € 358.450,55 met wettelijke rente vanaf 25 april 2012 en met veroordeling van [verweerder] in de kosten van het geding.

Pegroam heeft aan haar vordering ten grondslag gelegd dat [verweerder] een beroepsfout heeft gemaakt door de bevoegdheid tot executie van het verstekvonnis van 17 juni 1982 te laten verjaren. Omdat [verweerder] een beroepsfout heeft gemaakt, is hij jegens Pegroam aansprakelijk voor de daardoor geleden schade, welke Pegroam heeft gesteld op een bedrag van € 358.450,55 met wettelijke rente vanaf 25 april 2012.

[verweerder] heeft zich tegen de vordering verweerd.

4. De Rechtbank Amsterdam heeft, na een tussenvonnis van 26 september 2012 en een comparitie van partijen op 6 december 2012, in haar eindvonnis van 6 maart 2013 [verweerder] veroordeeld om aan Pegroam te betalen een bedrag van € 121.875,82, vermeerderd met de wettelijke rente vanaf 25 april 2012 tot aan de dag van voldoening. De rechtbank heeft [verweerder] in de proceskosten veroordeeld en het vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad verklaard.

De rechtbank heeft overwogen dat zij allereerst voor de vraag staat of [verweerder] een beroepsfout heeft gemaakt. Bij beantwoording van die vraag dient te worden onderzocht of [verweerder] als redelijk bekwaam en redelijk handelend advocaat heeft gehandeld jegens Pegroam (rov. 4.1). De rechtbank overweegt dan:

“4.2. [verweerder] betwist dat hij de bevoegdheid het verstekvonnis te executeren heeft laten verjaren. Volgens [verweerder] was de verjaring – anders dan het hof heeft geoordeeld, aan wiens arrest hij niet is gebonden – op zijn vroegst in 2009 voltooid, terwijl hij het dossier in november 2007 aan de opvolgend advocaat heeft overgedragen. [verweerder] voert daartoe primair aan dat de executoriale derdenbeslagen de verjaring van de derdenbeslagen blijvend hebben gestuit en subsidiair dat de verjaring in 2004 is gestuit door de procedures die Pegroam in Frankrijk tegen [betrokkene 2] heeft gevoerd.

7. In cassatie heeft Pegroam één middel aangevoerd dat zich richt tegen de rov. 3.7, 3.7.1 en 3.7.2 en tegen de daarop voortbouwende overwegingen (rov. 3.8-3.11). Het middel richt zich eerst en vooral op het oordeel van het hof dat een executoriaal derdenbeslag de verjaring van de bevoegdheid om een veroordelend vonnis te executeren voortdurend zou stuiten.

In dit verband wordt in de eerste plaats aangevoerd dat uit het slot van rov. 3.7 blijkt dat het hof miskent dat het in deze zaak niet gaat om stuiting van de verjaring van een rechtsvordering (art. 3:319 jo. 3:316 BW), maar om stuiting van de verjaring van de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van een rechterlijke uitspraak (art. 3:324 jo. 3:325 jo. 3:319 BW).

In de tweede plaats heeft het hof volgens Pegroam in rov. 3.7.1 en 3.7.2 het volgende miskend. Het executoriaal derdenbeslag kwalificeert als daad van tenuitvoerlegging in de zin van art. 3:325 lid 2 sub c BW. In de aanhef van genoemd artikel wordt (onder meer) art. 3:319 BW van overeenkomstige toepassing verklaard. Uit art. 3:319 lid 1 jo. lid 2 BW volgt dat door stuiting een nieuwe verjaringstermijn gaat lopen die niet langer is dan vijf jaar. Die nieuwe verjaringstermijn is in deze zaak van toepassing.

Volgens Pegroam biedt de regeling van verjaring in Boek 3 BW geen grondslag om het leggen van executoriaal (derden)beslag op basis van een in kracht van gewijsde gegane rechterlijke uitspraak, gelijk te stellen met het instellen van een eis die door toewijzing wordt gevolgd. Voor een dergelijke gelijkstelling zou overigens ook geen rechtvaardiging zijn, omdat verjaring van de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging immers pas een rol gaat spelen nadat de uitspraak in kracht van gewijsde is gegaan (zie art. 3:324 lid 2 BW). Verjaring van de rechtsvordering en een ter voorkoming daarvan noodzakelijke gerechtelijke procedure om een executoriale titel te verkrijgen speelt derhalve geen rol meer.

Het hof heeft dit alles naar het oordeel van Pegroam miskend. Gegrondbevinding van de klacht brengt mee dat ook de voortbouwende oordelen in rov. 3.8-3.11 niet in stand kunnen blijven.

8. [verweerder] betrekt in zijn schriftelijke toelichting de stelling dat Pegroam belang bij het middel mist. In de kern komt dit erop neer dat Pegroam de specifieke context van beroepsaansprakelijkheid waarin de centrale verjaringsvraag speelt, miskent. Het lijkt mij verstandig hiermee te beginnen.

9. Centraal in de onderhavige procedure staat de vraag of [verweerder] aansprakelijk is vanwege een door hem gemaakte beroepsfout die er, kort gezegd, in zou bestaan dat hij als advocaat de bevoegdheid van Pegroam om een veroordelend verstekvonnis in kort geding te executeren heeft laten verjaren, althans heeft nagelaten de verjaring tijdig te stuiten.

Hoofdrol speelt daarbij een executoriaal derdenbeslag dat op 28 mei 2002 door Pegroam is gelegd onder Nemaco op vorderingen van [betrokkene 2] op basis van een verstekvonnis van 17 juni 1982 waarbij – kort gezegd – [betrokkene 2] is veroordeeld tot betaling aan – opnieuw kort gezegd – Pegroam en waartegen geen rechtsmiddel is ingesteld. In dit verband is de vraag of dit beslag permanent (voortdurend) stuitende werking heeft ten aanzien van de verjaring van de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van het vonnis of dat dit beslag er slechts toe leidt dat een nieuwe verjaringstermijn van vijf jaar begint te lopen. In het laatste geval had [verweerder] in 2007 nadere stuitingshandelingen moeten verrichten, hetgeen niet is gebeurd.

In een executiegeschil tussen Pegroam en [betrokkene 2] is het Hof Amsterdam van de laatste uitleg uitgegaan. Het heeft in die procedure bij eindarrest van 10 april 2012 voor recht verklaard dat de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van het verstekvonnis is verjaard en heeft Pegroam veroordeeld de tenuitvoerlegging van het vonnis te staken. Vervolgens heeft Pegroam [verweerder] aansprakelijk gesteld en hem het zojuist genoemde verwijt gemaakt.

In de onderhavige procedure komt het Hof Amsterdam zo opnieuw voor de verjaringsvraag te staan, maar nu in de verhouding Pegroam vs. [verweerder]. De rechtbank heeft in de onderhavige procedure in eerste instantie als vaststaand aangenomen dat de executiebevoegdheid op 28 mei 2007 is verjaard en [verweerder] daarvoor aansprakelijk gehouden, omdat hij heeft nagelaten de verjaring te stuiten. Daarbij heeft de rechtbank onder meer het verweer van [verweerder] verworpen dat een executoriaal beslag de verjaring voortdurend zou stuiten.

In dit kader zit het Hof Amsterdam in het hier bestreden arrest van 16 december 2014 op het spoor dat een executoriaal derdenbeslag wel degelijk voortdurend stuitende werking zou hebben. Het komt tot de conclusie dat hoewel de letterlijke tekst van art. 3:319 BW daarover wellicht vragen openlaat, uit de parlementaire geschiedenis van dat artikel, de relevante literatuur en jurisprudentie in 2007 eensluidend bleek dat het leggen van executoriaal beslag voortdurend stuitende (blokkerende) werking heeft. Vervolgens heeft het geoordeeld dat van een beroepsfout van [verweerder] geen sprake is, omdat een redelijk handelend en redelijk bekwaam advocaat9.er destijds, in 2007, op basis van de toenmalige literatuur en rechtspraak ‘dan ook’ vanuit mocht gaan dat het niet nodig was nadere stuitingshandelingen te verrichten nu er reeds een executoriaal derdenbeslag was gelegd. Het hof heeft de vorderingen van Pegroam tegen [verweerder] vervolgens afgewezen.

10. Uiteindelijk betreft het hier dus een verjaringskwestie, zij het in de context van een beroepsaansprakelijkheidszaak. [verweerder] betoogt nu dat Pegroam deze specifieke context miskent en daarom belang bij het middel mist. Ik geloof niet dat [verweerder] gelijk heeft op dit punt.

Ik licht dat toe.

