HR, 10-03-2017, nr. 15/05147

Het hof heeft blijk gegeven van een onjuiste rechtsopvatting door in (rov. 4.8 e.v. van) zijn arrest bij de beoordeling van het beroep van [eiseres] op huurbescherming te onderzoeken/beantwoorden de vraag of de gemengde overeenkomst van partijen van opdracht en huur kan worden gesplitst, en deze vraag vervolgens ontkennend te beantwoorden op de grond dat het naar de bedoeling van partijen bij het aangaan van de gemengde overeenkomst (volgens de aanbestedingsstukken) zou zijn gegaan om ‘één opdracht van de Staat aan [eiseres] die uiteenviel in enerzijds het ter beschikking stellen van het kasteelrestaurant en de exploitatie ervan en anderzijds het verlenen van cateringdiensten’ (waarbij exploitatie en verzorging van banquetingfaciliteiten in één adem waren genoemd) en ‘de Staat één opdracht voor ogen stond en niet twee afzonderlijke overeenkomsten’ wat [eiseres] ook in die zin heeft moeten begrijpen (rov. 4.8), en (met inachtneming van het bepaalde in art. 6:215 BW) vervolgens te onderzoeken en ontkennend beantwoorden de vraag of één van de twee met elkaar samenhangende overeenkomsten prevaleert op de grond dat ‘het verlenen van cateringdiensten zodanig centraal staat en overheerst dat het huurelement (in dit geval de huurbeschermingsbepalingen daaraan ondergeschikt is’ (om de redenen zoals vermeld en uitgewerkt in rov. 4.9).

Immers, onder het sinds 1992 geldende, hier toepasselijke recht bepaalt art. 6:215 BW voor gevallen als het onderhavige waarin sprake is van een gemengde overeenkomst in eigenlijke zin (van opdracht en huur), dat waar de overeenkomst voldoet aan de omschrijving van twee of meer door de wet geregelde bijzondere (benoemde) soorten van overeenkomsten, zijn (in beginsel) de voor elke soort gegeven wetsbepalingen ‘naast elkaar’ op deze overeenkomst van toepassing. Daarmee heeft de wetgever, volgens de uit de parlementaire toelichting blijkende bedoeling, (bewust) gekozen voor het in de literatuur zogenoemd ‘cumulatiestelsel’ c.q. ‘combinatiestelsel’ dat afwijkt van het onder het oud BW in rechtspraak aanvaard, tot 1992 geldend ‘absorptiestelsel’. Deze keuze voor het ‘cumulatiestelsel’ c.q. ‘combinatiestelsel’ waar de in aanmerking komende bepalingen naast elkaar toepassing (kunnen) vinden c.q. worden toegepast, wordt in de driemanschapstoelichting als uitgangspunt van (art. 6.5.1.4 NBW als de voorloper van) art. 6:215 BW ten opzichte van het ‘absorptiestelsel’ aldus toegelicht:1.

onderstrepingen toegevoegd, adv.

Nu het hof in rov. 4.7 (terecht) had vastgesteld en vooropgesteld c.q. tot uitgangspunt genomen in rov. 4.8, eerste volzin, voor de verdere beoordeling van het hoger beroep dat er sprake is van een tussen partijen gesloten gemengde overeenkomst die mede een huurovereenkomst omvat, is — zoals het hof in rov. 4.9 opmerkt — de ‘vuistregel’ van art. 6:215 BW van toepassing dat de voor de beide bijzondere overeenkomsten door de wet gegeven bepalingen (van regelend en/of dwingend recht) ‘naast elkaar’ op deze gemengde overeenkomst als geheel2. toepassing vinden, c.q. toepasselijk zijn. Volgens (doel en strekking van) het bepaalde in art. 6:215 BW en het daarin aanvaard ‘cumulatiestelsel’ (‘combinatiestelsel’) is voor toepasselijkheid, gelding en toepassing van de voor elk van de bijzondere (soort van benoemde) overeenkomst door de wet gegeven bepalingen (van regelend/dwingend recht) niet van belang, bepalend en/of beslissend of de gemengde overeenkomst kan worden gesplitst (in twee afzonderlijke overeenkomsten) om op die bijzondere wetsbepalingen een beroep te (kunnen) doen. Voldoende is, blijkens de driemanschapstoelichting,3. dat sprake is van een gemengde overeenkomst in eigenlijke zin welke beantwoordt aan de wettelijke omschrijving van twee of meer contractstypen, in de zin als bedoeld in art. 6:215 BW.

