HR, 12-11-2019, nr. 18/04096

Het gaat in deze zaak om het volgende. De verdachte maakte volgens de vaststellingen van het hof onderdeel uit van een organisatie die zich bezighield met oplichting (onder meer in de vorm van phishing-fraude) en diefstal. Daarbij gold de volgende ‘modus operandi’. Aan benadeelden werd gevraagd hun bank-, adres- en persoonsgegevens te verstrekken. Daarbij werd gebruikgemaakt van mailtjes met daarin hyperlinks naar webpagina's die een sterke gelijkenis vertoonden met webpagina's van bepaalde banken. Met behulp van die gegevens werden nieuwe bankpassen aangevraagd. De verdachte en één van zijn medeverdachten togen vervolgens naar de adressen waar de bankpassen naartoe werden gestuurd om de post met daarin de bankpassen te onderscheppen. Met de onderschepte bankpassen werden verschillende transacties verricht.

In cassatie worden enkele bewijsklachten naar voren gebracht. Ook wordt geklaagd over de kwalificatie van het onder 5 bewezen verklaarde (witwassen). Ten slotte bevat de cassatieschriftuur klachten over de motivering van de strafoplegging en over de inzendtermijn in cassatie.

Het eerste middel behelst de klacht dat het bewijs van het medeplegen van de onder 2, 3 en 4 ten laste gelegde feiten, mede in het licht van het door de verdediging gevoerde verweer, ontoereikend is gemotiveerd.

Ten laste van de verdachte heeft het hof onder 2, 3 en 4 bewezen verklaard dat:

Uit het proces-verbaal van het onderzoek ter terechtzitting in hoger beroep van 15 december 2017 blijkt dat de raadsman van de verdachte het woord tot verdediging heeft gevoerd aan de hand van zijn aan het hof overgelegde en in het dossier gevoegde pleitnotities. Uit deze pleitnotities blijkt dat de raadsman heeft aangevoerd dat het onder 2, 3 en 4 ten laste gelegde medeplegen niet kan worden bewezen. Daartoe heeft hij — kort samengevat — betoogd dat niet is komen vast te staan dat de verdachte uitvoeringshandelingen heeft verricht, terwijl de verdachte in de visie van de verdediging een ondergeschikte rol vervulde bij de strafbare feiten.

Het hof heeft het verweer verworpen en heeft het volgende overwogen over het bewijs van het onder 2, 3 en 4 ten laste gelegde medeplegen2.:

Voor het bewijs van medeplegen is een bewuste en nauwe samenwerking vereist.3. Dit criterium veronderstelt dat de verdachte opzet had op de samenwerking en op het grondfeit.4. De bijdrage van de medepleger zal in de regel worden geleverd tijdens het begaan van het strafbare feit in de vorm van een gezamenlijke uitvoering van het feit. Als van medeplegen sprake is, kan de verdachte ook in strafrechtelijke zin aansprakelijk worden gehouden voor uitvoeringshandelingen die (uitsluitend) door de medeverdachte zijn verricht. Een geringe rol of het ontbreken van enige rol in de uitvoering van het delict zal moeten worden gecompenseerd, bijvoorbeeld door een grotere rol in de voorbereiding. Indien het ten laste gelegde medeplegen in de kern niet bestaat uit een gezamenlijke uitvoering, maar uit gedragingen die met medeplichtigheid in verband plegen te worden gebracht, zoals het verstrekken van inlichtingen, op de uitkijk staan en het helpen bij de vlucht, rust op de rechter de taak om in het geval hij toch tot een bewezenverklaring van medeplegen komt, dat in het kader van de bewijsvoering nauwkeurig te motiveren. Daarbij kan de rechter rekening houden met onder meer de intensiteit van de samenwerking, de onderlinge taakverdeling, de rol in de voorbereiding, de uitvoering of de afhandeling van het delict en het belang van de rol van de verdachte, diens aanwezigheid op belangrijke momenten en het zich niet terugtrekken op een daartoe geëigend tijdstip.

