HR, 29-02-2008, nr. R06/098HR

In rov. 5.7 oordeelt het Hof dat [gerequireerde] is gesubrogeerd in de rechten van [betrokkene 1] op CBC10.. In rov. 5.8 oordeelt het Hof dat aan de in art. 6:150 aanhef en sub d BW11. gestelde vereisten voor subrogatie ook ten aanzien van de vorderingen van CBInt is voldaan. In dat oordeel ligt besloten dat [gerequireerde] volgens het Hof is gesubrogeerd in de rechten van CBInt op CBC12.. In rov. 5.9 oordeelt het Hof dat [gerequireerde] krachtens subrogatie ook in de rechten van de werknemers (op CBC) is getreden13..

In genoemde rovv. 5.7, 5.8 en 5.9 behandelt het Hof het in art. 6:150 aanhef en sub d BW gestelde vereiste voor subrogatie dat de schuldeiser — op het tijdstip van de voldoening van de vordering door de derde — de overeenkomst tussen de derde en de schuldenaar kende of hem daarvan kennis was gegeven.

In rov. 5.6 behandelt het Hof het in art. 6:150 aanhef en sub d BW gestelde vereiste voor subrogatie dat sprake moet zijn van een overeenkomst tussen de derde die de vordering voldoet en de schuldenaar. Het Hof overweegt dat CBC wenste dat de schulden (aan [betrokkene 1], CBInt en de werknemers) betaald werden en [gerequireerde] bereid was die bedragen voor te schieten. Vervolgens oordeelt het Hof dat daaruit volgt dat de betalingen van [gerequireerde] aan [betrokkene 1], CBInt en de werknemers uit een (stilzwijgende) overeenkomst tussen [gerequireerde] en CBC voortvloeiden. Gelet op de hiervoor weergegeven oordelen van het Hof in rov. 5.7, 5.8 en 5.9, is het Hof kennelijk van oordeel dat met de door het Hof bedoelde (stilzwijgende) overeenkomst voldaan is aan het in art. 6:150 aanhef en sub d BW gestelde vereiste voor subrogatie dat sprake moet zijn van een overeenkomst tussen de derde die de vordering voldoet en de schuldenaar.

Het oordeel van het Hof dat uit het feit dat CBC wenste dat de schulden betaald werden en [gerequireerde] bereid was die bedragen voor te schieten, volgt dat de betalingen van [gerequireerde] uit een (stilzwijgende) overeenkomst tussen [gerequireerde] en CBC voortvloeiden en het oordeel van het Hof dat met die (stilzwijgende) overeenkomst werd voldaan aan het in art. 6:150 aanhef en sub d BW gestelde vereiste voor subrogatie dat sprake moet zijn van een overeenkomst tussen de derde die de vordering voldoet en de schuldenaar, getuigen van een onjuiste rechtsopvatting, althans zijn onvoldoende (begrijpelijk) gemotiveerd.

Het Hof heeft miskend dat voor subrogatie in de zin van art. 6:150 aanhef en sub d BW niet voldoende is dat de overeenkomst tussen de derde die de vordering voldoet en de schuldenaar ertoe strekt dat de schuldenaar wenst dat de vordering wordt voldaan en de derde bereid is die vordering voor te schieten, maar dat voor subrogatie in de zin van art. 6:150 aanhef en sub d BW vereist is dat de overeenkomst tussen de derde die de vordering voldoet en de schuldenaar er tevens toe ‘strekt dat de vordering van de schuldeiser bij wijze van subrogatie op de derde overgaat.’ Met andere woorden: de betaling dient plaats te vinden op grond van een overeenkomst tussen de derde en de schuldenaar, er toe strekkende dat de derde dusdoende wordt gesubrogeerd in de rechten van de schuldeiser jegens de schuldenaar.