11. De stelling dat Pegroam belang bij het middel mist, wordt door [verweerder] in zijn schriftelijke toelichting onder 3.6 als volgt toegelicht:

[verweerder] werkt dit betoog nader uit in zijn schriftelijke toelichting onder 5. Kern van dit betoog, in mijn parafrase, is dat het hof, ‘los’ van het exacte antwoord op de vraag naar het destijds geldende recht op het stuk van verjaring, zou hebben geoordeeld dat [verweerder] in 2007 in ieder geval mocht denken dat hij niet tot nadere stuitingshandelingen gehouden was.

In mijn lezing doet het hof wat anders en heeft Pegroam ook belang bij het middel.

12. De klacht van Pegroam is in eerste instantie gericht tegen het inhoudelijke verjaringsoordeel van het hof in diens rov. 3.7, 3.7.1 en 3.7.2 dat vervolgens in rov. 3.8 en 3.10 uitmondt in het oordeel dat van (aansprakelijkheid voor) een beroepsfout van [verweerder] geen sprake is en uiteindelijk in rov. 3.11 leidt tot afwijzing van de vorderingen van Pegroam jegens [verweerder]. In de cassatiedagvaarding heeft Pegroam onder 6 echter wel degelijk aangegeven dat de voortbouwende oordelen in rov. 3.8-3.11 bij gegrondbevinding van de klacht niet in stand kunnen blijven. Daarmee is duidelijk dat Pegroam met haar aanval in cassatie op de rov. 3.7-3.7.2 beoogt ook de oordelen van het hof in de daarop volgende rechtsoverwegingen aan te vallen.

Een succesvolle klacht over de rov. 3.7-3.7.2 trekt in de visie van Pegroam het fundament onder de verdere oordelen van het hof weg. Voor zover het hof inderdaad in de rov. 3.8 e.v. geen zelfstandige, dat wil zeggen niet op de redenering in rov. 3.7-3.7.2 gebaseerde, oordelen geeft over de vraag of [verweerder] een beroepsfout kan worden verweten, lijkt deze strategie adequaat, - waarmee ik overigens nog niet gezegd heb dat zij daadwerkelijk succes oplevert - en heeft Pegroam in mijn visie wel degelijk belang bij het middel.

13. Dat doet vervolgens de vraag rijzen of het hof in de rov. 3.8 e.v. inderdaad zelfstandige, niet op de redenering in rov. 3.7-3.7.2 gebaseerde, oordelen geeft over de vraag of [verweerder] een beroepsfout kan worden verweten. Hoewel de woorden van het hof hier niet steeds gelukkig zijn, is dat strikt genomen niet het geval nu het hof in rov. 3.8 uit het onder 3.7 door hem overwogene afleidt (1) dat ‘ofschoon de letterlijke tekst van artikel 3:319 BW daarover wellicht vragen openlaat, uit de parlementaire geschiedenis van dat artikel, de relevante literatuur en jurisprudentie in 2007 eensluidend bleek dat het leggen van executoriaal beslag voortdurende stuitende (blokkerende) werking heeft’ en het vervolgens (2) op basis van deze parlementaire geschiedenis, literatuur en jurisprudentie oordeelt dat een redelijk handelende en redelijk bekwaam advocaat er ‘dan ook’ vanuit mocht gaan dat de verjaring gestuit blijft en (3) dat van hem ‘dan ook’ niet kon worden verlangd dat hij nadere stuitingshandelingen zou verrichten. En ‘dat’ betekent dat [verweerder] geen beroepsfout heeft gemaakt.

De redenering van het hof is daarmee niet opgetuigd als: (a) ‘zo zit het verjaringstechnisch’ en (b) ‘los daarvan mocht [verweerder] in ieder geval denken dat het verjaringstechnisch in elkaar zit zoals hij dacht’. In zijn arrest concludeert het hof op basis van (analyse van) wet, parlementaire geschiedenis en rechtspraak hoe het verjaringstechnisch zit, nl. anders dan de rechtbank heeft aangenomen, en komt het vervolgens niet alleen tot het oordeel dat [verweerder] ‘dan ook’ geen beroepsfout heeft gemaakt, maar ook tot de conclusie dat de rechtbank ten onrechte tussen [verweerder] en Pegroam heeft aangenomen dat ‘de vordering’ (beter: de executiebevoegdheid) is verjaard op 28 mei 2007. Dat laatste past bij de uitleg dat het hof inderdaad verjaringstechnisch meent dat een executoriaal beslag voortdurend stuitende werking heeft.10.

14. ’ s Hofs oordeel over wat een redelijk handelende en redelijk bekwaam advocaat mocht afleiden uit de wetsgeschiedenis, literatuur en jurisprudentie bouwt zozeer voort op de aangevallen rechtsoverwegingen dat het niet als zelfstandig dragende grond kan worden beschouwd. Dat oordeel (die overweging) kan niet zelfstandig blijven bestaan zonder hetgeen is overwogen onder rov. 3.7, 3.7.1 en 3.7.2.

Pegroam heeft daarom, anders dan [verweerder] betoogt, wel degelijk belang bij het middel.

15. Kern van het verwijt dat Pegroam het hof in cassatie maakt, is dat het bij zijn analyse van wet, rechtspraak en literatuur het onderscheid tussen verjaring van een rechtsvordering en de verjaring van de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van een rechterlijke uitspraak heeft miskend, althans ten onrechte op verjaring van de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van een rechterlijke uitspraak (deels) het regime dat van toepassing is op verjaring van een rechtsvordering heeft toegepast. Het gevolg daarvan is dat het hof ten onrechte (voor 2007) uitkomt bij de conclusie dat een executoriaal derdenbeslag voortdurend stuitende werking heeft en daarop vervolgens baseert dat [verweerder] geen beroepsfout heeft gemaakt en dus niet aansprakelijk is jegens Pegroam.

Ik zal hierna eerst ingaan op (1) de wettelijke regeling en haar parlementaire geschiedenis, (2) rechtspraak van Uw Raad, (3) lagere rechtspraak en doctrine om uiteindelijk (4) het middel op zijn merites te beoordelen.

De verjaringsregeling in Titel 3.11 BW

16. Een nadere analyse van de verjaringsregeling van Titel 11 van Boek 3 BW is aangewezen. In deze regeling wordt een aantal thema’s geadresseerd:

17. Die laatste regeling is in casu natuurlijk van belang. De toepasselijke termijn voor de verjaring van de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van een rechterlijke uitspraak betreft 20 jaar, aldus art. 3:324 lid 1 BW. Art. 3:325 BW geeft vervolgens in lid 1 aan dat de art. 3:319-323 BW van overeenkomstige toepassing zijn op de verjaring van art. 3:324 BW. Dat is van belang voor de stuitingsproblematiek. Art. 3:319 BW ziet immers op de rechtsgevolgen van een stuiting. In art. 3:325 lid 2 BW wordt specifiek aangegeven hoe de verjaring van art. 3:324 BW wordt gestuit. Daarbij valt op dat van een vergelijkbare opzet sprake is als in art. 3:316 e.v. BW. Stuiting vindt, kort gezegd, plaats, in geval van betekening van de uitspraak of schriftelijke aanmaning (vgl. art. 3:317 BW), erkenning (vgl. art. 3:318 BW) of een daad van tenuitvoerlegging (vgl. art. 3:316 BW).

18. In het wettelijk systeem wordt daarmee onderscheid gemaakt tussen verjaring van een rechtsvordering (in casu verbonden aan een vorderingsrecht van Pegroam op [betrokkene 2]) en verjaring van de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van een uitspraak (hierna ook wel: de executiebevoegdheid). Zolang zo’n uitspraak er nog niet is, geldt het voor de verjaring van een rechtsvordering geschreven regime, maar zodra zo’n uitspraak er is, heeft men met het voor de verjaring van een rechtsvordering geschreven regime niet langer te maken.11.Dan is enkel nog relevant de vraag wanneer de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van de uitspraak verjaart. Is eenmaal een toewijzende uitspraak verkregen dan begint, zo blijkt derhalve uit art. 3:324 BW, een andere verjaring te lopen, nu van de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van deze uitspraak.12.De verjaring van de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging is daarmee in de plaats gekomen van de verjaring van de rechtsvordering.13.

Vanaf het moment dat er een voor tenuitvoerlegging vatbare uitspraak is, geldt derhalve enkel het regime van art. 3:324-325 BW zij het dat dat regime verwijst naar enkele bepalingen, daaronder begrepen art. 3:319 BW, die in eerste instantie zijn geschreven voor de verjaring van een rechtsvordering.

19. Voor de onderhavige zaak is van belang dat:

- art. 3:324 BW een verjaringstermijn van 20 jaar geeft;14.

