HR, 12-11-2021, nr. 21/02791

HR, 12-11-2021, nr. 21/02791

Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.

Uitspraak 12‑11‑2021

Inhoudsindicatie

Insolventierecht. Schuldsanering. Beschikking rechtbank op grond van art. 315 Fw. Doorbreking rechtsmiddelenverbod art. 360 Fw. Termijn cassatieberoep.

HOGE RAAD DER NEDERLANDEN

CIVIELE KAMER

Nummer 21/02791

Datum 12 november 2021

BESCHIKKING

In de zaak van

1. [verzoeker 1],wonende te [woonplaats],

2. [verzoeker 2],wonende te [woonplaats],

VERZOEKERS tot cassatie,

hierna: [verzoekers],

advocaat: J. van Weerden,

tegen

[de bewindvoerder],

kantoorhoudende te [vestigingsplaats],

VERWEERDER in cassatie,

hierna: de bewindvoerder,

niet verschenen.

1. Procesverloop

Voor het verloop van het geding in feitelijke instantie verwijst de Hoge Raad naar de beschikking in de zaak C/05/387499 / HA RK 21-80 van de rechtbank Gelderland van 23 juni 2021.

[verzoekers] hebben tegen de beschikking van de rechtbank beroep in cassatie ingesteld.

De procesinleiding en de aanvullende procesinleiding zijn aan deze beschikking gehecht en maken daarvan deel uit.

De bewindvoerder heeft geen verweerschrift ingediend.

De conclusie van de Advocaat-Generaal G.R.B. van Peursem strekt tot niet-ontvankelijkheid van [verzoekers] in hun cassatieberoep.

De advocaat van [verzoekers] heeft schriftelijk op die conclusie gereageerd.

2. Uitgangspunten en feiten

2.1

In cassatie kan van het volgende worden uitgegaan.

(i) Bij vonnissen van de rechtbank Gelderland van 13 januari 2020 is ten aanzien van [verzoekers] de toepassing van de schuldsaneringsregeling uitgesproken.

(ii) Verweerder in cassatie is als bewindvoerder in deze schuldsaneringsregelingen aangesteld.

(iii) [verzoekers] zijn eigenaar van een woning. In het kader van de schuldsaneringsregeling dient de woning te worden verkocht, waarna het batig saldo ten gunste van de boedel, en daarmee van de schuldeisers, komt.

2.2

In dit geding hebben [verzoekers] de rechter-commissaris op de voet van art. 317 Fw verzocht om de verkoop van de woning uit te stellen. De rechter-commissaris heeft dit verzoek afgewezen.

2.3

Bij beschikking van 23 juni 2021 heeft de rechtbank in hoger beroep de beschikking van de rechter-commissaris bekrachtigd. Daartoe heeft de rechtbank overwogen:

“2.3. De rechtbank overweegt dat, gelet op de huidige woningmarkt waarbij (flink) wordt overboden en de tijd die inmiddels is verstreken sinds de taxaties, de woning waarschijnlijk voor een hoger bedrag dan de taxatiewaarde zal worden verkocht. Dit betekent dat er op dit moment sprake is van een overwaarde, zijnde vermogen dat in een schuldsaneringsregeling te gelde moet worden gemaakt. Niet kan worden uitgesloten dat de woningmarkt, door welke (externe) factoren dan ook, gedurende de schuldsaneringsregeling van appellanten verslechtert. Naar het oordeel van de rechtbank is daarom sprake van speculatie op de woningmarkt bij het eventueel uitstellen van de verkoop van de woning van appellanten. Dit betekent dat niet met zekerheid kan worden vastgesteld dat uitstel tot vermogensopbouw leidt, zoals door appellanten is gesteld. Daartegenover staat dat na de verkoop (en levering) van de woning van appellanten wegens de dan verschuldigde (hogere) huur sprake is [van] een lagere aflossingscapaciteit. Echter, dit verschil in aflossingscapaciteit voor de resterende duur van de schuldsaneringsregeling staat niet in verhouding met de thans te verwachten overwaarde. Bovendien behelst het eigendom van de woning ook risico’s in de zin van onvoorziene (onderhouds- en reparatie) kosten. Daarom is het verzochte uitstel van de verkoop van de woning van appellanten niet in het belang van de schuldeisers.”

3. Beoordeling van de ontvankelijkheid van het beroep

3.1

De beschikking van de rechtbank is gegeven ingevolge art. 315 lid 1 Fw en is dus een ingevolge de bepalingen van de derde titel van de Faillissementswet gegeven beslissing. Tegen een dergelijke beslissing staat op grond van art. 360 Fw geen hogere voorziening open, behalve in de gevallen waarin het tegendeel is bepaald, en behoudens de mogelijkheid van cassatie in het belang der wet. De Faillissementswet bevat niet een bepaling krachtens welke cassatieberoep mogelijk is tegen een beschikking als de onderhavige. [verzoekers] doen evenwel met de in onderdeel 2 van het middel vermelde klacht dat de rechtbank het beginsel van hoor en wederhoor heeft geschonden, een beroep op een doorbrekingsgrond. In zoverre staat het rechtsmiddelenverbod niet in de weg aan de ontvankelijkheid van het beroep.1.

3.2

De wet bevat geen termijn voor het instellen van een rechtsmiddel met een beroep op doorbreking van een rechtsmiddelenverbod.

3.3

Ten aanzien van beslissingen die zijn gegeven ingevolge de bepalingen van titel II van de Faillissementswet (surseance van betaling) en waarop het rechtsmiddelenverbod van art. 282 Fw betrekking heeft, heeft de Hoge Raad geoordeeld dat een rechtsmiddel waarmee doorbreking van dit verbod wordt beoogd, gedurende acht dagen na de dag van de uitspraak kan worden aangewend, ongeacht of het gaat om hoger beroep of cassatie.2.

