Het cassatieberoep in de samenhangende zaak met rolnummer 16/02753 ( [A] ) is bij akte tijdig ingetrokken.
HR, 29-05-2018, nr. 16/02820
ECLI:NL:HR:2018:776
- Instantie
Hoge Raad
- Datum
29-05-2018
- Zaaknummer
16/02820
- Vakgebied(en)
Strafrecht algemeen (V)
Bijzonder strafrecht (V)
Materieel strafrecht (V)
- Brondocumenten en formele relaties
ECLI:NL:HR:2018:776, Uitspraak, Hoge Raad (Strafkamer), 29‑05‑2018; (Cassatie)
Conclusie: ECLI:NL:PHR:2018:360
ECLI:NL:PHR:2018:360, Conclusie, Hoge Raad (Advocaat-Generaal), 17‑04‑2018
Arrest Hoge Raad: ECLI:NL:HR:2018:776
- Vindplaatsen
SR-Updates.nl 2018-0241
Uitspraak 29‑05‑2018
Inhoudsindicatie
Medeplegen van het telen van hennep, art. 3.B. Opiumwet. Bewijsklacht medeplegen. Blijkens de bewijsvoering heeft het Hof o.m. vastgesteld dat in de schuur van de woning in Breda voor hennepteelt gebruikte handschoenen zijn aangetroffen met daarin aan de binnenzijde DNA-materiaal dat overeenkomt met het DNA-profiel van verdachte alsmede het DNA-profiel van bewoner en mededader A, dat verdachte t.t.v. zijn aanhouding de sleutel van die woning bij zich droeg en dat verdachte, terwijl hij in de omgeving van Breda was, in OVC-gesprekken met mededader B heeft gesproken over het laten komen van "die Duitser" naar de bouwmarkt, (de wijze van) vervoer van zakken, het plaatsen van groeilicht/lampen en de zichtbaarheid van een over het plafond lopende kabel. ‘s Hofs mede daarop gebaseerde oordeel dat sprake is van een voor medeplegen vereiste bewuste en nauwe samenwerking van verdachte met zijn mededaders, is niet onbegrijpelijk en toereikend gemotiveerd. Samenhang met 16/03373.
Partij(en)
29 mei 2018
Strafkamer
nr. S 16/02820
SSA
Hoge Raad der Nederlanden
Arrest
op het beroep in cassatie tegen een arrest van het Gerechtshof Den Haag van 20 mei 2016, nummer 22/002993-15, in de strafzaak tegen:
[verdachte] , geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] 1984.
1. Geding in cassatie
Het beroep is ingesteld door de verdachte. Namens deze hebben D.N. de Jonge, advocaat te Rotterdam, en C. Grijsen, advocaat te Almere, bij schriftuur middelen van cassatie voorgesteld. De schriftuur is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.
De plaatsvervangend Advocaat-Generaal D.J.M.W. Paridaens heeft geconcludeerd tot verwerping van het beroep.
De raadsvrouwe D.N. de Jonge heeft daarop schriftelijk gereageerd.
2. Bewezenverklaring en bewijsvoering
2.2.1.
Ten laste van de verdachte is bewezenverklaard dat:
"hij op tijdstippen in de periode van 1 januari 2009 tot en met 19 mei 2011 te Breda, tezamen en in vereniging met anderen, opzettelijk heeft geteeld een hoeveelheid van meer dan 30 gram van een materiaal bevattende hennep, zijnde hennep een middel als bedoeld in de bij de Opiumwet behorende lijst II."
2.2.2.
Deze bewezenverklaring steunt op de volgende bewijsmiddelen:
"1. Verklaring van de verdachte
De verdachte heeft ter terechtzitting in hoger beroep van 18 april 2016 verklaard - zakelijk weergegeven -:
Ik kwam wel eens in de woning aan de [a-straat 1] te Breda, die door [betrokkene 1] werd gehuurd.
2. Een proces-verbaal van inbeslagneming [a-straat 1] te Breda (...). Dit proces-verbaal houdt onder meer in - zakelijk weergegeven -:
als relaas van de betreffende opsporingsambtenaar:
Op 19 mei 2011 vond een doorzoeking plaats in de woning aan de [a-straat 1] te Breda. Deze woning wordt blijkens een huurovereenkomst gehuurd door [betrokkene 1] en [betrokkene 2] .
In de meterkast werd waargenomen dat de kap van de meterkast niet meer was verzegeld. Door een medewerker Enexis van de afdeling Fraudebestrijding werd een afzonderlijk proces-verbaal opgemaakt waarin is omschreven dat er in deze woning illegaal stroom is gebruikt.
In het toilet werd waargenomen dat de plafond was voorzien van enkele boorgaten en dat de luchtafvoer niet was voorzien van een rooster. De toilet was blijkbaar voorheen voorzien van een verlaagd plafond welke is verwijderd.
In de tuin is een schuur gevestigd. Na openen van deze schuur is een complete inventarisatie van een hennepkwekerij in beslag genomen.
In de 1e kamer werden diverse materialen voor een hennepkwekerij in beslag genomen.
De 3e kamer rechts was een lege kamer welke was voorzien van ijzeren haken aan het plafond, houten balken en een donker kleed welke was bevestigd aan een houten plank te grote van het slaapkamer raam, welke kan relateren dat in deze kamer, kwekerij(en) heeft plaatsgevonden.
Op de traptreden werden diverse hennepresten aangetroffen en voor nader onderzoek in beslag genomen.
Op de overloop/zolder was een geopende kamer. Deze was leeg en had rondom de muren een vochtrand dan wel een vervuilingrand, welke kan relateren dat in deze kamer, kwekerij(en) heeft plaatsgevonden.
3. Een geschrift, zijnde een aangifte, (...) opgemaakt en ondertekend door [betrokkene 5] , medewerkster Fraudebestrijding Enexis B.V. (...). Het houdt onder meer in - zakelijk weergegeven -:
Pleegplaats: Breda
Adres: [a-straat 1]
Verklaring aangever
De fraude-inspecteur constateerde op 19 mei 2011 verboden handelingen aan de elektriciteitsinstallatie en trof het volgende aan:
De fraudespecialist en de politieambtenaar hebben aan de hand van indicatoren vastgesteld dat er sprake is geweest van eerdere oogsten. Uit het door Enexis B.V. ingestelde onderzoek is gebleken dat er een hennepplantage was ingericht in bovengenoemd perceel. Dit betekent dat er in deze periode vermoedelijk sprake is van tenminste 4 eerdere oogsten.
Deze indicatoren worden onderbouwd met foto's. Op de foto's afgedrukt op bladzijde 2011 is te zien dat er resten van planten aangetroffen zijn. Dit is een aanwijzing voor eerdere oogsten. Op de foto's afgedrukt op bladzijde 2113 is te zien dat er sprake was van een flinke vervuiling van gebruikte apparatuur. Dit is een aanwijzing dat de apparatuur langer in gebruik is. Ook de koolstoffilter was sterk vervuild. Op de foto afgedrukt op bladzijde 2114 is de ketting verschoven, zodat aangetoond kan worden dat dit koolstoffilter hier vanaf het begin van de kweekperiode gehangen heeft. Op diverse materialen zijn kalkresten aangetroffen. Dit is een aanwijzing dat er al langere tijd gekweekt is. De foto's op bladzijde 2115 tonen de betreffende kalkresten. Op de foto op bladzijde 2116 staan aangetroffen materialen die gebruikt worden in het droogproces van de hennep.
Een bijlage bij dit rapport houdt onder meer in (blz 2118):
Stof op: Kappen van armatuur van de assimilatielampen, het stoffilter van de koolcilinder, rotorblad van ventilator.
Kalkaanslag op: afdekzeil, plantpotten.