Omdat het in casu gaat om het leggen van een executoriaal beslag, is relevant dat in art. 3:325 lid 2, aanhef en onder c, BW is bepaald dat de verjaring van art. 3:324 BW wordt gestuit door “iedere daad van tenuitvoerlegging, mits daarvan binnen de door de wet voorgeschreven tijd of, bij gebreke van zodanig voorschrift, met bekwame spoed mededeling aan de wederpartij wordt gedaan.” In de parlementaire geschiedenis wordt hierover opgemerkt:

“In het eerste lid van dit nieuwe artikel zijn op de in het vorige artikel geregelde verjaring van de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van een rechterlijke of arbitrale uitspraak de artikelen 18a-20b van overeenkomstige toepassing verklaard. Er is geen reden, waarom stuiting, verlenging en afstand van verjaring, alsmede het gevolg van het verstrijken van de verjaringstermijn ten aanzien van de aan de toegewezen vorderingen verbonden zekerheidsrechten, in beginsel anders zouden moeten worden geregeld dan op de wijze waarop dit ten aanzien van de verjaring van de rechtsvordering is geschied. Slechts ten aanzien van de stuitingshandelingen is in lid 2 een bijzondere regeling opgenomen. Voorts geldt ook met betrekking tot deze extinctieve verjaring dat de rechter daarop niet ambtshalve mag letten en dat degeen die verjaring kan inroepen, daarvan door een verklaring afstand kan doen, echter niet vóórdat de verjaring is voltooid.

De handelingen waardoor deze verjaring kan worden gestuit, worden opgesomd in het tweede lid. Gelijk bij de verjaring van de rechtsvordering, vind stuiting plaats door een schriftelijke aanmaning en door erkenning van de in de uitspraak vastgestelde verplichting. Voorts wordt gestuit door betekening van de uitspraak en door iedere daad van tenuitvoerlegging mits daarvan binnen de door de wet voorgeschreven tijd of, bij gebreke van zodanig voorschrift, met bekwame spoed mededeling aan de wederpartij wordt gedaan. Zo zal een executoriaal derdenbeslag jegens de geëxecuteerde stuiten, mits het beslag overeenkomstig artikel 476 Rv. aan hem is betekend. Als tijdstip van stuiting geldt dan de dag van het leggen van het beslag.”15.

In de parlementaire geschiedenis wordt er, zo blijkt, vanuit gegaan dat een executoriaal derdenbeslag een ‘daad van tenuitvoerlegging’ is in de zin van art. 3:325 lid 2 onder c BW en als zodanig stuitende werking heeft.

20. Voor de rechtsgevolgen van stuiting verwijst art. 3:325 BW naar art. 3:319 BW dat van overeenkomstige toepassing is verklaard. Art. 3:319 lid 1 BW geeft aan dat door stuiting van de verjaring van een rechtsvordering, anders dan door het instellen van een eis die door toewijzing wordt gevolgd, een nieuwe verjaringstermijn begint te lopen met de aanvang van de volgende dag. In aansluiting daarop wordt in het tweede lid van art. 3:319 BW bepaald dat de nieuwe verjaringstermijn gelijk is aan de oorspronkelijke, doch niet langer dan vijf jaren.16.Niettemin treedt de verjaring in geen geval op een eerder tijdstip in dan waarop ook de oorspronkelijke termijn zonder stuiting zou zijn verstreken.

Zo bekeken stuit een executoriaal derdenbeslag als ‘daad van tenuitvoerlegging’ in de zin van art. 3:325 lid 2 onder c BW dus de verjaring van de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van een rechterlijke uitspraak, met als gevolg dat een nieuwe verjaringstermijn van 5 jaar gaat lopen.

21. Dat het hof in casu op een ander spoor zit, immers niet bij een nieuwe termijn van 5 jaar is uitgekomen, heeft te maken met het feit dat het aansluiting heeft gezocht bij de uitzondering die in de tekst van art. 3:319 lid 1 BW is terug te vinden: stuiting van de verjaring van een rechtsvordering door het instellen van een eis die door toewijzing wordt gevolgd. Ik kom op deze redenering hierna (onder 34 e.v.) nog terug.

In de parlementaire geschiedenis bij art. 3:319 BW wordt aangegeven dat in dat geval de verjaring gestuit blijft, ook al zou sedert het instellen van de eis een nieuwe verjaringstermijn zijn verstreken. Daarbij wordt verwezen naar HR 7 juni 1935, NJ 1935, p. 1276 dat hierna (onder 23 e.v. en 36 e.v.) nog aan de orde komt.17.De ‘afronding van deze uitzondering’, aldus de parlementaire geschiedenis bij art. 3:319 BW, vindt men in art. 3:324 BW: is eenmaal een toewijzende uitspraak verkregen, dan begint een nieuwe (te begrijpen als: andere) verjaring te lopen, nu van de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van deze uitspraak.18.

In de parlementaire geschiedenis bij art. 3:324 BW wordt vervolgens aangegeven dat een specifieke regeling van de verjaring van de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van een uitspraak gewenst is, omdat tot dan toe een specifieke regeling ontbrak én omdat uit het wettelijk stelsel volgt dat geen verjaring van de rechtsvordering intreedt wanneer een eis wordt ingesteld en daarop toewijzing volgt.19.

22. In de fase waarin het draait om de verjaring van de rechtsvordering - van een voor tenuitvoerlegging vatbare uitspraak is nog geen sprake - heeft het instellen van een eis dus stuitende werking. In feite is deze stuiting voorwaardelijk.20.De verjaring is niet gestuit als de ingeleide eis uiteindelijk niet, ook niet via de ‘omweg’ van art. 3:316 lid 2 BW,21.tot toewijzing leidt.22.Wordt de eis echter wel door toewijzing gevolgd dan blijft de verjaring gestuit tot en met de dag van de toewijzende uitspraak, ook al zou sinds het instellen van de eis een nieuwe verjaringstermijn al zijn verstreken.23.Vervolgens begint een andere verjaring te lopen, immers die van de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van de uitspraak.

Rechtspraak van de Hoge Raad

23. Verwarrend in dit verband lijkt vooral het arrest HR 7 juni 1935, NJ 1935, p. 1276 m.nt. P. Scholten (Groen/Staat en Ontvanger) waarnaar het hof verwijst en dat ook in parlementaire geschiedenis van art. 3:319 BW wordt genoemd.

De parlementaire geschiedenis vermeldt, zoals hiervoor onder 21 al is aangegeven, dat de verjaring in geval van het instellen van een eis die door toewijzing wordt gevolgd, gestuit blijft, ook al zou sedert het instellen van de eis een nieuwe verjaringstermijn zijn verstreken. Daarbij wordt verwezen naar genoemde beslissing.24.

Zij ziet op een belastingschuld en betreft een invorderingskwestie. De Ontvanger heeft executoriaal beslag gelegd onder Groen ten laste van Hulsman. Nadat Uw Raad heeft overwogen dat dit executoriaal beslag onder derden strekt tot tenuitvoerlegging van het dwangbevel tot invordering van de door Hulsman verschuldigde belasting en dan ook een akte van vervolging is in de zin van art. 11 van de Wet op de invordering van ’s Rijks directe belastingen, volgt:

“dat voorts bij het vierde onderdeel van het middel tevergeefs wordt bestreden de opvatting van het Hof, dat de stuitende werking van het beslag heeft voortgeduurd tot dat de laatste beslissing in de daarop gevolgde procedure was gevallen;

dat die voortduring van de werking van de stuiting in de wet wel niet uitdrukkelijk is bepaald, maar voortvloeit uit den aard van de betrokken regeling, die bezwaarlijk kan medebrengen dat gedurende het geding, dat de schuldeischer ter doorzetting van de door hem ondernomen vervolging voert, de verjaringstermijn weder zou aanvangen te loopen en de verjaring zelfs zou kunnen intreden;

dat tegen het toekennen van stuitende werking aan het beslag zich ten deze niet verzet de omstandigheid, dat in de verklaringsprocedure is komen vast te staan, dat de derde, onder wien beslag is gelegd, niets aan den belastingschuldige verschuldigd was;”

Scholten trekt in zijn annotatie een aantal lessen uit het arrest waarvan er twee voor ons van belang zijn. In de eerste plaats leert het arrest dat een derdenbeslag de verjaring van de schuld waarvoor het beslag wordt gelegd stuit. In de tweede plaats dat deze stuiting voortduurt, totdat de laatste beslissing in de op het beslag volgende procedure is gevallen.

24. In dit verband is van belang dat de Ontvanger reeds tot invordering kan overgaan als de belastingaanslag aan de belastingschuldige is bekend gemaakt. Aan de invordering behoeft dus niet een rechterlijke uitspraak ten grondslag te liggen. Het is voor dit soort gevallen waarin de Ontvanger in het kader van de invordering van een belastingschuld (derden)beslag heeft gelegd en het daarop tot een procedure komt tussen Ontvanger en belastingschuldige, dat aan het (derden)beslag stuitende werking toekomt ten aanzien van de verjaring van de vordering op de belastingschuldige en wel totdat de laatste beslissing in de daarop gevolgde procedure is gevallen.

