HR, 15-02-2005, nr. 01234/04

Het Gerechtshof te 's-Gravenhage heeft de verdachte op 30 december 2003 ter zake van gijzeling veroordeeld tot een gevangenisstraf van achttien maanden, waarvan zes maanden voorwaardelijk, met twee jaren proeftijd.

Mr. P.M. van Russen Groen, advocaat te 's-Gravenhage, heeft cassatie ingesteld. Mr. P.H.L.M. Souren, advocaat te Amsterdam, heeft een schriftuur ingezonden, houdende één middel van cassatie.

Het middel behelst de klacht dat het Hof de verklaring van aangeefster [slachtoffer] niet tot het bewijs mocht bezigen, omdat de verdediging niet in de gelegenheid is gesteld om haar als getuige te (doen) horen.

Het proces-verbaal van de terechtzitting in hoger beroep houdt, voorzover hier van belang, het volgende in:

Het Hof heeft blijkens het bestreden arrest aan voornoemd (voorwaardelijk gedaan) verzoek de volgende bewijsoverweging gewijd:

Het Hof heeft ten laste van verdachte bewezenverklaard dat:

Die bewezenverklaring heeft het Hof doen steunen op de volgende bewijsmiddelen:

Bij de beoordeling van het middel moet worden vooropgesteld dat in een geval als het onderhavige waarin de verdediging niet in enig stadium de gelegenheid heeft gehad de persoon die een verklaring tegenover de politie heeft afgelegd te (doen) ondervragen, art. 6 EVRM aan het gebruik tot het bewijs van het proces-verbaal van de politie met een dergelijke verklaring niet in de weg staat, als de betrokkenheid van de verdachte bij het hem tenlastegelegde feit in voldoende mate steun vindt in andere bewijsmiddelen, en voorts dat dit steunbewijs dan betrekking zal moeten hebben op die onderdelen van de hem belastende verklaring die hij betwist.1.

Uit de als bewijsmiddel 1 gebezigde verklaring van verdachte volgt dat hij niet ontkent dat aangeefster [slachtoffer] zich in de periode van 16 februari 2003 op 17 februari 2003 in zijn gezelschap heeft bevonden en wel in de in de bewezenverklaring vermelde woningen. Voorts volgt uit zijn verklaring - hetgeen overeenkomt met de dienaangaande afgelegde verklaring van [slachtoffer] - dat aangeefsters vriend op de avond van 16 februari 2003 zonder haar de woning van verdachte heeft verlaten teneinde een geldbedrag voor de vereffening van een schuld aan verdachte te regelen. Wat verdachte wél ontkent is dat [slachtoffer]'s verblijf in zijn huis en het daarop volgende gezamenlijke (nachtelijk) verblijf in het huis van zijn ouders op onvrijwillige basis zou hebben plaatsgevonden.

Vraag in deze is derhalve of voor het door aangeefster geschetste gedwongen karakter van haar verblijf2. steun is te vinden in de overige door het Hof gebezigde bewijsmiddelen. Die steun is naar mijn mening in deze zaak aanwezig. Bepaalde onderdelen van [slachtoffer]'s verklaring vinden immers bevestiging in de getuigenverklaringen van [betrokkene 3] (verdachtes broer) en [betrokkene 4]. De verklaring van verdachtes broer houdt namelijk onder meer in dat aangeefster op het moment dat zij op 17 februari 2003 tezamen met verdachte richting diens auto liep weg wilde rennen, dat verdachte haar vervolgens vasthield, maar dat het aangeefster toch lukte om los te komen en te vluchten (bewijsmiddel 4). [Betrokkene 4] verklaarde dat hij [slachtoffer] in paniek heeft zien wegvluchten van verdachte en zijn broer en dat hij, gelet op die door hem waargenomen situatie, haar heeft aangeboden om bij hem in de auto plaats te nemen. Voorts heeft deze getuige verklaard dat hij - nadat [slachtoffer] in zijn auto was gestapt - alle portieren heeft afgesloten, maar dat verdachte desalniettemin met kracht heeft geprobeerd het bijrijdersportier te openen (bewijsmiddel 5). Uit deze verklaringen volgt dus - hetgeen in overeenstemming is met de door [slachtoffer] op dit punt afgelegde verklaring - dat [slachtoffer] op 17 februari 2003 wegvluchtte van verdachte, dat verdachte niet van plan was om haar te laten ontsnappen en dat hij uit alle macht probeerde om haar weer onder zijn controle te krijgen. De door het Hof getrokken conclusie dat hetgeen de twee voornoemde getuigen hebben waargenomen de ontknoping was van de door [slachtoffer] geschetste gijzeling door verdachte is geenszins onbegrijpelijk. Voor verdere toetsing van dat feitelijke oordeel is in cassatie geen plaats.

Gelet op de inhoud van voormelde bewijsmiddelen, in samenhang met de overige bewijsmiddelen, heeft het Hof derhalve naar mijn mening kunnen oordelen dat de betrokkenheid van verdachte bij de hem tenlastegelegde gijzeling, zoals deze betrokkenheid blijkt uit de verklaring van [slachtoffer], in voldoende mate wordt bevestigd door ander bewijsmateriaal. Daaruit volgt dan ook dat, ondanks dat de verdediging niet in de gelegenheid is geweest om [slachtoffer] te ondervragen, art. 6 EVRM er niet aan in de weg staat om de door haar in het vooronderzoek afgelegde verklaring tot het bewijs te bezigen.

Aan het voorgaande doet voorts niet af dat de bewezenverklaring, voorzover betrekking hebbende op de wijze waarop verdachte [slachtoffer] zou hebben gedwongen tot haar verblijf, slechts door de verklaring van aangeefster wordt gedekt. Voor de in het middel met een beroep op EHRM NJ 2002, 101 (Luca) vervatte stelling dat er slechts dán sprake is van voldoende steunbewijs indien dat bewijs de bewezenverklaring zelfstandig zou kunnen dragen is noch in voornoemd arrest van het Europees Hof, noch in enige andere rechtsbron steun te vinden.

Voorts ben ik van oordeel dat de onderhavige bewijsvoering voldoet aan de eisen zoals het EHRM die formuleert hoewel die wellicht wat steviger getoonzet zijn dan de Hoge Raad pleegt te doen. Ik moge volstaan met een verwijzing naar EHRM NJ 1993, 710 (Asch) en EHRM NJB 1993, blz. 71. nr. 11 (Artner), waarin niet meer bewijs tegen verdachte bestond dan in de onderhavige zaak, maar waarin de veroordeling de toets der kritiek kon doorstaan. Ik wijs ook op het verschil van de onderhavige zaak met de zaak Windisch3. waarin geen van de wél gehoorde getuigen ook maar iets kon zeggen over een onderdeel van het telastegelegde feit, behalve voor zover dat was vernomen uit de mond van de twee anoniem gebleven getuigen. En dat is hier juist niet het geval geweest. Het overige bewijs bestaat in de onderhavige zaak onder meer uit onafhankelijke waarnemingen van getuigen die, zoals gezegd, de ontsnapping van het slachtoffer hebben beschreven. Daarmee verklaren zij juist over het aspect van dwang dat verdachte heeft ontkend.

Het middel faalt.

Ambtshalve heb ik geen grond gevonden die tot vernietiging aanleiding behoort te geven.

Deze conclusie strekt tot verwerping van het beroep.