Afval: Hennepafval in zakken, hennepaanslag op schaartjes, oude aarde-afval in zakken/potten, verpakking stekblokken, verpakking.
Droogmateriaal: droogrekjes
Overig materiaal: schaartjes.
4. Een geschrift, zijnde een rapportage Aantreffen goederen gerelateerd aan hennepkwekerij
[a-straat 1] te Breda 19 mei 2011 van Ecoloss Services BV d.d. 9 juni 2011, opgemaakt door [betrokkene 6] (...). Het houdt onder meer in - zakelijk weergegeven -:
In opdracht van de politie Zuid-Holland-Zuid, afdeling zware Criminaliteit, zijn op 19 mei 2011 goederen welke konden worden gerelateerd aan een hennepkwekerij door Ecoloss Services BV verwijderd en getransporteerd.
Tijdens het onderzoek door de politie werd (rand)apparatuur ten behoeve van de inrichting van een hennepkwekrij c.q. de productie van hennep aangetroffen in een perceel gelegen aan de [a-straat 1] te Breda. De (rand)apparatuur was opgeslagen in een garage gelegen aan de achterzijde van een woning en op de begane grond en in een slaapkamer op de 1e etage.
In het pand werden aangetroffen:
- 531 gebruikte potten
- 18 hoge druk natriumlampen
- 51 armaturen
- 5 afzuiginstallaties c.q. aanjagers
- 5 koolstoffilters
- 46 transformatoren
- 9 ventilatoren
- 3 bevloeiingsinstallatie
- 3 dompelpompen
- 14 droogbedden c.q. rekken
- 1 EC-meter
- 1 hoge druk (hand)pomp
- 3 kachels
- 1 multifan
- 2 schakelkasten
- 2 sproeilansen
- 2 vloeistofbassins (leeg)
- 3 vloeistofpompen
- 1 kunststof rek
Naast de aangetroffen randapparatuur werden er in het pand geconcentreerde groeibevorderingsmiddelen aangetroffen, bestaande uit 3 jerrycans en 18 flacons meststoffen.
5. Een proces-verbaal Sporenonderzoek d.d. 19 mei 2011 van de politie Zuid-Holland-Zuid (...). Dit proces-verbaal houdt onder meer in - zakelijk weergegeven -:
als relaas van de betreffende opsporingsambtenaar:
Op 19 mei 2011 werd door mij verbalisant als forensisch onderzoeker forensisch onderzoek naar sporen verricht in een woning aan [a-straat 1] te Breda. Er werd een onderzoek ingesteld naar aanleiding van de hierna veiliggestelde goederen:
A. Restanten van gedroogde plantendelen uit garage (SINr: AABY9165NL)
B. Restanten van gedroogde plantdelen van trap naar zolder (SINr: AABY9164NL)
C. Restant van een gedroogd plantendeel op schoen uit garage (SINr: AABY9161NL)
D. Restanten van gedroogde plantendelen uit hangnetten garage (SINr: AABY9162NL)
E. Restanten van plantendelen op voorzolder (SINr: AABY9163NL).
Ik, verbalisant, heb de gedroogde plantendelen middels Narcotest Disposakit nr. 8. getest. De geteste stof reageerde positief op de aanwezigheid van hennep/THC, zijnde een middel voorkomende op Lijst II van de Opiumwet.
6. Een proces-verbaal Sporenonderzoek d.d. 30 mei 2011 van de politie Zuid-Holland-Zuid (...). Dit proces-verbaal houdt onder meer in – zakelijk weergegeven -:
als relaas van de betreffende opsporingsambtenaar:
Op 19 mei 2011 werd door mij verbalisant als forensisch onderzoeker een forensisch onderzoek naar sporen verricht in verband met een handel e.d. softdrugs (lijst 2), gepleegd op 19 mei 2011.
Het onderzoek is verricht in een woning te [a-straat 1] Breda
De navolgende sporen zijn aangetroffen en veiliggesteld:
In de schuur:
- 1 paar geel witte rubber handschoenen op dacty/DNA SINr: AABY9166NL)
- 1 paar geel witte rubber handschoenen op dacty/DNA (SINr: AABY9174)
In slaapkamer 3 op eerste etage
- 1 sigarettenpeuk veiliggesteld op speeksel/DNA (SINr:9171NL)
7. Een proces-verbaal identificatie n.a.v. DNA-sporen d.d. 22 augustus 2011 van de politie Zuid-Holland-Zuid (...). Dit proces-verbaal houdt onder meer in - zakelijk weergegeven -:
als relaas van de betreffende opsporingsambtenaar:
Dat van de hierna als verdachte genoemd persoon werd door het Nederlands Forensisch Instituut een DNA profiel opgenomen in de nationale databank.
Achternaam: [medeverdachte 1]
Voornamen: [voornamen medeverdachte 1]
Geboren: [geboortedatum] 1980 te [geboorteplaats]
Uit het vergelijkend onderzoek bleek dat het hieronder genoemde spoor is geïdentificeerd op het DNA profiel van verdachte voornoemd SIN: AABY9171NL
8. Een rapport van het Nederlands Forensisch Instituut te Den Haag, nr. 2011.10.20.052, d.d. 1 november 2011, opgemaakt en ondertekend door de deskundige drs. J. Klaver (...). Dit rapport houdt onder meer in - zakelijk weergegeven -:
als relaas van deze deskundige:
Onderstaand onderzoeksmateriaal is onderworpen aan een DNA-onderzoek:
AABY9166NL#01: een bemonstering van de binnenzijde van een rubber handschoen.
AABY9174NL#01: een bemonstering van de binnenzijde van een rubber handschoen.
SIN | Matchkans | Celmateriaal kan afkomstig zijn van |
AABY9166NL#01 | Kleiner dan 1 op 1 miljard | [betrokkene 1] |
AABY9174NL#01 | Kleiner dan 1 op 1 miljard | [verdachte] |
9. Een proces-verbaal van bevindingen d.d. 1 juni 2011 van de politie Zuid-Holland-Zuid (...). Dit proces-verbaal houdt onder meer in - zakelijk weergegeven -:
als relaas van de betreffende opsporingsambtenaren:
Op 26 mei 2011 werd [verdachte] aangehouden. In zijn fouillering werd een sleutelbos aangetroffen.
De sleutelbos bestond uit:
- Insteeksleutel merk Zaso
- Sleutel merk Ivana.
Op 29 mei 2011 vond een doorzoeking plaats in de woning aan de [a-straat 1] te Breda. De sloten uit de voordeur werden in beslag genomen. De deur werd afgesloten met een deufrslot en een insteekdeurslot. Op de deurslot staat Ivana vermeld en op het insteekslot staat Zaso vermeld.
Wij, verbalisanten, stelden vast dat de insteeksleutel van het merk Zaso paste in het insteekdeurslot Zaso. Het slot was hiermee te vergrendelen en te ontgrendelen. Ook werd door ons vastgesteld dat het deurslot Ivana met de deursleutel te vergrendelen en te ontgrendelen.
10. Een proces-verbaal van verhoor verdachte d.d. 6 juni 2011 van de politie Zuid-Holland-Zuid (...). Dit proces-verbaal houdt onder meer in - zakelijk weergegeven -:
als de op 6 juni 2011 afgelegde verklaring van [betrokkene 2] :
Met wie heb je een relatie?
- met [medeverdachte 1] . Sinds 2004.
- In 2006 hebben we het huis aan [b-straat] in Zwijndrecht gekocht.
Hoe ziet jouw gezinssamenstelling eruit?
- [medeverdachte 1] , mijn partner, en ons dochtertje.
Wie zijn de vrienden van [medeverdachte 1] ?
- [verdachte] . Deze jongens komen ook wel bij ons thuis.