3.4

Dit geldt ook ten aanzien van beslissingen die zijn gegeven ingevolge de bepalingen van titel III van de Faillissementswet (schuldsaneringsregeling natuurlijke personen) en waarop het rechtsmiddelenverbod van art. 360 Fw betrekking heeft.Net als in titel II is ook in titel III in gevallen waarin is voorzien in rechtsmiddelen, de gebruikelijke termijn acht dagen voor het instellen van hoger beroep, en acht dagen voor het instellen van cassatieberoep tegen de uitspraak op het hoger beroep (vgl. art. 292 lid 1, lid 3, lid 5 en lid 6 Fw; art. 339 Fw in verbinding met art. 154 Fw en art. 156 Fw; art. 349a lid 3 Fw; art. 351 lid 1 en lid 5 Fw; art. 355 lid 1 en lid 2 Fw; art. 358a lid 3 en lid 4 Fw; een uitzondering is art. 315 lid 1 Fw).Aldus is ook in titel III niet alleen afgeweken van de gewone termijn van drie maanden van art. 358 lid 2 Rv respectievelijk art. 426 lid 1 Rv, maar ook van de regel van art. 426 lid 2 Rv dat in de gevallen waarin de wet voor het instellen van hoger beroep een kortere termijn dan drie maanden heeft voorgeschreven, de cassatietermijn het dubbele bedraagt van de appeltermijn.Gelet op de in titel III bepaalde termijnen past het om de termijn voor een rechtsmiddel waarmee doorbreking van het rechtsmiddelenverbod van art. 360 Fw wordt beoogd, ook te bepalen op acht dagen na de dag van de uitspraak, ongeacht of het gaat om hoger beroep of cassatie.

3.5

Cassatieberoep tegen een op de voet van art. 315 lid 1 Fw gegeven beslissing van de rechtbank, waarmee doorbreking van het rechtsmiddelenverbod van art. 360 Fw wordt beoogd, kan dus gedurende acht dagen na de dag van de uitspraak worden ingesteld. In zoverre komt de Hoge Raad terug van zijn beslissing ter zake van de cassatietermijn genoemd in HR 11 februari 2005, ECLI:NL:HR:2005:AR6209, rov. 3.1.

3.6

Gelet op hetgeen hiervoor in 3.5 is geoordeeld, is het op 5 juli 2021 tegen de beschikking van 23 juni 2021 ingestelde cassatieberoep niet tijdig ingesteld. Omdat de Hoge Raad evenwel terugkomt van zijn beslissing in het hiervoor in 3.5 genoemde arrest van 11 februari 2005 ter zake van de cassatietermijn, ziet de Hoge Raad aanleiding niet-ontvankelijkverklaring van [verzoekers] in hun cassatieberoep achterwege te laten, nu zij dit beroep wel binnen de in dat arrest genoemde termijn hebben ingesteld.

4. Beoordeling van het middel

4.1

Volgens onderdeel 2 van het middel heeft de rechtbank het beginsel van hoor en wederhoor geschonden door in rov. 2.3 mee te wegen dat eigendom van de woning ook risico’s behelst in de zin van onvoorziene (onderhouds- en reparatie)kosten, terwijl zij [verzoekers] niet met die gedachte heeft geconfronteerd.

4.2

De gestelde doorbrekingsgrond doet zich niet voor (zie de conclusie van de Advocaat-Generaal onder 3.4). Het beroep wordt dus verworpen.

5. Beslissing

De Hoge Raad verwerpt het beroep.

Deze beschikking is gegeven door de president G. de Groot als voorzitter, de vicepresident C.A. Streefkerk en de raadsheren A.E.B. ter Heide, S.J. Schaafsma en F.R. Salomons, en in het openbaar uitgesproken door de raadsheer H.M. Wattendorff op 12 november 2021.

Conclusie 03‑09‑2021

Inhoudsindicatie

Insolventierecht. Schuldsanering. Beschikking rechtbank op grond van art. 315 Fw. Doorbreking rechtsmiddelenverbod art. 360 Fw. Termijn cassatieberoep.

PROCUREUR-GENERAAL

BIJ DE

HOGE RAAD DER NEDERLANDEN

Nummer 21/02791

Zitting 3 september 2021

CONCLUSIE

G.R.B. van Peursem

In de zaak

1. [verzoeker 1]

2. [verzoeker 2]

(hierna: [verzoekers] )

adv. mr. J. van Weerden

tegen

[bewindvoerder]

(hierna: bewindvoerder)

niet verschenen in cassatie

In deze zaak hebben de sanieten [verzoekers] zich tot de rechter-commissaris gewend met het verzoek dat zij de (één van) hen in eigendom toebehorende woning pas tegen het einde van de schuldsaneringsregeling hoeven te verkopen. Hun argument daarvoor is dat de woning naar verwachting op dat moment meer waard zal zijn. Het verzoek is afgewezen en die beslissing is in hoger beroep bij de rechtbank in stand gelaten. In cassatie wordt onder meer aangevoerd dat het beginsel van hoor en wederhoor zou zijn geschonden.

Het cassatieberoep is in mijn ogen niet-ontvankelijk. Cassatieberoep tegen een beschikking van de rechtbank op grond van art. 315 lid 1 Fw is uitgesloten gelet op het rechtsmiddelenverbod neergelegd in art. 360 Fw. Weliswaar vormt de gestelde schending van hoor en wederhoor een grond voor doorbreking van dit verbod, maar volgens mij moet het cassatieberoep dan wel binnen acht dagen worden ingesteld, hetgeen in deze zaak niet is gebeurd.

Mocht Uw Raad anders oordelen, dan meen ik dat de gestelde doorbrekingsgrond niet opgaat. Het door [verzoekers] bestreden oordeel ligt in het verlengde van het partijdebat en is bovendien gebaseerd op een algemene ervaringsregel. Daar komt nog bij dat het oordeel ten overvloede is gegeven.

1. Feiten en procesverloop1.

1.1 Bij vonnissen van de rechtbank Gelderland van 13 januari 2020 is de toepassing van de schuldsaneringsregeling uitgesproken ten aanzien van [verzoekers]

1.2 Thans is [bewindvoerder] als bewindvoerder aangesteld en is mr. S. Boot als rechter-commissaris (hierna: r-c) in deze schuldsaneringsregelingen benoemd.

1.3 [verzoekers] beschikken over een woning staande en gelegen aan het adres [a-straat 1] , op welk adres zij woonachtig zijn. Op deze woning rust een hypotheek van € 138.000,00, bestaande uit een aflossingsvrij deel van € 53.000,00 en een spaargroeihypotheek van € 85.000,00. Aan rente wordt maandelijks € 356,67 betaald. Aan de hypotheek is een levensverzekering (meegroeihypotheek) gekoppeld die aan het einde van de looptijd wordt aangewend ter aflossing van de hoofdsom. De premie voor deze levensverzekering bedraagt € 131,01 per maand.

1.4 Op 29 oktober 2020 heeft Taxaties Regio Arnhem in opdracht van [verzoekers] de woning (gevalideerd) getaxeerd op € 115.000,00.

1.5 Op 21 december 2020 heeft GABA Makelaardij in opdracht van de bewindvoerder de woning (niet gevalideerd) getaxeerd op € 160.000,00.

1.6 De waarde van de meegroeihypotheek is op 8 januari 2021 € 28.015,69. De restant hypotheekschuld bedraagt na aftrek van de meegroeihypotheek afgerond € 110.000,00.

