Hof Den Haag, 28-06-2023, nr. BK-22/00509, nr. BK-22/00510, nr. BK-22/00511, nr. BK-22/00512

Belanghebbende, geboren op [geboortedatum] 1949, is gehuwd met [A] . Belanghebbende exploiteert een administratiekantoor. Daarnaast heeft hij een aantal jaren in loondienst gewerkt. Belanghebbende woont op het adres [adres 1] te [woonplaats] .

Belanghebbende heeft voor de jaren 2013 tot en met 2016 in zijn aangifte inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen geen vermogensbestanddelen vermeld die betrekking hebben op een buitenlandse bankrekening.

Op 4 februari 2016 heeft de Belastingdienst via de Central Liaison Office een groepsverzoek gedaan aan Zwitserland met betrekking tot bank Credit Suisse. De Belas-tingdienst heeft dit verzoek gedaan op basis van artikel 26 van het Belastingverdrag Neder-land-Zwitserland. In lid 1 van dit artikel staat dat er inlichtingen gevraagd kunnen worden voor het heffen van belastingen. De ontvanger van de inlichtingen mag op basis van lid 2 van dit verdrag de gegevens verstrekken aan de autoriteiten die belast zijn met de vervolging ter zake van belastingen.

De Nederlandse Belastingdienst heeft op 22 december 2016 van de Zwitserse autori-teiten een renseignement ontvangen met de volgende gegevens (het renseignement).

AccountNumber [bankrekeningnummer]

Account Balance on 2013-02-01 CHE 351.855,30

Account Balance on 2014-01-01 CHF 345.039,85

Account Balance on 2014-12-3 1 CHF 334.969,60

FirstName [voornamen belanghebbende]

LastName [achternaam belanghebbende]

DateOfBirth 1949 [geboortedatum]

DomicilieAdressLine 1 [voornamen belanghebbende] [achternaam belanghebbende]

DomicilieAdressLine 2 [adres 2]

DomicilieAdressLine 5 [postcode] [woonplaats]

[adres 2] is een voormalig woonadres van belanghebbende. De Inspecteur heeft vervolgens belanghebbende als rekeninghouder van de rekening geïdentificeerd.

Naar aanleiding van de vorenstaande informatie heeft de Inspecteur op 30 januari 2017 een vragenbrief aan belanghebbende gezonden met in de bijlage een verklaring opgave vermogen in het buitenland met het verzoek deze in te vullen. Hierin wordt onder andere gevraagd informatie te geven over de herkomst, de opbouw en afname(n) van dit vermogen.

In zijn brief van 23 februari 2017 heeft belanghebbende om uitstel voor het inleveren van de gevraagde informatie verzocht. In deze brief geeft hij aan niet bekend te zijn met een rekening bij Bank Credit Suisse. Het gevraagde uitstel wordt verleend bij brief van de Inspecteur van 8 maart 2017. In zijn brief van 6 april 2017 verzoekt belanghebbende om aanvullend uitstel, omdat hij (nog) geen reactie van Bank Credit Suisse heeft ontvangen.

Nadat in het voorjaar van 2017 een strafrechtelijk onderzoek is gestart onder de naam [naam onderzoek] in verband met een door belanghebbende aangehouden rekening bij Credit Suisse is belanghebbende op 22 juni 2017 verhoord door de FIOD:

““Ik heb in 1988 een depot gehad bij bank [bank 1] in [plaats] Zwitserland. Ik ben getrouwd in [datum] 1985. In oktober/november 1985 kreeg ik controle van de Belastingdienst bij mijn administratiekantoor. Daaruit vloeide enorme aanslagen over inkomens die in mijn ogen nergens op sloegen. Al die aanslagen zijn via het gerechtshof geweest en zijn allemaal gewoon teruggebracht. Dit heeft geduurd tot 1997. Op een gegeven moment stond erft. 1.500.000 open aan belastingschuld. Ik werkte toen in loondienst en mijn plan was om een administratiekantoor op te bouwen. Ik had al wat klanten en ik besteedde dit werk ook uit. Dit is uit de hand gelopen. Wij, mijn vrouw en ik, konden helemaal niets meer, vanwege de aanslagen die er lagen. Ik heb toen mijn geld in veiligheid gebracht en dit heb ik naar Zwitserland gebracht. Ik denk dat ik in totaal een bedrag van fl. 300.000,- in de periode van 1988 tot 1992/1993 contant naar Zwitserland laten brengen. Mijn vader heeft dit gedaan via een tussenpersoon. Ik moest mijn geld wel veiligstellen, want als ik dit op een Nederlandse bankrekening zou zetten dan werd er waarschijnlijk beslag op gelegd door de Belastingdienst, of door klanten van mij. Die hadden ook controle gehad van de Belastingdienst en stelden mijn aansprakelijk. Dit geld dat naar Zwitserland is gegaan kwam uit mijn bezittingen, privé en uit de onderneming die aan het opstarten was.

