HR, 17-12-2019, nr. 18/04012

Het gerechtshof Den Haag heeft bij arrest van 16 januari 2018 de verdachte wegens kortgezegd onder feit 3 ‘betaalpasfraude’ (art. 232 Sr) en onder feit 4 ‘deelneming aan een criminele organisatie’ (art. 140 Sr) veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van 12 maanden, waarvan 6 maanden voorwaardelijk. Daarnaast heeft het hof de vordering van de benadeelde partij (gedeeltelijk) toegewezen en aan de verdachte een schadevergoedingsmaatregel opgelegd, een en ander zoals nader bepaald in het arrest.

Er bestaat samenhang met de zaken 18/00341 en 18/00511. In deze zaken zal ik vandaag ook concluderen.

Het cassatieberoep is ingesteld namens de verdachte en mr. J.S. Nan, advocaat te Den Haag, heeft drie middelen van cassatie voorgesteld.

Het eerste middel komt op tegen het onder feit 3 (betaalpasfraude) bewezenverklaarde medeplegen. Het bevat de klachten dat het oordeel van het hof getuigt van een onjuiste rechtsopvatting wat betreft het bestanddeel ‘gebruik maken’ in art. 232 Sr en dat uit de bewezenverklaring niet volgt dat de verdachte tezamen en in vereniging gebruik heeft gemaakt van valselijk opgemaakte betaalpassen.

De bewezenverklaring luidt als volgt:

‘’Het hof acht wettig en overtuigend bewezen dat de verdachte het onder 3 (…) ten laste gelegde heeft begaan, met dien verstande dat:

3. hij in december 2008 in Nederland en in Groot-Brittannië en in Italië, tezamen en in vereniging met anderen, meermalen, telkens opzettelijk gebruik heeft gemaakt van valselijk opgemaakte betaalpassen, bestemd voor het verrichten of verkrijgen van betalingen of andere prestaties langs geautomatiseerde weg, te weten magneetstripkaarten van de ABN AMRO bank, als waren deze echt en onvervalst;’’

Het hof heeft het bewijs op (onder meer) de volgende bewijsmiddelen gebaseerd:

‘’1. Een geschrift, te weten de schriftelijke aangifte van [betrokkene 3] namens ABN AMRO Bank N.V. van 13 mei 2009 (Algemeen dossier, pagina 63 e.v.).Dit proces-verbaal houdt onder meer in de op bovengenoemde datum afgelegde verklaring van [betrokkene 3] :

In de periodes medio december 2008 tot en met medio februari 2009 en 28 maart tot en met heden werd ABN AMRO geconfronteerd met twee aanvallen van skimming, waarbij het zogenaamde Common Point of Purchase (CPP) niet kon worden vastgesteld.

Het CPP is een geldautomaat (GEA) of betaalautomaat (BEA) die door fraudeurs is voorzien van elektronische hulpmiddelen voor het onrechtmatig kopiëren van de gegevens op magneetstrips van betaalpassen (debitcards) en het vastleggen van de pincodes van die debitcards (skimming device).

Middels de gekopieerde gegevens kunnen vervolgens valse debitcards worden vervaardigd en met de vastgelegde pincode kan gebruik worden gemaakt van de valse debitcards door deze aan te bieden bij geldautomaten of betaalautomaten in binnen- en buitenland.

In het geval van twee voornoemde aanvallen kon zoals vermeld geen CPP worden vastgesteld.

Gelet op vorenstaande ontstond het vermoeden dat de daders op andere wijze dan middels het kopiëren van gegevens van de magneetstrip valse debitcards vervaardigden. Vermoedelijk werden de gegevens van de chip gekopieerd. De chip van een ABN AMRO debitcard wordt ondermeer gebruikt bij het activeren van de debitcard in een bankshop, het gebruik van de chipknip en het inloggen voor Internetbankieren. In al deze gevallen wordt de pincode ingevoerd.

Met de valse debitcards werden ten laste van rekeningen van ABN AMRO cliënten geldbedragen opgenomen bij GEA's in onder meer Maleisië, Hong Kong, Canada, Italië, Hongarije, Griekenland, Marokko, Duitsland, Bulgarije en het Verenigd Koninkrijk, danwel werden hiertoe pogingen gedaan.

Op donderdag 7 mei 2009 werd door APACS (UK equivalent van Equens) melding gemaakt van het aantreffen van gemanipuleerde identificatiekaartlezers ten behoeve van Internetbankieren door cliënten van ABN AMRO. Voornoemde identificatiekaartlezers waren tijdens een doorzoeking door de Dedicated Cheque and Plastic Crime Unit (DCPCU) in Londen UK aangetroffen en in beslag genomen.

Naar aanleiding van de bevindingen uit het onderzoek van casus 1 t/m 9 en de melding van de in Londen aangetroffen identificatiekaartlezers ontstond het ernstige vermoeden dat de skimming plaatsvond middels gemanipuleerde ABN AMRO identificatiekaartlezers (e.dentifiers) op bankshops van ABN AMRO.