1.7 [verzoekers] hebben de r-c op 15 maart 2021 verzocht om de verkoop van hun woning uit te stellen.

1.8 De r-c heeft bij beschikking van 13 april 2021 het verzoek van [verzoekers] afgewezen met de volgende motivering:

“Het verzoek wordt afgewezen omdat het niet in het belang van de schuldeisers is. De ontwikkeling van de woningmarkt is dermate onzeker dat er ook een reële kans bestaat dat de woning minder waard is aan het einde van uw schuldsaneringsregeling. Het speculeren op de ontwikkeling van de verkoopprijzen op de woningmarkt is dan ook niet vanzelfsprekend in het belang van de schuldeisers. De huidige overwaarde ten gelden [sic] maken is direct in het belang van schuldeisers en geniet dan ook de voorkeur.”

1.9 [verzoekers] hebben hoger beroep ingesteld tegen de beschikking van de r-c. Het hoger beroep is behandeld ter zitting van 26 mei 2021.

1.10 Bij beschikking van 23 juni 2021 heeft de rechtbank het hoger beroep van [verzoekers] verworpen en de beschikking van de r-c bekrachtigd. Daartoe heeft zij het volgende overwogen:

“2.1. Niet in geschil is dat de woning dient worden verkocht en dat de opbrengst van de woning evenals het batig saldo van de meegroeihypotheek, na aftrek van de hypothecaire geldleningen, ten gunste van de boedel, en daarmee de schuldeisers, komt.

2.2. Appellanten verzoeken de rechtbank om de beschikking van de rechter-commissaris te vernietigen en, opnieuw rechtdoende, te bepalen dat aan appellanten uitstel zal worden verleend ten aanzien van de verkoop van hun woning tot aan het einde van de schuldsaneringsregeling. Zij leggen daaraan - kort samengevat - het volgende ten grondslag. Uitgaande van de gevalideerde taxatiewaarde resteert er slechts een overwaarde van € 5.000,00 waarbij nog geen rekening is gehouden met de kosten van de makelaar. Er is sprake van een immer groeiende vraag naar woningen waardoor de verkoop van de woning van appellanten aan het einde van de schuldsaneringsregeling (12 januari 2023) leidt tot een hogere verkoopopbrengst en daarmee een hogere uitkering aan de schuldeisers. Daarnaast geldt dat het vermogen van de meegroeihypotheek verder wordt opgebouwd en appellanten lagere woonlasten hebben dan bij een huurwoning. Uitstel van de verkoop van de woning leidt tot meer vermogensopbouw (overwaarde) én een hogere aflossingscapaciteit voor de schuldeisers, aldus appellanten. Daarnaast bestaan er schulden aan CJIB en DUO die na het einde van de schuldsaneringsregeling niet worden kwijtgescholden, zodat appellanten ook belang hebben bij een zo hoog mogelijke uitkering aan de schuldeisers. Appelanten betwisten - gelet op de ontwikkelingen op de woningmarkt - dat sprake is van speculatie.

2.3. De rechtbank overweegt dat, gelet op de huidige woningmarkt waarbij (flink) wordt overboden en de tijd die inmiddels is verstreken sinds de taxaties, de woning waarschijnlijk voor een hoger bedrag dan de taxatiewaarde zal worden verkocht. Dit betekent dat er op dit moment sprake is van een overwaarde, zijnde vermogen dat in een schuldsaneringsregeling te gelde moet worden gemaakt. Niet kan worden uitgesloten dat de woningmarkt, door welke (externe) factoren dan ook, gedurende de schuldsaneringsregeling van appellanten verslechtert. Naar het oordeel van de rechtbank is daarom sprake van speculatie op de woningmarkt bij het eventueel uitstellen van de verkoop van de woning van appellanten. Dit betekent dat niet met zekerheid kan worden vastgesteld dat uitstel tot vermogensopbouw leidt, zoals door appellanten is gesteld. Daartegenover staat dat na de verkoop (en levering) van de woning van appellanten wegens de dan verschuldigde (hogere) huur sprake is een lagere aflossingscapaciteit. Echter, dit verschil in aflossingscapaciteit voor de resterende duur van de schuldsaneringsregeling staat niet in verhouding met de thans te verwachten overwaarde. Bovendien behelst het eigendom van de woning ook risico’s in de zin van onvoorziene (onderhouds- en reparatie) kosten. Daarom is het verzochte uitstel van de verkoop van de woning van appellanten niet in het belang van de schuldeisers.

2.4. Het voorgaande leidt tot de conclusie dat de rechter-commissaris op goede gronden het verzoek van appellanten om de verkoop van hun woning uit te stellen heeft afgewezen. De rechtbank zal het hoger beroep verwerpen en de beschikking van de rechter-commissaris bekrachtigen. De verzochte proceskostenveroordeling wordt afgewezen.”

1.11 Tegen overweging 2.3 richt zich het bij procesinleiding van 5 juli 2021 ingestelde cassatieberoep van [verzoekers] Daarin is een voorbehoud gemaakt wegens het ontbreken van het zittingsp-v in hoger beroep2.. Op 10 augustus 2021 is een aanvullende procesinleiding ingediend. De bewindvoerder is in de gelegenheid gesteld verweer te voeren3., maar heeft dat niet gedaan4..

2. Ontvankelijkheid

2.1

Allereerst dient ambtshalve te worden onderzocht of het cassatieberoep ontvankelijk is5..

2.2

Het hoger beroep van [verzoekers] is op grond van art. 315 Fw ingesteld. Dit artikel bepaalt in lid 1 (eerste zin) dat gedurende vijf dagen hoger beroep bij de rechtbank kan worden ingesteld van alle beschikkingen van de r-c. Volgens [verzoekers] (procesinleiding, p. 1, vijfde alinea) brengt art. 402 lid 2 Rv (bedoeld zal zijn: art. 426 lid 2 Rv) mee dat het cassatieberoep moet worden ingesteld binnen tien dagen zodat het beroep tijdig is ingesteld6..

2.3

De vraag is allereerst of cassatieberoep tegen deze beschikking van de rechtbank openstaat. Deze vraag beantwoord ik als volgt7..