Ik denk dat het geld dat ik toen in [bank 1] had gestald nu het geld is dat naar voren is gekomen bij Credit Suisse. Vanaf 1997 heb ik nooit meer iets gehoord van [bank 1] . Wij zijn daar achteraan gegaan, zelfs bij de ambassade, maar ik werd waarschijnlijk als crimineel gezien, want ze konden niets voor mij doen. Wij zijn daar ook wel laks verder in geweest. Ik heb nooit of te nimmer iets van Credit Suisse ontvangen. Ik wist dus ook niet dat ik daar geld had staan. Ik had het erg druk met mijn werkzaamheden toentertijd bij [naam bedrijf] , nu [naam bedrijf] , en ben ik er verder niet achteraan gegaan. Ik zat er toen helemaal doorheen en ik dacht dat ik mijn geld kwijt was. Ik dacht dat ik door bank [bank 1] belazerd was, mede omdat ik ook niets meer kreeg van hen. Uit mijn hoofd gezegd heb ik in 1996 en in 1997 sporadisch bankafschriften ontvangen en daarna niets meer.

Ik heb de rekening in Zwitserland zelf geopend. Ik heb daar stukken van thuisgestuurd gekregen. Het was geen nummerrekening, maar gewoon op naam. Ik ben zelf nooit bij de bank [bank 1] in Zwitserland geweest.

Ik heb toen voor een bank in Zwitserland gekozen omdat het in die tijd min of meer gebruikelijk was om geld in het buitenland te stallen. Ik heb dit gedaan zodat er geen beslag op gelegd kon worden en dan met name door mijn klanten. Ik ben zelfs door hen bedreigd. Ik heb thuis nog gegevens van die rekening bij de [bank 1] bank in Zwitserland en die kunt u zo van mij in kopie krijgen. Verder heb ik geen rekeningen meer in het buitenland.”

(…)

“Ik geloof die uitdraaien wel die u mij laat zien. Die zullen mij niet afwijken van de

gegevens die ik zelf heb. Ik heb dit nooit opgegeven omdat ik dacht dat ik dit geld in

Zwitserland niet meer had. Ik heb nooit meer iets gehoord uit Zwitserland, ook geen saldo opgaven. En ik dacht dat ik het geld kwijt was, zoals ik u al vertelde. Ik weet niet of ik ooit melding heb gemaakt dat ik geld heb gestald in Zwitserland.”

Op 29 augustus 2017 is belanghebbende door de Inspecteur gerappelleerd omdat de gevraagde informatie nog niet is ontvangen. In zijn brief van 25 september 2017 heeft belanghebbende op het rappel gereageerd en meegedeeld dat hij is benaderd door de FIOD en een adviseur heeft ingeschakeld om de gevraagde informatie te verstrekken. Bij brief van 27 december 2017 heeft belanghebbende de Inspecteur laten weten dat hij in verband met de rekening met nummer [bankrekeningnummer] bij Bank Credit Suisse enkele documenten heeft ontvangen en dat zijn naam hier niet op is vermeld.

De FIOD beschikt over rekeninggegevens van de bankrekening over de periode 31 december 2008 tot en met 31 maart 2017. Hieruit blijkt dat er tot 30 juni 2012 een rekening werd aangehouden bij [bank 2] te Zwitserland onder rekeningnummer [bankrekeningnummer] en dat na deze datum de rekening onder hetzelfde rekeningnummer bij Credit Suisse te Zwitserland werd aangehouden. Een afschrift van het openingsformulier en een afschrift van het sluiten van de rekening is ondanks herhaald verzoek van de Inspecteur (9 april 2018 en 23 mei 2018) niet verstrekt. Belanghebbende heeft de door de Inspecteur toegezonden verklaring opgave vermogen in het buitenland niet ingevuld.