De benaming voor een identificatielezer ten behoeve van internetbankieren is bij ABN AMRO: e.dentifier. Middels een e.dentifier en een geactiveerde ABN AMRO debitcard met chip kan worden ingelogd in Internetbankieren. Naast de verstrekking van e.dentifiers aan cliënten voor thuisgebruik zijn alle bankshops voorzien van e.identifiers ten behoeve van Internetbankieren op de bankshops. Deze e.dentifiers bevinden zich meestal nabij de voor internetbankieren bedoelde personal computers op de bankshop.

Op donderdag 7 mei 2009 werd telefonisch contact opgenomen met een aantal ABN AMRO bankshops waar de meeste benadeelde cliënten bankieren, met het verzoek de in de bankshop aanwezig e.dentifiers ten behoeve van Internetbankieren door cliënten per direct veilig te stellen. In totaal werden 35 e.dentifiers (zowel type 1 als 2) opgehaald.

Op vrijdag 8 mei 2009 werden de veiliggestelde e.dentifiers onderzocht op de aanwezigheid van technische voorzieningen ten behoeve van skimming. Hieruit bleek dat de bij de bankshop [a-straat 1] te [plaats] veiliggestelde e.dentifier 1 en twee van de bij de bankshop [b-straat 1] te [plaats] veiliggestelde e.dentifiers 1 voorzien waren van een technisch hulpmiddel met de kennelijke bedoeling om gegevens van de chip te kopiëren en de pincode vast te leggen. De technische voorzieningen waren in authentieke e.dentifiers 1 aangebracht. De voor- en achterzijde van de e.dentifiers waren na het aanbrengen van de technische voorzieningen met lijm weer aan elkaar bevestigd.

In totaal waren dus 3 van de 35 veiliggestelde e.dentifiers voorzien van een skimming device.

Naar aanleiding van het aantreffen van 3 e.dentifiers voorzien van skimming devices werd op vrijdag 8 mei 2009 een e-mail verzonden naar alle ABN AMRO bankshops in Nederland. Alle bankshops kregen het verzoek de in de bankshop aanwezige e.dentifiers te vervangen door nieuwe e.dentifiers 2 en de veiliggestelde e.dentifiers per omgaande op te sturen naar de afdeling Security & Fraud NL onder vermelding van de bankshop en de exacte locatie van de e.dentifiers in de bankshop.

Op dinsdag 12 mei 2009 werd een onderzoek verricht aan de die ochtend ontvangen e.dentifiers die naar aanleiding van het verzoek van vrijdag 8 mei 2009 waren verzonden.

Er werden twee e.dentifiers 1 aangetroffen die voorzien waren van skimming devices.

Op woensdag 13 mei 2009 werd een onderzoek verricht aan de die ochtend ontvangen e.dentifiers die naar aanleiding van het verzoek van vrijdag 8 mei 2009 waren verzonden.

Er werden vier e.dentifiers 1 aangetroffen die voorzien waren van skimming devices.

Uit een eerste beoordeling is gebleken dat middels de aangetroffen technische voorzieningen daadwerkelijk gegevens van de chip van een debitcard gekopieerd kunnen worden en dat daadwerkelijk de ingegeven pincode vastgelegd kan worden.

Alle benadeelde cliënten zijn door ABN-AMRO schadeloos gesteld. Derhalve is ABN AMRO benadeelde voor het gehele ten gevolge van voornoemde strafbare feiten veroorzaakte schadebedrag.(…)

6. Een proces-verbaal van bevindingen d.d. 11 mei 2010 van het Korps landelijke politiediensten met nr. 29260674 (Zaaksdossier Cashen, p. 397 e.v.)

Dit proces-verbaal houdt onder meer in de op bovengenoemde datum afgelegde verklaring van [betrokkene 4]

Door mij is nader onderzoek gedaan naar het cashen van geld in Milaan met geskimde ABN-AMRO bankpassen en de aanhouding van [betrokkene 15] en [betrokkene 6] in Milaan op 25 december 2008, waarbij 25 geskimde bankpassen werden aangetroffen.

Uit door de Italiaanse autoriteiten verstrekte informatie bleek dat [betrokkene 5] en [betrokkene 6] op 25 december 2008 in verband met het in bezit hebben van geskimde bankpassen in Milaan waren aangehouden. Bij deze informatie waren gekopieerde weergaven van de bedoelde 25 geskimde bankpassen gevoegd waaruit bleek dat de Italiaanse autoriteiten tevens de track2 data van de geskimde bankpassen hadden vastgelegd.

Van de 25 door de Italiaanse surveillancedienst aangetroffen bankpassen en bijbehorende bankrekeningnummers bleken deze alle 25 voor te komen op de harde schijf van de HP laptop van [medeverdachte 1] .

Van de 25 geskimde bankpassen bleken 4 geskimde bankpassen op de Equens signaallijst voor te komen. Hiermee waren in Italië (Milaan) frauduleuze activiteiten verricht.