Het hof heeft geoordeeld dat tussen de verdachte en de [medeverdachte] sprake is geweest van een nauwe en bewuste samenwerking. Dat oordeel acht ik niet onbegrijpelijk en toereikend gemotiveerd. Daarbij neem ik in aanmerking dat het hof ten aanzien van de verschillende feiten een vaste ‘modus operandi’ heeft vastgesteld, die een planmatige aanpak, een intensieve samenwerking en een duidelijke afstemming tussen de betrokken personen vergt. Het vooraf voor alle deelnemers kenbare plan hield in dat met behulp van door oplichting of diefstal verkregen pinpassen geld zou worden gepind en aldus weggenomen.5. Het hof heeft overwogen dat sprake was van een duidelijke afstemming van de taken tussen de betrokken personen: de [medeverdachte 2] vroeg, nadat de gegevens van de benadeelde waren verkregen, een nieuwe bankpas aan en speelde de persoons-, adres- en bankgegevens van de benadeelde door aan de verdachte en / of de [medeverdachte] . De verdachte en de [medeverdachte] gingen vervolgens samen, in de auto die werd gebruikt door de verdachte, op pad om de aangevraagde bankpassen te bemachtigen. De verdachte bestuurde de auto en de [medeverdachte] benaderde doorgaans de postbode of keek in de brievenbus van de geadresseerde. Verder volgt uit de bewijsoverwegingen van het hof dat de verdachte en de [medeverdachte] tijdens de uitvoering van de ten laste gelegde feiten telefonisch contact hadden, waarbij zij instructies en informatie over het bemachtigen van de bankpassen uitwisselden volgens een kennelijk vooraf afgesproken codetaal. Het kwam ook voor dat de verdachte zelf in de brievenbus keek.

De vaststellingen van het hof vinden steun in de bewijsmiddelen. Zo blijkt uit het tot het bewijs gebezigde proces-verbaal van bevindingen (bewijsmiddel 6) dat het telefoonnummer dat vermoedelijk in gebruik was bij de [medeverdachte 2] werd gebruikt om op frauduleuze wijze bankpassen aan te vragen en dat het stemgeluid van degene die de bankpassen aanvroeg sterke overeenkomsten vertoonde met het stemgeluid van de [medeverdachte 2] . Ten aanzien van de rol van de verdachte bij het onder 2, 3 en 4 bewezen verklaarde valt in het bijzonder te wijzen op de processen-verbaal waarin verslag wordt gedaan van verschillende observaties en waaruit het hof kennelijk en niet onbegrijpelijk heeft afgeleid dat de verdachte samen met de [medeverdachte] in de auto die in gebruik was bij de verdachte verschillende plekken in Nederland heeft bezocht, waar vervolgens postbodes werden aangesproken en / of door brievenbussen werd gekeken (bewijsmiddelen 1, 11, 13, 18, 35, 37, 43, 44, 46 en 72). Voorts wijs ik op de tot het bewijs gebezigde getapte telefoongesprekken tussen de verdachte en de [medeverdachte] , waarin — naar het hof heeft vastgesteld — versluierd taalgebruik werd gebruikt6. en instructies werden uitgewisseld over de te volgen handelwijze (bewijsmiddelen 5, 7, 8, 21, 22, 23, 48, 55, 56, 57, 61 t/m 69). Deze tapgesprekken houden onder meer in dat de verdachte zegt dat ‘er niks in zit’ en ‘bij die andere wel’ en dat hij ‘haar gewoon [gaat] vragen of ze de [m-straat] al heeft gedaan’ (bewijsmiddel 7) alsmede dat de verdachte aangeeft dat ‘die vrouw al heeft bezorgd’ en — in reactie op de vraag van de [medeverdachte] waarom hij ‘d'r niet effe aks’ — zegt dat hij ‘d'r niet kan vinden’ (bewijsmiddel 8). Ook blijkt uit deze gesprekken dat de verdachte tegen de medeverdachte zegt dat ‘hij die waggie moet volgen’ (bewijsmiddel 21) en dat hij tegen een onbekende (NN) heeft gezegd ‘je laat me twee en een half uur rijden, dan zit ik hiero en dan wacht ik totdat die pieter7. komt en dan die pieter er helemaal niets er in en da moet ik weer helemaal twee en een half uur terug rijden’ (bewijsmiddel 74). Ten slotte heeft het hof vastgesteld dat de verdachte bij Boutique Lacoste in Amsterdam een bedrag van € 70,- heeft gepind met een pinpas die op naam stond van de benadeelde [benadeelde 2] en dat de verdachte in kledingwinkel Didato aanwezig was met de medeverdachten [medeverdachte] en [medeverdachte 2] toen daar met dezelfde pinpas een transactie werd verricht (bewijsmiddelen 28, 31, 32 en 33). In de woning van de verdachte werd een paar schoenen van het merk Gourmet aangetroffen, terwijl in kledingwinkel Didato een paar schoenen van dat merk is gekocht met de pinpas die op naam stond van de benadeelde [benadeelde 2] (bewijsmiddelen 27 en 34).