Begin februari 2018 is besloten belanghebbende niet strafrechtelijk te vervolgen. Op 14 februari 2018 heeft de officier van justitie aan de Belastingdienst toestemming verleend om op grond van artikel 55 van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (AWR) de door de FIOD verzamelde informatie te gebruiken voor heffingsdoeleinden.

Bank [bank 1] is voor 2007 samengevoegd met [bank 3] . [bank 3] was aanvankelijk een onafhankelijke private bank maar behoorde in 2007 tot de Credit Suisse Group AG. In 2007 is [bank 2] (mede) opgericht door Credit Suisse Group AG, [bank 2] heeft de activiteiten van [bank 3] voortgezet en werd een dochteronderneming van Credit Suisse Group AG. Credit Suisse Group AG is vervolgens op 2 april 2012 juridisch gefuseerd met [bank 2] , waarbij alle activa en passiva van [bank 2] zijn verworven en alle rechten en plichten zijn overgenomen.

Het saldo volgens de bankafschriften van de rekening bij Crédit Suisse met nummer [bankrekeningnummer] bedraagt op de peildatum 1 januari in de onderhavige jaren:

1 januari 2013 € 284.787

1 januari 2014 € 281.550

1 januari 2015 € 278.581

1 januari 2016 € 274.942.

De Inspecteur heeft naar aanleiding van het renseignement aan belanghebbende navorderingsaanslagen IB/PVV opgelegd over de jaren 2006 tot en met 2012 en daarbij boetebeschikkingen genomen.

De Rechtbank heeft bij uitspraak van 21 augustus 2019, ECLI:NL:RBDHA: 2019:8961, geoordeeld dat belanghebbende houder is van de rekening met nummer [bankrekeningnummer] bij Bank Credit Suisse en dat het saldo dat op deze rekening staat aan belanghebbende toebehoort en het beroep ongegrond verklaard.

Belanghebbende heeft tegen de uitspraak van de Rechtbank hoger beroep ingesteld bij het Hof. Partijen hebben tijdens de zitting van 10 maart 2020 een compromis bereikt, waarbij is overeengekomen dat de boete voor de jaren 2006 tot en met 2012 tezamen € 15.000 bedraagt en dit aldus uitgewerkt dat voor het jaar 2006 de boete op nihil wordt vastgesteld en de boetes over de jaren 2007 tot en met 2012 worden vastgesteld op € 2.500 per jaar.

De Inspecteur heeft aan de hand van het uit het renseignement blijkende vermogen in het buitenland en de bankafschriften tevens bij brief van 11 juni 2018 aangekondigd dat hij de onderhavige navorderingsaanslagen 2013 tot en met 2015 zal opleggen en vergrijpboetes zal opleggen ingevolge artikel 67e, lid 1 en/of lid 6, van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (AWR), die 225% van de nagevorderde belastingbedragen: De boete is als volgt gemotiveerd:

Vooropgesteld wordt dat de identificatie van belanghebbende als rekeninghouder van Credit Suisse met nummer [bankrekeningnummer] - vergelijk het proces-verbaal van ambtshandeling - zorgvuldig tot stand is gekomen. De identificatie is tot stand gekomen aan de hand van de combinatie van de voornaam, de achternaam en de geboortedatum van belanghebbende en de omstandigheid dat in het BVR-systeem maar één persoon voorkomt met die naamcombinatie en geboortedatum. te weten belanghebbende. Voorts betreft het in het renseignement genoemde adres [adres 2] te [woonplaats] een oud adres van belanghebbende.