Uit het bovenstaande bleek mij, dat er met 3 op 25 december 2008 in Italië gebruikte en geskimde bankpassen in totaal 5 x 250 Euro bij de Banca Populare di Bergamo aan de "[e-straat]" was gecasht (met aantekening "approved"). Dit was een totaalbedrag van 1250 Euro.

Uit gegevens blijkt dat zoals in dit proces-verbaal 29260568 "cashen 25 december 2008" beschreven is, er een verband bestaat tussen de activiteiten van [betrokkene 5] en [betrokkene 6] en de tracking data van de BMW van [medeverdachte 2] . Dit verband blijkt uit het volgende:

Uit de tracking data van de BMW van [medeverdachte 2] blijkt dat dit voertuig zich op het moment dat de hierboven genoemde 3 geskimde bankpassen in Milaan werden gebruikt, vlakbij de Banca Populare di Bergamo aan de "[e-straat]" bevond.

Met deze 25 geskimde bankpassen bleek uit opgave van de ABN-AMRO bank dat daar in totaal 7556,67 Euro mee is gecasht.(…)

Ik ken mensen die ervan worden verdacht deel te hebben genomen aan de feiten van deze zaak. Ik heb deze mensen in Italië ontmoet. Ik ben op verzoek van [betrokkene 13] van Nederland naar Milaan gevlogen. Hij heeft mij gevraagd om hem in Italië te ontmoeten omdat hij wat geld moest innen om naderhand weer naar Roemenië te brengen. Ik wist dat hij te doen had met valse pasjes of kaarten. Hij heeft mij verzocht om hem naar meerdere steden te brengen. Ik heb hem in Milaan opgehaald en naar de eerste stad gebracht, waar we een dag hebben verbleven. [betrokkene 13] is meerdere banken ingegaan. Ik ken veel mensen uit [plaats] , ook Bordas en [medeverdachte 2] en [betrokkene 5] .

Ik ben 2 of 3 keer in Nederland geweest. Ik verbleef hier dan een aantal dagen.

In Roemenië wordt [verdachte] ook wel [verdachte] genoemd. Ik word wel eens zo genoemd.

11. Een proces-verbaal van verhoor van verdachte [medeverdachte 2] d.d. 6 februari 2010 met nr. 29195711 (Zaaksdossier Cashen, p. 202 e. v.).

Dit proces-verbaal houdt onder meer in - zakelijk weergegeven – de op bovengenoemde datum afgelegde verklaring van [medeverdachte 2] :

U vraagt mij hoe het eerste contact tussen mij en de skimzaken ontstaan is. Ik vertel u dat al de jongens die bij de skimzaken betrokken zijn uit een stad komen, [plaats] , zij kennen elkaar allemaal goed. Er werd tussen de jongens gesproken over het maken van e.dentifiers.

[verdachte] (het hof begrijpt: [verdachte]), van wie ik de achternaam niet weet, had van [betrokkene 12] , die ik toen kende als [betrokkene 12] , gehoord dat het mogelijk zou kunnen zijn om met e. dentifiers wat te doen zodat er gecasht zou kunnen gaan worden. [verdachte] , [betrokkene 13] en [betrokkene 5] spraken daarover met elkaar. Ik was vaak bij hun gesprekken aanwezig. Zij spraken openlijk hierover met elkaar, ik kon daar gewoon aan meeluisteren. Ik hoorde dat zij spraken over de manier waarop dit cashen zou kunnen gaan gebeuren. Deze gesprekken vonden plaats na de reis naar Litouwen en voor de reis naar Milaan.

[verdachte] had contact met een man, genaamd [betrokkene 14] . Zijn werkelijke naam weet ik niet. Deze [betrokkene 14] was een man die zich bezig hield met skimmen. Ik was er een keer bij dat [betrokkene 13] , [betrokkene 5] en [verdachte] met [betrokkene 14] spraken. Dat was in Alkmaar. [betrokkene 14] was naar Alkmaar gekomen om skimzaken door te praten met [betrokkene 13] , [betrokkene 5] en [verdachte] . [betrokkene 14] vertelde in het gesprek dat hij met [betrokkene 13] , [betrokkene 5] , [verdachte] en mij in Alkmaar had dat hij een manier kende om met e.dentifiers te gaan skimmen. In dat gesprek vertelde [betrokkene 14] dat hij iemand in Engeland kende die misschien met de e.dentifiers iets kon maken zodat daarmee geskimd zou kunnen gaan worden. Die persoon in Engeland werd die "zwarte" genoemd. [verdachte] wist wie hij daarmee bedoelde. [verdachte] heeft [betrokkene 12] verteld dat de zwarte iets met e-dentifiers zou kunnen doen. [betrokkene 12] heeft toen gezegd, dat hij zelf contact met de zwarte over de e-dentifiers zou gaan leggen.

Die man die de zwarte genoemd wordt is volgens mij [medeverdachte 1] .