Indien het Hof het in onderdeel 1.2 gestelde niet heeft miskend, heeft het Hof miskend dat uit het enkele feit dat de schuldenaar wenst dat zijn schulden betaald worden en een derde bereid is die bedragen voor te schieten, nog niet volgt dat de voldoening door de derde van de vorderingen van de desbetreffende schuldeisers voortvloeit uit een (stilzwijgende) overeenkomst tussen de derde en de schuldenaar die ertoe strekt dat de vorderingen van de desbetreffende schuldeisers bij wijze van subrogatie op de derde overgaan. In ieder geval is zonder nadere motivering, die ontbreekt, onbegrijpelijk waarom dat uit het genoemde enkele feit zou volgen.

Door in rov. 5.6 en rov. 5.8 ten aanzien van de vier bedragen ad Naf 364.029,58 in totaal aan te nemen dat sprake was van subrogatie in de zin van art. 6:150 aanhef en sub d BW, is het Hof bovendien getreden buiten de grenzen van de rechtsstrijd en/of heeft het Hof ten onrechte de feitelijke grondslag van de vordering van [gerequireerde] aangevuld. Ten aanzien van de vier bedragen ad Naf 364.029,58 heeft [gerequireerde] zich immers niet beroepen op subrogatie, maar uitsluitend op het feit dat de verplichting tot terugbetaling van die (voorgeschoten) bedragen door CBC rechtstreeks volgde uit de overeenkomst van 11 juli 2003 (zoals ook aangenomen door het GEA in rov. 5 van het vonnis van 24 januari 2005)14..

In rov. 5.4 oordeelt het Hof dat de grieven in hoger beroep er in wezen op neerkomen dat CBC (op de in rov. 5.4 achter (a) en (b) genoemde gronden) betwist dat van subrogatie in de zin van art. 6:150 aanhef en sub d BW sprake is. Dit oordeel is onbegrijpelijk, voorzover het gaat om de grieven 2 en 4 die waren gericht tegen rov. 5 van het vonnis van het GEA van 24 januari 2005 waarin het GEA oordeelde over ‘de vier bedragen ad Naf 364.029,58 in totaal.’ Het GEA heeft ten aanzien van die bedragen niet overwogen dat sprake was van subrogatie en heeft de toewijzing van die bedragen niet gebaseerd op subrogatie, maar uitsluitend op de overeenkomst van 11 juli 2003, zodat CBC in haar grieven niet hoefde te betwisten dat ten aanzien van die bedragen sprake was van subrogatie. De tegen rov. 5 van het vonnis van het GEA gerichte grieven 2 en 4 hielden dan ook, anders dan de grieven 1 en 3, niet in dat het GEA ten onrechte art. 6:150 aanhef en sub d BW had toegepast.

Indien en voorzover de onduidelijke passages in de pleitnotities zijdens [gerequireerde] in appel, sub 11 en 12, zo zouden moeten worden gelezen dat [gerequireerde] zich op die plaats ook ten aanzien van de hiervoor in onderdeel 1.4 bedoelde vier bedragen wél op subrogatie heeft beroepen, heeft het Hof de daarop gerichte stellingen van [gerequireerde] in die pleitnotities ten onrechte niet terzijde gelaten. Het Hof heeft in dat geval miskend dat de regels van goede procesorde met zich brengen dat de appelrechter eerst bij pleidooi aangevoerde stellingen terzijde dient te laten indien de wederpartij daarop niet meer (voldoende) heeft kunnen reageren. CBC heeft in het onderhavige geval niet meer kunnen reageren op de pleitnota zijdens [gerequireerde] aangezien, zoals voor het Antilliaanse Hof gebruikelijk, uitsluitend schriftelijk is gepleit. Het Hof mocht de bedoelde stelling van [gerequireerde] ook niet als juist aanvaarden omdat deze niet meer door CBC bij akte is betwist of omdat niet met het oog op die betwisting aan het Hof verzocht is te mogen dupliceren (voorzover het Hof op de Antillen dat al toe zou staan). Van een procespartij mag immers niet worden gevergd dat deze een akte ter rolle neemt of pleidooi vraagt uitsluitend om door de wederpartij aangevoerde feiten te betwisten teneinde te voorkomen dat zij ten processe als vaststaand zullen gelden. Het Hof heeft bovendien, door CBC niet meer de gelegenheid te geven om te reageren op het beroep op subrogatie zijdens [gerequireerde] ten aanzien van de vier bedragen ad Naf 364.029,59, CBC met zijn beslissing dat ten aanzien van die bedragen sprake was van subrogatie, voor een ontoelaatbare verrassing gesteld. Het Hof heeft aldus gehandeld in strijd met het beginsel dat partijen over de wezenlijke elementen die ten grondslag liggen aan de rechterlijke beslissing voldoende moeten zijn gehoord en niet mogen worden verrast met een beslissing van de rechter waarmee zij, gelet op het verloop van het processuele debat, geen rekening behoefden te houden.