Gelet op de saldi van de rekeningen per 1 januari 2013 en 1 januari 2014 zoals opgenomen in het renseignement alsmede de verstrekte bankafschriften met de saldi per 1 januari 2013 tot en met 1 januari 2016 is het naar het oordeel van het Hof aannemelijk dat belanghebbende bij Credit Suisse een belegging voor de lange termijn aanhoudt of heeft aangehouden. Van consumptieve bestedingen van het saldo van de rekening(en) blijkt niets. Van overbrenging van kapitaal naar Nederland blijkt niet uit de aangiften en ook niet uit andere gedingstukken. De bij de FIOD afgelegde verklaring van belanghebbende omtrent een in 1988 geopend depot bij bank [bank 1] , een rechtsvoorgangster van Credit Suisse en de jaaroverzichten bevestigen de redelijkheid van dit standpunt. Belanghebbende heeft tegenover de FIOD verklaard dat hij in 1988 geld naar Zwitserland heeft gebracht omdat hij in Nederland door de fiscus via een moeizaam verlopen controle en onterecht opgelegde aanslagen daar toe genoodzaakt was en door derden/schuldeisers dreigde te worden belaagd. Belanghebbende heeft in geen van de door de Inspecteur overgelegde aangiften renten of saldi van een of meer buitenlandse bankrekeningen vermeld.

Het Hof volgt het oordeel van de Rechtbank dat de Inspecteur aannemelijk heeft gemaakt dat belanghebbende in de onderhavige jaren beschikte over een bankrekening in Zwitserland. Of deze rekening uit liquide middelen, beleggingen of een combinatie daarvan bestaat, is niet van belang. In alle gevallen behoort het tegoed tot de bezittingen die tot de rendementsgrondslag van box 3 moeten worden gerekend op grond van artikel 5.3 van de Wet inkomstenbelasting 2001 (Wet IB 2001) (belastbaar inkomen uit sparen en beleggen) en dient het als zodanig te worden aangegeven in de aangiften inkomstenbelasting. Hiervoor is niet van belang de reden waarom belanghebbende het tegoed in het buitenland aanhoudt. Dat in de onderhavige jaren de rekening tot het vermogen van een onderneming zou behoren en in een jaarrekening zou zijn opgenomen is weliswaar door belanghebbende gesteld, maar heeft hij tegenover de weerspreking van de Inspecteur niet met enig concreet bewijs aannemelijk gemaakt. Het Hof acht dit ook niet aannemelijk.

De stelling dat belanghebbende zich genoodzaakt voelde door een, naar hij stelt, onrechtmatig optreden van de Belastingdienst eind jaren ‘80 van de vorige eeuw uit te wijken naar een bankrekening in het buitenland, laat onverlet dat belanghebbende voor de heffing van Nederlandse inkomstenbelasting aan de hiervoor vermelde verplichting tot opgave van een dergelijke rekening dient te voldoen en heeft niet tot gevolg dat hij tegoeden op die rekening niet diende te verantwoorden in zijn aangiften inkomstenbelasting over de onderhavige jaren.

Ook de door belanghebbende ter zitting in hoger beroep naar voren gebrachte (familie)omstandigheden disculperen hem niet. Belanghebbende heeft niet aannemelijk gemaakt dat hij redelijkerwijs kon menen dat er geen rekening meer in Zwitserland van hem zou zijn. Daartoe is onvoldoende de enkele stelling dat het om een nummerrekening gaat, aangezien de bank Credit Suisse informatie heeft verstrekt waaruit blijkt dat de nummerrekening aan de naam van belanghebbende is gekoppeld (zie 5.1 identificatie). De omstandigheid dat in de loop van de jaren de bank [bank 1] is gefuseerd tot uiteindelijk bank Credit Suisse is niet redengevend waarom belanghebbende niet meer over de tegoeden op de rekening zou kunnen beschikken.

Wat er ook zij van eventuele door belanghebbende ondernomen stappen, belanghebbende heeft niet aannemelijk gemaakt dat hij adequate actie heeft ondernomen om te bewerkstelligen dat de tegoeden op de rekening in enig jaar naar Nederland zouden worden overgeboekt. Ook is dat niet gebeurd nadat belanghebbende in 2017 door de FIOD is verhoord.

Het Hof acht niet aannemelijk dat belanghebbende in de onderhavige jaren 2013 tot en met 2016 niet (meer) over de tegoeden op de Zwitserse bankrekening zou kunnen beschikken.

Omvang van de tegoeden

Het Hof volgt ook het oordeel van de Rechtbank dat de door de Inspecteur aangebrachte correcties juist zijn, aangezien deze één-op-één zijn gebaseerd op concrete, van de Credit Suisse afkomstige bankafschriften waarop de tegoeden zijn vermeld. Verder geldt dat belanghebbende de omvang van de correcties als zodanig niet concreet heeft bestreden.