Er is een feest geweest in [plaats], toen [betrokkene 12] kwam. Zij kwamen toen voor een nacht. Ik heb daarover verklaard bij de politie in Friesland. Dat feest was in het begin van het jaar 2009. [verdachte] had geregeld dat er belangrijke mensen kwamen. De belangrijke man was [betrokkene 12] , dat is een van de grote bazen in het hele skimmen. [betrokkene 12] kwam toen om twee e.dentifiers te brengen. Zij hadden deze in de auto liggen. Volgens mij heeft [verdachte] de twee e.dentifiers van hun auto in onze auto gelegd. Wij ontmoetten elkaar bij het station in de auto's. De bezoekers wilden naar de hoeren, zij gaven de e.dentifiers aan [verdachte] die de e.dentifiers in mijn auto legde.

Kort voor de kerst zijn wij met een aantal mensen in twee auto's naar Italië gereden. Daar heeft men geld gepind met nagemaakte pinpassen. [betrokkene 5] is daar samen met zijn zwager aangehouden toen ze met nagemaakte passen waren om te pinnen. De kaarten waren opgehaald in Londen.

Voor het skimmen werd binnen de groep [betrokkene 5] , [betrokkene 13] , [verdachte] en [betrokkene 15] nog een persoon gezocht om te helpen. Dat was [betrokkene 16] (het hof begrijpt: [betrokkene 16] ).

Hij is naar Nederland gekomen en is met de anderen mee gaan werken bij het skimmen.

We hebben, zoals ik verklaarde, e.dentifiers ontvangen van [betrokkene 12] . Dat was na de kerst 2008, eind januari, begin februari 2009. We moesten deze e.dentifiers in de bank plaatsen. Deze moesten daar een paar weken blijven. Met een pas konden wij toen de e.dentifiers uitlezen. [betrokkene 16] deed het plaatsen van de e.dentifiers. [betrokkene 12] regelde de e.dentifiers en ik reed [betrokkene 16] rond voor het plaatsen. Als ik [betrokkene 16] rondreed was [betrokkene 13] daar meestal bij. [betrokkene 13] en [betrokkene 16] gingen altijd samen op stap. Ze gingen naar ABM AMRO banken. Als [betrokkene 16] de e.dentifiers geplaatst had dan moest hij een paar weken later er weer naar toe om daar speciale passen in te doen, waarmee ze de e.dentifiers konden uitlezen. Dan konden ze zien hoeveel bankrekeningnummers er op stonden. Als een e.dentifier vol was dan moest deze naar Londen worden gebracht, of misschien ook wel het pasje. Het pasje of die e.dentifier moest dan aan [betrokkene 12] worden afgegeven. De pasjes die in de e.dentifiers gedaan werden waren eerder samen met de e.dentifiers naar Nederland gebracht. Het waren speciale pasjes. Volgens mij heeft [verdachte] een keer de pasjes opgehaald en ook een keer [betrokkene 5] . De pasjes en e.dentifiers kwamen uit Engeland.

12. Een proces-verbaal van verhoor van verdachte [medeverdachte 2] d.d. 7 februari 2010 met nr. 29195713 (Zaaksdossier Cashen, p. 211 e.v.).

Dit proces-verbaal houdt onder meer in - zakelijk weergegeven - de op bovengenoemde datum afgelegde verklaring van [medeverdachte 2] :

In de periode van februari tot aan maart 2008 (het hof begrijpt 2009) was ik zelf betrokken bij de manier waarop het skimmen uitgevoerd werd. Nadat wij deze e.dentifiers in banken hadden geplaatst en daarna de nummers op de passen hadden geladen zorgden wij ervoor dat de nummers weer bij [betrokkene 12] terechtkwamen. Wij belden dan naar [betrokkene 12] en wij vertelden hem dat wij nummers hadden geladen. [betrokkene 12] zorgde ervoor dat de rekeningnummers opgehaald werden.

Deze rekeningnummers stonden dan op de pasjes. Deze pasjes gingen naar [betrokkene 12] , naar Londen. In Londen werden de pasjes uitgelezen. De pasjes werden in een computer gestopt en men kon uitlezen welke nummers dubbel waren en welke kaarten geblokkeerd werden. Ik denk dat [medeverdachte 1] de pasjes zelf uitlas want [medeverdachte 1] wilde niet opgelicht worden.

[betrokkene 12] bracht de kaarten naar [medeverdachte 1] en bleef erbij als [medeverdachte 1] de kaarten in de computer stopte en checkte. [medeverdachte 1] heeft het programma om pasjes uit te lezen aan [betrokkene 12] gegeven.

Wij hebben kort voor de kerst 2008 een reis naar Italië gemaakt. Voordat we deze reis naar Italië maakten waren er al rekeningnummers op pasjes gezet. Deze rekeningnummers waren opgehaald van de e.dentifiers die [betrokkene 16] bij ABN Amro banken geplaatst hadden. [betrokkene 5] reed [betrokkene 16] rond, [betrokkene 13] was daar meestal bij. [betrokkene 13] was erbij omdat [betrokkene 13] vertrouwd werd door [verdachte] en [betrokkene 12] . [betrokkene 13] moest dus altijd mee.

