Deelnemingsvrijstelling: Onbelaste inkomsten uit dochtervennootschappen

Deelnemingsvrijstelling: Onbelaste inkomsten uit dochtervennootschappen

Arthur Hofman

id-8a47d62c-af97-4917-b006-a3f250ed98b3

Verbonden aan STP Tax en Tilburg University

De deelnemingsvrijstelling voorkomt economisch dubbele belastingheffing in concernverband. De moedervennootschap kan de resultaten uit hoofde van een deelneming, zoals dividenden en vervreemdingswinsten, onbelast genieten. Er is echter ook een keerzijde: een deelnemingsverlies is niet aftrekbaar, tenzij het een liquidatieverlies betreft.

Voordeel uit hoofde van een deelneming

Een belangrijke voorwaarde voor toepassing van de deelnemingsvrijstelling is dat het betreffende voordeel wordt genoten uit hoofde van een deelneming. Voordelen die kwalificeren als een dienstverleningsvergoeding vallen dus bijvoorbeeld niet onder de deelnemingsvrijstelling.

5%-criterium

Om de deelnemingsvrijstelling te kunnen toepassen, moet de moedervennootschap als hoofdregel voor tenminste 5% aandeelhouder zijn van het nominaal gestorte kapitaal van de dochtervennootschap.

Reikwijdte van de deelnemingsvrijstelling

De meeste bekende voordelen die onder de deelnemingsvrijstelling vallen, zijn dividenden en vervreemdingsvoordelen. Er zijn echter ook andere voordelen die onder de deelnemingsvrijstelling kunnen vallen, zoals het resultaat op opties op een deelneming en (op verzoek) het resultaat op valutarisicoafdekinstrumenten. Ook de kosten die verband houden met de aan- of verkoop van een deelneming vallen onder de deelnemingsvrijstelling en zijn dus niet aftrekbaar.

Liquidatieverlies

Bij de liquidatie van een dochtervennootschap mag de moedervennootschap onder strikte voorwaarden het liquidatieverlies in aftrek brengen. Dit verlies is in de basis gelijk aan de investering in de dochtervennootschap minus de liquidatie-uitkering.

Inkomsten uit laagbelast mobiel kapitaal

De wetgever heeft willen voorkomen dat de deelnemingsvrijstelling kan worden toegepast op inkomsten uit laagbelast mobiel kapitaal. De deelnemingsvrijstelling geldt daarom niet voor inkomsten uit niet-kwalificerende beleggingsdeelnemingen. Daarnaast geldt vanaf 1 januari 2019 een Controlled Foreign Company (CFC) regeling. Op grond van deze regeling worden passieve, laagbelaste inkomsten van een gecontroleerde vennootschap onder voorwaarden opgenomen in de belastinggrondslag van de Nederlandse moedervennootschap.

Documenten bij dit thema

Artikel 13 Wet VPB 1969

Artikel 13ab Wet Vpb 1969

Artikel 13d Wet VPB 1969

Artikel 13b Wet VPB 1969 en artikel 13ba Wet VPB 1969

Artikel 23c Wet VPB 1969

HR 22 december 2023, nr. 22/02219, ECLI:NL:HR:2023:1793, BNB 2024/28, V-N 2024/3.7

HR 7 juni 2019, nr. 17/04077, ECLI:NL:HR:2019:886, BNB 2019/117, V-N 2019/29.6, FED 2019/119, TaxVisions editie 14 juni 2019

Hof ’s-Hertogenbosch 17 oktober 2019, nrs. 18/00716 en 19/00047, ECLI:NL:GHSHE:2019:3835, V-N 2019/60.8, TaxVisions editie 20 december 2019

HR 7 december 2018, nr. 17/01211, ECLI:NL:HR:2018:2264, BNB 2019/26, V-N 2018/66.6, FED 2019/39, Belastingadvies 2019/4.5, TaxVisions editie 14 december 2018

HR 14 juni 2013, nr. 11/04538, ECLI:NL:HR:2013:BY1244, BNB 2013/177, V-N 2012/58.12, V-N 2013/29.19, FED 2013/89, Belastingadvies 2013/16.6, NJB 2013/1567