Voor zover het gaat om het bewijs van het medeplegen van het onder 2 ten laste gelegde ten aanzien van de aangever [benadeelde 1] , geldt daarnaast nog het volgende. Uit de vaststellingen van het hof blijkt dat de verdachte samen met de [medeverdachte] de woonplaats van deze aangever heeft bezocht. Zij zijn daarna samen naar de [n-straat] in Amsterdam gereden, waar de [medeverdachte] aan de benadeelde [benadeelde 1] gerichte post, die — naar later bleek — een vervangende bankpas bleek te hebben bevat, heeft verscheurd en in een ondergrondse container heeft gegooid (bewijsmiddelen 11 tot en met 14). Voorts blijkt uit de bewijsmiddelen dat de mobiele telefoons van de verdachte en de [medeverdachte] tijdens enkele geldopnames met de bankpas van de benadeelde [benadeelde 1] in Amsterdam in de buurt van de desbetreffende locaties zijn aangestraald dan wel dat zij in de buurt zijn geobserveerd (bewijsmiddelen 11 en 15).

Anders dan de steller van het middel kennelijk meent, is voor het bewijs van het medeplegen niet vereist dat de verdachte contact heeft gehad met de [medeverdachte 2] , reeds omdat de volgens het hof door [medeverdachte 2] verrichte gedragingen — het aanvragen van nieuwe bankpassen — niet ten laste van de verdachte zijn bewezen verklaard. Ten laste van de verdachte is telkens bewezen verklaard dat hij ‘tezamen en in vereniging met een ander’ (enkelvoud) de onder 2, 3 en 4 genoemde feiten heeft begaan. Kennelijk en niet onbegrijpelijk heeft het hof met de ‘ander’ de [medeverdachte] voor ogen gehad. Ten overvloede merk ik nog op dat de verdachte wel samen met [medeverdachte 2] is aangetroffen in de kledingwinkel Didato , waar aankopen werden gedaan met een gestolen pinpas (bewijsmiddel 32).

Ten slotte heeft het hof bij de bewijsconstructie betrokken dat de vastgestelde feiten en omstandigheden zo bezwarend waren voor de verdachte, dat van hem een deze redengevende feiten en omstandigheden ontzenuwende verklaring mocht worden verwacht, maar dat een dergelijke verklaring is uitgebleven. Zulks mocht het hof bij zijn overwegingen betrekken.8. Daarbij neem ik in aanmerking dat het hof de overeenkomsten in werkwijze bij de verschillende feiten heeft kunnen meewegen.9. De bewezenverklaringen zijn naar de eis van de wet voldoende met redenen omkleed.

Het middel faalt.

Het tweede middel behelst de klacht dat het onder 4 bewezen verklaarde, voor zover het gaat om poging tot diefstal van de poststukken op naam van [benadeelde 5] en poging tot oplichting ten aanzien van de poststukken op naam van [benadeelde 6] , mede in het licht van hetgeen door de verdediging in hoger beroep is aangevoerd, ontoereikend is gemotiveerd.

Voor het onder 4 bewezen verklaarde, verwijs ik naar onderdeel 5 van deze conclusie, terwijl onder 7 de bewijsoverwegingen van het hof zijn geciteerd.

Het middel bevat twee klachten. Allereerst wordt geklaagd dat het kijken in de brievenbus om te zien of er post is bezorgd geen begin van uitvoering van diefstal van die post oplevert.

