Bevrijdende verweren (BPP nr. XXII) 2023/127:127 Voorbehoud van goedkeuring door een derde

Bevrijdende verweren (BPP nr. XXII) 2023/127

127 Voorbehoud van goedkeuring door een derde

Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.

Wanneer in een overeenkomst een voorbehoud wordt gemaakt dat de overeenkomst de goedkeuring behoeft van B & W en/of de gemeenteraad, van de algemene vergadering van aandeelhouders, van de moedermaatschappij of van raad van commissarissen van de vennootschap, zullen partijen ervan uit moeten gaan dat er sprake is van een opschortende voorwaarde.1 Aan de goedkeuring door het bevoegde orgaan moet zijn voldaan vóórdat de betreffende partij zich tot enigerlei overeenkomst wil verbinden; de overeenkomst komt tot stand, zij het dat deze eerst haar werking verkrijgt indien en zodra de opschortende voorwaarde is vervuld.2 Met de (onherroepelijke) vervulling van de voorwaarde (de goedkeuring wordt gegeven) krijgt de overeenkomst haar werking (art. 6:22 BW).

Is bij een negatief besluit van bijvoorbeeld B & W de goedkeuring onredelijk onthouden en moet de voorwaarde daarom op grond van art. 6:23 BW als vervuld gelden? Het beroep op art. 6:23 lid 1 BW gaat niet op: de voorwaarde strekt ertoe het te beslissen orgaan de mogelijkheid te geven de overeenkomst zelfstandig te beoordelen3

“In het stelsel van de wet komt groot gewicht toe aan de bevoegdheidsverdeling tussen het college en de raad; de raad heeft een autonome positie en terughoudendheid moet worden betracht bij het aannemen van gebondenheid.”4

Hoewel een duiding als opschortende voorwaarde in de zin van art. 6:21 BW het bestaan van een verbintenisscheppende overeenkomst of andere rechtshandeling veronderstelt,5 raakt bovenstaande kwestie de kwestie van de zogenoemde potestatieve voorwaarde:6 een (opschortende of ontbindende) voorwaarde waarvan de vervulling afhankelijk is van de enkele wil van een partij. In dat geval is er nog geen verbintenis en is art. 6:23 lid 1 BW niet van toepassing.7

Voorbeelden

Een beroep op subject to contract/signature8 wordt in het Nederlands recht (op grond van de Haviltex-maatstaf) onder omstandigheden (onder meer na uitgebreide onderhandelingen) in strijd met de redelijkheid en billijkheid geacht;9 het voorbehoud is in dat geval een potestatieve voorwaarde.10

In het arbeidsrecht zijn in het kader van het ontslagrecht voor een geslaagd beroep op een ontbindende voorwaarde, vereisten geformuleerd; zonder deze vereisten zou de voorwaarde een potestatieve zijn.11 Bovendien dient de ontbindende voorwaarde uitdrukkelijk tussen partijen schriftelijk te zijn overeengekomen.

Indien geen goedkeuring wordt gegeven, zou nog sprake kunnen zijn van gebondenheid zonder instemming als door toedoen van het bewuste instemmingsorgaan het vertrouwen is gewekt dat goedkeuring zou volgen. In dat geval moet sprake zijn van aan het bestuursorgaan toe te rekenen concrete, ondubbelzinnige toezegging door een daartoe bevoegd persoon, waaraan rechtens te honoreren verwachtingen konden worden ontleend. De partij die daarop een beroep doet zal een en ander moeten stellen en onderbouwen.12

Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.