In rov. 5.7 oordeelt het Hof dat CBC zich niet op een vermeende onwetendheid van [betrokkene 1] over het bestaan van een overeenkomst tussen [gerequireerde] en CBC kan beroepen, nu op het bankoverschrijvingsformulier van [gerequireerde] expliciet vermeld staat dat zij bedoeld bedrag als voorschot voor CBC aan [betrokkene 1] betaalde. Onder voorschot kan volgens het Hof onder deze omstandigheden immers niets anders worden begrepen dan dat CBC dat bedrag aan [gerequireerde] diende terug te betalen. Voorts oordeelt het Hof dat het bankoverschrijvingsformulier onder de gegeven omstandigheden is aan te merken als een kennisgeving. Op grond van een en ander oordeelt het Hof dat [gerequireerde] is gesubrogeerd in de rechten van [betrokkene 1] op CBC en CBC het voorgeschoten bedrag aan [gerequireerde] dient terug te betalen. Kennelijk is het Hof van oordeel dat is voldaan aan het in art. 6:150 aanhef en sub d BW gestelde vereiste voor subrogatie dat de schuldeiser op het tijdstip van de voldoening de overeenkomst tussen de derde die de vordering voldoet en de schuldenaar kende of hem daarvan kennis was gegeven. Deze oordelen van het Hof zijn rechtens onjuist, althans onvoldoende (begrijpelijk) gemotiveerd.

Het Hof heeft miskend dat aan het hiervoor in onderdeel 2.1 bedoelde vereiste in art. 6:150 aanhef en sub d BW niet reeds voldaan is indien de schuldeiser wiens vordering door een derde wordt voldaan op het tijdstip van de voldoening weet of ervan in kennis is gesteld dat de schuldenaar het betaalde bedrag aan de derde dient terug te betalen, maar dat aan dat vereiste pas is voldaan indien de schuldeiser weet of ervan in kennis is gesteld dat de derde die de vordering voldoet en de schuldenaar zijn overeengekomen ‘dat de vordering van de schuldeiser bij wijze van subrogatie op de derde overgaat.’ Met andere woorden: de schuldeiser dient te weten of ervan in kennis te zijn gesteld dat de betaling plaatsvindt op grond van een overeenkomst tussen de derde en de schuldenaar, er toe strekkende dat de derde dusdoende wordt gesubrogeerd in de rechten van de schuldeiser jegens de schuldenaar.

Indien het Hof het in onderdeel 2.2 gestelde niet heeft miskend, heeft het Hof miskend dat uit het enkele feit dat de schuldeiser wiens vordering door een derde wordt voldaan op het tijdstip van de voldoening weet of ervan in kennis is gesteld dat de schuldenaar het betaalde bedrag aan de derde dient terug te betalen, nog niet volgt dat de schuldeiser weet of ervan in kennis is gesteld dat de derde die de vordering voldoet en de schuldenaar zijn overeengekomen dat de vordering van de schuldeiser bij wijze van subrogatie op de derde overgaat. In ieder geval is zonder nadere motivering, die ontbreekt, onbegrijpelijk waarom dat uit het genoemde enkele feit zou volgen.