Door in rov. 4.8 t/m 4.10 van zijn arrest (niettemin eerst) te beoordelen of de tussen partijen gesloten gemengde overeenkomst (van op dracht/huur) kan worden gesplitst zodat [eiseres] huurbescherming toekomt, heeft het hof het bovenstaand miskend.

Dat [eiseres], in ander verband, had betoogd4. dat de gemengde overeenkomst kan worden gesplitst, doet niet eraan af (c.q. laat onverlet) dat het hof, met inachtneming van doel en strekking van art. 6:215 BW volgens de bedoeling van de NBW-wetgever, ambsthalve had dienen te (be)oordelen c.q. vooropstellen en tot uitgangspunt nemen dat (ook) het (enkele) feit dat bij het aangaan van de overeenkomst in de ogen van de Staat sprake was van één (aanbestede) ‘opdracht (…) die uiteenviel in enerzijds het ter beschikking stellen van het kasteelrestaurant en de exploitatie ervan en anderzijds het verlenen van cateringdiensten’ en er geen sprake was van twee afzonderlijke overeenkomsten, niet eraan in de weg staat dat op grond van het bepaalde in art. 6:215 BW [eiseres] volgens de gemengde overeenkomst zich kan beroepen, c.q. beroep toekomt, op de wettelijke huurbescherming nu de overeenkomst mede een huurovereenkomst bevat waarop de wettelijke bepalingen van regelend en dwingend recht van toepassing zijn. Het hof heeft dan ook (althans) in zoverre een verkeerde maatstaf aangelegd en aldus blijk gegeven van een onjuiste rechtsopvatting omtrent het bepaalde in art. 6:215 BW.5.

Daarmee, of daarnaast, heeft het hof in (rov. 4.8 t/m 4.10 van) zijn arrest miskend dat volgens de, in 1.1 toegelichte, uit de totstandkomingsgeschiedenis van art. 6:215 BW blijkende bedoeling van de wetgever in een geval als het onderhavige waarin sprake is van een tussen partijen gesloten gemengde overeenkomst (in eigenlijke zin) welke voldoet aan de omschrijving van de in de wet geregelde bijzondere overeenkomsten van opdracht en van huur, als uitgangspunt geldt dat deze in aanmerking komende wetsbepalingen (van regelend/dwingend recht) — waaronder die omtrent wettelijke huurbescherming — in beginsel ‘naast elkaar’ (kunnen en) moeten worden toegepast, met welk ‘cumultatie-’ c.q. ‘combinatiestelsel’ de wetgever (uitdrukkelijk) afweek van het tot 1992 bestaande ‘absorptiestelsel’ omdat niet is uit te maken van welke type van een bijzondere soort overeenkomst de kenmerken in de gemengde overeenkomst ‘overwegen’ en niet is in te zien waarom de voor dit ‘overheersende type’ geschreven (wets)bepalingen (van regelend/dwingend recht) steeds ook bij uitsluiting zouden moeten worden toegepast ten aanzien van die aspecten van de overeenkomst die juist voor het andere type kenmerkend zijn. Door in (rov. 4.9 e.v. van) het arrest niettemin — voor de beantwoording van de vraag of [eiseres] als huurder van bedrijfsruimte wettelijke huurbescherming toekomt, te beoordelen c.q. onderzoeken of één van de twee met elkaar samenhangende bijzondere overeenkomsten (van opdracht en huur) prevaleert — in zijn bestreden oordeel(svorming) te betrekken dat het verlenen van cateringdiensten ‘zodanig centraal staat en overheerst dat het huurelement (in dit geval de huurbeschermingsbepalingen) daaraan ondergeschikt is’ — kort samengevat: omdat de in de overeenkomst vastgelegde afspraken betrekking hebben op de met elkaar samenhangende en zich niet voor splitsing lenende drie onderdelen van catering, waaraan de bepalingen over de ter beschikking gestelde ruimten van ondergeschikte betekenis zijn nu bijna alle bepalingen van de overeenkomst op cateringdiensten zijn gericht — is het hof bij beoordeling/ toepassing van het bepaalde in art. 6:215 BW (kennelijk en) ten onrechte, in afwijking met de bedoeling van de wetgever, uitgegaan van het sinds 1992 vervallen ‘absorptiestelsel’ en heeft het hof een verkeerde maatstaf aangelegd.