Een poging tot misdrijf is slechts dan strafbaar wanneer het voornemen van de dader zich door een begin van uitvoering heeft geopenbaard (art. 45 Sr). Van een dergelijk begin van uitvoering is sprake indien de bewezen verklaarde feitelijke handelingen kunnen worden beschouwd als gedragingen die naar hun uiterlijke verschijningsvorm moeten worden beschouwd als te zijn gericht op de voltooiing van het misdrijf.10. Bij de beoordeling of de gedragingen naar hun uiterlijke verschijningsvorm moeten worden beschouwd als te zijn gericht op de voltooiing van het misdrijf zullen deze gedragingen in hun onderlinge samenhang moeten worden bezien. Daarbij komt aan de feitenrechter de nodige vrijheid toe. In cassatie staat centraal de vraag of het hof uit (het samenstel van) de gedragingen heeft kunnen afleiden dat sprake was van een begin van uitvoering van diefstal.11.

Het hof heeft vastgesteld dat de verdachte en de [medeverdachte] samen naar Vlissingen zijn gereden, dat [medeverdachte] een postbode heeft aangesproken en om post van het ziekenhuis voor het adres [f-straat 1] — waar [benadeelde 5] woonachtig is — heeft gevraagd, dat de postbode niet tot afgifte van de post is overgegaan en dat [medeverdachte] enkele minuten later in de desbetreffende brievenbus keek en de verdachte, nadat de post was bezorgd, ook in deze brievenbus keek. Voorts heeft het hof in aanmerking genomen dat de verdachte geen aannemelijke verklaring heeft afgelegd, waaruit zou kunnen volgen dat hij en zijn [medeverdachte] niet bezig waren poststukken te proberen weg te nemen. Het op deze vaststellingen gebaseerde oordeel van het hof dat sprake is van een begin van een uitvoering van het wegnemen van poststukken uit een brievenbus is niet onbegrijpelijk. Het kijken door een brievenbus laat zich — anders dan de steller van het middel wil — in algemene zin niet vergelijken met het kijken door een raam van een woning of in de vitrine van een winkel, reeds omdat het kijken door een brievenbus doorgaans meer handelingen vergt (bukken, het klepje van de brievenbus optillen en door een nauwe ruimte naar binnen turen). Bovendien kan daarbij worden betrokken dat de aan het kijken voorafgaande gedragingen van de verdachte en zijn medeverdachte eveneens naar hun uiterlijke verschijningsvorm als strekking hadden de beschikking te krijgen over post die niet voor hen bestemd was. Het in de overwegingen van het hof besloten liggende oordeel dat de bewezen verklaarde gedraging naar haar uiterlijke verschijningsvorm moet worden aangemerkt als te zijn gericht op voltooiing van het voorgenomen misdrijf, is aldus niet onbegrijpelijk. Het hof was niet gehouden zijn oordeel nader te motiveren. De klacht faalt.

Voorts bevat het middel een klacht over het bewijs van de eveneens onder vier ten laste gelegde poging tot oplichting ten aanzien van de poststukken op naam van de benadeelde [benadeelde 6] . Betoogd wordt dat uit de bewijsmiddelen de valse hoedanigheid niet kan worden afgeleid, omdat niet is gebleken dat de verdachte of de [medeverdachte] zich heeft voorgedaan als de geadresseerde van het poststuk.

Uit twee processen-verbaal van bevindingen (bewijsmiddelen 43 en 44) blijkt dat de auto die in gebruik is bij de verdachte12. op 23 april 2015 in de ochtend werd geobserveerd in de straten waar de verdachte en de [medeverdachte] wonen. Later in de ochtend zijn een op de verdachte gelijkende persoon (de bestuurder) en een andere man (NN, de bijrijder) in de buurt van de [i-straat 1] in Purmerend (volgens bewijsmiddel 42 het adres van de benadeelde [benadeelde 6] ) geobserveerd in de door de verdachte gebruikte auto. Gezien werd dat NN een postbode aansprak en daarna wegliep in de richting van de auto. Bewijsmiddel 45 houdt onder meer in dat de postbode [getuige 4] op 23 april 2015 het volgende heeft verklaard:

Kennelijk heeft het hof uit het voorafgaande afgeleid dat de [medeverdachte] zich heeft voorgedaan als de geadresseerde van de post voor het adres [i-straat 1] en aldus de valse hoedanigheid bewezen geacht. Dat oordeel is niet onbegrijpelijk. De verklaring van de postbode houdt immers in dat de jongen vroeg of de post op de [i-straat 1] was bezorgd en dat de jongen zei dat ‘hij’ op een brief van het ziekenhuis zat te wachten. De desbetreffende zinnen laten zich moeilijk anders uitleggen dan dat de [medeverdachte] zich heeft voorgedaan als de geadresseerde van de door hem verzochte brief. Dat geldt te meer aangezien hij de suggestie wekte dat het om persoonlijke post ging. Ook in dit verband heeft het hof in zijn oordeelsvorming kunnen betrekken dat sprake was van een ‘modus operandi’ die op essentiële punten overeenkwam met die bij andere bewezen verklaarde feiten en waarbij de [medeverdachte] zich ten opzichte van de postbode eveneens had voorgedaan als de geadresseerde. De bewezenverklaring is ook in zoverre naar de eis van de wet voldoende met redenen omkleed.

Het middel faalt.

Het derde middel bevat de klacht dat het onder 5 ten laste gelegde (witwassen) niet uit de bewijsvoering kan worden afgeleid, dan wel dat het bewezen verklaarde niet kan worden gekwalificeerd als witwassen.

Ten laste van de verdachte is onder 5 bewezen verklaard dat:

De klacht dat uit de bewijsvoering niet volgt dat het in de tenlastelegging genoemde paar schoenen in kledingwinkel Didato met een weggenomen bankpas is aangeschaft, faalt. Het hof heeft overwogen dat op 9 juni 2015 bij een doorzoeking van de woning van de verdachte een paar schoenen van het merk Gourmet Tigerstripes, maat 44, is aangetroffen en dat deze maat en dit merk en type schoenen eveneens zijn vermeld op de kassabon behorend bij de op 30 mei 2015 bij Didato gekochte goederen. Eén en ander blijkt ook uit de bewijsmiddelen (bewijsmiddel 34). De verdachte is herkend als één van de mannen die op 30 mei 2015 in kledingwinkel Didato aanwezig waren (bewijsmiddel 32). Het hof heeft aan deze feiten en omstandigheden kennelijk de conclusie verbonden dat het in de woning van de verdachte aangetroffen paar schoenen afkomstig is uit kledingwinkel Didato en betaald is met weggenomen geld. Dat feitelijk oordeel acht ik niet onbegrijpelijk. Voorts kon het hof, in het licht van de hiervoor weergegeven feiten en omstandigheden, de niet nader onderbouwde verklaring van de verdachte dat hij de schoenen zou hebben gekocht bij Wiseguys als onaannemelijk terzijde schuiven. De klacht faalt.

Het middel bevat voorts de klacht dat het hof het bewezen verklaarde ten onrechte heeft gekwalificeerd als witwassen. Daartoe wordt aangevoerd dat het hof toepassing had moeten geven aan de zogenoemde kwalificatie-uitsluitingsgrond, of nader had moeten motiveren waarom deze niet van toepassing is.

Het volgende kan worden vooropgesteld. Ingeval in een strafzaak die is toegesneden op witwassen het enkele verwerven of voorhanden hebben van een voorwerp dat onmiddellijk afkomstig is uit een door de verdachte zelf begaan misdrijf is bewezen verklaard, moet sprake zijn van een gedraging die meer omvat dan het enkele verwerven of voorhanden hebben en die een op het daadwerkelijk verbergen of verhullen van de criminele herkomst van dat door eigen misdrijf verkregen voorwerp gericht karakter heeft. Uit de motivering van het oordeel dat sprake is van witwassen moet kunnen worden afgeleid dat de verdachte het voorwerp niet slechts heeft verworven of voorhanden heeft gehad, maar dat zijn gedragingen ook (kennelijk) gericht zijn geweest op het daadwerkelijk verbergen of verhullen van de criminele herkomst van het voorwerp.13. Met deze kwalificatie-uitsluitingsgrond wordt mede beoogd te voorkomen dat een verdachte die een bepaald misdrijf heeft begaan en die de door dat misdrijf verkregen voorwerpen verwerft of onder zich en dus voorhanden heeft, zich automatisch ook schuldig maakt aan het witwassen van die voorwerpen.14.