In rov. 5.8 oordeelt het Hof dat schuldeiser CBInt heeft geweten van het bestaan van een overeenkomst tussen [gerequireerde] en CBC tot betaling bij wijze van voorschot van haar vorderingen (de door het Hof aangenomen overeenkomst tot subrogatie). Het Hof baseert dit oordeel op het feit dat CBInt op 15 mei 2003, enkele dagen voor het ondertekenen van de SPA, per fax aan ‘nota bene’ [betrokkene 2] heeft laten weten, dat (o.a.) de eerstvolgende levering van goederen niet eerder verscheept zou worden dan nadat het leverancierskrediet volledig aangezuiverd zou zijn. Het Hof leidt uit deze fax af dat CBInt dus wist dat [betrokkene 2] degene zou zijn die voor de betaling van haar vorderingen zorg zou dragen. Aan de wetenschap van CBInt doet naar het oordeel van het Hof niet af dat [betrokkene 2] uiteindelijk een van zijn vennootschappen ertussen heeft geschoven. Op grond van een en ander oordeelt het Hof dat mitsdien aan de in art. 6:150 aanhef en sub d BW gestelde vereisten voor subrogatie is voldaan. Kennelijk is het Hof van oordeel dat is voldaan aan het in art. 6:150 aanhef en sub d BW gestelde vereiste voor subrogatie dat de schuldeiser op het tijdstip van de voldoening de overeenkomst tussen de derde die de vordering voldoet en de schuldenaar kende of hem daarvan kennis was gegeven. Deze oordelen van het Hof zijn rechtens onjuist, althans onvoldoende (begrijpelijk) gemotiveerd.

De door het Hof bedoelde fax van 15 mei 2003 betreft een fax van CBInt gericht aan CBC t.a.v. [betrokkene 2], zoals blijkt uit de kop van het faxbericht15.:

Dat deze fax ter attentie van [betrokkene 2] werd verzonden, lag in de rede omdat [betrokkene 2] directeur was van Odima Management, die op haar beurt op 15 mei 2003 reeds directeur was van CBC16.. [betrokkene 2] vertegenwoordigde dus CBC, zodat het voor de hand lag dat hij in die hoedanigheid over de betaling van de vorderingen van CBInt op CBC werd benaderd. Zonder nadere motivering, die ontbreekt, is derhalve onbegrijpelijk, dat het Hof uit deze fax afleidt dat (de schuldeiser) CBInt wist dat niet (de schuldenaar) CBC, maar (de derde) [betrokkene 2] zélf of zijn vennootschap [gerequireerde] voor de betaling van haar vorderingen zorg zou dragen. In ieder geval is zonder nadere motivering, die ontbreekt, onbegrijpelijk dat uit deze fax valt af te leiden dat CBInt van het bestaan van een overeenkomst tussen [gerequireerde] en CBC tot betaling bij wijze van voorschot van haar vorderingen heeft geweten.

Het onbegrijpelijke oordeel van het Hof over de wetenschap van CBInt die zou kunnen worden afgeleid uit de fax van 15 mei 2003, vindt mogelijk (mede) haar oorzaak in de eveneens onbegrijpelijke vaststelling van het Hof dat de fax van 15 mei 2003 dateert van enkele dagen voor het ondertekenen van de SPA. Deze vaststelling door het Hof is onbegrijpelijk, aangezien vaststaat, en het Hof ook zelf met juistheid heeft vastgesteld17., dat de SPA is ondertekend op 25 april 2003. De fax van 15 mei 2003 dateert dus van na het ondertekenen van de SPA. Op 15 mei 2003 was Odima Management reeds benoemd tot bestuurder van CBC en was [betrokkene 2] degene die CBC (via Odima Management) vertegenwoordigde.

Het Hof heeft bovendien miskend dat aan het hiervoor in onderdeel 3.1 bedoelde vereiste in art. 6:150 aanhef en sub d BW niet reeds voldaan is indien de schuldeiser weet dat een derde voor de betaling bij wijze van voorschot van de vordering van de schuldeiser op de schuldenaar zorg zal dragen, maar dat aan dat vereiste pas is voldaan indien de schuldeiser weet (of ervan in kennis is gesteld) dat de derde die de vordering zal voldoen en de schuldenaar zijn overeengekomen ‘dat de vordering van de schuldeiser bij wijze van subrogatie op de derde overgaat.’ Met andere woorden: de schuldeiser dient te weten of ervan in kennis te zijn gesteld dat de betaling plaatsvindt op grond van een overeenkomst tussen de derde en de schuldenaar, er toe strekkende dat de derde dusdoende wordt gesubrogeerd in de rechten van de schuldeiser jegens de schuldenaar.

