2.4.7 Twee feitelijke instanties

Als laatste is nog te noemen het uitgangspunt van rechtspraak in twee feitelijke instanties en het toezicht daarop door het rechtsmiddel van cassatie. Aan dit uitgangspunt van het burgerlijke procesrecht — en dan met name de wijze waarop het is vormgegeven, namelijk als een volledige herkansing van partijen en een volledige herbeoordeling door de appelrechter binnen de grenzen van de rechtsstrijd in hoger beroep — is altijd vastgehouden. Over de vraag of rechtspraak in twee feitelijke instanties als een beginsel van procesrecht kan worden aangemerkt, bestaan in de literatuur verschillende opvattingen.1 Rakels, Hammerstein & Wesseling-van Gent constateren dat het ervan af hangt wat verstaan wordt onder een beginsel van van procesrecht;

Rechtspraak in twee feitelijke instanties draagt dus bij aan de kwaliteit van en het vertrouwen in de rechtspraak en is in die zin een grondbeginsel van procesrecht. Het beginsel kan niet los worden gezien van het belang dat rechterlijke beslissingen zoveel mogelijk berusten op een correcte feitenvaststelling: fouten of omissies die door partijen of de rechter zijn gemaakt, kunnen in hoger beroep worden hersteld.3

Hiermee is een overzicht gegeven van een aantal kernpunten van het procesrecht, waarvan het gemeenschappelijke kenmerk is dat het belang van waarheidsvinding voorop staat.