Bij het plaatsen van de bewerkte e.dentifier haalde [betrokkene 16] altijd de echte e.dentifier weg.

We zijn naar Londen gegaan. De nummers werden aan [medeverdachte 1] gegeven. Dat waren alle nummers die voor de kerst verzameld waren. [betrokkene 12] verdeelde alle pasjes aan ons. [verdachte] en [betrokkene 5] kregen pasjes. Kort voor de kerst waren er rekeningnummers op een pas gezet die van de geplaatste e.dentifiers kwamen. Op de pas stonden op een gegeven moment veel nummers, genoeg om uit te lezen op de computer. Het waren rekeningnummers van de ABN AMRO. Het pasje is daarna naar Londen gebracht. [verdachte] wilde de pasjes zelf naar [betrokkene 12] brengen. [betrokkene 5] wilde dat [betrokkene 13] met [verdachte] meeging om zeker te weten dat het overdragen van alle nummers eerlijk gebeurde.Binnen onze groep werd erover gesproken dat we voor de kerst geld wilden hebben. We wilden allemaal geld, we wilden allemaal zoveel mogelijk geld ophalen van de rekeningnummers die uit de geplaatste e.dentifiers gehaald waren. We bespraken dan wanneer we de reis zouden gaan maken. We besloten met z'n allen om te gaan. Via Londen naar Italië en dan naar Roemenië. Ik zou rijden met mijn auto en [betrokkene 5] zou met zijn auto rijden. Bij mij in de auto reden [betrokkene 13] en mijn broer [betrokkene 17] mee. Bij [betrokkene 5] in de auto waren [betrokkene 15] en [betrokkene 6] . [betrokkene 16] is ook meegereden naar Londen, of bij mij of bij [betrokkene 5] in de auto. [verdachte] is met het vliegtuig naar Milaan gegaan. We ontmoetten hem in Milaan.

Er was al een verdeling bekend voor het cashen. Dat was vooraf al besproken. [verdachte] zou 10 % krijgen.

We zijn eerst met de auto’s naar Londen geweest om rekeningnummers die van de e.dentifiers waren afgehaald om te laten zetten op pasjes, zodat we met deze pasjes geld konden gaan cashen.

In Milaan boekten we een hotel. In de hotelkamer van [betrokkene 13] ontmoetten we [betrokkene 5] , [betrokkene 15] en [betrokkene 6] . [betrokkene 5] had de pakketjes met kaarten. Hij liet een pakketje zien, ongeveer 30 kaarten en hij zei dat hij dat zelf hield, dat was voor hem en [betrokkene 6] , om te cashen. Hij had nog twee pakketjes. Deze twee pakketjes waren bestemd voor [verdachte] of [betrokkene 13] en [betrokkene 12] . Deze twee pakjes met kaarten zouden door [betrokkene 16] gecasht worden en werden gegeven aan [verdachte] of [betrokkene 13] . In totaal had [betrokkene 5] toen dus ongeveer 90 kaarten verdeeld. Deze kaarten waren gewone telefoonkaarten waarop een code was geschreven. Deze pincode was van de bankrekeningnummers die in de magneetstrip van de telefoonkaart aangebracht waren. Want de gegevens op de telefoonkaarten waren de rekeningnummers die eerder door ons in Nederland met de e.dentifiers van de ABN AMRO banken afgehaald waren, volgens mij. Want daarom waren wij immers naar-Engeland gegaan. Ik ga er vanuit dat deze rekeningnummers dan ook op die telefoonkaarten gezet waren. [betrokkene 13] had verteld dat [medeverdachte 1] en [betrokkene 12] nog een discussie hadden gehad over het cashen.

13. Een proces-verbaal van verhoor van verdachte [medeverdachte 2] d.d. 8 februari 2010 met nr. 29195880 (Zaaksdossier Cashen, p. 219 e.v.).

Dit proces-verbaal houdt onder meer in - zakelijk weergegeven - de op bovengenoemde datum afgelegde verklaring van [medeverdachte 2] :

Er was een pakketje van ongeveer 30 kaarten dat was bestemd voor [betrokkene 5] en [betrokkene 6] samen. De andere twee pakketjes waren bestemd voor [verdachte] en [betrokkene 13] en dat is aan [betrokkene 13] of [verdachte] gegeven. [betrokkene 13] en [verdachte] hadden samen twee pakketjes om te delen.

In Milaan zijn [betrokkene 13] , [betrokkene 16] , [betrokkene 17] en ik naar een hotel gegaan. [betrokkene 5] , [betrokkene 15] en [betrokkene 6] hadden een ander hotel geboekt. Tegen de avond ben ik met [betrokkene 13] en [betrokkene 16] gaan rijden met mijn auto. [betrokkene 16] is uitgestapt en kreeg van [betrokkene 13] twee of drie kaarten mee. Zo is [betrokkene 16] een paar keer met kaarten naar een geldautomaat gelopen.