Indien het Hof het in onderdeel 3.4 gestelde niet heeft miskend, heeft het Hof miskend dat uit het enkele feit dat de schuldeiser weet dat een derde voor de betaling bij wijze van voorschot van de vordering van de schuldeiser op de schuldenaar zorg zal dragen, nog niet volgt dat de schuldeiser weet dat de derde die de vordering zal voldoen en de schuldenaar zijn overeengekomen dat de vordering van de schuldeiser bij wijze van subrogatie op de derde overgaat. In ieder geval is zonder nadere motivering, die ontbreekt, onbegrijpelijk waarom dat uit het genoemde enkele feit zou volgen.

In rov. 5.8 oordeelt het Hof dat CBC reeds uit hoofde van de op 11 juli 2003 tussen CBC en [gerequireerde] getekende overeenkomst gehouden is tot terugbetaling van de vier bedragen ad Naf 364.029,58 in totaal18.. Vervolgens oordeelt het Hof dat die overeenkomst, anders dan CBC stelt19., rechtsgeldig is getekend. In dat kader oordeelt het Hof dat er geen sprake is van tegenstrijdige belangen bij het aangaan van de overeenkomst. Aan dat oordeel legt het Hof het oordeel ten grondslag dat vast staat dat de vorderingen van CBInt opeisbaar waren zoals blijkt uit de SPA en de fax van CBInt van 15 mei 2003 aan CBC en dat niet is gebleken dat CBC als gevolg van de betaling door [gerequireerde] aan CBInt en het tekenen van de overeenkomst van 11 juli 2003 enig nadeel dreigde te lijden. Deze oordelen getuigen van een onjuiste rechtsopvatting en zijn onvoldoende (begrijpelijk) gemotiveerd.

Het Hof is uitgegaan van de onjuiste rechtsopvatting dat art. 124 WvKNA (oud)20. slechts van toepassing is indien blijkt dat de vennootschap als gevolg van de betrokken rechtshandeling enig nadeel dreigt te lijden. Voor het bestaan van een tegenstrijdig belang als bedoeld in art. 124 WvKNA (oud) en voor de toepassing van dat artikel is niet vereist dat de vennootschap als gevolg van de betrokken rechtshandeling enig nadeel dreigt te lijden. Of sprake is van nadeel doet in dit verband niet terzake.

Het Hof heeft miskend dat van een tegenstrijdig belang als bedoeld in art. 124 WvKNA (oud) sprake is, althans kan zijn, wanneer, zoals in het onderhavige geval, een vennootschap (CBC), vertegenwoordigd door haar bestuurder-rechtspersoon (Odima Management), die op haar beurt wordt vertegenwoordigd door haar bestuurder-natuurlijk persoon ([betrokkene 2]), handelt met een vennootschap ([gerequireerde]), vertegenwoordigd door diezelfde natuurlijke persoon ([betrokkene 2]) die ook bestuurder is van laatstgenoemde vennootschap ([gerequireerde]). Althans heeft het Hof miskend dat van een dergelijk tegenstrijdig belang sprake is, althans kan zijn, wanneer bedoelde natuurlijke persoon ([betrokkene 2]) bovendien, zoals in het onderhavige geval, tevens (direct of indirect) (groot)aandeelhouder is van, althans een belang heeft in, laatstgenoemde vennootschap ([gerequireerde]). Althans heeft het Hof miskend dat van een dergelijk tegenstrijdig belang sprake is, althans kan zijn, wanneer bedoelde natuurlijke persoon ([betrokkene 2]) daarenboven, zoals in het onderhavige geval, (direct of indirect) (groot)aandeelhouder is van genoemde bestuurder-rechtspersoon (Odima Management).