11. Een proces-verbaal van verhoor verdachte d.d. 7 juni 2011 van de politie Zuid-Holland-Zuid (...). Dit proces-verbaal houdt onder meer in -zakelijk weergegeven-:
als de op 7 juni 2011 afgelegde verklaring van de verdachte:
[verdachte] , wie is [betrokkene 1] ?
- Dat is een jongen die ik ken. Wij kennen elkaar 2 tot 3 jaar.
Zegt het adres [a-straat 1] te Breda jou iets?
- Ja, dat klinkt mij wel bekend als het adres van [betrokkene 1]
Kan jij de woning van [betrokkene 1] binnen?
- Ja, dat denk ik wel volgens mij heb ik de sleutels van die woning bij mij.
12. Een proces-verbaal van verhoor verdachte d.d. 7 juni 2011 van de politie Zuid-Holland-Zuid (...). Dit proces-verbaal houdt onder meer in - zakelijk weergegeven -:
als de op 7 juni 2011 afgelegde verklaring van [betrokkene 1] :
- Via wie ben je naar Nederland gekomen?
Via [medeverdachte 1] , een vriend van mij.
- Je had het over [medeverdachte 1] ?
[medeverdachte 1]
- Hoe ben je aan de woning aan de [a-straat 1] gekomen?
[betrokkene 2] heeft mij geholpen bij het inschrijven (het hof begrijpt: [betrokkene 2] )
- Kunnen we er vanuit gaan dat jij degene bent die het huurcontract heeft ondertekend?
Ja, dat is mijn handtekening. Ik heb toch gezegd dat het mijn huis is. Ik woonde daar.
13. Een proces-verbaal van verhoor verdachte d.d. 7 juni 2011 van de politie Zuid-Holland-Zuid (...). Dit proces-verbaal houdt onder meer in - zakelijk weergegeven -:
als de op 7 juni 2011 afgelegde verklaring van [betrokkene 2] :
Hoe ging het met die woonruimte?
- [betrokkene 1] (het hof begrijpt: [betrokkene 1] ) was zelf op zoek gegaan naar woning en kwam op een gegeven moment met een huurwoning in Breda. Dit betrof een woning aan de [a-straat 1] .
- [betrokkene 1] ging die woning huren.
In hoeverre was [medeverdachte 1] (het hof begrijpt: [medeverdachte 1] ) op de hoogte van deze werkwijze?
- Hij wist het
Kwam [medeverdachte 1] wel eens bij hem aan de [a-straat 1] ?
- Ja die kwam daar wel eens
Hoe vaak kwam [medeverdachte 1] daar?
- In het begin wel vaak.
14. Een proces-verbaal van verhoor verdachte d.d. 8 juni 2011 van de politie Zuid-Holland-Zuid (...). Dit proces-verbaal houdt onder meer in - zakelijk weergegeven -:
als de op 8 juni 2011 afgelegde verklaring van [betrokkene 1]
- Wie bezoeken jou aan de [a-straat 1] ?
[medeverdachte 1] ook, [verdachte] ook, die was met [medeverdachte 1] mee. (het hof begrijpt: respectievelijk de verdachte en [medeverdachte 1] )
Ik heb het loodje van de meterkast afgehaald. Ik had nog iets nodig voor de stroom.
15. Een proces-verbaal van bevindingen d.d. 5 mei 2011 van de politie Zuid-Holland-Zuid (...). Dit proces-verbaal houdt onder meer in - zakelijk weergegeven -:
als relaas van de betreffende opsporingsambtenaren:
OVC-gesprek 1 april 2011.
Hieronder zijn enkele passages aangehaald van een gesprek wat [verdachte] en [medeverdachte 1] in de auto voeren op 1 april 2011
17:09:26
[verdachte] : Laten we die Duitser effe naar de BOUWMARKT komen
[medeverdachte 1] : voor die zakken
[verdachte] : ja.. toch..
[medeverdachte 1] : zie je het voor je, dat snapt ie allemaal niet eens joh, hij doet het in zijn eentje nog opvallender als dat wij het zouden doen he
[verdachte] : wou je deze op het plein zetten
[medeverdachte 1] : voordeur...boodschappen! Er is een maand niks gebeurd daar joh...zie je hem dat al doen...
[verdachte] : Ja of we halen die auto effe op
[medeverdachte 1] : Bij hem?
[verdachte] : ja
[medeverdachte 1] : maar die auto staat daar ook vandaag voor het eerst daar
[verdachte] : ja nou en. Auto's zat
[medeverdachte 1] : dus die kennen ze toch ook al lang
[verdachte] : al die spullen uit te gaan laaien
[medeverdachte 1] : ik loop een (1) keer met die vier (4) tassen achterin, twee links, twee rechts. Zo door de voordeur als jij hem openzet vanaf de parkeerplaats met die.. en binnen ben ik met die vier zakjes
[verdachte] : links...rechts/rest.... van de grond
[medeverdachte 1] : laat die Duitser er lekker buiten. Ik wil best die auto pakken natuurlijk
[verdachte] : Ja (lachend)
[medeverdachte 1] : daarom heb je alweer hoofdpijn van hem hoor, als je hem moet gaan vragen he?
[verdachte] : ja
[medeverdachte 1] : dan gaat ie rustig een opmerking plaatsen: ja en uh hallo uh loop ik nog meer risico. Maar dan...
[medeverdachte 1] : dat is een strak plan van jou zeg
[medeverdachte 1] : dat is het gewoon, ik heb het gewoon veelste warm heel de tijd
17:20:26
Door de harde muziek slecht te verstaan.
[medeverdachte 1] zegt, we kenne ook bij jou voor proberen..
(ovb) zelf gezegd het is wel een optie, maar ja je zit een beetje met je buren he.. (ovb)
[verdachte] zegt, het is wel een optie inderdaad he dan hebben we nog wat meer dozen weer naar binnen te sjouwen. maar voor mij maak het niet zoveel uit....
(ovb) kleuren printer een contract versturen..
[medeverdachte 1] zegt, als ze/je weggaat (mvb)
[verdachte] zegt, ja als ze/je weggaat (mvb)
[medeverdachte 1] zegt, dan heb je daar ook rust dan ken je daar nog op een gegeven moment DIE AARDE gaan doen.
[medeverdachte 1] zegt, voor mij boeit het geen tering, maar het is het is wat jij zei... (ovb) met dat rijden. Dat je niet daar in de buurt moet komen (mvb).
[verdachte] zegt, eigenlijk zou ik het gewoon... (ovb) Want dan kennen ze geen twee (2) weken staan. Twaalf (12) dagen ook eigenlijk niet. Maximaal tien (10) dagen. Want ik heb eigenlijk net een beetje te weinig licht. Zou ik er effe snel een lampie bij moeten hangen?
[medeverdachte 1] zegt, dat is het probleem niet hoor
[verdachte] zegt, nou als ze staan wel.
[medeverdachte 1] vraagt, hoeveel lampen heb je nu, twee (2)?
[verdachte] zegt, ja
[medeverdachte 1] , zegt, ja dan moet je er een (1) tje bij hebben?
[verdachte] (ovb)
[medeverdachte 1] zegt, maar uh wat zie je daar voor probleem in? Ik heb uh.. (ovb) in de garage liggen.
Alles.
[verdachte] (ovb)... vierhonderd (400) watt (mvb)
[verdachte] zegt, ja we kunnen op zich ook wel.... (ovb) een 600 er tussen hangen (mvb)
[medeverdachte 1] zegt (ovb) driehonderd (300). Je hoef toch alleen maar een vierhonderd (400) bulb te kopen.
[medeverdachte 1] zegt, dus gewoon een setje kopen.