Ik herinner me dat we in de ochtend buiten voor het hotel klaar stonden om te vertrekken. [betrokkene 15] en [verdachte] waren bij het hotel. Zij zeiden dat [betrokkene 5] en [betrokkene 6] nog een rondje met de kaarten aan het doen waren om geld te cashen. Zij kwamen toen niet terug en we zijn zoals afgesproken naar Venetië gereden. Dat waren [betrokkene 16] , [betrokkene 13] , [betrokkene 17] en ik. We konden de anderen niet bereiken. Uiteindelijk hoorden we dat [betrokkene 5] en [betrokkene 6] waren aangehouden in Milaan.(…)

Dit proces-verbaal houdt onder meer in - zakelijk weergegeven - de op bovengenoemde datum afgelegde - getuigenverklaring van [medeverdachte 2] :

Als ik over ' [verdachte] ' spreek bedoel ik de medeverdachte [verdachte] . U houdt mij voor de verklaring die ik op 6 februari 2010 bij de politie heb afgelegd. Op uw vraag of ik zelf gesprekken heb gehoord over cashen en wat je met e.dentifiers kon doen antwoord ik dat dit klopt. Op uw vraag of ik zelf bij het gesprek in Alkmaar was waar ik hoorde dat het ging over skimmen antwoord ik dat dit klopt. Volgens mij heeft [verdachte] de twee e.dentifiers die door [betrokkene 12] waren gebracht in mijn auto gelegd. Ik heb dat gezien. Op uw vraag of ik heb gezien of heb gehoord dat uw cliënt de e.dentifiers in de auto heeft gelegd, antwoord ik dat ik dit heb gezien. We waren daar met zijn allen. Het was een pakket waar de e.dentifiers in zaten. Maar ze hadden ook al gezegd "hier zijn de e.dentifiers".

16. Een proces-verbaal van verhoor van verdachte [betrokkene 16] — d.d. -10 februari 2010 met nr. 29204117 (Zaaksdossier Cashen, p. 130 e.v.).

Dit proces-verbaal houdt onder meer in - zakelijk weergegeven - de op bovengenoemde datum afgelegde verklaring van [betrokkene 16] :

Mijn roepnaam is [betrokkene 16] ; zo word ik door vrienden genoemd.

Ik ben kort voor de kerst 2008 naar Italië geweest. Wij zijn met twee auto's naar Italië vertrokken. Ik had geen geld meer. Zij vroegen mij of ik met hun mee wilde gaan. Zij hebben mij uitgelegd wat ik moest doen met de kaarten. Ik zou 10 procent krijgen van het geld. Er is tegen mij gezegd dat ik met pinkaarten naar pinautomaten moest gaan. Ik moest dan een bedrag intikken en als dat niet lukte dan moest ik een kleiner bedrag intikken tot het mij zou lukken om een bedrag te pinnen. Van het totaal wat ik pinde zou ik dan 10 procent krijgen.

17. Een proces-verbaal van verhoor van verdachte [betrokkene 16] d.d; 11 februari 2010 met nr. 29204393 (Zaaksdossier Cashen, p. 137 e.v.).

Dit proces-verbaal houdt onder meer in - zakelijk weergegeven - de op bovengenoemde datum afgelegde verklaring van [betrokkene 16] :

U vraagt mij wie er meegegaan zijn op de reis naar Italië. [medeverdachte 2] (het hof begrijpt: [medeverdachte 2]) en zijn broer [betrokkene 17] , [betrokkene 13] , [betrokkene 5] en zijn broer [betrokkene 15] en [betrokkene 6] en ik. We zouden voor geld gaan. Ik zou pinkaarten krijgen met pincodes. We zijn vertrokken voor de feestdagen. We zijn eerst met z'n allen naar Engeland gereden.

Ik zal een schema maken van de personen die zich bezig houden met de kaarten. Bovenaan teken ik de naam [betrokkene 26] ; dat is de gekleurde man in Engeland. Ik hoorde over hem dat hij voor Nederland een bepaalde oplichting had verzonnen; hij wist een mogelijkheid om geld te verdienen. De [betrokkene 26] gaf de opdracht aan [betrokkene 12] en die gaf ze weer door aan [betrokkene 13] . [betrokkene 13] heeft toen [betrokkene 5] en [medeverdachte 2] (het hof begrijpt: [medeverdachte 2] ) ingeschakeld.

De overige jongens die ik ook onder de leiding van [betrokkene 12] getekend heb, in totaal ongeveer 8 personen, daarvan weet ik: [betrokkene 21] , [betrokkene 22] , [betrokkene 23] , [betrokkene 18] , [betrokkene 24] , verbleven in Engeland. [verdachte] is naar Roemenië gegaan. [betrokkene 25] is naar Italië gegaan.