HR 22 november 2002, nr. 36 272, ECLI:NL:HR:2002:AD8488, BNB 2003/34, WFR 2002/1763, V-N 2002/59.17, FED 2003/104, Ondernemingsrecht 2002, 63

Hof Amsterdam 5 april 2022, nr. 20/00576, ECLI:NL:GHAMS:2022:1038, V-N 2022/30.1.2, Belastingadvies 2022/14.3

HR 10 juli 2020, nr. 18/03268, ECLI:NL:HR:2020:1270, BNB 2020/160, V-N 2020/34.8 

HR 7 juni 2019, nr. 17/04077, ECLI:NL:HR:2019:886, BNB 2019/117, V-N 2019/29.6, FED 2019/119, TaxVisions editie 14 juni 2019

HvJ EU 22 februari 2018, gevoegde zaken nrs. C‑398/16 en C‑399/16, ECLI:EU:C:2018:110, BNB 2018/92, V-N 2018/11.14, TaxVisions editie 2 maart 2018

HR 23 september 2016, nr. 15/02428, ECLI:NL:HR:2016:2124, BNB 2017/11, V-N 2016/47.10, FED 2016/125, TaxVisions editie 30 september 2016

HR 9 september 2016, nr. 15/00707, ECLI:NL:HR:2016:2036, BNB 2016/214, V-N 2016/45.13, Belastingadvies 2016/20.5, TaxVisions editie 16 september 2016

F.J. Elsweier, VPB gids, Deventer: Wolters Kluwer 2024, VPBG 2024/7.1, Hoofdstuk 7 Deelnemingsvrijstelling

De per 1 januari 2019 ingevoerde CFC-maatregel: voorkomen is beter dan genezen!, C.G. van der Burgt en A.W. Hofman, TFO 2019/161.1

W.C.M. Martens, De deelnemingsvrijstelling in de Wet op de vennootschapsbelasting 1969 (Fed Fiscale Brochures), Wolters Kluwer 2017

De deelnemingsvrijstelling en deelnemingsverrekening, J.A.G. van der Geld en A.W. Hofman (Fiscale Monografieën, nr. 149), Wolters Kluwer, 2017

De toepassing van de deelnemingsvrijstelling op gesplitste en volwaardige belangen (deel 1 en 2), R.P.C.W.M. Brandsma, P. Ruige en R. Bagci, WFR 2017/242 en WFR 2017/248

Schadevergoedingen en deelnemingsvrijstelling (deel 1 en deel 2), M.F.D. Schul en M. Knop, WFR 2015/1046 en WFR 2015/1069

R.J. de Vries, Samenloop van de deelnemingsvrijstelling en de fiscale eenheid in de vennootschapsbelasting, Fiscale monografieën, nr. 75, Deventer: Kluwer 1996

Vakstudie Vennootschapsbelasting, art. 13 Wet VPB 1969, aant. 2

Vakstudie Vennootschapsbelasting, art. 13 Wet VPB 1969, aant. 3

Vakstudie Vennootschapsbelasting, art. 13 Wet VPB 1969, aant. 4 en aant. 5

Vakstudie Vennootschapsbelasting, art. 13b Wet VPB 1969, aant. 2

Dit commentaar behandelt de vervreemding of overbrenging van afgewaardeerde schuldvordering in verbonden verhoudingen.

Vakstudie Vennootschapsbelasting, art. 13ba Wet VPB 1969, aant. 2

Dit commentaar behandelt de omzetting en prijsgeven van afgewaardeerde vorderingen.

Vakstudie Vennootschapsbelasting, art. 13d Wet VPB 1969, aant. 1

Dit commentaar behandelt de liquidatieverliesregeling.

Vakstudie Vennootschapsbelasting, art. 23c Wet VPB 1969, aant. 1

Dit commentaar behandelt de deelnemingsvrijstelling.

Cursus Belastingrecht, Liquidatie van kapitaalvennootschappen, dr. A.W. Hofman

Cursus Belastingrecht, Vpb.2.4.0 De deelnemingsvrijstelling

Cursus Belastingrecht, Vpb.2.4.3 Beleggingsdeelnemingen