Zulks geldt eveneens (en temeer) indien en voor zover het hof van oordeel is geweest dat de (kennelijk en ten onrechte) aan het in 1992 verlaten ‘absorptiestelsel’ ontleende maatstaf dat het ene type (cateringopdracht) zodanig centraal staat en overheerst dat het andere type (huur) daaraan ondergeschikt is en de regels van opzegging van het eerste type prevaleren, kan/moet worden aangelegd bij beantwoording van de vraag of was voldaan aan de in art. 6:215 BW bedoelde uitzonderingen dat de voor elk type gegeven wetsbepalingen (van regelend en/of dwingend recht) ‘niet wel verenigbaar zijn of de strekking daarvan in verband met de aard van de overeenkomst zich tegen toepassing verzet’. Het hof ook dan een onjuiste maatstaf aangelegd en het recht geschonden.

Voor zover het hof in (rov. 4.9 e.v. van) zijn arrest van oordeel is geweest dat in dit geval het, tot augustus 2003 geldende, art. 7A:1624 (lid 1, tweede volzin,) oud BW dat bepaalde dat in geval van strijd tussen bepalingen bij een gemengde overeenkomst de bepalingen van huur en verhuur van bedrijfsruimte prevaleren, van toepassing was (bleef) waar deze uitzonderingsbepaling ruimte liet om aan de huurbeschermingsbepalingen voor te gaan als de elementen van de nadere benoemde overeenkomst (het in 1.2 bedoeld eerste type) ‘overheersten in de rechtsverhouding’ (‘absorptiestelsel’), heeft het hof ook in zoverre blijk gegeven van een onjuiste rechtsopvatting.6.

Het bepaalde in art. 7A:1624 oud BW is met inwerkingtreding van het huurrecht voor bedrijfsruimte vanaf 1 augustus 2003 komen te vervallen, omdat volgens de wetgever van 2003 de sinds 1992 geldende algemene regeling van art. 6:215 BW vorenbedoelde ‘strekkingsbepaling’ van de tweede volzin van art. 7A:1624 (oud) BW overbodig had gemaakt nu de ‘vuistregel’ c.q. het ‘cumulatiestelsel’ van art. 6:215 ook in gevallen als het onderhavige meebrengt dat, zo een overenkomst aan de omschrijving van huur van bedrijfsruimten voldoen en tevens aan die van een andere benoemde (bijzondere) overeenkomst, in beginsel de bepalingen betreffende beide soorten overeenkomsten cumulatief van toepassing zijn; wat betekent dat, zoals art. 7A:1624 lid 1, tweede zin, oud tot 1 augustus 2003 voorschreef, vanaf die datum (ook) onder de vigeur van de regeling van art. 6:215 ‘de bepalingen betreffende huur van bedrijfsruimte evenzeer van toepassing blijven, ook al wordt de strekking van de overeenkomst mede door die andere elementen bepaald’ waarbij ‘de regels van dwingend recht betreffende benoemde overeenkomsten zoveel mogelijk tot gelding komen’ (MvT, kamerstukken II 1999–2000, 26932, nr. 3 blz. 3 en 4 nr. 2). Volgens de wetgever zijn zulke bepalingen dan cumulatief van toepassing ‘behoudens een van bepaling tot bepaling te beoordelen onverenigbaarheid of zich tegen toepasselijkheid verzettende strekking’, wat voor regels van dwingend recht relevant is, Hierbij merkte de wetgever op dat van onverenigbaarheid van twee wetsbepalingen zich niet zal voordoen, maar een regel van dwingend recht niet meer van toepassing zal (kunnen) zijn indien en voor zover zulks de ratio van die regel te buiten zou gaan. Dit is volgens de wetgever van groot belang ‘voor de doorwerking van dwingend recht betreffende huurkoop, huur bedrijfsruimte, huur woonruimte in leaseovereenkomsten (…)’, waaraan de wetgever toevoegde dat art. 6:215 waarborgt dat de dwingendrechtelijke regeling van huur van woonruimte (ook) niet zal kunnen worden ontdoken door in de overeenkomst mede elementen van andere bijzondere overeenkomsten op te nemen (zie aldus MvT, kamerstukken II 1997–1998, 26 089, nr. 3 blz. 8).