Boetes

Indien het met betrekking tot een belasting welke bij wege van aanslag wordt geheven aan opzet of grove schuld van de belastingplichtige is te wijten dat de aanslag tot een te laag bedrag is vastgesteld of anderszins te weinig belasting is geheven, vormt dit een vergrijp ter zake waarvan de inspecteur hem ingevolge artikel 67e , lid 1, AWR (2013 tot en met 2015) respectievelijk 67d, lid 1, AWR (2016), gelijktijdig met de vaststelling van de navorderingsaanslag respectievelijk de aanslag, een bestuurlijke boete kan opleggen van 100 percent van de in het tweede lid van die artikelen omschreven grondslag voor de boete. Voor zover de (navorderings)aanslag geheel of gedeeltelijk betrekking heeft op belastbaar inkomen als bedoeld in artikel 5.1 Wet IB 2001, bedraagt de boete, in zoverre in afwijking van het eerste lid, ten hoogste 300 percent van de daarover verschuldigde belasting zoals deze bij de (navorderings)aanslag is vastgesteld (artikel 67e. lid 6, AWR respectievelijk artikel 67d, lid 5, AWR).

Bij de beantwoording van de vraag of het bewijs met betrekking tot een bestanddeel van een beboetbaar feit, is geleverd, dienen de waarborgen in acht te worden genomen die de belanghebbende kan ontlenen aan artikel 6, lid 2, van het EVRM. Die waarborgen brengen onder meer mee dat de bewijslast op de inspecteur rust en dat de belanghebbende in geval van twijfel het voordeel van die twijfel moet worden gegund. Dit betekent dat de aanwezigheid van een bestanddeel van een beboetbaar feit alleen kan worden aangenomen als de daarvoor vereiste feiten en omstandigheden buiten redelijke twijfel zijn komen vast te staan. Deze maatstaf stemt overeen met de in fiscale wetgeving voorkomende formulering ‘doen blijken’, die inhoudt dat de desbetreffende feiten en omstandigheden overtuigend moeten worden aangetoond. (HR 8 april 2022, ECLI:NL:HR:2022:526, BNB 2022/68).

Voor de beantwoording van de vraag of (voorwaardelijk) opzet aanwezig is, is mede van belang dat bepaalde gedragingen naar hun uiterlijke verschijningsvorm kunnen worden aangemerkt als zozeer gericht op een bepaald gevolg dat het – behoudens contra-indicaties – niet anders kan zijn dan dat de betrokkene dat gevolg heeft gewild of althans de aanmerkelijke kans op het desbetreffende gevolg bewust heeft aanvaard (HR 3 februari 2023, ECLI:NL:HR:2023:97, BNB 2023/48).

Het Hof is van oordeel dat de Inspecteur aan de hand van de informatie van Credit Suisse, de identificatie die daarop volgde (vgl. 5.1) en de bankafschriften overtuigend heeft aangetoond dat belanghebbende in de jaren 2013 tot en met 2016 beschikte over een bankrekening in Zwitserland bij Credit Suisse die hij niet heeft vermeld in zijn aangiften inkomstenbelasting en waarvan hij de tegoeden niet als bezittingen in box 3 heeft opgenomen met het gevolg dat de aanslagen te laag zijn vastgesteld.

Belanghebbende heeft de bedoeling gehad gedurende een reeks van jaren tegoeden op een bankrekening aan te houden in een land met een bankgeheim om de daaruit genoten voordelen buiten het zicht van schuldeisers te houden, maar heeft daarbij ook, door de rekening niet in de aangiften inkomstenbelasting te vermelden, de rekening bewust buiten het zicht van de Nederlandse fiscus gehouden.

De gedragingen van belanghebbende kunnen naar hun uiterlijke verschijningsvorm worden aangemerkt als zozeer gericht op het gevolg dat de aanslagen te laag zouden worden vastgesteld, dat het niet anders kan zijn dan dat belanghebbende dat gevolg heeft gewild of althans de aanmerkelijke kans op het desbetreffende gevolg bewust heeft aanvaard.