[verdachte] zegt, ja maar die koop ik nou niet meer.
[medeverdachte 1] zegt, nee precies, maar als je die een maandag koopt en die erbij hangt als ze al staan dat gaat bijna niet.
[verdachte] zegt, nou dan moet ik ze weg halen en die andere verplaatsen.. (ovb)..
[medeverdachte 1] zegt, ja
[verdachte] zegt, Ja [medeverdachte 1] .. ja he.. waarom denken we daar nou pas aan?
[medeverdachte 1] zegt, Ja dat schoot me ineens te binnen vanwege dat rijden, omdat we natuurlijk (mvb) hierheen rijden. En omdat jij dat had gezegd met dat rijden. Rijden ze weer niet. Ik denk ja dan heb je dat ook niet (mvb).
[verdachte] zegt.. (ovb) gisteren aan gedacht
[medeverdachte 1] zegt, no
[medeverdachte 1] zegt, maar ja zo'n ouwe lamp van mij met een ouwe bulb dan blijft die zestien (16) zat
[verdachte] zegt, het gaat om groeilicht. Moet je hebben.
[medeverdachte 1] zegt, ja dat is dus uh een paar uurtjes samen extra werk. Een (1) keer naar het bureau en een (1) keer STEKKER eruit en STEKKER erin
[verdachte] zegt, ja klopt.., lekker doen..
[medeverdachte 1] zegt, dat moet jij lekker zelf zeggen..
17:24:21
[medeverdachte 1] zegt, we pleuren die dozen erin en dan gaan we terug, gaan we wat eten en dan gaan we vanavond/dalijk op ons gemakkie zitten
[verdachte] zegt, ja wel. AARDE halen
[medeverdachte 1] zegt, ja
[medeverdachte 1] zegt, dan ken ik dat raampje misschien laten maken door [betrokkene 3] (fon).
[verdachte] zegt, o ja
[medeverdachte 1] zegt, ik zit alleen heel erg. Als ik nagedacht had als er dan zo'n vent is, als die vent moet pissen, dan heb je wel een klein probleempje. Die kabel loopt over het plafond he.
[verdachte] zegt, ja.
[medeverdachte 1] zegt, dus je ken hem niet laten pissen. Dat ken echt niet! Ik had al gedacht, we draaien effe het bolletje dr uit dat het licht kapot is, maar dan zie je het nog.
[verdachte] zegt, ja.
[medeverdachte 1] zegt, we moeten er echt wat tegenaan hangen hoor.
[verdachte] zegt, hij is wel wit he? Geschilderd toch (mvb).
[medeverdachte 1] zegt, nee zwart
[verdachte] zegt, o zwarte okee
[medeverdachte 1] zegt, ja in de gang loopt ie ook maar door heeftie dat bosje... (ovb)
[verdachte] zegt, ja ja okee.
16. Een proces-verbaal van bevindingen d.d. 13 mei 2011 van de politie Zuid-Holland-Zuid (...). Dit proces-verbaal houdt onder meer in - zakelijk weergegeven -:
als relaas van de betreffende opsporingsambtenaren:
Op maandag 17 januari 2011 werd waargenomen dat:
12.09
uur.
[medeverdachte 1] rijdt als bestuurder van de Volkswagen, voorzien van het kenteken [AA-00-BB] , in Zwijndrecht. Op de bijrijderplaats van de Volkswagen zit een onbekende man. Die verder NN1 wordt genoemd.
12.50
uur.
[medeverdachte 1] parkeert de Volkswagen gekentekend [AA-00-BB] op het terrein van [B] , bio cultuur (growshop), te Etten-Leur. [medeverdachte 1] en NN1 stappen uit de Volkswagen en lopen in de richting van dit bedrijf.
12.54
uur.
[medeverdachte 1] en NN1 lopen vanuit de richting van [B] bio cultuur en vervolgens stappen zij als respectievelijk bestuurder en bijrijder in de Volkswagen voorzien van het kenteken [AA-00-BB] , waarna zij wegrijden.
13.08
uur.
De Volkswagen voorzien van het kenteken [AA-00-BB] staat zonder inzittenden geparkeerd op de Somenweide te Breda. [medeverdachte 1] en NN1 lopen weg vanuit de richting van de Volkswagen.
13.12
uur.
[medeverdachte 1] en NN1 lopen op een pleintje gelegen tussen de Oppermoeren, Raaimoeren en de [a-straat 1] te Breda.
14.00
uur.
[medeverdachte 1] en NN1 lopen over de Oppermoeren te Breda in de richting van de Volkswagen gekentekend [AA-00-BB] .
17. Een proces-verbaal van bevindingen d.d. 11 mei 2011 van de politie Zuid-Holland-Zuid (...). Dit proces-verbaal houdt onder meer in - zakelijk weergegeven -:
als relaas van de betreffende opsporingsambtenaren:
In de periode van 18 januari 2011 tot 28 april 2011 wordt middels het telefoonnummer in gebruik bij [medeverdachte 1] veel telefonisch contact gelegd met het telefoonnummer van [betrokkene 1] . Tijdens deze gesprekken wordt zowel Duits als Nederlands gesproken.
Op 1 april 2011 zijn er opnamen gemaakt van gesprekken tussen [verdachte] en [medeverdachte 1] . (hof: voor weergave, zie bewijsmiddel 14) Tijdstippen 17.09 en 17.24 en 17.26 uur.
Uit gegevens van het baken blijkt dat het voertuig van [verdachte] op bovengenoemde datum en tijdstippen zich in de omgeving van Breda bevond."
2.2.3.
Het Hof heeft ten aanzien van de bewezenverklaring voorts het volgende overwogen:
"In de woning aan de [a-straat 1] te Breda is op 19 mei 2011 een hennepkwekerij aangetroffen. Het huurcontract voor deze woning stond op naam van [betrokkene 1] en [betrokkene 2] , de partner van de verdachte [medeverdachte 1] . [betrokkene 2] was in de bewezenverklaarde periode woonachtig in Zwijndrecht, samen met de verdachte [medeverdachte 1] en hun beider kind. [betrokkene 1] woonde daadwerkelijk in deze woning in Breda. Hij paste op de woning. Hij heeft ook het loodje van electriciteitsmeter verwijderd. Uit de aangetroffen dna-sporen in de rubberen handschoenen van [betrokkene 1] en [verdachte] leidt het hof af dat zij beiden daadwerkelijk werkzaamheden ten behoeve van het kweken van hennep verricht hebben. [verdachte] beschikte over de sleutels van de woning en had aldus te allen tijde toegang tot deze woning. In kamer 3 is een peuk aangetroffen met daarop dna van de medeverdachte [medeverdachte 1] . In deze kamer is op enig moment ook hennep gekweekt. Ook uit het als bewijsmiddel weergegeven OVC gesprek tussen de verdachte en [medeverdachte 1] , alsmede de observatie d.d. 17 januari 2011 leidt het hof af dat de verdachte tezamen en in vereniging met [medeverdachte 1] en met [betrokkene 1] , werkzaamheden heeft verricht ten behoeve van de kwekerij. Hierbij is sprake geweest van een zodanig nauwe en bewuste samenwerking, waarbij de intellectuele en/of materiele bijdrage aan het delict van ieder van de drie verdachten van voldoende gewicht is, om de gevolgtrekking 'medeplegen' te kunnen dragen (HR 2.12.2014, ECLI:NL:HR:2014:3474).
Periode
Uit de onder bewijsmiddel 2 en 3 weergegeven omstandigheden, leidt het hof af dat er in de periode voorafgaand aan de datum 19 mei 2011 hennep in de woning gekweekt is. Het hof wijst daarbij nog op het gegeven dat in de woning hennepafval is aangetroffen en voor het knippen gebruikte schaartjes. De omstandigheid dat de potjes niet schoon waren, betekent dat deze niet zo gekocht zijn, ook niet tweedehands."