Het lastige is dat het arrest Groen/Staat en Ontvanger is gewezen in een tijd waarin, anders dan nu het geval is, niet twee van elkaar te onderscheiden regimes op het punt van verjaring gelden (één met betrekking tot verjaring van een rechtsvordering en één met betrekking tot verjaring van de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van een rechterlijke uitspraak). Deze zaak ziet, vanuit hedendaags perspectief bekeken, uiteindelijk op de verjaring van een rechtsvordering. Bij de consequenties van het leggen van executoriaal beslag (waartoe de Ontvanger ook zonder voorafgaande rechterlijke uitspraak bevoegd is en destijds was) ligt het dan inderdaad voor de hand aan te nemen dat de stuitende werking voortduurt totdat de procedure voorbij is. Waarom, zo klinkt door bij Uw Raad, zou de schuldeiser zolang hij procedeert nog nadere stuitingshandelingen moeten verrichten?

25. Een tweetal andere arresten, beide overigens van na 2007, heeft raakvlakken met de hier aan de orde gestelde verjaringsproblematiek.

Het eerste heeft ook betrekking op een belastingschuld. In deze zaak heeft de Ontvanger op basis van door hem uitgevaardigde dwangbevelen executoriaal beslag gelegd voor belastingaanslagen. In cassatie gaat het onder meer om de vraag of juist is de stelling dat de Ontvanger zich niet op de executieopbrengst kan verhalen omdat zijn recht tot dwanginvordering ingevolge art. 27 Iw 1990 is verjaard. Uw Raad overweegt hierover dat een rechtsgeldig betekend executoriaal derdenbeslag een akte van vervolging is in de zin van art. 27 lid 1 (oud) Iw 1990, waarvan de stuitende werking voortduurt totdat de laatste beslissing in de daaropvolgende procedure is gevallen.25.

In het arrest van Uw Raad van 27 september 201326.gaat het opnieuw om een executoriaal derdenbeslag, maar komt een eventuele voortduring van de stuitende werking ervan in Uw overwegingen niet aan de orde. [A] is bij verstekvonnis van 27 juni 1990 veroordeeld tot betaling van een bedrag aan IDM. Op 8 augustus 1996 heeft IDM executoriaal derdenbeslag gelegd op de uitkering van [A]; het beslag is op 15 augustus 1996 aan [A] in persoon betekend. Op 12 juli 2010 heeft IDM uit hoofde van het vonnis executoriaal derdenbeslag gelegd onder het UWV, hetgeen op 19 juli 2010 aan [A] is betekend. Op 9 maart 2011 heeft IDM opnieuw ten laste van [A] executoriaal derdenbeslag gelegd onder het UWV. Dit beslag is op 16 maart 2011 aan [A] in persoon betekend. Uw Raad overweegt – samengevat en voor zover voor de onderhavige zaak relevant – dat de verjaringstermijn in dat geval op grond van art. 3:324 lid 1 BW twintig jaar is en verstreek op 27 juni 2010. Op grond van art. 3:319 lid 2 BW had IDM tot laatstgenoemde datum de gelegenheid om opnieuw te stuiten. In dat geval begint op grond van art. 3:319 lid 2 BW een nieuwe verjaringstermijn van vijf jaar te lopen. Nu de verjaringstermijn verstreek op 27 juni 2010 waren de betekeningen van het vonnis op 19 juli 2010 en 16 maart 2011 derhalve te laat.27.

26. Volledigheidshalve maak ik nog melding van twee van Uw arresten, beide ook weer van na 2007, waarin enkel vragen met betrekking tot de toepasselijkheid van art. 3:324 BW aan de orde zijn.

Het gaat daarbij in de eerste plaats om Uw arrest van 27 november 2015.28.Centraal staat een door W., ten laste van E., gelegd conservatoir derdenbeslag dat op 31 mei 2007 is gelegd onder de Staat. W. heeft E. vervolgens gedagvaard; de procedure is geëindigd in een overeenkomst die is vastgelegd in een proces-verbaal van 20 maart 2008 en strekt ertoe dat E. aan W. uiterlijk op 20 juli 2008 een bedrag van € 95.000 zal betalen, waarna W. ervoor zal zorgen dat het beslag wordt opgeheven. In de daarop volgende procedure heeft E. gevorderd dat het beslag wordt opgeheven omdat de verplichting tot terugbetaling inmiddels (na vijf jaar) is verjaard. W. betoogt in dit verband dat op de verplichting die is vastgelegd in het proces-verbaal op de voet van art. 3:324 BW een verjaringstermijn van twintig jaar van toepassing is. Uw Raad overweegt hierover – zakelijk weergegeven – dat de in het proces-verbaal vastgelegde vordering van W. een vordering is uit overeenkomst zodat ingevolge art. 3:307 lid 1 BW een verjaringstermijn van vijf jaar geldt. De omstandigheid dat de vordering is vastgelegd in het proces-verbaal van de comparitie brengt niet mee dat de verjaringstermijn van art. 3:324 BW geldt, nu de vastlegging van een schikking in een proces-verbaal niet kan worden aangemerkt als een rechterlijke uitspraak. A-G Wesseling-van Gent wijst erop dat het conservatoir derdenbeslag hier geen stuitende werking heeft, en dat derhalve ook niet wordt toegekomen aan een mogelijk voortdurend stuitende werking ervan, omdat het conservatoir derdenbeslag is gelegd voordat de verjaringstermijn is gaan lopen. Het conservatoir derdenbeslag is immers gelegd ten laste van E. op 31 mei 2007, terwijl op 20 maart 2008 de vaststellingsovereenkomst is tot stand gekomen die betaling vereiste uiterlijk op 20 juli 2008, waarna de verjaring van de uit die overeenkomst voortvloeiende vordering is gaan lopen.29.

In het meeste recente arrest gaat het om de verjaring van de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van een in het proces-verbaal van de verificatievergadering opgenomen erkende, en niet door de gefailleerde betwiste, vordering (art. 196-197 Fw). Anders dan in de zojuist besproken zaak heeft Uw Raad hier wel aangenomen dat de verjaringstermijn van twintig jaar van art. 3:324 lid 1 BW van toepassing is.30.Dit verschil wordt daarbij als volgt toegelicht:

“3.4.5 Aan het vorenstaande doet niet af dat de verjaringstermijn van art. 3:324 BW niet van toepassing is op een proces-verbaal dat op verzoek van een partij wordt opgemaakt indien tijdens een comparitie van partijen een schikking tot stand komt, in welk proces-verbaal wordt vastgelegd welke verbintenissen partijen als gevolg van die schikking op zich nemen (vgl. HR 27 november 2015, ECLI:NL:HR:2015:3423, NJ 2016/3). Weliswaar geschiedt de uitgifte van een dergelijk proces-verbaal in executoriale vorm (art. 87 lid 3 Rv) en vindt de afgifte plaats door het gerecht, maar de rechter is niet noodzakelijkerwijs betrokken bij de totstandkoming van de in het proces-verbaal vastgelegde schikking. Op overeenkomstige grond geldt de verjaringstermijn van art. 3:324 BW evenmin voor een in een (andere) authentieke akte vastgelegde overeenkomst, waarvan de grosse eveneens een voor tenuitvoerlegging vatbare titel oplevert (art. 430 lid 1 Rv). Daarentegen behelst het proces-verbaal van de verificatievergadering de vastlegging van het resultaat van de verificatie van vorderingen, die geschiedt na een inhoudelijke beoordeling van die vorderingen onder toezicht van de rechter-commissaris.”

27. Uiteindelijk komt het erop neer dat de vraag of een executoriaal derdenbeslag voortdurend stuitende werking heeft enkel nadrukkelijk in Uw rechtspraak met betrekking tot fiscale invorderingszaken aan de orde is gekomen. Het bijzondere van dit type zaken is dat er juist nog geen voor executie vatbare rechterlijke uitspraak ligt en dat de stuitende werking van het beslag derhalve betrekking heeft op de verjaring van een rechtsvordering. En zoals ik hiervoor onder 24 al aangaf: in dat geval ligt het op het punt van de consequenties van het leggen van executoriaal beslag inderdaad voor de hand aan te nemen dat de stuitende werking voortduurt totdat de procedure voorbij is. Waarom zou de schuldeiser in de periode tussen het leggen van het executoriaal beslag en de beslissing in de daarop volgende procedure nog nadere stuitingshandelingen moeten verrichten?