Het oordeel van het Hof dat vast staat dat de vorderingen van CBInt opeisbaar waren zoals blijkt uit de SPA en de fax van CBInt van 15 mei 2003 aan CBC, is onbegrijpelijk, althans onvoldoende gemotiveerd. Het Hof doelt kennelijk op art. 4.3 van de SPA. Zonder nadere motivering, die ontbreekt, valt echter niet in te zien dat uit dit artikel, waarin slechts is bepaald21. dat CBI ervoor zorgdraagt dat er voldoende fondsen beschikbaar zijn om de vorderingen van CBInt op CBC te voldoen, blijkt dat de in dat artikel bedoelde vorderingen reeds opeisbaar waren. Hetzelfde geldt voor de fax van CBInt van 15 mei 2003 aan CBC, waarin — voorzover hier relevant22 — door CBInt slechts wordt bevestigd dat de eerstvolgende levering pas kan worden verscheept wanneer ‘wij vernemen op welke datum de Royalties 2001 en de lening worden voldaan, daar wij op het verzoek deze bedragen over te maken vóór 15 mei 2003, helaas geen reactie van uw zijde hebben mogen vernemen.’ Niet valt in te zien dat uit deze fax kan worden afgeleid dat vast staat dat de vorderingen van CBInt ook opeisbaar waren. In ieder geval kon het Hof dit niet zonder nadere motivering, die ontbreekt, uit de SPA en de fax van 15 mei 2003 afleiden gelet op hetgeen CBC heeft aangevoerd. CBC heeft immers gesteld23. dat wat betreft de vier bedragen ad Naf 364.029,58 in totaal CBC al jaren een afbetalingsregeling had met CBInt24. en in termijnen kon aflossen aan CBInt. Voorts heeft CBC gesteld dat CBC in een verslechterde (meer nadelige) positie is komen te verkeren doordat [betrokkene 2] namens CBC en [gerequireerde] in de overeenkomst van 11 juli 2003 heeft bepaald dat [gerequireerde] door de betalingen (van genoemde bedragen) een per 15 augustus 2003 volledig opeisbare vordering heeft op CBC25.. Mede in het licht van deze stellingen van CBC heeft het Hof zijn oordeel dat vast staat dat de vorderingen van CBInt opeisbaar waren met de enkele verwijzing naar de SPA en naar de fax van 15 mei 2003 onvoldoende gemotiveerd. Ook het daarop voortbouwende oordeel van het Hof dat niet is gebleken dat CBC als gevolg van de betaling door [gerequireerde] aan CBInt en het tekenen van de overeenkomst van 11 juli 2003 enig nadeel dreigde te lijden, is gezien het voorgaande onvoldoende (begrijpelijk) gemotiveerd.

In rov. 5.8 oordeelt het Hof dat de (nieuwe) directie van CBC geen voorafgaande schriftelijke goedkeuring van de aandeelhouder26. behoefde te verkrijgen, omdat CBC met het aangaan van de overeenkomst van 11 juli 2003 geen nieuwe financiële verplichtingen op zich heeft genomen maar slechts van schuldeiser is veranderd. Dit oordeel is rechtens onjuist, althans onvoldoende (begrijpelijk) gemotiveerd.

Art. 10 van de statuten van CBC27. bepaalt dat iedere directeur de vennootschap in en buiten rechte vertegenwoordigt, met dien verstande dat voorafgaande schriftelijke goedkeuring of machtiging van de vergadering van houders van prioriteitsaandelen is vereist voor besluiten of handelingen met betrekking tot de vennootschap, strekkende tot:

Door te oordelen dat de (nieuwe) directie van CBC geen voorafgaande schriftelijke goedkeuring van de aandeelhouder behoefde te verkrijgen is het Hof buiten de grenzen van de rechtsstrijd getreden en/of heeft het Hof ten onrechte de feitelijke grondslag van het verweer van [gerequireerde]28. aangevuld. [gerequireerde] heeft immers niet aan haar verweer ten grondslag gelegd dat het aangaan van de overeenkomst van 11 juli 2003 niet onder art. 10 van de statuten van CBC viel en dat geen voorafgaande schriftelijke goedkeuring van de (prioriteits)aandeelhouders vereist was. [gerequireerde] heeft haar verweer op dit punt beperkt tot de stelling dat de (enig) (prioriteits)aandeelhouder [betrokkene 1] die goedkeuring had gegeven29..