2.4

Art. 360 Fw bepaalt dat tegen beslissingen van de rechter gegeven ingevolge de bepalingen van titel III Fw (Schuldsaneringsregeling natuurlijke personen) geen hogere voorziening openstaat behalve in gevallen waarin het tegendeel is bepaald en behoudens de mogelijkheid van cassatie in het belang der wet. Dit geeft aan dat de derde titel een gesloten stelsel van rechtsmiddelen kent8.. Het artikel is ontleend aan art. 282 Fw9.dat een zelfde regeling inhoudt voor titel II Fw (Van surséance van betaling); voor titel I Fw (Van faillissement) bestaat een dergelijke bepaling niet10.. In de rechtspraak is art. 282 Fw zo uitgelegd dat hieronder uitsluitend die beslissingen van de rechter vallen waartoe deze door enige bepaling van de tweede titel uitdrukkelijk wordt geroepen11.. Het ligt voor de hand artikel 360 Fw ook zo uit te leggen12..

2.5

In dit geval is de beschikking van de r-c gebaseerd op een verzoek op grond van art. 317 lid 1 Fw tegen een (voorgenomen) handeling van de bewindvoerder, althans [verzoekers] hebben getracht een bevel als daar bedoeld uit te lokken. Daarmee is de beschikking van de r-c een beschikking waartoe hij door een bepaling in de derde titel uitdrukkelijk is geroepen. Art. 315 lid 1 Fw bepaalt dat van alle beschikkingen van de r-c gedurende vijf dagen hoger beroep op de rechtbank open staat. Art. 315 lid 2 Fw noemt een aantal uitzonderingen, maar tot die uitzonderingen behoren niet de beschikkingen van de r-c op grond van art. 317 Fw. De beschikking op het hoger beroep is dus ook een beslissing die ingevolge titel III Fw is gegeven13..

2.6

In de Faillissementswet is niet bepaald dat cassatieberoep openstaat tegen een beschikking die de rechtbank op grond van art. 315 lid 1 Fw heeft gegeven op een hoger beroep tegen een beschikking van de r-c. Daarmee zijn [verzoekers] naar de letter van de wet niet-ontvankelijk in hun cassatieberoep14..

2.7

Ik merk voor de volledigheid op dat art. 321 Fw, dat art. 85 (en 86) Fw van toepassing verklaart en daarmee afwijkt van art. 360 Fw15., hierin geen verandering brengt, omdat art. 85 Fw geen betrekking heeft op beschikkingen die de rechtbank neemt in hoger beroep van de beschikkingen van de r-c16.. De werking van art. 360 Fw is in zo’n geval aanvullend17.en sluit cassatieberoep dan uit. De vraag of art. 85 Fw van toepassing is, is van belang omdat cassatie in gevallen als bedoeld in dat artikel wél mogelijk is (art. 78 lid 1 Wet RO, art. 426 lid 1 Rv)18..

2.8

Een wettelijk rechtsmiddelenverbod kan worden doorbroken op grond van in de rechtspraak ontwikkelde gronden, zoals in het geval dat bij de behandeling van de zaak een zodanig fundamenteel rechtsbeginsel is veronachtzaamd dat van een eerlijke en onpartijdige behandeling van de zaak niet kan worden gesproken19.. Uw Raad heeft overwogen dat er geen aanleiding is ten aanzien van het rechtsmiddelenverbod van art. 282 Fw anders te oordelen20.en voor het verbod van art. 360 Fw is doorbreking (op grond van schending van hoor en wederhoor) eerder door Uw Raad aangenomen21.. [verzoekers] stellen in de procesinleiding (onder 2) dat sprake is van een schending van het beginsel van hoor en wederhoor (zie art. 6 lid 1 EVRM, art. 14 lid 1 IVBPR en art. 19 lid 1 Rv). Dat betekent dat het cassatieberoep in onze zaak in beginsel – zie hierna – ontvankelijk is22..

2.9

De volgende vraag in het kader van de ontvankelijkheid is of het cassatieberoep tijdig is ingesteld. Uw Raad overwoog het volgende over de termijn voor het instellen van een rechtsmiddel met een beroep op doorbreking van een rechtsmiddelenverbod van art. 282 Fw23.:

“Bij het bepalen van de termijn voor het instellen van een rechtsmiddel waarmee doorbreking van het verbod van art. 282 Fw wordt beoogd, is het volgende van belang.

De wet bevat geen termijn voor het instellen van een rechtsmiddel met een beroep op doorbreking van een rechtsmiddelenverbod. In beginsel geldt dan de termijn die voor het instellen van het desbetreffende rechtsmiddel zou gelden als het rechtsmiddelenverbod zou ontbreken, wat in de verzoekschriftprocedure ingevolge art. 358 lid 2 Rv respectievelijk art. 426 lid 1 Rv een termijn van drie maanden zou opleveren.

Indien het gaat om beslissingen waarop het verbod van art. 282 Fw betrekking heeft, bestaat evenwel grond uit te gaan van een kortere termijn.

In gevallen waarin Titel II van de Faillissementswet, die betrekking heeft op surseance van betaling, in rechtsmiddelen voorziet, is de termijn acht dagen voor het instellen van hoger beroep, en acht dagen voor het instellen van cassatieberoep tegen de uitspraak op het hoger beroep (vgl. art. 219 lid 1 Fw en art. 221 lid 1 Fw; art. 243 lid 1 en art. 244 lid 1 Fw; art. 247b lid 2 en lid 4 Fw; art. 269a en art. 270 lid 1 Fw; art. 278 lid 1 en art. 279 lid 2 Fw).

Aldus is in de titel over surseance niet alleen afgeweken van de gewone termijn van drie maanden van art. 358 lid 2 Rv respectievelijk art. 426 lid 1 Rv, maar ook van de regel van art. 426 lid 2 Rv dat in de gevallen waarin de wet voor het instellen van hoger beroep een kortere termijn dan drie maanden heeft voorgeschreven, de cassatietermijn het dubbele bedraagt van de appeltermijn.

Deze afwijking moet worden bezien tegen de achtergrond dat op een surseance die niet eindigt door algehele voldoening van de schuldeisers of door een akkoord, veelal een andere, ingrijpender insolventiemaatregel volgt (een faillissement, of toepassing van de schuldsaneringsregeling). Een termijn van acht dagen past bij het spoedeisende karakter van zaken waarin aanvankelijk toepassing is gegeven aan de surseance, maar vervolgens ingrijpender insolventiemaatregelen worden overwogen of getroffen. Dit is evenzeer aan de orde bij een rechtsmiddel waarmee doorbreking van het verbod van art. 282 Fw wordt beoogd. Daarom moet worden aanvaard dat ook dat rechtsmiddel gedurende acht dagen na de dag van de uitspraak kan worden aangewend, ongeacht of het gaat om hoger beroep of cassatie.”