Lagere rechtspraak en doctrine

28. Wat lagere rechtspraak betreft valt, behalve op de beslissingen van rechtbank en hof in de onderhavige zaak,31.op enkele andere, overigens ook weer na 2007 gewezen, uitspraken te wijzen waarin de vraag aan de orde is of een executoriaal derdenbeslag een voortdurend stuitende werking heeft.

Ik wijs hierbij in het bijzonder op een arrest van het Hof ’s-Gravenhage van 22 mei 2012.32.Het betrof hier door de gemeente Rotterdam gelegde conservatoire en executoriale derdenbeslagen onder de verzekeraar Nationale-Nederlanden (hierna: NN) ten laste van CMI. Centraal stond de vraag of de aanspraak van CMI jegens NN op een verzekeringsuitkering is verjaard. De gemeente stelt zich op het standpunt dat de verjaring van de vordering van CMI op haar verzekeraar NN is gestuit door het door de Gemeente gelegde derdenbeslag en dat deze stuiting doorloopt zolang het beslag voortduurt. Hierover overweegt het hof:

“6. De grief slaagt. Artikel 3:316 BW bepaalt, voor zover hier van belang, dat de verjaring van een rechtsvordering wordt gestuit door het instellen van een eis, alsmede door iedere andere daad van rechtsvervolging van de zijde van de gerechtigde (…). De laatste zinsnede is bij gewijzigd ontwerp ingevoegd. De memorie van antwoord licht toe dat de toevoeging tot uitdrukking brengt dat de verjaring niet alleen wordt gestuit door een handeling van de gerechtigde zelf, maar ook door een zodanige handeling van een ander aan diens zijde, en geeft daarbij het voorbeeld van een conservatoir derdenbeslag door een schuldeiser van de crediteur dat, zo vervolgt de memorie, dus ook in de verhouding tussen crediteur en debiteur stuitende werking heeft. Hieruit vloeit voort dat de in 1996 en 1997 gelegde executoriale en conservatoire derdenbeslagen door de Gemeente als schuldeiser van CMI ook stuitende werking hebben in de verhouding tussen CMI en NN.

7. NN heeft hiertegen ingebracht dat een derdenbeslag alleen kan gelden als een daad van rechtsvervolging aan de zijde van de gerechtigde indien die daad kan worden toegerekend aan de gerechtigde, omdat anders de beslaglegger de mogelijkheid zou krijgen om zonder meer in te grijpen in de rechtsverhouding van partijen.

8. Het hof is van oordeel dat dit standpunt faalt. Weliswaar heeft de Hoge Raad (HR 3 december 2010, LJN BO0183) voor een geval waarin een derde (een nauw gelieerde vennootschap) de stuitingshandeling had verricht, uitgemaakt dat noodzakelijk en voldoende is dat die daad aan de gerechtigde wordt toegerekend, maar, zoals uit de hiervoor geciteerde passage blijkt, wordt die eis in de memorie van antwoord ten aanzien van een (conservatoir) derdenbeslag niet gesteld, zodat aangenomen moet worden dat de eis voor dat laatste geval niet geldt, althans dat een daad van de beslaglegger altijd geldt als “aan de zijde van” en dus aangenomen moet worden dat een daad van de beslaglegger altijd aan de gerechtigde wordt toegerekend.

9. Ook het standpunt van NN dat na een stuiting door derdenbeslag onmiddellijk weer een nieuwe verjaringstermijn gaat lopen, moet worden verworpen. Artikel 3:316 BW noemt naast elkaar, nevenschikkend, het instellen van een eis en een andere daad van rechtsvervolging, zodat moet worden aangenomen dat deze gevallen gelijk moeten worden behandeld. Dat betekent dat ook voor een andere daad van rechtsvervolging geldt dat de verjaring blijft gestuit tot aan de afloop van die daad van rechtsvervolging. Daaronder dienen de gelegde derdenbeslagen te worden verstaan en de daarop gevolgde procedures.

10. NN heeft verder tot haar verweer aangevoerd dat de vordering ook is verjaard als de beslaglegging op één lijn moet worden gesteld met het instellen van een eis, omdat de eerdere beslagleggingen (bedoeld zal zijn in 1996 en 1997) niet zijn gevolgd door een verklaringsprocedure. Het hof verwerpt dat verweer, omdat naar zijn oordeel het beslag stuitende werking behield zolang het bleef liggen (vgl. HR 9 september 2011, LJN BQ7066).

Ook het verweer dat de in 2008 aangevangen verklaringsprocedure op grond van art. 3:316 lid 2 BW uiterlijk zes maanden na het vervallen van het beslag als gevolg van de faillietverklaring had moeten worden vervolgd door een nieuwe eis wordt verworpen. Het op het beslag gevolgde geding is niet in kracht van gewijsde gegaan noch op een andere wijze is geëindigd, maar wordt tot op dit moment voortgezet en heeft daarmee (ook) stuitende werking ten aanzien van de vordering van CMI op NN.”

Andere uitspraken die betrekking hebben op een executoriaal derdenbeslag gaan niet altijd in op de eventuele voortdurend stuitende werking ervan.33.In een uitspraak van de president van de Rechtbank ’s-Hertogenbosch van 20 juni 1993 werd overwogen dat het hiervoor (onder 23 en 24) behandelde arrest van Uw Raad van 7 juni 1935 (Groen/Staat en Ontvanger) zo moet worden begrepen dat een voortdurende werking van de stuiting toekomt aan het instellen van een procedure ter doorzetting van het beslag, en niet aan het leggen van het beslag zelf.34.

29. Ook in de literatuur, het hof verwijst daar ook naar in zijn hier bestreden arrest, treft men bij enkele auteurs beschouwingen aan over de vraag naar de voortdurend stuitende werking van een executoriaal derdenbeslag.

Koopmann merkt op dat het leggen van (derden)beslag kan worden gezien als een daad van rechtsvervolging (in de zin van art. 3:316 BW) en dus stuitende werking heeft.35.Vervolgens wijst zij, zonder zelf een positie in te nemen, op een uitspraak van de Rechtbank Groningen van 22 mei 1993 waarin het gaat om een door de gedaagde gelegd executoriaal beslag. Dit is een daad van vervolging waardoor de verjaring wordt gestuit. De stuiting duurt voort totdat de executie is voltooid. Wanneer de gedaagde, die niet gehouden is een geding te voeren, om welke reden dan ook enige tijd wacht met de daadwerkelijke executie, dan blijft toch de verjaring gestuit zolang het beslag wordt gehandhaafd.36.

Broekveldt37.heeft erop gewezen dat het bepaalde in art. 3:316 lid 1 BW met zich brengt dat – in het kader van een executoriaal derdenbeslag – de beslaglegger op twee manieren de rechtsvordering van de beslagdebiteur jegens de derde-beslagene38.kan stuiten: (i) door het enkele leggen van het beslag ten laste van de beslagdebiteur, en (ii) door het instellen van één van de procedures als bedoeld in art. 477a Rv (aangezien dat valt onder het ‘instellen van een eis’ als bedoeld in art. 3:316 lid 1 BW). Tijdens de duur van dat geding kan de verjaring niet intreden. Broekveldt verwijst daarbij naar HR 7 juni 1935, NJ 1935, p. 1276 (Groen/Staat en Ontvanger). Hij lijkt verder niet het punt te behandelen of het enkele leggen van beslag onder de derde ten laste van de beslagdebiteur een voortdurend stuitende werking heeft.

Voorts kan worden gewezen op de annotatie van Biemans bij het hier bestreden arrest van het Hof Amsterdam.39.Hij merkt allereerst (onder 3) op dat het leggen van executoriaal derdenbeslag de verjaring van de vordering waarop het derdenbeslag is gelegd, stuit. Vervolgens komt hij toe aan de vraag of het executoriaal derdenbeslag voortdurend stuitende werking heeft.40.Onder 4 geeft hij dan de redenering van het hof, waarin wordt aangenomen dat aan het leggen van executoriaal beslag voortdurende stuitende (blokkerende) werking toekomt, weer. Zijn oordeel is positief:

“ 5. Het oordeel van het hof dat de stuiting van de verjaringstermijn voortduurt zolang de executie nog plaatsvindt, lijkt mij juist, met dien verstande dat het executoriaal beslag daadwerkelijk tot executie dient te leiden. Dezelfde eis wordt immers gesteld aan het instellen van de eis: die moet door toewijzing van de eis worden gevolgd. Als door een executiegeschil of om een andere reden de executie niet wordt voltooid, is de uitzondering op de hoofdregel niet van toepassing.”