Nu de wetgever met het schrappen van de strekkingsbepaling van de tweede volzin in art. 7A:1624 Lid 1 (oud) niet beoogde de daarin neergelegde beschermingsgedachte te laten vervallen onder de vigeur van art. 6:215 BW (zie de aangehaalde passages uit de memories van toelichting), komt aan de strekking van die huurdersbeschermende wetsbepaling ook na 1 augustus 2003 betekenis toe in die zin dat onder het sindsdien geldende recht in gevallen als het onderhavige op grond van de cumulatieregeling van art. 6:215 BW bij strijd tussen bepalingen (van dwingend recht) bij een gemengde overeenkomst de dwingendrechtelijke bepalingen van huur van bedrijfsruimte niet kunnen worden ontdoken/buiten effect gesteld door in de gemengde overeenkomst vooral (overwegend) elementen van andere bijzondere overeenkomsten op te nemen. Door in rovv. 4.9 en 4.10 van zijn arrest (ten onrechte) anders te oordelen en beslissen op de wijze en gronden als het heeft gedaan, heeft het hof het vorenstaande miskend en dan ook (althans) in zoverre het recht geschonden.

Gelet op het in 1.1 tot en met 1.3 aangevoerde is het hof in rov. 4.10 van zijn arrest derhalve ten onrechte/rechtens onjuist, op grond van het overwogene in rov. 4.8–4.9, tot zijn conclusie c.q. eindoordeel gekomen, samengevat, dat omdat de overeenkomst van opdracht volgens het hof overheersend is ten opzichte van de huurovereenkomst en de regels omtrent opzegging van een huurovereenkomst en een overeenkomst van opdracht niet naast elkaar kunnen bestaan, die van de overeenkomst van opdracht (daarom) prevaleren en [eiseres] (om die reden) geen huurbescherming toekomt. Niet alleen miskende het hof hier (doel en strekking van de cumulatieregeling in) het bepaalde in art. 6:215 BW en de daarin (limitatief voorgeschreven) uitzonderingen, ook kende het hof ten onrechte niet een bepalende en doorslaggevende betekenis toe aan de door de wetgever van 2003 onder de vigeur van art. 6:215 BW gehandhaafde beschermingsgedachte van art. 7A:1624 lid 1, tweede volzin, (oud) BW dat bij strijd tussen bepalingen van bijzondere overeenkomsten in een gemengde overeenkomst de dwingendrechtelijke huurbepalingen voor bedrijfsruimte waaronder die omtrent opzegging van de huurovereenkomst niet, als zodanig, (kunnen) worden opzijgezet op de (enkele) grond dat in de gemengde overeenkomst overwegend elementen van de andere bijzondere overeenkomst waren opgenomen (zie rov. 4.9: ‘(…) vrijwel alle bepalingen van de overeenkomst zijn gericht op het uitvoeren van cateringdiensten’). Anders dan het hof in rov. 4.8 t/m 4.10 (kennelijk en) ten onrechte van oordeel is geweest, is (rechtens) voor het buiten toepassing laten van de dwingendrechtelijke bepalingen aangaande op zegging/beëindiging van de huurovereenkomst voor de bedrijfsruimte niet, (reeds) als zodanig en zonder meer, voldoende dat de Staat bij het aangaan van de gemengde overeenkomst één aan te besteden opdracht voor ogen stond en niet twee afzonderlijke overeenkomsten (van opdracht tot cateringexploitatie én huur) en dat [eiseres] dit ook in die zin had moeten begrijpen. Deze omstandigheid staat niet eraan in de weg dat na de aanbesteding (aan rechtsvoorganger van [eiseres]), meer in het bijzonder bij de opzegging van de gemengde overeenkomst door de Staat, [eiseres] de dwingendrechtelijke huurbeschermingsbepalingen kon inroepen (had kunnen, blijven, inroepen) nu dit volgt uit de door de wetgever van 2003 benadrukte gelding van het dwingend huurrecht (waarvan geen sprake zou zijn als partijen bij het aangaan van de overeenkomst het in hun macht zouden hebben met rechtsgevolg te bepalen dat zij met bepalingen van de andere overeenkomst van de dwingendrechtelijke bepalingen zouden afwijken).7.