3. Beoordeling van het eerste middel
3.1.
Het middel klaagt onder meer dat de bewezenverklaring ten aanzien van het handelen tezamen en in vereniging (hierna: het medeplegen) niet uit de bewijsvoering kan worden afgeleid.
3.2.
Blijkens zijn hiervoor onder 2.2 weergegeven bewijsvoering heeft het Hof onder meer vastgesteld dat in de schuur van de woning aan de [a-straat 1] in Breda voor hennepteelt gebruikte handschoenen zijn aangetroffen met daarin aan de binnenzijde DNA-materiaal dat overeenkomt met het DNA-profiel van de verdachte alsmede het DNA-profiel van bewoner en mededader [betrokkene 1] , dat de verdachte ten tijde van zijn aanhouding de sleutel van die woning bij zich droeg en dat de verdachte, terwijl hij in de omgeving van Breda was, in OVC-gesprekken op 1 april 2011 met mededader [medeverdachte 1] heeft gesproken over – kort gezegd – het laten komen van "die Duitser" naar de bouwmarkt, (de wijze van) vervoer van zakken, het plaatsen van groeilicht/lampen van 300, 400 en 600 Watt en de zichtbaarheid van een over het plafond lopende kabel. Het mede daarop gebaseerde oordeel van het Hof dat sprake is van een voor medeplegen vereiste bewuste en nauwe samenwerking van de verdachte met zijn mededaders, is niet onbegrijpelijk en toereikend gemotiveerd.
3.3.
Het middel faalt in zoverre.
4. Beoordeling van de middelen voor het overige
De middelen kunnen ook voor het overige niet tot cassatie leiden. Dit behoeft, gezien art. 81, eerste lid, RO, geen nadere motivering nu de middelen in zoverre niet nopen tot beantwoording van rechtsvragen in het belang van de rechtseenheid of de rechtsontwikkeling.
5. Beslissing
De Hoge Raad verwerpt het beroep.
Dit arrest is gewezen door de vice-president J. de Hullu als voorzitter, en de raadsheren M.J. Borgers en A.E.M. Röttgering, in bijzijn van de waarnemend griffier E. Schnetz, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van 29 mei 2018.
Conclusie 17‑04‑2018
Inhoudsindicatie
Conclusie plv. AG. Medeplegen opzettelijk telen hennep. 1. Klachten over vraag of sprake was van hennepteelt, de pleegperiode en het medeplegen. 2. Middel over verzuim reactie op voorwaardelijk getuigenverzoek. 3. Middel over begrijpelijkheid strafmotivering, nu uit JD niet zou blijken dat de verdachte eerder onherroepelijk is veroordeeld voor het plegen van (andersoortige) strafbare feiten. De plv. AG stelt zich op het standpunt dat het beroep in cassatie dient te worden verworpen.
Nr. 16/02820 Zitting: 17 april 2018 | Mr. D.J.M.W. Paridaens Conclusie inzake: [verdachte] |
De verdachte is bij arrest van 20 mei 2016 door het gerechtshof Den Haag wegens 1. “medeplegen van opzettelijk handelen in strijd met een in artikel 3 onder B van de Opiumwet gegeven verbod”, veroordeeld tot een voorwaardelijke gevangenisstraf voor de duur van 6 maanden, met een proeftijd van 2 jaren.
Er bestaat samenhang met de zaak 16/03373.1.Ook in deze zaak zal ik vandaag concluderen.
3. Namens de verdachte heeft mr. D.N. de Jonge, advocaat te Rotterdam, beroep in cassatie ingesteld. Bij schriftuur zijn drie middelen van cassatie voorgesteld.
4. Het eerste middel klaagt, mede in het licht van door de verdediging gevoerde uitdrukkelijk onderbouwde standpunten over de wetenschap en de betrokkenheid van de verdachte bij de hennepteelt in de woning in Breda, dat de bewezenverklaring ten aanzien van het medeplegen onvoldoende is gemotiveerd. Daarnaast wordt geklaagd over het oordeel van het hof dat sprake is geweest van hennepteelt en wordt geklaagd dat de bewezen verklaarde pleegperiode niet zonder meer begrijpelijk is gemotiveerd.
5. Ten laste van de verdachte is bewezenverklaard dat:2.
“hij op tijdstippen in de periode van 1 januari 2009 tot en met 19 mei 2011 te Breda, tezamen en in vereniging met anderen, opzettelijk heeft geteeld een hoeveelheid van meer dan 30 gram van een materiaal bevattende hennep, zijnde hennep een middel als bedoeld in de bij de Opiumwet behorende lijst II”.
6. Deze bewezenverklaring steunt op 17 bewijsmiddelen die zijn opgenomen in de aanvulling verkort arrest. Deze bewijsmiddelen houden, samengevat en voor zover voor de beoordeling van het middel van belang, het volgende in.
- Op 19 mei 2011 vond een doorzoeking plaats in een woning aan de [a-straat 1] in Breda (bewijsmiddel 2);
- In een slaapkamer in de woning, in een schuur in de tuin en in de garage werden materialen voor een hennepkwekerij aangetroffen en in beslag genomen (bewijsmiddel 2 en 4);
- In het verslag van het fraudeonderzoek door Enexis B.V. wordt vermeld dat de aangetroffen sporen op de apparatuur doen vermoeden dat er sprake is van tenminste vier eerdere oogsten (bewijsmiddel 3);
- In de 3e slaapkamer op de 1e verdieping en op de overloop/zolder werden sporen aangetroffen die gerelateerd kunnen worden aan hennepteelt. In het toilet wordt waargenomen dat er enkele boorgaten in het plafond zaten en dat de luchtafvoer niet was voorzien van een rooster. Een eerder aanwezig verlaagd plafond was verwijderd (bewijsmiddel 2);
- In de garage, op traptreden en op zolder worden restanten van hennep/THC aangetroffen (bewijsmiddel 2 en 5);
- In de woning is illegaal stroom afgenomen (bewijsmiddel 2, 3 en 14);
- In de schuur worden twee paar geelwitte rubber handschoenen aangetroffen. Na bemonstering van de binnenzijde van deze handschoenen is het onderzoeksmateriaal onderworpen aan DNA-onderzoek. Daaruit is gebleken dat het celmateriaal dat is aangetroffen op de binnenzijde van één paar van de handschoenen afkomstig kan zijn van [betrokkene 1] en dat het celmateriaal dat is aangetroffen op de binnenzijde van het andere paar handschoenen afkomstig kan zijn van de verdachte. Verder levert een sigarettenpeuk, die is gevonden in de 3e slaapkamer op de eerste etage, na een vergelijkend onderzoek een match op met het DNA-profiel van de [medeverdachte 1] (bewijsmiddel 6, 7 en 8);
- De woning aan de [a-straat 1] in Breda werd blijkens de huurovereenkomst door [betrokkene 1] en [betrokkene 2] gehuurd, maar werd enkel door [betrokkene 1] bewoond. [betrokkene 2] was in de bewezenverklaarde periode woonachtig in Zwijndrecht, samen met [medeverdachte 1] en hun beider kind. (bewijsmiddel 1, 2, 12 en 13);
- De verdachte was bevriend met [betrokkene 1] en kwam wel eens in een woning aan de [a-straat 1] in Breda (bewijsmiddel 1, 11, 14);
- De verdachte had een sleutel van deze woning (bewijsmiddel 9 en 11);
- Op 17 januari 2011 wordt [medeverdachte 1] met een onbekende persoon (NN1) in Zwijndrecht geobserveerd. Vervolgens zijn deze personen gezien bij een growshop in Etten-Leur en parkeren zij later de auto op de Somenweide in Breda. De personen lopen op een pleintje gelegen tussen de Oppermoeren, Raaimoeren en Noortberghmoeren in Breda en lopen ten slotte weer terug naar de auto (bewijsmiddel 16);
- Op 1 april 2011 is een ovc-gesprek opgenomen tussen de verdachte en [medeverdachte 1] in de auto. Gesproken wordt over aarde, over kweeklicht, over hoeveel dagen ze staan en dat een gebroken raampje misschien gemaakt kan worden door [betrokkene 3] , maar dat er een “klein probleempje” is als deze persoon naar het toilet gaat omdat er een kabel over het plafond loopt. De verdachte was ten tijde van dit gesprek in de omgeving van Breda (bewijsmiddel 15 en 17).