Biemans lijkt daarmee de kern van de redenering van het hof, dat met zijn sequeel-gedachte aansluiting zoekt bij het in art. 3:316 BW geregelde geval van het instellen van een eis die door toewijzing wordt gevolgd, goed te keuren. Op deze sequeel-gedachte kom ik hierna (onder 34 e.v.).

30. Wat de literatuur betreft is het beeld echter weinig scherp. Weliswaar treft men bij enkele auteurs beschouwingen aan over de vraag naar de voortdurend stuitende werking van een executoriaal derdenbeslag, maar in deze beschouwingen wordt zwaar geleund op casuïstische rechtspraak en wordt geen duidelijk onderscheid gemaakt tussen het effect van een executoriaal derdenbeslag op de verjaring van de vordering van de beslagdebiteur op de derde-beslagene aan de ene kant en op de verjaring van de vordering van de beslaglegger op de beslagdebiteur aan de andere kant. In het onderhavige geval gaat het nu juist om het laatste.

Nadere bespreking van de klachten

31. Het wordt tijd dieper in te gaan op de merites van het middel. In cassatie wordt het hof verweten dat het in zijn arrest van 16 december 2014, rov. 3.7, 3.7.1 en 3.7.2, heeft miskend dat het in deze zaak gaat om stuiting van de verjaring van de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van een rechterlijke uitspraak – zoals geregeld in art. 3:324 jo. 3:325 jo. 3:319 BW – en niet stuiting van de verjaring van een rechtsvordering zoals bedoeld in art. 3:316 jo. 3:319 BW. Het gevolg daarvan is dat het hof, zo kan Pegroam in cassatie worden begrepen, ten onrechte (voor 2007) uitkomt bij de conclusie dat een executoriaal derdenbeslag voortdurend stuitende werking heeft. Op dat fundament heeft het hof vervolgens in rov. 3.8 e.v. cruciale conclusies gebaseerd in de onderhavige beroepsaansprakelijkheidszaak: het hof heeft geoordeeld dat [verweerder] geen beroepsfout heeft gemaakt en dus niet aansprakelijk is jegens Pegroam.

32. Het ligt voor de hand te beginnen met de vraag hoe het verjaringstechnisch nu precies zit.

In deze zaak is op 17 juni 1982 een verstekvonnis in kort geding gewezen waarbij onder meer [betrokkene 2] is veroordeeld tot betaling van een geldbedrag. De betrokken vordering is later gecedeerd aan Pegroam.

Ingevolge art. 3:324 lid 1 BW verjaart de bevoegdheid van Pegroam tot tenuitvoerlegging van deze rechterlijke uitspraak door verloop van twintig jaren. Doordat [verweerder] – destijds de advocaat van Pegroam – op 28 mei 2002 op verzoek van Pegroam tot verhaal van de vordering executoriaal derdenbeslag heeft gelegd onder Nemaco op vorderingen van [betrokkene 2] op Nemaco, is deze verjaringstermijn – de verjaringstermijn van 20 jaar met betrekking tot de bevoegdheid van Pegroam tot tenuitvoerlegging van de rechterlijke uitspraak – inderdaad gestuit. Art. 3:325 lid 2 onder c BW bepaalt immers dat iedere daad van tenuitvoerlegging de verjaring stuit. Uit de parlementaire geschiedenis bij art. 3:325 BW is op te maken dat ook het leggen van executoriaal derdenbeslag is op te vatten als een ‘daad van tenuitvoerlegging’.41.

In art. 3:325 lid 1 BW wordt de regeling van art. 3:319-323 van overeenkomstige toepassing verklaard. Uit de verbinding tussen art. 3:325 lid 2 onder c BW en 3:319 lid 2 BW volgt dat door het leggen van het executoriaal derdenbeslag een nieuwe verjaringstermijn is gaan lopen die voor het onderhavige geval vijf jaren bedraagt.

33. De weergegeven artikelen leren zo weliswaar dat het leggen van een executoriaal derdenbeslag wél stuitende werking heeft, maar maken niet meteen duidelijk of het daarbij in gevallen als het onderhavige om voortdurend stuitende werking gaat.

Hetgeen in de parlementaire geschiedenis van art. 3:324 of 3:325 BW is opgemerkt, geeft geen aanleiding voor die interpretatie. Verweerder in cassatie is kennelijk een andere mening toegedaan,42.maar hij geeft wat mij betreft een te royale uitleg aan de door hem aangehaalde passage.

34. Dat het hof in casu niet uitkomt bij een nieuwe termijn van 5 jaar als gevolg van het gelegde executoriale derdenbeslag (art. 3:325 lid 2 onder c jo. 3:319 lid 2) en in plaats daarvan bij voortdurend stuitende werking, valt aldus te verklaren dat het hof aansluiting heeft gezocht bij de uitzondering in art. 3:319 lid 1 BW, het instellen van een eis in de zin van art. 3:316 BW die door toewijzing wordt gevolgd.

Nadat het hof in eerste instantie heeft aangegeven dat niet in geschil is dat het gelegde beslag als zodanig de verjaring heeft gestuit (rov. 3.7), gaat het in rov. 3.7.1 in op het stelsel van de wet, waarbij het begint met art. 3:319 BW en uiteindelijk uitkomt bij art. 3:324 en 3:325 BW.

De kern van de redenering van het hof zit in rov. 3.7.2. Daar leidt het hof uit de samenhang van de art. 3:316, 3:319, 3:324 en 3:325 BW en de toelichting bij art. 3:319 BW af dat de stuiting van de verjaring van de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van een rechterlijke uitspraak als sequeel van een toegewezen eis ook valt onder de uitzondering op de hoofdregel van art. 3:319 BW (nieuwe termijn van 5 jaar) waardoor er een van art. 3:319 afwijkende nieuwe termijn gaat lopen en wel een die voortduurt zolang de executie nog plaatsvindt (rov. 3.7.2).

Daaraan voegt het nog toe dat uit de toelichting bij art. 3:319 BW en de verwijzing in dat verband naar het hiervoor onder 23 e.v. al aan de orde gestelde HR 7 juni 1935, NJ 1935, p. 1276 (Groen/Staat en Ontvanger) blijkt dat geen breuk met het oude recht is bedoeld.

Voor de beroepsaansprakelijkheidscontext is van belang dat het hof daarna (met verwijzingen) nog aangeeft dat uit relevante literatuur en uit recentere rechtspraak die ten tijde van het behandelen van de zaak door [verweerder] bekend was volgt dat algemeen werd aangenomen dat de stuiting van de verjaring voortduurt zolang beslag gehandhaafd blijft.

35. Het oordeel van het hof ligt minder voor de hand, eerst en vooral, omdat het nu juist twee regimes door elkaar laat lopen die, zo blijkt uit de stuitingsregeling in art. 3:325 jo. 3:319 BW, weliswaar op elkaar zijn geïnspireerd (hiervoor onder 17) maar wel degelijk afgeronde regelingen zijn. Het hof blijft met zijn sequeel-gedachte ‘hangen’ bij toewijzing van een ingestelde eis, terwijl we dat stadium, nu er een voor executie vatbare rechterlijke uitspraak ligt, juist gepasseerd zijn.

De samenhang die het hof in rov. 3.7.2 ziet met art. 3:316 BW is er slechts in die zin dat art. 3:325 lid 2 BW met de daar aangeduide wijzen van stuiting aansluiting heeft gezocht bij die van de art. 3:316-3:318 BW, waarbij de daden van tenuitvoerlegging van art. 3:325 lid 2 onder c BW geïnspireerd lijkt op de daden van rechtsvervolging van art. 3:316 BW.

Dat het hof zich de consequenties van de twee afzonderlijke regimes onvoldoende realiseert, kan ook verklaren dat het in rov. 3.7.1 begint met art. 3:319 BW om pas aan het slot van deze rechtsoverweging bij de art. 3:324-325 BW uit te komen, terwijl de omgekeerde volgorde aangewezen is: de regeling van art. 3:324-325 BW met betrekking tot de verjaring van de executiebevoegdheid verwijst terug naar art. 3:319 BW dat voor verjaring van rechtsvorderingen geschreven is maar van overeenkomstige toepassing is verklaard.

36. De opmerking van het hof dat uit de toelichting bij art. 3:319 BW en de verwijzing in dat verband naar het al genoemde HR 7 juni 1935, NJ 1935, p. 1276 (Groen/Staat en Ontvanger) blijkt dat geen breuk met het oude recht is bedoeld, is in die zin ongelukkig dat het oude recht nu juist, anders dan het huidige, niet twee regimes kende (één met betrekking tot de verjaring van rechtsvorderingen en één met betrekking tot de verjaring van de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van een rechterlijke uitspraak). Daar komt bij dat in de parlementaire geschiedenis niet duidelijk wordt gemaakt welke betekenis en reikwijdte aan het aangehaalde arrest moeten worden toegekend.