Het Hof komt tot de conclusie dat belanghebbende bewust de aanmerkelijke kans heeft aanvaard (op de koop toegenomen) dat dit gevolg (dat te weinig belasting zou worden betaald) zou intreden, zodat sprake is van voorwaardelijk opzet. Onder opzet valt ook voorwaardelijk opzet. Hiermee is voldaan aan het bepaalde in artikel 67e, lid 1, AWR respectievelijk 67d, lid 1, AWR, zodat de vergrijpboetes wat dat betreft terecht zijn opgelegd.

Het Hof rekent belanghebbende aan dat hij gedurende een lange reeks van jaren - in ieder geval vanaf 2006 - het vermogen in het buitenland niet heeft aangegeven. Zwitserland kende een bankgeheim tot 2016 en daarmee heeft belanghebbende aanvaard dat de Nederlandse Belastingdienst niet door Zwitserland geïnformeerd zou worden over het buitenlandse banktegoed wanneer hij het vermogen niet aangaf. Het Hof rekent belanghebbende ook aan dat hij, nadat de bank de afschriften heeft verstrekt, in 2017, voor de onderhavige jaren geen blijk van inkeer heeft getoond, ook niet nadat voor de jaren 2006 tot en met 2012 een compromis is bereikt. Het Hof betrekt daarbij het oordeel onder 5.3.3 dat belanghebbende redelijkerwijs niet kon menen dat het tegoed op de rekening niet meer zou bestaan. Het onderbrengen van gelden in een land met een bankgeheim teneinde deze buiten het zicht van de fiscus te houden is een omstandigheid die een verhoging van de boetes tot 225% rechtvaardigt (artikel 67e. lid 6, AWR respectievelijk artikel 67d, lid 5, AWR jo. het Besluit Bestuurlijke Boetes Belastingdienst).

De Inspecteur heeft bij uitspraak op bezwaar de boetes verminderd tot € 2.500 per jaar, waarbij hij rekening heeft gehouden met persoonlijke omstandigheden en het over de eerdere belastingjaren gesloten compromis. Het Hof, acht, gelet op het in 5.8 overwogene, deze boetes laag, ook rekening houdend met de overschrijding van de redelijke termijn voor de jaren 2013 tot en met 2015. In geval de boetes beduidend hoger waren geweest, zouden zij naar het oordeel van het Hof evenzeer passend en geboden zijn geweest. Voor verdere matiging van de boetes ziet het Hof dan ook geen enkele reden.

Overige correctie IB/PVV 2016 en beroep op artikel 1 EP EVRM

Belanghebbende heeft eerst aan het eind van de mondelinge behandeling van 17 mei 2023 naar voren gebracht dat hij het niet eens is met het oordeel van de Rechtbank dat de Inspecteur in de aanslag 2016 terecht een waardecorrectie heeft toegepast van de onroerende zaak [adres 3] en dat hij het ook niet eens is met het oordeel van de Rechtbank dat de vermogensrendementsheffing in de belastingjaren voor 2017 niet op stelselniveau in strijd is met artikel 1 Eerste Protocol EVRM, maar alleen in het geval sprake is van een individuele buitensporige last, hetgeen bij belanghebbende niet het geval was.

Belanghebbende, die geen reden heeft opgegeven waarom hij pas in dit stadium van het geding deze geschilpunten aanvoert, heeft niet aannemelijk gemaakt waarom hij niet in een eerdere fase van het hoger beroep, bijvoorbeeld in zijn hoger beroepschrift deze geschilpunten naar voren heeft gebracht. Het Hof acht het in dit stadium van het geding voor de Inspecteur te laat om nog op deze geschilpunten in te kunnen gaan. De geschilpunten hangen ook niet zozeer samen met de hiervoor in de uitspraak onder 5.1 tot en met 5.9 besproken geschilpunten over de buitenlandse bankrekening dat de Inspecteur niet in zijn processuele positie zou worden benadeeld. Beide geschilpunten vergen onderzoek naar andere feiten dan thans in 5.1 tot en met 5.9 zijn besproken. Het Hof stelt deze nieuwe grieven daarom als tardief ter zijde.

Belastingrentebeschikkingen

Belanghebbende heeft tegen de belastingrentebeschikkingen ook in hoger beroep geen afzonderlijke grieven aangevoerd. Het Hof ziet geen grond deze beschikkingen te verlagen.

Slotsom

Het hoger beroep is ongegrond