2.10

Dezelfde redenering gaat volgens mij – toch in ieder geval grotendeels – op voor de termijn bij doorbreking van het rechtsmiddelenverbod van art. 360 Fw24., omdat in titel III Fw de termijn voor het instellen cassatieberoep ook acht dagen is bij appeltermijnen die acht dagen bedragen25., zodat ook in deze titel is afgeweken van de regel in art. 426 lid 2 Rv (verdubbeling appeltermijn)26.. Daarbij komt dat in art. 315 Fw de termijn (zeer27.) kort is, korter dan de gebruikelijke acht dagen, zodat het voor de hand ligt voor cassatieberoep de termijn niet te verdubbelen en daarmee langer te maken dan andere termijnen (acht dagen) in Titel III Fw.

2.11

Het zou gezien vorenstaande in mijn visie niet voor de hand liggen dat de cassatietermijn voor doorbreking van het rechtsmiddelenverbod van art. 360 Fw meer dan acht dagen is. Dat betekent dat het cassatieberoep in onze zaak te laat is ingesteld28.,29.. Gezien o.a. de rechtspraak over het rechtsmiddelenverbod van art. 282 Fw vind ik niet dat alsnog ontvankelijkheid moet worden aangenomen op grond dat onduidelijkheid zou hebben kunnen bestaan over de termijn. De omstandigheid dat [verzoekers] zich – kennelijk – niet bewust zijn geweest dat doorbreking van het rechtsmiddelenverbod nodig was voor ontvankelijkheid in cassatie (zie hiervoor, 2.2) doet hieraan niet af. [verzoekers] zijn wat mij betreft dus niet-ontvankelijk in hun cassatieberoep.

2.12

Voor het geval Uw Raad mocht oordelen dat [verzoekers] wel ontvankelijk zijn in hun cassatieberoep op grond van doorbreking van het rechtsmiddelenverbod van art. 360 Fw, behandel ik hierna de klacht die ziet op schending van het beginsel van hoor en wederhoor.

3. Bespreking van de doorbrekingsgrond

3.1

[verzoekers] doen in de procesinleiding (onder 2) een beroep op schending van het beginsel van hoor en wederhoor. Zij richten hun pijlen op het volgende deel van rov. 2.3:

“[…] Bovendien behelst het eigendom van de woning ook risico’s in de zin van onvoorziene (onderhouds- en reparatie) kosten. […]”

3.2

Ik stel het volgende voorop30.. Het beginsel van hoor en wederhoor is een onderdeel van het recht op een eerlijk proces. Het is een fundamenteel beginsel van procesrecht. Op grond van (o.a.) art. 19 Rv mag de rechter zijn oordeel niet ten nadele van één van de partijen baseren op bescheiden of andere gegevens waarover die partij zich niet voldoende heeft kunnen uitlaten31.. Het beginsel van hoor en wederhoor geldt ook in insolventiezaken32.,33..

3.3

Ik zie deze klacht niet opgaan. In mijn ogen is geen sprake van een schending van het beginsel van hoor en wederhoor. Daarvoor zijn verscheidene gronden te noemen.

3.4

Ten eerste ligt het oordeel van de rechtbank in het verlengde van het partijdebat, zodat geen sprake is van schending van het beginsel van hoor en wederhoor. Het partijdebat waarop ik doel, vindt zijn weerslag in de volgende passages uit de gedingstukken:

- in beroepschrift 5-10 betogen [verzoekers] dat het ene taxatierapport34.wél rekening houdt met de slechte staat van de woning en het andere taxatierapport35.(waarvan de r-c zou zijn uitgegaan) géén rekening houdt met die staat en de daarmee samenhangende kosten voor noodzakelijk herstel;

- als voorwaarde voor het scenario dat de verkoop van de woning van [verzoekers] toch wordt aangehouden, stelt de bewindvoerder in een e-mail aan de r-c in reactie op het uitstelverzoek van [verzoekers] : “De schuldenaar dient de woning ‘zuinig’ te bewonen om zodoende onnodige waardedaling te voorkomen.” (prod. 8 bij beroepschrift, laatste gedachtestreepje).

3.5

Ten tweede legt de rechtbank hier een algemene ervaringsregel36.ten grondslag aan haar overweging (vgl. art. 149 lid 2 Rv, dat hier weliswaar niet rechtstreeks van toepassing is37., ook niet in hoger beroep38., maar wel een kader oplevert). Ieder normaal en algemeen ontwikkeld mens weet dat eigendom van een woning onvoorziene (onderhouds- en reparatie)kosten met zich kan brengen. Het betreft een algemene wetmatigheid39.. Ik meen dat de vrijheid van de rechter bij de toepassing van een algemene ervaringsregel met zich brengt dat cassatie pas aan de orde kan zijn bij een (ontoelaatbare) verrassingsbeslissing40.. Dat is hier wat mij betreft niet aan de orde, want dit is een ervaringsregel die zo algemeen van karakter is dat partijen geacht kunnen worden daarvan op de hoogte te zijn én zo nodig er ook rekening mee behoren te houden dat de rechter die bij de beoordeling van de zaak zou kunnen betrekken41.. Het beginsel van hoor en wederhoor is zodoende volgens mij ook op deze grond niet geschonden door de rechtbank42..

3.6

De door [verzoekers] gestelde doorbrekingsgrond doet zich aldus niet voor, zodat het cassatieberoep moet worden verworpen43..

3.7

Het argument van [verzoekers] dat zij de slechte onderhoudsstaat van hun woning – al dan niet met het oog op lagere woonlasten – voor lief nemen (procesinleiding 3.b. en 4, vierde alinea) overtuigt overigens niet, omdat een potentiële koper van het huis in de regel44.minder zal willen betalen naarmate de onderhoudsstaat slechter is45.. Een (potentieel) lagere opbrengst gaat net zo goed ten koste van de boedel en (daarmee) de schuldeisers. Daarbij komt dat dit argument van [verzoekers] niet (alsnog) kan leiden tot doorbreking van het rechtsmiddelenverbod, omdat het erop neerkomt dat de rechter de hiervoor bedoelde ervaringsregel onjuist zou hebben toegepast46..

3.8

Verder merk ik op dat de klacht over schending van het beginsel van hoor en wederhoor is gericht tegen een overweging die de uitspraak niet (zelfstandig) draagt. Het door de rechtbank gebruikte woord ”bovendien” vormt hier al een aanwijzing voor. Verder poneert de rechtbank vóór de aangevallen passage over onderhouds- en reparatiekosten in rov. 2.3 de volgende (al dan niet tezamen) zelfstandig dragende gronden voor de beslissing tot afwijzing van het hoger beroep van [verzoekers] :

- dat op dit moment sprake is van een overwaarde;

- dat niet kan worden uitgesloten dat de woningmarkt gedurende de schuldsaneringsregeling verslechtert;

- dat daarom sprake is van speculatie op de woningmarkt bij uitstel van de verkoop en niet met zekerheid kan worden gesteld dat uitstel leidt tot vermogensopbouw;

- dat na verkoop weliswaar huur moet worden betaald, maar dat de hierdoor verminderde afloscapaciteit niet in verhouding staat tot de nu te verwachten overwaarde.