Het oordeel van het Hof dat CBC met het aangaan van de overeenkomst van 11 juli 2003 geen nieuwe financiële verplichtingen op zich heeft genomen, maar slechts van schuldeiser is veranderd, is rechtens onjuist, althans onbegrijpelijk. Het Hof heeft miskend dat, indien — zoals in het onderhavige geval30. — geen sprake is van subrogatie, de betaling van de vorderingen van de schuldeiser (CBInt) door de derde ([gerequireerde]) de financiële verplichtingen (verbintenissen) van de schuldenaar (CBC) teniet doet gaan. Indien het Hof dat niet heeft miskend, is zonder nadere motivering, die ontbreekt, onbegrijpelijk hoe het Hof tot de conclusie heeft kunnen komen dat CBC met het aangaan van de overeenkomst van 11 juli 2003 geen nieuwe financiële verplichtingen op zich heeft genomen. Indien de financiële verplichtingen (verbintenissen) van CBC teniet zijn gegaan, kan immers niet anders worden geconcludeerd dan dat de verplichtingen tot terugbetaling die CBC jegens [gerequireerde] op zich heeft genomen wel degelijk nieuwe financiële verplichtingen (verbintenissen) zijn.

Het oordeel van het Hof dat CBC met het aangaan van de overeenkomst van 11 juli 2003 geen nieuwe financiële verplichtingen op zich heeft genomen, maar slechts van schuldeiser is veranderd, is bovendien onbegrijpelijk, althans onvoldoende gemotiveerd gelet op het betoog van CBC31. dat — kort gezegd — wat betreft de vier bedragen ad Naf 364.029,58 in totaal CBC al jaren een afbetalingsregeling had met CBInt32. en in termijnen kon aflossen aan CBInt, terwijl in de overeenkomst van 11 juli 2003 is bepaald dat [gerequireerde] door de betalingen (van genoemde bedragen) een per 15 augustus 2003 volledig opeisbare vordering heeft op CBC33.. Voorzover het oordeel van het Hof voortbouwt op het oordeel van het Hof dat de vorderingen van CBInt opeisbaar waren, vitiëren de in onderdeel 4.4 opgenomen klachten ook eerstgenoemd oordeel.

Het oordeel van het Hof dat de (nieuwe) directie van CBC geen voorafgaande schriftelijke goedkeuring van de aandeelhouder behoefde te verkrijgen, omdat CBC met het aangaan van de overeenkomst van 11 juli 2003 geen nieuwe financiële verplichtingen op zich heeft genomen, is bovendien onbegrijpelijk gezien het feit dat art. 10 sub I van de statuten van CBC niet de eis stelt dat sprake is van nieuwe financiële verplichtingen, maar slechts de eis stelt dat sprake is van het aangaan van overeenkomsten of verbintenissen, waarvan het in geld waardeerbaar belang vijfduizend gulden (f. 5.000,-) te boven gaat. De stukken van het geding laten geen andere conclusie toe dan dat de overeenkomst van 11 juli 2003 een overeenkomst is waarvan het in geld waardeerbaar belang vijfduizend gulden (f. 5.000,-) te boven gaat.

Het oordeel van het Hof dat de (nieuwe) directie van CBC geen voorafgaande schriftelijke goedkeuring van de aandeelhouder behoefde te verkrijgen, omdat CBC met het aangaan van de overeenkomst van 11 juli 2003 geen nieuwe financiële verplichtingen op zich heeft genomen, is voorts onbegrijpelijk gezien het feit dat art. 10 sub d van de statuten van CBC niet de eis stelt dat sprake is van nieuwe financiële verplichtingen, maar slechts de eis stelt dat sprake is van het aangaan en/of verstrekken van geldleningen. [gerequireerde] heeft de overeenkomst van 11 juli 2003 zelf gekwalificeerd als een geldlening34., zodat onbegrijpelijk is dat het Hof niet heeft geoordeeld dat de (nieuwe) directie van CBC op grond van art. 10 sub d van de statuten van CBC de voorafgaande schriftelijke goedkeuring van de aandeelhouder moest verkrijgen. Het Hof is aldus bovendien ook in dit opzicht buiten de grenzen van de rechtsstrijd getreden en/of heeft zich schuldig gemaakt aan ongeoorloofde aanvulling van de feitelijke grondslag van de vordering en/of het verweer van [gerequireerde].