7. De verdachte heeft op het onderzoek ter terechtzitting in hoger beroep van 18 april 2016 – samengevat – aangegeven dat hij wel eens kwam in de woning aan de [a-straat 1] in Breda. Hij kwam daar, ook als [betrokkene 1] er niet was, om op een spelcomputer te spelen en motorraces te kijken. Ten aanzien van het aantreffen van het DNA-spoor op de handschoen verwijst hij naar zijn eerdere verklaring die hij heeft afgelegd tegenover de politierechter op 26 juni 2015, die inhoudt dat hij aanwezig is geweest in de woning maar niet kan verklaren over hoe het DNA op de in beslag genomen handschoen terecht is gekomen. Daarnaast houdt zijn toentertijd afgelegde verklaring in dat hij niets te maken had met de hennepkwekerij, hij nooit iets van de kwekerij gemerkt heeft, dat hij nooit op de eerste verdieping is geweest en dat hij de sleutels van de woning in zijn bezit had om motorracen te volgen wanneer [betrokkene 1] in Duitsland was.
8. De raadsvrouw van de verdachte heeft op het onderzoek ter terechtzitting van 19 april 2016 het woord ter verdediging gevoerd overeenkomstig haar overgelegde en in het strafdossier gevoegde pleitnotities. Samengevat houdt haar pleidooi het volgende in:
- Er was geen sprake van hennepteelt in de woning op de [a-straat 1] in Breda. In de woning is geen in werking zijnde hennepkwekerij aangetroffen. [betrokkene 1] wilde een kwekerij beginnen, waarvoor materialen zijn aangeschaft. De vervuiling kan verklaard worden doordat het tweedehands materialen betrof.
- De stukken uit het dossier zouden aan een bewezenverklaring in de weg staan. Aangevoerd is dat de getapte gesprekken geen verband houden met de woning in Breda. Wat betreft de observatie van [medeverdachte 1] wordt ontkend dat de verdachte de NN1 persoon is die is geobserveerd bij een growshop. De aanwezigheid van de verdachte in de woning om te gamen kan het aangetroffen DNA-spoor verklaren, terwijl er bovendien geen hennepresten of dergelijke zijn aangetroffen op de handschoen. De raadsvrouw heeft daarnaast aan de hand van eerdere rechtspraak betoogd dat er geen sprake is van medeplegen, omdat niet blijkt dat de verdachte uitvoeringshandelingen heeft verricht of dat hij wetenschap heeft gehad van de hennepteelt.
9. De aanvulling verkort arrest bevat de volgende nadere bewijsoverweging:
“In de woning aan de [a-straat 1] te Breda is op 19 mei 2011 een hennepkwekerij aangetroffen. Het huurcontract voor deze woning stond op naam van [betrokkene 1] en [betrokkene 2] , de partner van de verdachte [medeverdachte 1] . [betrokkene 2] was in de bewezenverklaarde periode woonachtig in Zwijndrecht, samen met de verdachte [medeverdachte 1] en hun beider kind. [betrokkene 1] woonde daadwerkelijk in deze woning in Breda. Hij paste op de woning. Hij heeft ook het loodje van electriciteitsmeter verwijderd. Uit de aangetroffen dna-sporen in de rubberen handschoenen van [betrokkene 1] en [verdachte] leidt het hof af dat zij beiden daadwerkelijk werkzaamheden ten behoeve van het kweken van hennep verricht hebben. [verdachte] beschikte over de sleutels van de woning en had aldus te allen tijde toegang tot deze woning. In kamer 3 is een peuk aangetroffen met daarop dna van de medeverdachte [medeverdachte 1] . In deze kamer is op enig moment ook hennep gekweekt. Ook uit het als bewijsmiddel weergegeven OVC gesprek tussen de verdachte en [medeverdachte 1] , alsmede de observatie d.d. 17 januari 2011 leidt het hof af dat verdachte tezamen en in vereniging met [medeverdachte 1] en met [betrokkene 1] , werkzaamheden heeft verricht ten behoeve van de kwekerij. Hierbij is sprake geweest van een zodanig nauwe en bewuste samenwerking, waarbij de intellectuele en/of materiele bijdrage aan het delict van ieder van de drie verdachten van voldoende gewicht is, om de gevolgtrekking 'medeplegen' te kunnen dragen (HR 2.12.2014, ECLI:NL:HR:2014:3474).
Periode
Uit de onder bewijsmiddel 2 en 3 weergegeven omstandigheden, leidt het hof af dat er in de periode voorafgaand aan de datum 19 mei 2011 hennep in de woning gekweekt is. Het hof wijst daarbij nog op het gegeven dat in de woning hennepafval is aangetroffen en voor het knippen gebruikte schaartjes. De omstandigheid dat de potjes niet schoon waren, betekent dat deze niet zo gekocht zijn, ook niet tweedehands.”
Hennepteelt
10. De eerste deelklacht betreft de motivering dat sprake was van hennepteelt. Het hof is er van uitgegaan dat er in de bewezenverklaarde periode een hennepkwekerij aanwezig is geweest in een woning aan de [a-straat 1] in Breda. Dat oordeel acht ik geenszins onbegrijpelijk, in aanmerking genomen dat uit de bewijsmiddelen blijkt dat er op het perceel hennepmaterialen en -resten zijn aangetroffen, er illegaal stroom is afgetapt en er diverse aanwijzingen voor eerdere hennepoogsten zijn geconstateerd (zie de bewijsmiddelen 2 tot en met 5). Daarbij wijs ik erop dat het hof het verweer dat de aangetroffen sporen verklaard kunnen worden doordat sprake was van tweedehands materialen als niet aannemelijk terzijde heeft geschoven, aangezien er hennepafval en voor het knippen gebruikte schaartjes zijn aangetroffen en de potjes voor de hennepplanten niet schoon waren. Voor het overige stuit de betreffende klacht af op de selectie- en waarderingsvrijheid van de feitenrechter om van het beschikbare materiaal datgene tot het bewijs te bezigen wat hem uit een oogpunt van betrouwbaarheid daartoe dienstig voorkomt en datgene terzijde te stellen wat hij voor het bewijs van geen waarde acht.
Bewezenverklaarde periode
11. Voor zover geklaagd wordt over de lengte van de bewezenverklaarde periode (van 1 januari 2009 tot en met 19 mei 2011) merk ik op dat een pleegperiode niet inhoudt dat de verdachte zich gedurende die hele tijd schuldig heeft gemaakt aan de bewezenverklaarde feiten.3.Bovendien gaat de steller van het middel eraan voorbij dat bewezen is verklaard dat de verdachte “op tijdstippen in de periode van 1 januari 2009 tot en met 19 mei 2011” (en derhalve niet in de gehele pleegperiode) de hem verweten handelingen heeft verricht. De vastgestelde pleegperiode is ook niet onbegrijpelijk, aangezien het hof in zijn nadere bewijsoverwegingen heeft aangegeven de pleegperiode te hebben ontleend aan de bewijsmiddelen 2 en 3, waaruit blijkt dat er ten minste vier eerdere oogsten zijn geweest. Voorts kon het hof er gelet op bewijsmiddel 11 en 12 van uitgaan dat medepleger [betrokkene 1] tijdens de gehele bewezenverklaarde periode in de woning aan de [a-straat 1] in Breda woonde. Ook deze klacht faalt.