3.9

Omdat de klacht over schending van het beginsel van hoor en wederhoor zich richt op een overweging ten overvloede, zou de klacht over een dergelijke schending op zichzelf waarschijnlijk niet tot cassatie (kunnen) leiden47., en, belangrijker, kan volgens mij niet met vrucht worden betoogd dat van een eerlijke en onpartijdige behandeling van de zaak (als geheel) niet meer kan worden gesproken. Vooral dit laatste lijkt een voorwaarde voor succesvolle doorbreking van een rechtsmiddelenverbod, in die zin dat de grond zou opgaan en de weg vrij zou worden gemaakt voor behandeling van alle andere aangevoerde klachten in cassatie48.. Een argument tegen deze opvatting zou kunnen zijn dat Uw Raad het volgende overwoog in een arrest uit 201249., waarbij evenwel het einde van de overweging ruimte laat voor – wellicht – een geval als het onderhavige:

“3.2.3 Bij de beantwoording van de vraag of het hof, aldus handelende, het recht op hoor en wederhoor heeft geschonden, dient het volgende tot uitgangspunt. Het in art. 6 EVRM gewaarborgde recht op hoor en wederhoor, zoals ook neergelegd in art. 19 Rv, omvat het recht van partijen om kennis te nemen van, en zich te kunnen uitlaten over, alle gegevens en bescheiden die in het geding zijn gebracht en zijn bedoeld om in de oordeelsvorming van de rechter te worden betrokken. Volgens vaste rechtspraak van het EHRM is de grondslag van dit recht mede het vertrouwen dat rechtzoekenden dienen te kunnen stellen in het goed functioneren van de rechtspraak (vgl. onder meer EHRM 26 juli 2011, no. 58222/09 (Juricic), § 75, en EHRM 18 februari 1997, no. 18990/91, LJN AD2686, NJ 1997/590, § 29).

Hieruit volgt dat het voor de beantwoording van de hier aan de orde zijnde vraag in beginsel niet van belang is of — en zo ja, in welke mate — gegevens en bescheiden waarvan partijen geen kennis hebben genomen, al dan niet nieuwe feiten of argumenten behelzen dan wel daadwerkelijk van invloed zijn (geweest) op de beslissing van de rechter. Gelet op voormeld uitgangspunt is het immers niet aan de rechter, maar aan partijen om te beoordelen of de desbetreffende gegevens of bescheiden nopen tot een reactie. Dit is anders indien het gegevens of bescheiden betreft waarvan in redelijkheid niet kan worden gezegd dat zij van enig belang kunnen zijn voor de beoordeling van de zaak, maar van dit laatste is in het onderhavige geval geen sprake.”

4. Conclusie

Ik concludeer tot niet-ontvankelijkheid (zie 2.11) van [verzoekers] in hun cassatieberoep.

De Procureur-Generaal bij de

Hoge Raad der Nederlanden

A-G

Beroepschrift 10‑08‑2021

Per portaal

Hoge Raad der Nederlanden

Civiele griffie

Korte Voorhout 8

2511 EK Den Haag

Retouradres: NL-2514 HP, 2

Den Haag, 10 augustus 2021

Dossier: 2021060041

Inzake: [verzoekers] / WSNP — cassatie

Uw ref.: 21/02791

Geachte heer, mevrouw,

Het proces-verbaal van de terechtzitting bij het gerechtshof geeft aanleiding het cassatieberoep als volgt aan te vullen.

1.

Aan het einde van klacht 4 hebben de heer en mevrouw [verzoekers] het volgende aangevoerd.

‘Het — speculatieve — argument van de rechtbank (‘beter nu dan misschien nooit’) kan geen stand houden — en overtuigt niet — omdat de rechtbank niet is ingegaan op de relevante stellingen vanuit de heer en mevrouw [verzoekers] omtrent de verwachtingen ten aanzien van de woningmarkt voor de resterende tijd van de schuldsaneringsregeling (verzoekschrift hoger beroep sub 12.). In dit verband klemt het dat de rechtbank evenmin heeft meegewogen dat de bewindvoerder positief is ten aanzien van het verzoek van de heer en mevrouw [verzoekers] (verzoekschrift hoger beroep sub 15.).’

2.

Dit onderdeel van het beroep vullen de heer en mevrouw [verzoekers] aan met de klacht dat de rechtbank ten onrechte niet of niet afdoende heeft gereageerd op de hierna geciteerde opmerkingen van de advocaat van de heer en mevrouw [verzoekers], dat de verwachtingen ten aanzien van de rente op spaargeld in relatie tot de verwachtingen ten aanzien van de woningmarkt, in de overwegingen moet worden betrokken.

Proces-verbaal pagina 1 onderaan

‘Van der Meij: (…) De maatschappelijke ontwikkeling en de verwachting dat negatieve rente voor spaargeld komt maakt dat er vraag zal komen naar aanschaf van een tweede woning om te verhuren. De krapte op de woningmarkt wordt alleen maar groter. (…)’

Iedere aansprakelijkheid van Van Weerden, ontstaan uit of in verband met de uitvoering van werkzaamheden door Van Weerden, is beperkt tot het bedrag dat in het desbetreffende geval uit hoofde van de door Van Weerden afgesloten aansprakelijkheidsverzekeringen wordt uitbetaald, vermeerderd met het bedrag van het onder deze verzekeringen toepasselijke eigen risico. Indien om welke reden ook geen uitkering krachtens deze verzekering plaatsvindt, is iedere aansprakelijkheid beperkt tot driemaal het aan Van Weerden in de desbetreffende zaak in het desbetreffende kalenderjaar door de Cliënt betaalde bedrag, tot maximaal € 50.000,00. De hier bedoelde beperking of uitsluiting van de aansprakelijkheid geldt niet bij schade als gevolg van bewust roekeloze of opzettelijke tekortkoming van Van Weerden.

Proces-verbaal pagina 3 onder het midden

‘Van der Meij: het gaat niet alleen om de woning, maar ook de woonlasten van een andere woning. Het is niet slechts een inschatting. maar is te beredeneren met de maatschappelijke ontwikkelingen. Het duurt minstens 20 jaar voordat de spaarrente weer wordt opgevoerd, tot die tijd wellicht een negatieve rente. Dan hollen mensen om het geld ergens aan te besteden en het meest veilige voelt dan investeren in stenen.’