Zoals in 1.3 aangevoerd, zal in gevallen als het onderhavige geen sprake (kunnen) zijn van onverenigbaarheid van door de wet gegeven bepalingen. Dat de strekking van de wettelijke huurbeschermingsbepalingen bedrijfsruimte in verband met de aard van de tussen partijen gesloten gemengde overeenkomst zich tegen toepassing verzet (omdat dit de ratio van de huurbeschermingsbepalingen te buiten gaat), heeft het hof terecht niet geoordeeld (slechts: dat de regels omtrent opzegging van een overeenkomst van opdracht zouden prevaleren), zodat het hof geen der (limitatieve) uitzonderingen van art. 6:215 BW heeft (beoordeeld, onderzocht en) vastgesteld die zijn bestreden oordeel zou kunnen dragen en in de gegeven omstandigheden van dit geval rechtvaardigen.

Bovendien, of althans, heeft het hof blijk gegeven van een onjuiste rechtsopvatting dan wel heeft het zijn arrest ontoereikend gemotiveerd om begrijpelijk te zijn door, enerzijds, in rov. 4.7 (terecht) vast te stellen dat hier sprake was van een gemengde overeenkomst omdat de inhoud ervan voldoet aan de omschrijving van twee door de wet geregelde bijzondere overeenkomsten te weten de overeenkomst van opdracht bestaande in het verzorgen van de cateringactiviteiten en de overeenkomst van huur (als bedoeld in art. 7:201 jo art. 7:290 BW) bestaande in de huur/exploitatie van het kasteelrestaurant, keuken en terras, en, anderzijds, in rov. 4.8 te oordelen dat deze overeenkomst niet kan worden gesplitst in afzonderlijke overeenkomsten omdat het zou (zijn ge)gaan om één aanbestede opdracht van de Staat aan [eiseres] voor de exploitatie van het kasteelrestaurant alsmede het verlenen van cateringdiensten. Deze klachten worden hieronder nader uitgewerkt en toegelicht als volgt.

Immers, de vraag of en, zo ja, in hoeverre de gemengde overeenkomst (mede) kan worden aangemerkt als een huurovereenkomst in de zin van art. 7:201 en 7:290 BW dient niet alleen te worden beoordeeld naar hetgeen partijen ten tijde van het sluiten van de overeenkomst in de gegeven omstandigheden voor ogen stond, de inhoud en strekking van de overeenkomst en de daaraan voorafgegane (aanbestedings)stukken. Ook moet daarbij in aanmerking worden genomen de wijze waarop partijen aan de inhoud van deze gemengde overeenkomst (die mede een huurovereenkomst bevat), feitelijk uitvoering hebben gegeven (zie hier o.m. HR 14 november 1997, NJ 1998/149 en HR 10 december 2004, NJ 2005/239). Hierbij is echter niet zonder meer beslissend de wijze waarop het gebruik van het gehuurde in de overeenkomst is omschreven of gekwalificeerd nu het na het sluiten van de gemengde overeenkomst aankomt op de zin die partijen onder de gegeven omstandigheden over en weer redelijkerwijs aan de bepalingen uit de overeenkomst mochten toekennen en op hetgeen zij te dien aanzien redelijkerwijs van elkaar mochten verwachten.