Medeplegen
12. Voor de beoordeling van de derde deelklacht over de motivering van het medeplegen is het navolgende van belang. Voor de kwalificatie medeplegen is vereist dat sprake is van nauwe en bewuste samenwerking. De bewezenverklaarde – intellectuele en/of materiële – bijdrage van de verdachte aan het delict moet daarbij van voldoende gewicht zijn. Bij de vorming van zijn oordeel over de voor medeplegen vereiste nauwe en bewuste samenwerking, kan de rechter rekening houden met onder meer de intensiteit van de samenwerking, de onderlinge taakverdeling, de rol in de voorbereiding, de uitvoering of de afhandeling van het delict en het belang van de rol van de verdachte, diens aanwezigheid op belangrijke momenten en het zich niet terugtrekken op een daartoe geëigend tijdstip, waarbij aangetekend kan worden dat aan het niet distantiëren op zichzelf geen grote betekenis toekomt. Het gaat er immers, aldus de Hoge Raad, om dat de verdachte een wezenlijke bijdrage moet hebben geleverd aan het delict.4.
13. Uit de rechtspraak van de Hoge Raad volgt dat niet te snel moet worden aangenomen dat de verdachte het opzettelijk telen van hennepplanten heeft medegepleegd.5.Zo is de wetenschap van verdachte van een hennepplantage in een ruimte die hij ter beschikking stelt onvoldoende om aan te nemen dat de verdachte zo bewust en nauw met een ander heeft samengewerkt dat sprake is van medeplegen.6.De omstandigheid dat de verdachte in ruil voor het ter beschikking stellen van de door hem gehuurde woning deelt in de winst7., de verdachte toestond dat de kwekerij werd gefinancierd uit gemeenschappelijke gelden8.of mensen heeft geregeld die de hennepplantage hebben aangelegd voor zijn toenmalige vriendin en dat de betaling voor de hennepplantage aan haar via de verdachte liep9.zijn niet zonder meer voldoende.
14. De klacht richt zich in het bijzonder op het feit dat het hof de juistheid van het namens de verdachte gevoerde Meer en Vaart-verweer, inhoudende dat de verdachte betrokken is geweest bij (de voorbereidingen voor) een andere hennepkwekerij dan de ten laste gelegde, in het midden heeft gelaten en dat dit verweer evenmin weerlegging vindt in de bewijsvoering. In ieder geval is het volgens de steller van het middel ten aanzien van het ten laste gelegde medeplegen van hennepteelt gevoerde verweer voor zover inhoudende dat [betrokkene 1] daarvoor alleen verantwoordelijk is en de verdachte geen wetenschap had van het bestaan van de hennepkwekerij, laat staan dat hij enige uitvoeringshandelingen heeft verricht ontoereikend dan wel onvoldoende door het hof verworpen.
15. Het hof heeft – anders dan de rechtbank en in afwijking van de gevorderde vrijspraak door de advocaat-generaal bij het hof – geoordeeld dat de verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan het medeplegen van het opzettelijk telen van hennep in een woning aan de [a-straat 1] in Breda. Daarbij heeft het hof in aanmerking genomen dat in de woning aan de [a-straat 1] in Breda hennep is geteeld. Vervolgens is het hof uitgegaan van een gemeenschappelijke uitvoering van een of meer handelingen tijdens dit telen van hennep en een bewuste en nauwe samenwerking van de verdachte met [betrokkene 1] .10.Uit de in de schuur aangetroffen DNA-sporen in twee paar rubberen handschoenen heeft het hof immers afgeleid dat zowel [betrokkene 1] als de verdachte daadwerkelijk werkzaamheden hebben verricht ten behoeve van het telen van hennep. Het oordeel dat de handschoenen verband houden met de hennepteelt in de woning aan de [a-straat 1] in Breda en dat sprake is geweest van een bewuste en nauwe samenwerking tussen (in ieder geval) de verdachte en [betrokkene 1] acht ik niet onbegrijpelijk nu – zoals hiervoor overwogen – door het hof kon worden vastgesteld dat er hennep is geteeld in de woning; de verdachte geen verklaring heeft gegeven voor het niet slechts ‘op’ maar ‘op de binnenzijde van’ een handschoen aangetroffen DNA-spoor dat aan hem te linken valt; het spoor in het andere paar handschoenen een match oplevert met het DNA-profiel van [betrokkene 1] , die in de woning woonde (bewijsmiddel 12) en het loodje van de elektriciteitskast heeft verwijderd (bewijsmiddel 14), terwijl ten behoeve van de hennepteelt illegaal stroom is gebruikt na het verwijderen van de verzegeling (bewijsmiddel 2); de handschoenen zijn aangetroffen in de schuur waarin een complete inventarisatie van een hennepkwekerij is aangetroffen (bewijsmiddel 2) en uit het ovc-gesprek van 1 april 2011 valt af te leiden dat de verdachte zich destijds bezig hield met het telen van hennep (bewijsmiddel 15). Het bewezenverklaarde medeplegen is, mede in het licht van hetgeen door de verdediging is aangevoerd, daarmee toereikend gemotiveerd.
16. Het middel faalt.
17. Het tweede middel klaagt dat het hof verzuimd heeft te reageren op een voorwaardelijk getuigenverzoek.
18. De stukken van het geding houden, voor zover voor de beoordeling van het middel van belang, het volgende in:
(i) De raadsman van de verdachte heeft per brief van 7 april 2016 aan het ressortsparket het voorwaardelijke verzoek gedaan om een werkvoorbereider van Amvest te horen. Deze getuige zou kunnen verklaren dat er in de ten laste gelegde periode een verbouwing heeft plaatsgevonden aan de [a-straat 1] . De verdachte zou kunnen verklaren over “verbouwingswerkzaamheden, wat deze inhielden, in welke ruimtes er is verbouwd en in welke periode en over hetgeen hij heeft waargenomen in de woning (met betrekking tot de vermeende hennepkwekerij)”. Deze verbouwingswerkzaamheden door een onbekende derde zouden onwaarschijnlijk maken dat er in diezelfde periode hennep werd geteeld in de woning.
(ii) Per brief van 16 april 2016 is gespecificeerd dat het gaat om het voorwaardelijk verzoek tot het horen van [betrokkene 4] , werkvoorbereider bij Amvest.
(iii) Het proces-verbaal van het onderzoek ter terechtzitting van 18 april 2016 houdt in dat de verdediging het betreffende getuigenverzoek niet handhaaft.
(iv) Het proces-verbaal van het onderzoek ter terechtzitting van 19 april 2016 vermeldt dat de raadsvrouw het woord ter verdediging voert overeenkomst haar overgelegde en in het dossier gevoegde pleitnotities. Deze pleitnotities houden onder meer het volgende in:
“72. Ook hebben er in de periode van 7 februari 2011 tot het moment van binnentreden van de woning werkzaamheden plaatsgevonden in de buurt waardoor de weg was afgesloten voor doorgaand verkeer en er niet direct voor de woning geparkeerd kon worden. Hetgeen het onwaarschijnlijk maakt om juist dan goederen voor de hennepteelt te gaan vervoeren.
73. In eerste aanleg zijn daarvan reeds stukken overgelegd aan de rechtbank. In dat kader is er reeds een voorwaardelijk verzoek gedaan tot het horen van de werkvoorbereider van Amvest, [betrokkene 4] . De verdediging wenst dit verzoek te handhaven en verzoekt uw Hof, mocht u niet tot een vrijspraak komen voor deze feiten, genoemde getuige op te roepen.”