3.

Dit onderdeel van het beroep nuanceren de heer en mevrouw [verzoekers] gelet op de hierna geciteerde opmerkingen van de bewindvoerder, waaruit blijkt dat deze, vrij vertaald, het door de heer en mevrouw [verzoekers] betoogde uitstel als optie ziet en niet als de te volgen route.

Proces-verbaal pagina 1 onderaan

‘[de bewindvoerder]: ik ben het niet eens met het standpunt van Men zoals wordt gesteld in punt 15 van het beroepschrift. Dat heb ik niet zo geschreven en in ieder geval niet zo bedoeld. Ik heb gezegd dat het een optie zou kunnen zijn. De woning kan nu worden verkocht, maar het kan ook later. Wat mij betreft is later ook een optie. Daarom heb ik dat in het midden gelaten, maar wel onder voorwaarden.

(…)’

Proces-verbaal pagina 2 onder het midden

‘[de bewindvoerder]: ik heb wel gemeend te zeggen dat ik beide opties wilde openhouden richting de rechter-commissaris. De rechter-commissaris wil ook wel meedenken met [verzoekers] en niet direct bij aanvang van de schuldsaneringsregeling de woning verkopen. Ik vind het heel moeilijk. maar ben wel geneigd te zeggen dat ze een punt hebben en niet absolute must om de woning nu te verkopen.’

4.

Dit onderdeel van het beroep vullen de heer en mevrouw [verzoekers] aan met de klacht dat de rechtbank ten onrechte niet of niet voldoende is ingegaan op de door de bewindvoerder geopperde mogelijkheid dat, kort gezegd, de ontwikkeling in de woningmarkt kan worden afgewacht omdat ook bij een eventuele kentering nog actie kan worden ondernomen, omdat daaruit onmiskenbaar het voor de heer en mevrouw [verzoekers] gunstige argument blijkt dat verkoop van de woning niet onmiddellijk hoeft plaats te vinden.

Proces-verbaal pagina 2 bovenaan

‘[de bewindvoerder]: (…) Bij eventuele kentering in de woningmarkt is ook actie mogelijk. Het is koffiedik kijken.’

Met vriendelijke groet,

Jeroen van Weerden

Advocaat bij de Hoge Raad

Beroepschrift 05‑07‑2021

Toevoeging is aangevraagd

Procesinleiding in cassatie in een verzoekzaak

Aan de Hoge Raad der Nederlanden te Den Haag geven op 5 juli 2021 eerbiedig te kennen:

de heer [verzoeker 1] en mevrouw [verzoeker 2] (‘de heer en mevrouw [verzoekers]’), die voor deze cassatieprocedure woonplaats kiezen aan het Louis Couperusplein 2, 2514 HP Den Haag, zijnde het kantooradres van de advocaat bij de Hoge Raad mr. J. van Weerden, die door de heer en mevrouw [verzoekers] is aangewezen om hen in deze cassatieprocedure te vertegenwoordigen en die dit verzoekschrift op 5 juli 2021 als zodanig heeft ondertekend en heeft ingediend,

dat de heer en mevrouw [verzoekers] hierbij beroep in cassatie instellen tegen de in kopie met dit verzoekschrift ingediende beschikking van 23 juni 2021 (C/05/387499 / HA RK 21–80) die de rechtbank Gelderland (‘de rechtbank’) ten aanzien van de heer en mevrouw [verzoekers] heeft gegeven in de wettelijke schuldsaneringsregeling (‘WSNP’) waartoe de heer en mevrouw [verzoekers] bij vonnis van 13 januari 2020 zijn toegelaten,

dat de rechtbank bij de beschikking het hoger beroep van de heer en mevrouw [verzoekers] heeft afgewezen tegen de beschikking van 13 april 2021 (C/05/20/9 R) van de rechter-commissaris in de WSNP van de heer en mevrouw [verzoekers] (‘de beschikking van de rechter-commissaris’),

dat laatstelijk het lid van de rechtbank Gelderland mr. S. Boot als rechtercommissaris is benoemd die per post te bereiken is via postbus 9008, 7200 GJ Zutphen, en dat tot bewindvoerder is aangesteld de heer [de bewindvoerder] die per post te bereiken is via postbus [postbus], [postcode] [vestigingsplaats],

dat beroep in cassatie tot en met 5 juli 2021 op grond van artikel 315 lid 1 Fw jo artikel 402 lid 2 Rv jo artikel 1 lid 1 Algemene Termijnenwet openstaat,

dat de heer en mevrouw [verzoekers] hierbij en daarmee tijdig de beschikking bestrijden met het cassatiemiddel dat is uitgewerkt in de hierna genoemde, in hun onderlinge samenhang te beschouwen klacht met toelichting, dat de rechtbank het recht heeft geschonden en/of heeft verzuimd op straffe van nietigheid voorschreven vormen in acht te nemen, op grond waarvan de heer en mevrouw [verzoekers] de Hoge Raad verzoeken de beschikking te vernietigen.

Klacht

De rechtbank heeft onder 2.3. overwogen en besloten als hierna met gewijzigde opmaak, geciteerd.

‘2.3.

De rechtbank overweegt dat. gelet op de huidige woningmarkt waarbij flink wordt overboden en de tijd die inmiddels is verstreken sinds de taxaties, de woning waarschijnlijk voor een hoger bedrag dan de taxatiewaarde zal worden verkocht. Dit betekent dat er op dit moment sprake is van een overwaarde. zijnde vermogen dat in een schuldsaneringsregeling te gelde moet worden gemaakt. Niet kan worden uitgesloten dat de woningmarkt. door welke (externe) factoren dan ook, gedurende de schuldsaneringsregeling van appellanten verslechtert. Naar het oordeel van de rechtbank is daarom sprake van speculatie op de woningmarkt bij het eventueel uitstellen van de verkoop van de woning van appellanten. Dit betekent dat niet met zekerheid kan worden vastgesteld dat uitstel tot vermogensopbouw leidt, zoals door appellanten is gesteld. Daartegenover staat dat na de verkoop (en levering) van de woning van appellanten wegens de dan verschuldigde (hogere) huur sprake is een lagere aflossingscapaciteit. Echter, dit verschil in aflossingscapaciteit voor de resterende duur van de schuldsaneringsregeling staat niet in verhouding met de thans te verwachten overwaarde. Bovendien behelst het eigendom van de woning ook risico's in de zin van onvoorziene (onderhouds- en reparatie) kosten. Daarom is het verzochte uitstel van dc verkoop van de woning van appellanten niet in het belang van de schuldeisers.’