Daarmee is in ieder geval gegeven dat uit art. 3:319 BW of zijn parlementaire geschiedenis niet en zeker niet ondubbelzinnig volgt dat aan een executoriaal beslag voortdurend stuitende werking toekomt bij de verjaring van de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van een rechterlijke uitspraak.

37. Een belangrijke schakel in de redenering van het hof betreft het arrest Groen/Staat en Ontvanger43.waarnaar ook in de parlementaire geschiedenis bij art. 3:319 BW wordt verwezen.44.Laten we in aanvulling op hetgeen hiervoor onder 23 en 24 is gesteld nog wat beter naar die zaak kijken.

Het gaat in dit arrest om de betaling van een belastingschuld. Het aanslagbiljet is gedagtekend op 14 februari 1925 en de Ontvanger heeft executoriaal derdenbeslag gelegd en heeft dat ook betekend aan de beslagdebiteur in september 1926. Het daarop volgende geding is op 17 oktober 1930 begonnen. De verjaringstermijn bedraagt in het onderhavige geval drie jaren. De vraag is vervolgens of deze verjaringstermijn inmiddels is verlopen of dat het executoriaal derdenbeslag de verjaring voortdurend heeft gestuit. Uw Raad merkt het executoriaal derdenbeslag aan als een ‘akte van vervolging’ in de zin van de Wet op de invordering van ’s Rijks directe belastingen.45.Vervolgens heeft Uw Raad aangenomen, kort gezegd, dat de stuitende werking van het beslag heeft voortgeduurd totdat de laatste beslissing in de daarop gevolgde procedure was gevallen.

Deze beslissing kan wat mij betreft niet zonder meer worden getransponeerd naar het onderhavige geval. In de eerste plaats moet, ik wees daar hiervoor onder 24 al op, worden bedacht dat deze uitspraak uit 1935 betrekking heeft op de verjaring van een rechtsvordering en niet ziet op de verjaring van de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van een rechterlijke uitspraak.46.In de tweede plaats is de kern van het arrest daarin gelegen dat het gaat om een executoriaal derdenbeslag dat wordt gevolgd door een gerechtelijke procedure. Gedurende het geding dat de schuldeiser ter doorzetting van de door hem ondernomen vervolging voert, is het inderdaad, zoals Uw Raad aangeeft, bezwaarlijk dat de verjaringstermijn weer zou beginnen te lopen. Zo bekeken ziet Uw Raad het executoriaal derdenbeslag als een met het geding verweven voorfase. Bij deze visie past hetgeen P-G Besier voor het arrest opmerkt, namelijk dat algemeen wordt aangenomen dat van ‘daden van vervolging’ ook de verjaring-stuitende werking blijvend is, zolang de verdere nawerking van die daden nog niet is afgelopen. Hij geeft dan het voorbeeld van een dagvaarding, die een rechtsgeding tot gevolg heeft en dus de verjaring blijft stuiten, totdat in dit geding de eindbeslissing is gevallen. Op gelijke wijze heeft voor het executoriaal derdenbeslag de verjaring-stuitende werking voortgeduurd, totdat de laatste beslissing in het daarop gevolgde geding is gevallen. Annotator Scholten bevestigt dit.47.

Uw uitspraak uit 1935 legt niet de nadruk op de voortdurend stuitende werking van een executoriaal derdenbeslag, maar de daden van rechtsvervolging die uiteindelijk in een eindbeslissing in een geding eindigen.48.

38. Zo valt ook beter te begrijpen waarom in de parlementaire geschiedenis bij art. 3:319 BW naar dit arrest is verwezen. Die verwijzing heeft niet betrekking op de voortdurende stuitende werking van een executoriaal beslag, maar ziet, zie reeds hiervoor onder 21, op het stuiten van de verjaring door het instellen van een eis die door toewijzing wordt gevolgd. Wanneer dus het arrest uit 1935 zo moet worden begrepen dat het accent ligt op het instellen van een eis die door toewijzing wordt gevolgd, dan is daarmee ook duidelijk geworden dat het deze lijn is die naderhand is neergelegd in art. 3:316 en 3:319 BW. Het ligt dan echter niet voor de hand om aan het arrest uit 1935 ook daarbuiten betekenis toe te kennen. Dat ligt voor het huidige recht te minder voor de hand nu, anders dan in het oude recht, een duidelijk onderscheid wordt gemaakt tussen de verjaring van een rechtsvordering (art. 3:316 BW) en de verjaring van de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van een rechterlijke uitspraak (art. 3:324-325 BW).49.Zie hiervoor reeds 18 e.v.

Het arrest van 1935 brengt daarom op zichzelf niet mee dat een executoriaal (derden)beslag voortdurende stuitende werking heeft ten aanzien van de verjaring van de bevoegdheid tot executie van een rechterlijke uitspraak. De verwijzing naar het arrest in de parlementaire geschiedenis bij art. 3:319 BW levert evenmin een dwingende of overtuigende reden op om de voortdurend stuitende werking van een executoriaal (derden)beslag dan in te lezen in art. 3:325 BW.50.

39. Het zojuist geschetste beeld wordt bevestigd door Uw arrest van 9 september 2011.51.Dit arrest heb ik hiervoor onder 25 al kort besproken. De zaak heeft inhoudelijk – net als het arrest uit 1935 – betrekking op een geschil met de Ontvanger ten aanzien van een belastingschuld. De executoriale titel wordt in dit geval gevormd door de door de Ontvanger uitgevaardigde dwangbevelen.52.Op basis van deze dwangbevelen heeft de Ontvanger vervolgens executoriaal derdenbeslag gelegd. Uw Raad overweegt uiteindelijk dat een rechtsgeldig betekend executoriaal derdenbeslag een akte van vervolging is in de zin van art. 27 lid 1 (oud) Iw 1990, waarvan de stuitende werking voortduurt totdat de laatste beslissing in de daaropvolgende procedure is gevallen.53.

Ook hier blijkt, net als in het arrest uit 1935, de nadruk te liggen op de ‘daaropvolgende procedure’. Het executoriaal derdenbeslag kan het beste in samenhang met deze ‘daaropvolgende procedure’ worden begrepen.

Het gaat in deze zaak bovendien opnieuw, net als in de zaak die in het arrest uit 1935 aan de orde was, om de verjaring van een rechtsvordering. Dat blijkt nog sterker uit de tekst van art. 27 lid 1 van de huidige Iw 1990, waarin is bepaald dat de Ontvanger de verjaring van een rechtsvordering tot betaling kan stuiten door een schriftelijke mededeling waarin hij zich ondubbelzinnig zijn recht op betaling voorhoudt. Uit deze tekst volgt dat het hier gaat om de verjaring van een rechtsvordering en niet om de verjaring van de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van een rechterlijke uitspraak.

40. Op de rechtspraak van Uw Raad kan daarom wat mij betreft moeilijk worden gebaseerd dat een lopende verjaring van de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van een rechterlijke uitspraak voortdurend wordt gestuit door een executoriaal (derden)beslag.

41. Ik merk nog op dat het onder 28 besproken arrest van het Hof ’s-Gravenhage van 22 mei 201254.– dat ook door het Hof Amsterdam in de onderhavige zaak wordt aangehaald (rov. 3.7.2) – betrekking heeft op de verjaring van een rechtsvordering en dus niet ziet op de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van een rechterlijke uitspraak.

Het Hof Amsterdam heeft in rov. 3.7.2 ook nog verwezen naar een uitspraak van de Rechtbank Rotterdam van 6 oktober 201055.waarin deze heeft overwogen dat bepalend is of het gelegde executoriaal beslag moet worden gezien als een stuitingshandeling in de zin van art. 3:316 BW. In de onderhavige zaak gaat het echter om toepassing van art. 3:325 lid 2 onder c BW. De rechtbank overweegt verder dat zolang het beslag ligt, geen nieuwe stuitingshandeling is vereist, omdat het voor eiseres volstrekt duidelijk is gebleven dat gedaagde door handhaving van het gelegde beslag zijn rechten niet heeft willen prijs geven. Hoewel deze gedachte op zichzelf relevant zou kunnen zijn in het kader van de vraag of de verjaring van de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van een rechterlijke uitspraak is gestuit, zou ik hieraan geen beslissende betekenis willen toekennen. Het is immers in het algemeen niet zo dat een stuiting voortduurt zolang een partij zich ervan bewust is dat haar wederpartij haar rechten niet heeft willen prijsgeven. Waarom dat dan anders zou (dienen te) zijn bij een executoriaal derdenbeslag in het kader van de verjaring van de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van een rechterlijke uitspraak, springt niet onmiddellijk in het oog.56.