Met juistheid heeft hof in rov. 4.7 vastgesteld dat [eiseres] voor eigen rekening en risico horeca-activiteiten is gaan ontpooïen in het kasteelrestaurant, keuken en terras en dat zij in de loop van de uitvoering van de gemengde overeenkomst vanwege de renovatie van het kasteel de exploitatie van-het restaurant en haar cateringactiviteiten in overleg met de Staat heeft verplaatst van het hoofdgebouwd naar het koetshuis. Door, uitsluitend, gelet op de (tekst in de) overeenkomst en de aanbestedingsstukken waaronder het bestek en het programma van eisen, in (rov. 4.8 en 4.9 van) zijn arrest de verhouding te beoordelen tussen de cateringsactiviteiten van [eiseres] voor en haar huurrelatie met de Staat, heeft het hof de vorenbedoelde uitlegmaatstaf miskend nu het hof in de beoordeling c.q. oordeel(svorming) heeft betrokken de wijze waarop partijen aan de overeenkomst feitelijk uitvoering zijn gaan geven (hebben gegeven). Indien het hof dit niet heeft miskend, zijn de bestreden oordelen in rov. 4.8 t/m 4.10 zonder nadere motivering, die evenwel ontbreekt, niet begrijpelijk omdat onduidelijk is of en op welke wijze het hof in zijn oordelen de (gaandeweg gewijzigde) feitelijke uitvoering8. van de gemengde overeenkomst die mede een huurovereenkomst bevat, heeft betrokken, en of en, zo ja, waarom het hof van oordeel was dat de (gewijzigde) feitelijke uitvoering van de gemengde overeenkomst niet relevant voor het antwoord op de vraag of aan [eiseres] zich op de wettelijke huurbescherming kan beroepen.

Bij de vaststelling van de bedoeling van partijen heeft het hof (dan ook) ten onrechte niet, dan wel op uit de gegeven motivering niet (voldoende) kenbare wijze, betrokken de wijze waarop partijen aan de gemengde overeenkomst en, meer in het bijzonder aan de overeenkomst van opdracht respectievelijk huurovereenkomst, in de periode van 2003–2011 feitelijk uitvoering hebben gegeven. Daarmee heeft het hof in rov. 4.8 ten onrechte althans onbegrijpelijk geoordeeld en als uitgangspunt van zijn verdere beoordeling genomen dat weliswaar sprake is van een gemengde overeenkomst die mede een huurovereenkomst bevat, die in de volgens het hof uit voormelde stukken blijkende bedoeling van partijen niet anders zou/had kunnen worden begrepen dan als één (ondeelbare) opdracht en niet als twee afzonderlijke — naast elkaar bestaande (deelbare) — overeenkomsten van opdracht en van huur,9. terwijl — zoals [eiseres] uitvoerig en bij herhaling heeft betoogd10. — (ook) na het aangaan van deze gemengde overeenkomst partijen aan de bijzondere overeenkomsten feitelijk, op deelbare wijze, (steeds) afzonderlijk uitvoering hebben gegeven.