Het voorafgaande is niet van toepassing op gevallen waarin sprake is van voorwerpen die ‘middellijk’ afkomstig zijn uit een door de verdachte zelf begaan misdrijf doordat direct uit misdrijf afkomstige voorwerpen nadien zijn omgezet in andere voorwerpen. In die situatie verschillen de objecten van de misdrijven ook. Dat brengt mee dat de onder 29 genoemde rechtsregel in beginsel niet van toepassing is op dergelijke gevallen, omdat het automatisme dat de rechtsregel beoogt tegen te gaan zich in dergelijke gevallen niet voordoet.15. In zijn arrest van 25 maart 2014 overweegt de Hoge Raad dat voornoemde rechtsregel bij het middellijk verwerven ‘in beginsel’ niet van toepassing is, maar in latere rechtspraak over de kwalificatie-uitsluitingsgrond valt te lezen dat de regel ‘uitsluitend [ziet] op gevallen waarin slechts het verwerven en/of voorhanden hebben van onmiddellijk door eigen misdrijf verkregen voorwerpen is bewezenverklaard’.16. Die rechtspraak is ook steeds toegespitst op het ‘onmiddellijk’ uit eigen misdrijf verwerven of voorhanden hebben van een voorwerp.17.

In de onderhavige zaak is bewezen verklaard dat de verdachte de schoenen ‘middellijk’ heeft verworven, zodat het hof de gedragingen van de verdachte terecht en zonder tot motivering gehouden te zijn heeft gekwalificeerd als witwassen.

Het middel faalt.

Het vierde middel behelst de klacht dat uit de bewijsvoering niet kan worden afgeleid dat de verdachte heeft deelgenomen aan een criminele organisatie.

Ten laste van de verdachte heeft het hof onder 1 bewezen verklaard dat:

Uit de aan het proces-verbaal van het onderzoek ter terechtzitting in hoger beroep van 15 december 2017 gehechte pleitnotities blijkt dat de raadsman van de verdachte vrijspraak heeft bepleit van de ten laste gelegde deelneming aan een criminele organisatie. Hij heeft daartoe betoogd dat er geen duidelijk beeld is ontstaan van hoe de criminele organisatie eruit ziet, dat geen sprake is van een duurzaam en gestructureerd samenwerkingsverband en dat de verdachte slechts een faciliterende rol heeft gehad als chauffeur en daarom niet als deelnemer in de zin van art. 140 Sr kan worden aangemerkt.

Het hof heeft onder meer het volgende overwogen over het bewijs van het onder 1 ten laste gelegde:

Voor een veroordeling ter zake van art. 140, eerste lid, Sr is vereist dat sprake is van een samenwerkingsverband, met een zekere duurzaamheid en structuur, tussen de verdachte en ten minste één andere persoon.18. De verdachte dient te behoren tot het samenwerkingsverband en een aandeel te hebben in, dan wel ondersteuning te bieden aan, gedragingen die strekken tot of rechtstreeks verband houden met de verwezenlijking van het in dat artikel bedoelde oogmerk.19. Voor een veroordeling wegens deelneming aan een criminele organisatie is niet vereist dat komt vast te staan dat de verdachte bekend is geweest met alle personen die deel uitmaken van de organisatie.20.

De klacht dat uit de bewijsvoering niet kan worden afgeleid dat sprake is geweest van een duurzaam en gestructureerd samenwerkingsverband, faalt. Ik verwijs kortheidshalve naar de bespreking van het eerste middel, waar is uiteengezet dat het hof heeft vastgesteld dat sprake is geweest van een planmatige aanpak, een intensieve samenwerking en duidelijke afstemming tussen de betrokkenen. Het hof heeft kennelijk en niet onbegrijpelijk daarbij ook de aard van de feiten betrokken, die een dergelijke planmatige aanpak en intensieve samenwerking vergen. Ten aanzien van de rolverdeling heeft het hof vastgesteld dat de [medeverdachte 2] bankpassen van de benadeelden aanvroeg en dat de verdachte en de [medeverdachte] gedurende enkele maanden op verschillende plekken in Nederland poststukken met daarin bankpassen hebben onderschept dan wel hebben getracht te onderscheppen en vervolgens met de verkregen bankpassen verschillende transacties hebben verricht. Beide verdachten hadden daarbij vaste taken en wisselden informatie en aanwijzingen uit. Voor zover het middel de klacht bevat dat uit de bewijsvoering niet kan volgen dat de verdachte of de [medeverdachte] in contact stond met anderen, onder wie de door het hof genoemde [medeverdachte 2] , faalt het, aangezien voor een veroordeling niet is vereist dat de verdachte (of de [medeverdachte] ) bekend is geweest met alle personen die deel uitmaken van de organisatie.21. Overigens is de verdachte samen met de medeverdachten [medeverdachte] en [medeverdachte 2] herkend in kledingwinkel Didato (bewijsmiddel 32), waar aankopen werden gedaan met een gestolen bankpas. Ook is er contact geweest met niet-geïdentificeerde anderen, zoals blijkt uit tot het bewijs gebezigde tapgesprekken tussen de verdachte en ‘NN’ (bewijsmiddelen 74 en 75) en de [medeverdachte] en ‘NN’ (bewijsmiddel 51).