[betrokkene 26] kende [betrokkene 12] . [betrokkene 12] vertelde aan [betrokkene 26] dat hij mensen had die kaarten kunnen skimmen, dat hij mensen heeft die met creditkaarten kunnen pinnen. De [betrokkene 26] heeft toen [betrokkene 12] opdracht gegeven om te gaan werken op de manier zoals hij dat heeft bedacht. [betrokkene 26] heeft een bepaalde programmering. Dat is heel anders dan al de mensen van [betrokkene 12] altijd werkten. De methode van de [betrokkene 26] was, wij moesten 1000 kaarten maakten. De helft van deze 1000 zou voor de [betrokkene 26] zijn. De [betrokkene 26] kreeg dus 50%. [betrokkene 12] zou 25% van de 1000 kaarten krijgen. [betrokkene 13] , [betrokkene 27] en [medeverdachte 2] zouden dan de rest krijgen. [betrokkene 13] had 15%, [betrokkene 27] en [medeverdachte 2] zouden samen 10% krijgen van de kaarten. Dat was de regeling die de [betrokkene 26] berekende. Het ging om heel veel geld. Volgens de berekening van de [betrokkene 26] zou iedereen binnen een paar maanden een paar honderdduizend euro kunnen verdienen.

Wat ik weet is dat [betrokkene 5] en [medeverdachte 2] ongeveer 70 kaarten hadden. [betrokkene 13] had zijn eigen kaarten.

U vraagt mij wanneer zij hun kaarten kregen? Toen we in Italië aankwamen. Nadat we in het hotel waren ging ik met [betrokkene 6] op zoek naar bankautomaten. Ik kreeg kaarten op het moment dat er een pinautomaat te zien was. Ik kreeg toen 10 kaarten in mijn handen. Ik kreeg de kaarten van [medeverdachte 2] , ik was samen met hem op pad. [betrokkene 6] was samen met [betrokkene 5] op pad in Milaan. Dat was tegen de avond. [medeverdachte 2] en [betrokkene 5] zeiden tegen mij dat ik samen met [betrokkene 6] de volgende ochtend maar weer moest proberen te gaan pinnen. Op de achterkant van de kaarten waarmee ik pinde stond de pincode geschreven.

Ik heb wat geld aan [medeverdachte 2] gegeven en [betrokkene 6] heeft geld aan [betrokkene 5] gegeven. Ik gaf dat geld dezelfde avond, na het pinnen. De volgende dag heb ik 1250 euro gepind, de anderen stonden kant-en-klaar op de parkeerplaats van het hotel. Ik stapte in om te vertrekken. Ik gaf het geld aan [medeverdachte 2] . [betrokkene 13] , [betrokkene 15] , [betrokkene 17] , [verdachte] waren daarbij. Wij zijn met z'n vieren, [betrokkene 13] , [medeverdachte 2] , [betrokkene 17] en ik met de BMW van [medeverdachte 2] weggereden. [betrokkene 5] en [betrokkene 6] zouden weer verder gaan met pinnen. Ik weet dat [betrokkene 5] en [betrokkene 6] later zijn opgepakt.

(…)

20. Een proces-verbaal van verhoor van verdachte [betrokkene 6] d.d. 11 maart 2010 met nr. 29222862 (Zaaksdossier Cashen, p. 283 e.v.).

Dit proces-verbaal houdt onder meer in - zakelijk weergegeven - de op bovengenoemde datum afgelegde verklaring van [betrokkene 6] :

Later in de gevangenis heb ik van [betrokkene 5] gehoord dat de kaarten met behulp van e.dentifiers vervalst waren.

[betrokkene 16] deed in Italië hetzelfde als ik. Hij reed mee en pinde geld.

[verdachte] was met het vliegtuig naar Italië gekomen. Ik reed met [betrokkene 5] . [betrokkene 13] en [verdachte] waren ook steeds samen.

[betrokkene 13] en [verdachte] hadden hun eigen kaarten. [betrokkene 13] was daarvoor ook in Engeland.

Toen we vrijgelaten werden [betrokkene 5] en ik opgewacht door [betrokkene 12] . Ik wist dat hij de persoon was die voor de advocaat had gezorgd. Ik noemde hem voornamelijk [betrokkene 12] .

21. Een proces-verbaal van verhoor van verdachte [betrokkene 15] (het hof begrijpt: [betrokkene 15] ) d.d. 19 januari 2010 met nr. 29105246 (Zaaksdossier Cashen, p. 245 e.v.).

Dit proces-verbaal houdt onder meer in - zakelijk weergegeven - de op bovengenoemde datum afgelegde verklaring van [betrokkene 15] :

[medeverdachte 2] heeft mij al eerder verteld over de gemanipuleerde e.dentifiers, dat was in december 2008. Hij vertelde dat hij de gegevens in Nederland kopieerde en dat de pasjes in Engeland werden gemaakt.