Daarmee, of daarnaast, is in het licht van deze, aan 's hofs uitleg tegen(over)gestelde, stellingen van [eiseres] dat (niet alleen volgens de partijbedoeling maar) mede gelet op de feitelijke uitvoering, waaronder aard en omvang van werkzaamheden en daaruit gerealiseerde omzetten, de overeenkomst van opdracht tot het verzorgen van de cateringdiensten volkomen ondergeschikt was aan de huur c.q. de exploitatie van de (horeca-activiteiten in) het kasteelrestaurant c.a.,11. onbegrijpelijk dat het hof, na rov. 4.7, heeft kunnen komen tot zijn oordeel in rov. 4.8, samengevat, dat uit de bewoordingen van de aanbestedingsstukken bleek dat naar de bedoeling van (de beide) partijen het duidelijk ging om één opdracht die de Staat voor ogen stond en niet twee afzonderlijke overeenkomsten ‘en dat [eiseres] dit ook in die zin heeft moeten begrijpen.’ Dit laatste is onbegrijpelijk nu [eiseres] juist heeft aangevoerd12. dat met inachtneming van de tekst/inhoud van de aanbestedingsstukken (opdracht) en van de gemengde overeenkomst partijen twee, nevengeschikte, overeenkomsten hebben beoogd naast elkaar aan te gaan en feitelijk als zodanig hebben uitgevoerd. In het licht van deze stellingen van [eiseres] is evenzeer onbegrijpelijk dat het hof in rov. 4.9 (e.v.) heeft geoordeeld dat het verlenen van cateringdiensten zodanig centraal staat en overheerst dat het huurelement — het exploiteren van het kasteelrestaurant, keuken en terras — daaraan ondergeschikt is. Van deze andersluidende stellingen c.q. door [eiseres] verdedigde uitleg heeft het hof, in het kader van de vaststelling van de partijbedoeling bij het aangaan van de overeenkomst, [eiseres] ten onrechte (dan ook) niet toegelaten tot het door haar aangeboden, concreet en gespecificeerd, (tegen)bewijs, gedaan in de inleidende dagvaarding onder nrs. 96–97, 102 en herhaald bij memorie van grieven onder nr. 103 en in de pleitnota in appel onder nr. 34, door het horen van getuigen die kunnen verklaren omtrent de aanbestedingsprocedure en de bedoeling van partijen, de daarop volgende exploitatie van het kasteelrestaurant, gang van zaken rond de renovatie van het kasteel en verplaatsing naar het koetshuis.

Bovendien, of althans, heeft het hof in rov. 4.10 de stelling van [eiseres]13. dat na 31 december 2008 stilzwijgend een nieuwe huurovereenkomst tot stand was gekomen (door het ter beschikking stellen van het gehuurde als uitvloeisel van de renovatie) ten onrechte althans onbegrijpelijkerwijs verworpen op de (enkele) grond dat zij niet (voldoende) onderbouwd heeft gesteld welke afspraken en met welke inhoud partijen hadden gemaakt waaruit volgde dat een nieuwe huurrelatie was ontstaan. In deze procedure staat vast dat, na de eerste verlenging bij brief van 25 februari 2008 van ‘het huidige contract’ tot en met 31 december 2008, bij brief van 6 november 2008 de Staat weer aan [eiseres] had laten weten dat de aanbesteding was vertraagd, waarna zij haar activiteiten na 31 december 2008 in het koetshuis c.a. heeft voorgezet (rov. 2.7–2.8 Rb-vonnis). Ook staat vast dat in de periode van juli 2009 en maart 2011 facturen zijn verzonden met de aanduiding ‘pachtsom restaurant en keuken’ voor de in rekening gebrachte vaste gebruiksvergoeding, welke partijen in hun correspondentie van mei 2011 (rov. 2.9 Rb-vonnis; rov. 4.7 hofarrest blz. 5) hebben aangeduid als huur.