Deze overwegingen zijn om de volgende, met elkaar samenhangende redenen, strijdig met het recht, onbegrijpelijk dan wel onvoldoende gemotiveerd.

1.

De rechtbank heeft haar motiveringsplicht onvoldoende nageleefde door niet kenbaar te maken van welke van de beide taxaties (verzoekschrift hoger beroep sub 5. en 6.) de rechtbank is uitgegaan.

Dit is problematisch omdat het hierdoor onduidelijk is wat de omvang is van de overwaarde die de rechtbank als maatstaf heeft genomen. Dit heeft de volgende knelpunten tot gevolg.

a.

Het is hierom onduidelijk of, zoals de rechtbank heeft overwogen, sprake is van overwaarde die zo groot is dat deze perse voor het einde van de schuldsaneringsregeling te gelde moet worden gemaakt.

Dat sprake is van overwaarde was al bekend (verzoekschrift hoger beroep sub 11.).

Het gaat er juist om te bepalen hoe groot die overwaarde is, omdat, zoals ook uit de argumentatie van de rechtbank blijkt, bij een te geringe overwaarde, verkoop per nu van de heer en mevrouw [verzoekers] niet kan worden verlangd.

b.

Het is hierom onduidelijk wat de rechtbank heeft bedoeld met ‘de thans te verwachten overwaarde’.

Duidelijkheid op dit punt is echter van belang, gelet op de verhouding die de rechtbank kennelijk voor ogen heeft gehad tussen het door de rechtbank geconstateerde verschil in aflossingscapaciteit voor de resterende duur van de schuldsaneringsregeling en de niet verduidelijkte te verwachten overwaarde.

2.

Door mee te wegen dat het eigendom van de woning ook risico's behelst in de zin van onvoorziene (onderhouds- en reparatie) kosten en (kennelijk) te oordelen dat die risico's aan toewijzing van het verzoek in hoger beroep en het inleidende verzoek in de weg staan, heeft de rechtbank het beginsel van hoor en wederhoor geschonden.

Namelijk, uit niets van wat de rechtbank heeft overwogen blijkt dat zij de heer en mevrouw [verzoekers] met deze gedachte heeft geconfronteerd, met het doel de heer en mevrouw [verzoekers] daarop een reactie te laten geven, terwijl de rechtbank daartoe wel gehouden was, nu die gedachte, volgens de rechtbank, relevant was.

3.

De beslissing om mee te wegen dat het eigendom van de woning ook risico's behelst in de zin van onvoorziene (onderhouds- en reparatie) kosten en (kennelijk) dat die risico's aan toewijzing van het verzoek in hoger beroep en het inleidende verzoek in de weg staan, is onbegrijpelijk of onvoldoende gemotiveerd.

a.

De rechtbank heeft namelijk niet vastgesteld

1.

wat de aard en omvang is van de in acht te nemen onderhoudskosten,

2.

of de heer en mevrouw [verzoekers] die kosten (tot de door de rechtbank gevonden, maar niet genoemde) bedragen zullen moeten nemen of nemen.

b.

De rechtbank heeft er onvoldoende oog voor gehad dat de heer en mevrouw [verzoekers] de slechte onderhoudsstaat van de woning en het achterstallig onderhoud daarvan, voor lief hebben genomen.

Bij verzoekschrift hoger beroep sub 8. hebben de heer en mevrouw [verzoekers] immers op die slechte onderhoudsstaat en dat achterstallig onderhoud laten wijzen, terwijl zij sub 14. aldaar hebben laten aanvoeren dat zij momenteel lage woonlasten hebben die alleen uit rentebetalingen bestaan — en dus niet uit onderhoudskosten.

4.

Met het oog op de te wegen belangen van de heer en mevrouw [verzoekers] enerzijds en de schuldeisers anderzijds had de rechtbank behoren vast te stellen of uit te sluiten dat uitstel van de verkoop tot vermogensopbouw leidt; zij kon niet volstaan met haar argument dat, samengevat weergegeven, uitstel van de verkoop speculatie op de woningmarkt betekent.

De argumentatie van de rechtbank om per direct te verkopen, is namelijk even speculatief als dat van de heer en mevrouw [verzoekers] om de verkoop uit te stellen, terwijl de rechtbank niet of onvoldoende heeft uitgelegd waarom de beslissing in het nadeel van de heer en mevrouw [verzoekers] moet uitvallen.

Het kennelijke argument van de rechtbank dat het beter is de bij het wijzen van de beschikking te verwachten overwaarde te verzilveren dan het risico te nemen dat aan het einde van de schuldsaneringsregeling geen overwaarde bestaat, volstaat niet omdat niet als uitgangspunt het belang van de schuldeisers voorop moet worden gesteld, omdat anders deze procedure zonder zin zou zijn.

De rechtbank had de kenbare inspanningen van de heer en mevrouw [verzoekers] moeten meewegen, om door in een in slechte staat verkerende woning met achterstallig onderhoud te leven, tegen zo laag mogelijke kosten een zo hoog mogelijke opbrengst voor de schuldeisers te (willen) realiseren.

Het — speculatieve — argument van de rechtbank (‘beter nu dan misschien nooit’) kan geen stand houden — en overtuigt niet — omdat de rechtbank niet is ingegaan op de relevante stellingen vanuit de heer en mevrouw [verzoekers] omtrent de verwachtingen ten aanzien van de woningmarkt voor de resterende tijd van de schuldsaneringsregeling (verzoekschrift hoger beroep sub 12.). In dit verband klemt het dat de rechtbank evenmin heeft meegewogen dat de bewindvoerder positief is ten aanzien van het verzoek van de heer en mevrouw [verzoekers] (verzoekschrift hoger beroep sub 15.).

Voorbehoud proces-verbaal

De mondelinge behandeling van het hoger beroep heeft op 26 mei 2021 plaatsgevonden (beschikking sub 1.9.). de heer en mevrouw [verzoekers] beschikken nog niet over het proces-verbaal van die terechtzitting en hebben of zullen dit laten opvragen. Hierom maken de heer en mevrouw [verzoekers] het voorbehoud dat het cassatiemiddel aangevuld wordt indien het proces-verbaal, zodra dit aan de heer en mevrouw [verzoekers] ter beschikking is gesteld, daartoe aanleiding geeft. De heer en mevrouw [verzoekers] verzoeken de Hoge Raad hen daartoe een termijn te verlenen.

Verzoek

Op grond van het voorgaande kan het arrest niet in stand blijven. De heer en mevrouw [verzoekers] verzoeken de Hoge Raad de beschikking te vernietigen en zodanige verdere beslissingen te geven als de Hoge Raad vermeent te behoren.

Advocaat bij de Hoge Raad

Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.