Mij werd een week voor vertrek gevraagd mee te gaan op een reis via Engeland naar Italië. [medeverdachte 2] vroeg mij dit. Ze hadden daar iets te maken met pasjes. De pasjes kwamen uit Engeland en waren al gemaakt, er hoefde alleen gecasht te worden. De pasjes zijn vanuit Engeland door [medeverdachte 2] vervoerd in de ruimte van de airbag van de bijrijder in de BMW waarin hij reed. In Engeland zijn ze door [medeverdachte 2] daarin gedaan. Op uw vraag wie er mee gingen: ik, mijn broer [betrokkene 5] , [medeverdachte 2] , [betrokkene 17] de broer van [medeverdachte 2] , [betrokkene 16] uit [plaats] en [betrokkene 6] . Ik weet niet meer zeker of Dan met ons meeging of dat we hem in Engeland ontmoet hebben.

We gingen naar Engeland om pasjes op te halen. [medeverdachte 2] was de baas van de groep. Iedereen luisterde naar hem. Hij zei waar we heen moesten gaan. Ik zag in Engeland de pasjes voor het eerst. Het waren twee ongeveer drie centimeter hoge stapeltjes. Ik zag dat er pincodes op de passen waren geschreven. We gingen naar Milaan om te cashen. In Milaan hebben [medeverdachte 2] en zijn broer en Dan en [verdachte] zich in een hotel laten inschrijven. Ik ben met [betrokkene 5] naar een hotel in de buurt gegaan. De passen zijn verdeeld over [betrokkene 5] en [betrokkene 6] , Dan, [verdachte] en [medeverdachte 2] . Het cashen is op 24 december begonnen. 's Avonds kwam mijn broer [betrokkene 5] terug in het hotel. Hij vertelde dat hij geld had gecasht en heeft me het geld laten zien.

22. Proces-verbaal van bevindingen d.d. 6 mei 2010 met nr. 29250878 (Zaaksdossier Cashen, p. 701 e.v.).

Dit proces-verbaal houdt onder meer in de op bovengenoemde datum afgelegde verklaring van [betrokkene 4]

Uit data uit het autovolgsysteem van de BMW X5 (het hof begrijpt: van [medeverdachte 2] ) bleek mij dat dit voertuig op 23 december 2008, na de hele nacht door te zijn gereden vanuit Engeland, om 09.37 uur stopte aan de "[f- straat]" in Milaan en daar om 14.49 uur weer vertrok. Uit data uit het autovolgsysteem van de BMW X5 bleek mij dat het voertuig om 14.49 uur naar Bergamo is gereden waar het om 19:19 uur op het vliegveld van Bergamo genaamd Orio al Serio was. Hierna werd het voertuig weer teruggereden naar Milaan waar het om 23.43 uur werd geparkeerd, vermoedelijk in de parkeergarage van hotel [A].

23. Proces-verbaal van bevindingen d.d. 18 mei 2010 van het Korps landelijke politiediensten met nr. 29268873 (Zaaksdossier Cashen, p. 865 e.v.).

Dit proces-verbaal houdt onder meer in de op bovengenoemde datum afgelegde verklaring van [betrokkene 4]

Uit onderzoek blijkt dat [medeverdachte 2] en [betrokkene 16] tijdens hun verblijf in Milaan vermoedelijk de beschikking hebben gehad over 44 geskimde bankpassen. Deze 44 passen betreffen alle passen waarmee daadwerkelijk geld gecasht is, maar ook waarmee dit zonder succes geprobeerd is.

Van de 44 passen werden er 16 passen succesvol misbruikt, de andere 28 passen bleken vanaf het begin onbruikbaar wegens onjuiste pin of onvoldoende saldo. Er is in totaal 7.800 euro gecasht.’’

Het derde middel bevat de klacht dat de redelijke termijn als bedoeld in artikel 6 lid 1 EVRM in de cassatiefase is overschreden omdat de stukken te laat door het hof zijn ingezonden.

Het cassatieberoep is ingesteld op 22 januari 2018. De stukken van het geding zijn op 17 januari 2019 ter griffie van de Hoge Raad ontvangen. Dat brengt mee dat de inzendtermijn van 8 maanden met afgerond 4 maanden is overschreden. Dit tijdverlies kan bovendien niet door een voortvarende behandeling in cassatie worden gecompenseerd zodat dit moet leiden tot strafvermindering volgens de gebruikelijke maatstaf.18.

Het derde middel is terecht voorgesteld.

Het eerste en tweede middel falen, waarbij het tweede middel kan worden afgedaan met de aan art. 81 RO ontleende motivering. Het derde middel is terecht voorgesteld.

Ambtshalve heb ik geen gronden aangetroffen die tot vernietiging van de bestreden uitspraak aanleiding behoren te geven.

Deze conclusie strekt tot vernietiging van het bestreden arrest, maar uitsluitend voor wat betreft de duur van de opgelegde gevangenisstraf en tot verwerping van het beroep voor het overige.

De Procureur-Generaal

bij de Hoge Raad der Nederlanden

AG