Het middel bevat voorts de klacht dat uit de bewijsvoering niet blijkt dat de verdachte heeft deelgenomen aan de criminele organisatie. De steller van het middel betoogt in dat verband dat uit de bewijsvoering slechts blijkt dat de verdachte de chauffeur van de [medeverdachte] is geweest en dat zulks niet voldoende is om te concluderen dat hij een aandeel heeft geleverd aan gedragingen die strekken tot de verwezenlijking van het in dat artikel bedoelde oogmerk. Die klacht faalt. Bij de bespreking van het eerste middel kwam reeds naar voren welk aandeel de verdachte volgens de (niet onbegrijpelijke) vaststellingen van het hof heeft gehad in de bewezen verklaarde feiten. Daaruit volgt ook dat het bewijs van deelneming aan de criminele organisatie naar de eis van de wet voldoende met redenen is omkleed.22.

Het middel faalt.

Het vijfde middel behelst de klacht dat het hof ongemotiveerd is afgeweken van een door de verdediging gevoerd uitdrukkelijk onderbouwd standpunt ten aanzien van de strafoplegging.

Uit de aan het proces-verbaal van het onderzoek ter terechtzitting van 15 december 2017 gehechte pleitnota blijkt dat de raadsman van de verdachte het volgende heeft aangevoerd ten aanzien van de strafoplegging:

Het hof heeft de verdachte een onvoorwaardelijke gevangenisstraf voor de duur van twaalf maanden opgelegd, met aftrek als bedoeld in art. 27(a) Sr. Het heeft het volgende overwogen over de strafoplegging:

Het hof heeft uitgebreid gemotiveerd uiteengezet waarom het, in afwijking van het door de verdediging aangevoerde, geen grond aanwezig acht om te volstaan met de oplegging van een gevangenisstraf, gelijk aan de duur van het voorarrest. Het hof heeft in het bijzonder acht geslagen op de planmatige aanpak van de verdachte en zijn medeverdachten bij het plegen van de strafbare feiten, de uitvoerende rol van de verdachte daarbij en de gevolgen van zijn handelen. Ik wijs erop dat ten laste van de verdachte verschillende strafbare feiten bewezen zijn verklaard, te weten — kort gezegd — (poging tot) (gekwalificeerde) diefstal in vereniging, medeplegen van (poging tot) oplichting, deelneming aan een criminele organisatie en witwassen. Tot een nadere motivering van de strafoplegging was het hof niet gehouden.

Het middel faalt.

Het zesde middel bevat de klacht dat de inzendtermijn in cassatie is geschonden.

Namens de verdachte is op 5 februari 2018 beroep in cassatie ingesteld. De stukken zijn zeven maanden later, op 4 september 2018, bij de griffie van de Hoge Raad binnengekomen. De inzendtermijn van acht maanden23 is daarmee nageleefd. Het middel, dat kennelijk berust op een rekenfout, faalt.

De middelen falen en kunnen worden afgedaan met de aan art. 81, eerste lid, RO ontleende overweging.

Ambtshalve heb ik geen gronden aangetroffen die tot vernietiging van de bestreden uitspraak aanleiding behoren te geven.

Deze conclusie strekt tot verwerping van het beroep.

De Procureur-Generaal

bij de Hoge Raad der Nederlanden

AG