Bevrijdende verweren (BPP nr. XXII) 2023/227a:227a Uitleg polisvoorwaarden

Bevrijdende verweren (BPP nr. XXII) 2023/227a

227a Uitleg polisvoorwaarden

Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.

Hoever de dekking reikt is afhankelijk van de inhoud van de verzekeringsovereenkomst en de daarop toepasselijke (polis)voorwaarden.1 Voor de uitleg van voorwaarden, waaronder verzekeringsvoorwaarden, is het Haviltex-criterium bepalend.2 Voor polisvoorwaarden geldt dat, ervan uitgaande dat daarover niet is onderhandeld (eenzijdig is opgelegd),3 de uitleg daarvan met name afhankelijk is van objectieve factoren zoals de bewoordingen waarin de desbetreffende bepaling is gesteld,4 gelezen in het licht van de polisvoorwaarden als geheel en van de in voorkomend geval bij de polisvoorwaarden behorende toelichting.5

Voorbeeld

Wanneer partijen het bijvoorbeeld niet eens zijn over de uitleg van een polisbepaling en in de polisvoorwaarden komt een andere bepaling voor die helderheid verschaft over de betekenis, dan kan de rechter die bepaling uitleggen in de betekenis daarvan die hij elders in de polisvoorwaarden leest, ook al hebben partijen die andere bepaling niet genoemd.6 Bij de uitleg mag acht worden geslagen op de functie die deze polisvorm in het maatschappelijk verkeer vervult en de daarop gebaseerde verwachtingen van verzekerden; die kan een ruime dekkingsomvang rechtvaardigen.7

Onder omstandigheden kunnen ook andere openbare bronnen bij de uitleg van standaardpolisvoorwaarden worden betrokken, mits deze voor een ieder toegankelijk zijn; in dat kader kan ook betekenis toekomen aan branche-opvattingen en/of beursgebruiken, wettelijke bepalingen of literatuur.

Daarbij valt te denken aan relevante regelgeving in het kader van zelfregulering binnen het Verbond van Verzekeraars. Deze regels verplichten de leden ervan op een bepaalde wijze uitvoering te geven aan hun verplichtingen uit hoofde van een verzekeringsovereenkomst en bepalen aldus mede wat verzekeringnemer en verzekerde van de verzekeraar mogen verwachten.8 Deze regels zijn niet afkomstig van de wetgever en zijn dus geen recht in de zin van art. 79 RO.9

Een verzekeraar dient de grenzen waarbinnen hij bereid is om dekking te verlenen, te omschrijven op een wijze die voor de verzekeringnemer op grond van voormelde objectieve factoren voldoende duidelijk kenbaar is.10 Een verzekerde moet zich immers bewust (kunnen) zijn van de – verstrekkende – consequentie van het (mogelijk) ontbreken van dekking.

Uitleg consumentenverzekeringsovereenkomst

Is de verzekeringsovereenkomst door de verzekeringnemer aangegaan als consument, dan kunnen kernbedingen niet op eerlijkheid worden getoetst, wel op duidelijkheid en begrijpelijkheid (art. 4 lid 2 Richtlijn oneerlijke bedingen).11 Het gaat erom of de consument de draagwijdte van het beding al dan niet heeft begrepen, ook al is het uit grammaticaal oogpunt correct opgesteld. Blijkt dat een artikel van de polisvoorwaarden niet voldoende begrijpelijk was voor de verzekeringnemer, dan valt dit kernbeding wel onder de reikwijdte van de richtlijn oneerlijke bedingen in consumentenovereenkomsten en van de afdeling algemene voorwaarden van het BW (art. 6:238 lid 2 eerste volzin jo. art. 6:233, aanhef en onder a BW).12 Bij twijfel over de uitleg van een beding geldt de voor de consument meest gunstige uitleg (art. 5 richtlijn oneerlijke bedingen en art. 6:238 lid 2 tweede volzin BW).13 Indien geen twijfel over de betekenis van een gebruikt begrip/woord in de zin van de polisvoorwaarden bestaat, hoeft ook ingeval van een consument-verzekeringnemer geen toepassing te worden gegeven aan de contra-proferentem uitleg van art. 6:238 lid 2 BW.14

Valt een beding in de polisvoorwaarden onder de reikwijdte van de richtlijn oneerlijke bedingen en geldt een beding als oneerlijk, dan is de rechter verplicht om het beding buiten toepassing te laten.15 Een beding in polisvoorwaarden kan ook uitgelegd worden als een vaststellingsovereenkomst of een bewijsovereenkomst; getoetst aan de richtlijn oneerlijke bedingen kan het oneerlijkheidsoordeel dan anders uitvallen.16

Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.