In rov. 5.9 oordeelt het Hof dat het CBC niet in haar betoog kan volgen dat haar werknemers niet van het bestaan van een tussen partijen bestaande overeenkomst om de salarissen en commissies voor te schieten hebben geweten. Volgens het Hof kan aan het personeel in een bedrijf met een omvang als CBC immers niet ontgaan zijn dat de directie van CBC omstreeks eind mei 2003 door een van de [betrokkene 2] vennootschappen was overgenomen. Het Hof oordeelt vervolgens dat de werknemers dus in de context van die gebeurtenissen moeten hebben begrepen dat betaling op basis van onderlinge concernafspraken geschiedde. Daaraan doet volgens het Hof niet af dat niet [gerequireerde], maar een andere vennootschap uit het [betrokkene 2] concern, partij was bij de SPA. Op grond van een en ander oordeelt het Hof dat [gerequireerde] dus krachtens subrogatie ook in de rechten van de werknemers is getreden. Kennelijk is het Hof van oordeel dat is voldaan aan het in art. 6:150 aanhef en sub d BW gestelde vereiste voor subrogatie dat de schuldeiser op het tijdstip van de voldoening de overeenkomst tussen de derde die de vordering voldoet en de schuldenaar kende of hem daarvan kennis was gegeven. Deze oordelen van het Hof zijn rechtens onjuist, althans onvoldoende (begrijpelijk) gemotiveerd.

Het Hof heeft miskend dat aan het in onderdeel 6.1 bedoelde vereiste in art. 6:150 aanhef en sub d BW niet reeds voldaan is indien de schuldeiser wiens vordering door een derde wordt voldaan op het tijdstip van de voldoening weet dat de betaling op basis van een onderlinge concernafspraak tussen de derde en de schuldenaar geschiedt, maar dat aan dat vereiste pas is voldaan indien de schuldeiser weet (of ervan in kennis is gesteld) dat de derde die de vordering voldoet en de schuldenaar zijn overeengekomen dat (dus dat die concernafspraak inhoudt dat) ‘de vordering van de schuldeiser bij wijze van subrogatie op de derde overgaat.’ Met andere woorden: de schuldeiser dient te weten of ervan in kennis te zijn gesteld dat de betaling plaatsvindt op grond van een overeenkomst tussen de derde en de schuldenaar, er toe strekkende dat de derde dusdoende wordt gesubrogeerd in de rechten van de schuldeiser jegens de schuldenaar.

Indien het Hof het in onderdeel 6.2 gestelde niet heeft miskend, heeft het Hof miskend dat uit het enkele feit dat de schuldeiser wiens vordering door een derde wordt voldaan op het tijdstip van de voldoening weet dat de betaling op basis van een onderlinge concernafspraak tussen de derde en de schuldenaar geschiedt, nog niet volgt dat de schuldeiser weet of ervan in kennis is gesteld dat de derde die de vordering voldoet en de schuldenaar zijn overeengekomen dat (dus dat die concernafspraak inhoudt dat) de vordering van de schuldeiser bij wijze van subrogatie op de derde overgaat. In ieder geval is zonder nadere motivering, die ontbreekt, onbegrijpelijk waarom dat uit het genoemde enkele feit zou volgen.

WESHALVE:

CBC zich richt tot Uw Raad met het eerbiedig verzoek het bestreden vonnis van het Gemeenschappelijk Hof van Justitie van de Nederlandse Antillen en Aruba van 2 mei 2006 te willen vernietigen met zodanige verdere beslissing als Uw Raad zal vermenen te behoren; kosten rechtens.

's‑Gravenhage, 1 augustus 2006

Advocaat

behandeld door mr. J.W.H, van Wijk

correspondentie postbus 11756, 2502 AT Den Haag

telefoon (070) 515 34 95

fax (070) 515 30 96

e-mail jwh.vanwijk@pelsrijcken.nl

zaaknummer 10017323