Bevrijdende verweren (BPP nr. XXII) 2023/332:332 Inleiding

Bevrijdende verweren (BPP nr. XXII) 2023/332

332 Inleiding

Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.

Indien ondeugdelijk wordt gepresteerd, dient de schuldeiser/koper binnen bekwame tijd nadat hij het gebrek in de prestatie heeft ontdekt of redelijkerwijs had moeten ontdekken (de onderzoeksplicht),1 bij de schuldenaar/verkoper ter zake te protesteren (de klachtplicht). Het protest is vormvrij (art. 3:37 lid 1 BW).2Art. 6:89 BW is van toepassing op alle verbintenissen3 en betreft gevallen van ondeugdelijke nakoming, niet (mede) gevallen waarin in het geheel geen prestatie is verricht; 4 evenmin bij te late nakoming. art. 7:23 BW is de bijzondere bepaling die ziet op alle koopvormen. art. 7:23 BW is gegrond op non-conformiteit van de zaak (art. 7:17 lid 1 BW). De aard en de omvang van de gestelde tekortkoming zullen moeten worden medegedeeld; de oorzaak van de tekortkoming behoeft niet te worden medegedeeld. De art. 6:98/7:23 BW behelzen een bijzondere vorm van rechtsverwerking;5 zij kennen dezelfde ratio, worden op dezelfde wijze uitgelegd en volgens dezelfde normen toegepast.6

Consumentenkoop

Bij een consumentenkoop7 geldt art. 7:23 lid 1 derde zin BW: de koper moet klagen ‘binnen bekwame tijd na de ontdekking’; op de consument-koper rust geen onderzoeksplicht.8 Een afwijking ter zake in de koopovereenkomst ten nadele van de koper-consument is niet toegestaan (art. 7:6 lid 1 BW). Een termijn van twee maanden na de ontdekking is tijdig en nationale bewijsregels zijn van toepassing op de stelplicht en bewijslast van de consument ten aanzien van de vraag of hij aan zijn klachtplicht heeft voldaan.9 De koper moet na herstel(werkzaamheden) opnieuw binnen bekwame tijd klagen (analogische toepassing).10

Bij niet-consumenten wordt geen vaste termijn gehanteerd, ook niet als uitgangspunt.11

De ratio van de klachtplicht wordt gevonden in de wens de schuldenaar/verkoper te beschermen tegen late en daardoor moeilijk te betwisten klachten, door voor de schuldeiser/koper een korte termijn voor te schrijven om over het gebrek in de prestatie te klagen: een schuldeiser kan op een gebrek in de prestatie geen beroep meer doen, indien hij niet tijdig heeft geklaagd. De schuldenaar/verkoper moet erop kunnen rekenen dat de schuldeiser/koper met bekwame spoed onderzoekt of de prestatie aan de verbintenis beantwoordt en dat deze, indien dit niet het geval blijkt te zijn, zulks, eveneens met spoed, aan de schuldenaar/verkoper meedeelt. Laat de schuldeiser/koper na tijdig te protesteren, dan kan hij op het gebrek geen beroep meer doen. De schuldeiser/koper verliest bij een tardieve klacht al zijn rechten: elke rechtsvordering en elk verweer ter zake van de tekortkoming.12 De rechter komt in dat geval aan een beoordeling van de gebrekkige prestatie niet toe. Deze oplossing wordt gerechtvaardigd geacht doordat bij niet-nakoming van de mededelingsplicht iedere discussie over de vraag of de zaak al of niet aan de overeenkomst beantwoordt, in het belang van de schuldenaar/verkoper behoort te zijn afgesneden.13 Wanneer de vordering van de schuldeiser/koper is gebaseerd op dwaling of bedrog14 geldt de tijdigheid van de klachtplicht ook; een dergelijk beroep wordt onder de werking van art. 7:23 BW gebracht.

Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.