19. Het hof had – uitgaande van de juistheid van het proces-verbaal van de zitting van 18 april 2016, waaruit blijkt dat het voorwaardelijke getuigenverzoek toen uitdrukkelijk niet gehandhaafd is – het op 19 april 2016 gedane verzoek moeten opvatten als een nieuw voorwaardelijk getuigenverzoek als bedoeld in art. 315 Sv in verbinding met art. 328 Sv (en art. 415 Sv). Geconstateerd kan worden dat de bestreden uitspraak geen beslissing inhoudt over het verzoek tot het horen van getuige [betrokkene 4] , terwijl het hof niet tot een vrijspraak is gekomen en daarmee aan de voorwaarde voor het verzoek is voldaan. Het middel is daarmee terecht voorgesteld, maar kan niet tot cassatie leiden. Het getuigenverzoek was er immers op gericht om aan te tonen dat geen hennepplantage aanwezig was in de woning aan de [a-straat 1] . Zoals ik eerder al heb aangegeven, is het oordeel van het hof dat er sprake was van een hennepplantage niet onbegrijpelijk. Daarvan uitgaande, heeft het hof het verzoek kennelijk (en niet onbegrijpelijk) niet noodzakelijk geacht voor zijn te nemen beslissingen.11.
20. Het middel faalt.
21. Het derde middel klaagt dat de strafmotivering niet, althans niet zonder meer voldoende begrijpelijk gemotiveerd is, nu het hof ter motivering van de straf mede heeft overwogen dat blijkens het justitieel uittreksel de verdachte eerder onherroepelijk is veroordeeld voor het plegen van (andersoortige) strafbare feiten en dit hem er kennelijk niet van heeft weerhouden het bewezenverklaarde feit te plegen, terwijl uit dit uittreksel volgt dat de verdachte slechts eenmaal eerder (onherroepelijk) is veroordeeld. Voor zover het hof oog heeft op eerdere transacties, getuigt dat oordeel van een onjuiste rechtsopvatting, aangezien een transactie niet gelijkgesteld kan worden met een veroordeling en ook anderszins niet op dezelfde wijze redengevend is voor de strafoplegging.
22. Het hof heeft onder het hoofd ‘Strafmotivering’ het volgende opgenomen:
“Het hof heeft de op te leggen straf bepaald op grond van de ernst van het feit en de omstandigheden waaronder dit is begaan en op grond van de persoon en de persoonlijke omstandigheden van de verdachte, zoals daarvan is gebleken uit het onderzoek ter terechtzitting.
Daarbij heeft het hof in het bijzonder het volgende in aanmerking genomen.
De verdachte heeft zich samen met zijn mededaders schuldig gemaakt aan hennepteelt gedurende een periode van ruim 2 jaar. Zodoende heeft hij doelbewust op wederrechtelijke wijze financieel voordeel nagestreefd. Drugs zijn bovendien schadelijk voor de volksgezondheid en leiden veelal, direct en indirect, tot vele vormen van criminaliteit.
Het hof heeft in het nadeel van de verdachte acht geslagen op een de verdachte betreffend uittreksel Justitiële Documentatie d.d. 30 maart 2016, waaruit blijkt dat de verdachte eerder onherroepelijk is veroordeeld voor het plegen van (andersoortige) strafbare feiten. Dat heeft hem er kennelijk niet van weerhouden het onderhavige feit te plegen.
Het bewezenverklaarde is, zeker gelet op de geruime duur van de pleegperiode, een ernstig feit dat in beginsel een gevangenisstraf van enige duur rechtvaardigt. Echter, het feit dat het bewezenverklaarde feit reeds geruime tijd geleden is gepleegd en het hof, mede gelet op de persoonlijke omstandigheden van de verdachte zoals naar voren gekomen ter terechtzitting in hoger beroep, het niet opportuun acht de verdachte thans hiervoor tot een onvoorwaardelijke gevangenisstraf te veroordelen is het hof - alles overwegende - van oordeel dat een geheel voorwaardelijke gevangenisstraf van na te melden duur een passende en geboden reactie vormt.”
23. Met zijn overweging dat de verdachte "eerder onherroepelijk is veroordeeld voor het plegen van (andersoortige) strafbare feiten" heeft het hof tot uitdrukking gebracht dat de verdachte ten minste één keer eerder voor andersoortige strafbare feiten is veroordeeld, terwijl het betreffende vonnis of arrest onherroepelijk is geworden vóór de pleegdatum van het onderhavige feit.12.Uit het door het hof genoemde uittreksel Justitiële Documentatie van 30 maart 2016 blijkt immers dat de verdachte op 15 oktober 2007 – en derhalve vóór de pleegdatum van het onderhavige feit – onherroepelijk is veroordeeld door de politierechter in Dordrecht wegens overtreding van de Wegenverkeerswet en van de Wet aansprakelijkheidsverzekering. Het middel mist daarmee feitelijke grondslag.
24. Het middel faalt.
25. Alle middelen falen. Het tweede en het derde middel kunnen worden afgedaan met de aan art. 81, eerste lid, RO ontleende motivering.
26. Gronden waarop de Hoge Raad gebruik zou moeten maken van zijn bevoegdheid de bestreden uitspraak ambtshalve te vernietigen, heb ik niet aangetroffen.
27. Deze conclusie strekt tot verwerping van het beroep.
De Procureur-Generaal
bij de Hoge Raad der Nederlanden
plv. AG
Voetnoten
Voetnoten Conclusie 17‑04‑2018
De verdachte is vrijgesproken van (het medeplegen van) diefstal van elektriciteit.
HR 2 juli 2002, ECLI:NL:HR:2002:AE3728, NJ 2002/536.
Zie met name HR 2 december 2014, ECLI:NL:HR:2014:3474, NJ 2015/390; HR 24 maart 2015, ECLI:NL:HR:2015:718, NJ 2015/395 en HR 5 juli 2016, ECLI:NL:HR:2016:1316, NJ 2016/411.
J. de Hullu, Materieel strafrecht. Over algemene leerstukken van strafrechtelijke aansprakelijkheid naar Nederlands recht, Deventer: Kluwer 2015, p. 460.
Zie bijv. HR 15 februari 2011, ECLI:NL:HR:2011:BP0068 en HR 17 november 2015, ECLI:NL:HR:2015:3317.
Zie HR 18 april 2017, ECLI:NL:HR:2017:719.
Zie HR 19 december 2017, ECLI:NL:HR:2017:3202, NJ 2018/50.
Zie HR 7 juli 2015, ECLI:NL:HR:2015:1794, NJ 2015/397 m.nt. Mevis.
Met het begrip ‘telen’ in de Opiumwet wordt bedoeld: het gehele illegale productieproces vanaf het laten groeien van hennepplanten of -stekken tot en met de verkoop en aflevering van het eindproduct. Zie Kamerstukken II 1996/97, 25325, nr. 3, p. 1.
Vgl. HR 15 maart 2016, ECLI:NL:HR:2016:409.
Maatgevend is immers de onherroepelijkheid ten tijde van het plegen van het bewezenverklaarde feit. Zie nader F.C.W. de Graaf, Meervoudige aansprakelijkstelling. Een analyse van rechtsfiguren die aansprakelijkstelling voor meer dan één strafbaar feit normeren (diss. Amsterdam VU), Den Haag: Boom juridisch 2018, p. 193-198. Uit HR 1 oktober 2013, ECLI:NL:HR:2013:824 kan worden afgeleid dat een transactie niet kan worden gelijkgesteld met een veroordeling.