Einde inhoudsopgave
Bevrijdende verweren (BPP nr. XXII) 2023/234
234 Verzwaarde motiveringsplicht
H.W.B. thoe Schwartzenberg, datum 27-01-2023
- Datum
27-01-2023
- Auteur
H.W.B. thoe Schwartzenberg
- JCDI
JCDI:ADS691834:1
- Vakgebied(en)
Burgerlijk procesrecht (V)
Voetnoten
Voetnoten
Zie annotatie van P.A. Stein onder HR 10 augustus 1990, ECLI:NL:HR:1990:AC1565, NJ 1991/229 (Hoogovens Groep/Mouchkelly).
HR 15 december 2006, ECLI:NL:HR:2006:AZ1083, NJ 2007/203 met nt. M.R. Mok (NNEK/Mourik). Zie ook Giesen 2016.
De eisen die kunnen worden gesteld aan de reactie op het non-ususverweer (‘het merk is in een relevante periode niet gebruikt’) was één van de eerste toepassingen van de verzwaarde motiveringsplicht.
HR 29 november 1957, ECLI:NL:HR:1958:AG2028, NJ 1958/31 m.nt. H. Kingma Boltjes (Elkington). Thans bepaalt art. 26 lid 2 onder a van het Benelux Verdrag inzake de Intellectuele Eigendom (BVIE) dat de rechter de merkhouder geheel of gedeeltelijk met het bewijs van het gebruik kan belasten, aangezien de feiten die dienstig zijn om zich op het gebruik te beroepen zich afspelen in de risicosfeer van de merkhouder (bijv. Rb. Overijssel 25 juni 2014, ECLI:NL:RBOVE:2014:3523). De weg naar de bewijslastomkering liep dus via de verzwaarde motiveringsplicht.
Bij een verzwaarde motiveringsplicht kan van eiser worden verlangd dat hij voldoende feitelijke gegevens verstrekt ter motivering van zijn betwisting van de stellingen van verweerder teneinde deze aanknopingspunten voor eventuele bewijslevering te verschaffen. Het gaat dan om feiten die zich hebben afgespeeld ‘in het domein’1 van de wederpartij op wie de bewijslast rust. In het arrest NNEK/Mourik2 gaf de Hoge Raad aan dat de sanctie op het niet voldoen aan de verzwaarde motiveringsplicht kan zijn óf om de feiten als vaststaand aan te nemen óf om deze voorshands aannemelijk te achten.
Voorbeeld
In een procedure betichtte een merkhouder verweerder van merkinbreuk. Verweerder stelde dat het merk van de merkhouder in een relevante periode niet was gebruikt (het non-ususverweer; een bevrijdend verweer). In dat geval rustte op de merkhouder een verzwaarde motiveringsplicht:3 de merkhouder moest aanknopingspunten aanleveren; de bewijslast van verweerder werd daarmee verlicht.4