42. De literatuur heeft – zo bleek reeds hiervoor onder 29-30 – zich gewoonlijk aangesloten bij de op dat moment bestaande rechtspraak en heeft in het bijzonder betrekking op de stuitingsregeling van art. 3:316 BW, die juist ziet op (stuiting van) de verjaring van een rechtsvordering. Waarom de in dat kader ontvouwde gedachten ook relevant zijn voor de (stuiting van de) verjaring van de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van een rechterlijke uitspraak, wordt – als ik goed zie – eigenlijk alleen uitgewerkt door Biemans in zijn annotatie bij de bestreden uitspraak.57.

Het hof heeft aangenomen dat uit de samenhang van art. 3:316, 3:319, 3:324 en 3:325 BW en de parlementaire geschiedenis kan worden afgeleid dat de stuiting van de verjaring van de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van een rechterlijke uitspraak als sequeel van een toegewezen eis onder de uitzondering van de hoofdregel van art. 3:319 BW valt, zodat (in afwijking van art. 3:319 BW) de verjaringstermijn voortduurt zolang de executie nog plaatsvindt. Dit oordeel van het hof - dat de stuiting van de verjaringstermijn voortduurt zolang de executie nog plaatsvindt - lijkt Biemans juist, met dien verstande dat het executoriaal beslag daadwerkelijk tot executie dient te leiden. Dezelfde eis, aldus Biemans, wordt immers gesteld aan het instellen van een eis: die moet door toewijzing worden gevolgd. Als door een executiegeschil of om een andere reden de executie niet daadwerkelijk plaatsvindt, is de uitzondering op de hoofdregel (dat een nieuwe verjaringstermijn van 5 jaar gaat lopen) niet van toepassing.

Biemans betuigt daarmee, ik gaf het hiervoor onder 29 al aan, steun aan de door het hof ontwikkelde sequeel-redenering waarin de samenhang tussen de art. 3:316, 3:319, 3:324 en 3:325 BW met zich brengt dat de stuiting van de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van een rechterlijke uitspraak voortduurt zolang de executie nog plaatsvindt.

Over deze sequeel-redenering heb ik hiervoor onder 34-35 al de staf gebroken. De samenhang die het hof veronderstelt tussen de genoemde artikelen wordt ondergraven, doordat art. 3:316 BW en art. 3:324 BW niet op dezelfde manier zijn opgebouwd. In art. 3:325 BW wordt daarbij wel art. 3:319 BW van overeenkomstige toepassing verklaard, maar niet art. 3:316 BW. Ook uit de parlementaire geschiedenis bij art. 3:324 BW blijkt dat de verjaring van een rechtsvordering en de verjaring van de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van een rechterlijke uitspraak twee onderscheiden trajecten zijn. Weliswaar bouwen deze trajecten op elkaar voort en zijn ze op elkaar geïnspireerd (hiervoor 17 e.v.), maar dat betekent nog niet dat bij toepassing van het regime met betrekking tot de verjaring van de executiebevoegdheid inhoudelijk moet worden aangesloten bij het regime van art. 3:316 BW (instellen van een eis) dat nu juist voor verjaring van rechtsvorderingen is geschreven.

43. Ik wijs er daarbij op dat bij de verjaring van een rechtsvordering, een eventueel executoriaal derdenbeslag op grond van een dwangbevel of een andere buiten rechte verkregen titel in de regel vooraf gaat aan een gerechtelijke procedure en het juist in deze context is dat Uw Raad in de arresten Groen/Staat en Ontvanger uit 1935 en Dumatrust c.s./Ontvanger en Staat uit 2011 heeft geoordeeld dat dan aan het executoriaal derdenbeslag voortdurend stuitende werking toekomt. Deze ratio ontbreekt bij de verjaring van de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van een rechterlijke uitspraak. In dat geval volgt het executoriaal derdenbeslag juist op de rechterlijke uitspraak, zodat het geval de cruciale context mist uit de genoemde arresten.

Biemans lijkt dit ook te onderkennen waar hij betoogt dat het executoriaal beslag (in het kader van de verjaring van de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van een rechterlijke uitspraak) daadwerkelijk tot executie moet leiden. Dat betekent dus dat het oordeel over (stuiting van) de verjaring pas achteraf kan worden gegeven. Is de executie niet voltooid, dan zou geen voortdurend stuitende werking aan het executoriaal derdenbeslag toekomen; vindt executie daadwerkelijk plaats dan zou wel voortdurend stuitende werking aan het executoriaal derdenbeslag toekomen. Het is (mij) niet geheel duidelijk hoe dit onderscheid moet worden gehanteerd wanneer een rechter, voordat de executie is voltooid, voor de vraag komt te staan of de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van een rechterlijke uitspraak inmiddels is verjaard.58.

44. Ik kom tot een afronding.

Uit het voorgaande volgt wat mij betreft dat de verjaringsregeling van Titel 3.11 BW en de bijbehorende parlementaire geschiedenis niet tot de conclusie leiden dat het leggen van een executoriaal derdenbeslag in het kader van een lopende verjaring van de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van een rechterlijke uitspraak voortdurend stuitende werking heeft. Ook de stand van de stand van de rechtspraak en literatuur anno 2007 kan een dergelijke harde conclusie niet dragen.59.Later verschenen rechtspraak van de Hoge Raad brengt geen verandering in het beeld, noch voor de huidige stand van zaken, noch voor 2007.

Analyse van wetgeving, parlementaire geschiedenis, rechtspraak en literatuur levert eerder de conclusie op dat een executoriaal derdenbeslag in het kader van de verjaring van de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van een rechterlijke uitspraak geen voortdurend stuitende werking heeft, zodat ‘gewoon’ de hoofdregel van art. 3:319 lid 2 BW geldt (nieuwe verjaringstermijn van 5 jaar). De sequeel-redenering van het hof waarin art. 3:316 BW een hoofdrol speelt, overtuigt niet. Zij miskent, en dat is de kern van het verwijt dat Pegroam in cassatie maakt, dat er twee van elkaar te onderscheiden zoveel mogelijk afgeronde verjaringsregimes gelden: het ene betreft de verjaring van een rechtsvordering, het andere de verjaring van de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van een rechterlijke uitspraak.60.

Daar teken ik bij aan dat enkele door Pegroam naar voren gebrachte aan voortdurend stuitende werking verbonden bezwaren wel indruk maken.61.Pegroam ziet geen rechtvaardiging voor een gelijkstelling van een executoriaal derdenbeslag op basis van een (in kracht van gewijsde gegane) rechterlijke uitspraak met het instellen van een eis die door toewijzing wordt gevolgd. Als reden noemt zij dat het bij de verjaring van een rechtsvordering voor de hand ligt dat geen verjaring plaatsvindt zolang er over die rechtsvordering wordt geprocedeerd. Een dergelijke procedure is bij de verjaring van de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van een rechterlijke uitspraak juist reeds afgerond. In geval van voortdurend stuitende werking van een executoriaal derdenbeslag in het kader van de verjaring van de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van een rechterlijke uitspraak zou de beslagdebiteur geen (redelijkerwijs van hem te vergen) middel meer hebben om invloed uit te oefenen op de duur van de executie (zoals hij bij een beroep op verjaring wel zou hebben).62.In theorie kan immers aan de executie nimmer een einde komen. Dat is anders in het stadium vóór de rechterlijke uitspraak: in een gerechtelijke procedure kan de schuldenaar stappen ondernemen om het verkrijgen van een uitspraak te versnellen.63.Ook om die reden ligt een gelijkstelling van de situatie waarin een executoriaal derdenbeslag is gelegd met die van het indienen van een eis die door toewijzing wordt gevolgd, niet voor de hand.

45. Voor ’s hofs conclusie dat een executoriaal derdenbeslag in het kader van de verjaring van de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van een rechterlijke uitspraak een voortdurend stuitende werking toekomt, althans dat [verweerder] anno 2007 mocht denken dat dit het geval was, valt onvoldoende fundament aan te wijzen.

Daarmee valt ook de verdere in de rov. 3.8 e.v. opgebouwde redenering van het hof dat [verweerder] geen beroepsfout heeft en niet jegens Pegroam aansprakelijk is, in duigen. [verweerder] had destijds wel degelijk nadere stuitingshandelingen moeten verrichten.

Het hof is dus in rov. 3.7-3.7.2, alsmede in de voortbouwende oordelen in rov. 3.8-3.11, uitgegaan van een onjuiste rechtsopvatting. De klachten die Pegroam in cassatie heeft voorgedragen, zijn derhalve terecht voorgesteld.

Conclusie

De conclusie strekt tot vernietiging van het bestreden arrest en tot verwijzing ter verdere behandeling en beslissing.

De Procureur-Generaal

bij de Hoge Raad der Nederlanden

A-G