96 Introductie

Bij verschillende leerstukken is het de vraag of een bepaald verweer een grondslagverweer oplevert of een bevrijdend verweer. Toepassingsvoorbeelden van de algemene regels die in hoofdstuk 2 naar voren zijn gekomen, komen in de volgende paragrafen bij verschillende leerstukken aan de orde. Bij enkele leerstukken wordt de kwalificatie die de Hoge Raad voorstaat bekritiseerd.

Causaal verband: verweerder doet een beroep op het ontbreken van causaal verband (4.1). Verschillende rechtsgebieden komen ter sprake waar bij een beroep op ontbreken van causaal verband het onderscheid tussen een grondslagverweer of een bevrijdend verweer een rol speelt: in 4.1.2 ingeval van pseudovertegenwoordiging (art. 3:70 BW) en in 4.1.3 ingeval van een beroepsfout van een beroepsbeoefenaar, in het bijzonder de advocaat.

Opschortende en ontbindende voorwaarde (4.2): besproken wordt of een beroep op (het bestaan van) een opschortende of ontbindende voorwaarde (en in het verlengde daarvan of de voorwaarde is vervuld) gekwalificeerd moet worden als een grondslagverweer of als een bevrijdend verweer.

Na de inleiding (4.2.1) zullen achtereenvolgens de opschortende voorwaarde (4.2.2) en de ontbindende voorwaarde (4.2.3) worden besproken.

In 4.3 komt het verweer naar aanleiding van een vordering uit onverschuldigde betaling aan de orde.

In 4.4. worden de weren behandeld indien eiser een onderhandse akte overlegt.

Er zijn meer leerstukken waar de kwalificatie (grondslagverweer of bevrijdend verweer) een prominente rol speelt. Gedacht kan worden aan de art. 6:1631-169 BW. De betreffende onderwerpen komen uitgebreid aan de orde in handboeken, artikelsgewijze naslagwerken, proefschriften en tijdschriften. Deze leerstukken vergen een apart, afgerond onderzoek. In dit onderzoek worden deze artikelen niet behandeld.