Onder verwijzing naar deze vaststaande feiten heeft [eiseres] uitvoerig betoogd14. dat partijen sinds december 2008 feitelijk stilzwijgend een nieuwe huurovereenkomst zijn aangegaan, welke nieuwe huurrelatie een voortzetting was van de overeenkomst van 2003 en tussen partijen, mede in verband met de renovatie, nader werd ingevuld. In het licht van deze stellingen en tegen de achtergrond van deze vaststaande feiten is onbegrijpelijk dat het hof heeft kunnen oordelen dat [eiseres] aangaande de hier bedoelde nieuwe huurovereenkomst niet (voldoende) onderbouwd heeft gesteld nu vaststaat welke huurtermijnen [eiseres] vanaf 2008 heeft voldaan en wat in deze periode de inhoud van de huurrelatie feitelijk is geweest. Het hof heeft daarmee dan ook een onbegrijpelijke, want: te strenge, uitleg gegeven aan [eiseres]'s stellingen. Ook heeft het hof met/in zijn hier bestreden oordeel miskend dat een stilzwijgende verlenging van de bestaande huurrelatie en voortzetting van een nieuwe huurrelatie kan plaatsvinden op grond van gemaakte afspraken en inhoud van de overeenkomst, in welke gevallen niet steeds nodig is dat wordt aangevoerd welke afspraken en met welke inhoud tussenpartijen zijn gemaakt om te kunnen beoordelen en vaststellen of en dat de gestelde nieuwe huurrelatie feitelijk en stilzwijgend is ontstaan c.q. bestond.

Voorts, of althans, is (ook) onbegrijpelijk c.q. innerlijk tegenstrijdig dat enerzijds het hof in rov. 4.7 (met juistheid) heeft geoordeeld dat gelet op de inhoud en strekking van de overeenkomst en achterliggende partijbedoelingen de tussen partijen gesloten overeenkomst moet worden aangemerkt als een gemengde overeenkomst die voldoet aan de omschrijving van ‘twee door de wet geregelde bijzondere overeenkomsten, te weten de overeenkomst van opdracht (het verzorgen van cateringdiensten) en de overeenkomst van huur (de huur/exploitatie van het kasteelrestaurant, keuken en terras’, maar anderzijds het hof in rov. 4.8 gelet op alle omstandigheden van het geval waaronder de bedoeling van partijen bij het aangaan van de overeenkomst (niettemin) heeft geoordeeld dat het ging om één opdracht van de Staat aan [eiseres] waarbij de exploitatie van het restaurant en verzorging van de banquetingfaciliteiten in één adem waren genoemd ‘en niet twee afzonderlijke overeenkomsten’ (wat [eiseres] zo had moeten begrijpen). Deze oordelen zijn niet met elkaar verenigbaar, en zijn aldus innerlijk tegenstrijdig. Op grond van het bepaalde in art. 6:215 BW was voor de kwalificatie als ‘gemengde overeenkomst’ en/of voor de mogelijkheid van [eiseres] een beroep te doen op de wettelijke huurbescherming (van dwingend recht) ook niet nodig/vereist dat ‘de tussen partijen gesloten gemengde overeenkomst die mede een huurovereenkomst bevat’ kan worden gesplitst. Ingevolge art. 6:215 zijn bij wet gegeven bepalingen voor elke, in de gemengde overeenkomst voorkomende, bijzondere overeenkomsten ‘naast elkaar’ als zodanig van toepassing, zonder dat deze bijzondere overeenkomsten eerst moeten (kunnen) worden gesplitst. Het oordeel in rov. 4.8 getuigt (of althans) in zoverre van een onjuiste rechtsopvatting (zie hiervóór nader onderdeel 1).

Gelet op het voorgaande is het hof in rov. 4.10 derhalve ten onrechte of onbegrijpelijk tot het oordeel gekomen dat de opzegging door de Staat van de ‘Overeenkomst van cateringdiensten’ de opzegging van het huurdeel impliceerde nu de overeenkomst als één samenhangend geheel moet worden beschouwd, de overeenkomst van opdracht overheersend is ten opzichte van de huurovereenkomst, de regels omtrent opzegging van de huurovereenkomst en overeenkomst van opdracht niet naast elkaar kunnen bestaan zodat die van de overeenkomst van opdracht prevaleren en aan [eiseres] om die redenen geen huurbescherming toekwam.

Gegrondbevinding van één of meer klachten van deze middelonderdelen betekent dat al wat het hof, op diens daarin bestreden oordelen voortbouwend, ook overigens heeft geoordeeld en beslist in rov. 4.8 t/m 4.11 en 5, en in het daarop voortbouwende dictum van zijn arrest, niet in stand zal kunnen blijven en dit arrest in zoverre eveneens dient te worden vernietigd.