Milieubelastingen en brandstofaccijns

Milieubelastingen en brandstofaccijns

Mr. Hans Spaermon

id-166d56c9-2bad-405c-90f0-6f0aa89be1ee

CEO Ecolegis

Meer over Hans Spaermon

Milieubelastingen zijn algemene belastingen en brandstofaccijns is verschuldigd wegens ‘uitslag tot verbruik’.

Dit thema biedt een overzicht van de milieubelastingen en beschrijft de belangrijkste elementen op hoofdlijnen (object, subject, grondslag, tarief, vrijstellingen etc). U krijgt antwoord op de vraag hoe in Nederland de milieubelastingen in hoofdlijnen zijn vorm gegeven. Ten slotte krijgt u antwoord op de vraag op welke EU-regelgeving deze belastingen zijn gebaseerd.

Milieubelastingen. Wet belastingen op milieugrondslag (Wbm)

De milieubelastingen zijn opgenomen in de Wbm.

Een 'belasting op milieugrondslag' is een algemene belasting waarvan de opbrengst in de algemene middelen vloeit en die haar grondslag vindt in milieuoverwegingen. De opbrengst staat voorop: een eventueel milieueffect is van secundair belang. Voor de minimum CO2-prijs elektriciteitsopwekking en de CO2-heffing industrie ligt dit anders. Bij deze belastingen staat voorop het zekerstellen van een minimumprijs voor de emissie van broeikasgassen.

De milieubelastingen zijn opgenomen in de Wbm. De Wbm is in werking getreden op 1 januari 1995. De volgende belastingen zijn momenteel in de Wbm opgenomen:

afvalstoffenbelasting;

leidingwaterbelasting;

kolenbelasting;

energiebelasting;

minimum CO2-prijs elektriciteitsopwekking;

CO2-heffing industrie;

vliegbelasting.

Brandstofaccijns

Voor kolen, aardgas en elektriciteit zijn de hiervoor genoemde milieubelastingen van toepassing. Voor kolen geldt de kolenbelasting, voor aardgas en elektriciteit de energiebelasting. Van minerale oliën, zoals benzine en diesel, wordt accijns geheven op grond van de Wet op de accijns.

Specifieke heffingen

Voor sommige producten gelden naast de belastingen specifieke heffingen. Op grond van de Wet voorraadvorming aardolieproducten 2012 wordt van sommige minerale oliën de voorraadheffing geheven. De opslag voor duurzame energie- en klimaattransitie is een heffing op het verbruik van elektriciteit en aardgas om het stimuleren van de productie van duurzame energie te financieren. Met ingang van 1 januari 2023 is het tarief van de opslag in de energiebelasting geïntegreerd.

Documenten bij dit thema

Artikel 1 Wet op de accijns

Artikel 2 Wet op de accijns

Artikelen 25-28 Wet op de accijns

Artikel 40 Wet op de accijns

Artikel 51 Wet op de accijns

Artikel 66 Wet op de accijns

Artikel 1 Wet voorraadvorming aardolieproducten 2012

Artikelen 26-27 Wet voorraadvorming aardolieproducten 2012

HvJ EU 18 april 2024, zaak C-133/23, Omya CZ, ECLI:EU:C:2024:335, V-N 2024/22.16

HvJ EU 22 juni 2023, zaak C-833/21, ECLI:EU:C:2023:516, V-N 2023/30.19, H&I 2023/189

HvJ EU 9 maart 2023, zaak C-571/21, RWE Power AG, ECLI:EU:C:2023:186, V-N 2023/14.16, H&I 2023/76

HR 14 oktober 2022, nr. 20/01390, ​ ECLI:NL:HR:2022:1440​V-N​ 2022/45.16​​​FED 2023/15

HR 29 april 2022, nr. 20/01331, ECLI:NL:HR:2022:659, BNB 2022/94, V-N 2022/21.19, FED 2023/29

HR 11 maart 2022, nr. 19/03749, ECLI:NL:HR:2022:342, V-N 2022/14.13, BNB 2022/71

HR 6 augustus 2021, nr. 19/00789, ECLI:NL:HR:2021:1187, BNB 2021/161, V-N 2021/33.12, FED 2022/2

HR 5 februari 2021, nr. 19/01068, ECLI:NL:HR:2021:169, BNB 2021/58, V-N 2021/8.19, FED 2021/44

HR 8 juni 2018, nr. 17/00159, ECLI:NL:HR:2018:861, BNB 2018/190, V-N 2018/32.18.9, FED 2018/143

HvJ EU 7 maart 2018, zaak C-31/17, ECLI:EU:C:2018:168, V-N 2018/18.26, H&I 2018/99

HvJ EU 13 juli 2017, zaak C-151/16, ECLI:EU:C:2017:537, V-N 2017/38.22.1, H&I 2017/281

HR 5 oktober 2012, nr. 11/01570, ECLI:NL:HR:2012:BX9197, BNB 2012/306, V-N 2012/53.25

HvJ EU 1 december 2011, zaak C-79/10 ECLI:EU:C:2011:797, V-N 2011/64.32

HR 5 juni 2009, nr. 43 531, ECLI:NL:HR:2009:BI1975, BNB 2009/156, V-N 2009/21.30, Belastingblad 2009, p. 962, Milieurecht Totaal 2009/1091

HvJ EG 1 maart 2007, zaak C-391/05, ECLI:EU:C:2007:126

Klimaatmaatregelen in het Belastingplanpakket 2024, M. Betje, WFR 2023/268

Klimaatdoelstellingen, belastingen en (klimaat)instrumentalisme, D.R. ter Steege, WFR 2022/11

Fiscale klimaatmaatregelen per 2021 en de Wet CO2-heffing industrie in perspectief, N.E. Muller, WFR 2020/184

Fiscale klimaatontwikkelingen, P. Kavelaars, WFR 2020/59

Geen ode aan de opslag duurzame energie (ODE), M.P.A. Spanjers, WFR 2019/163

E.P.J. Wasch e.a. (red.), Hoofdzaken milieuheffingen (fed fiscale studieserie, nr. 27), Deventer: Wolters Kluwer 2019 (elfde druk)

Vakstudie Accijnzen en milieubelastingen, Afvalstoffenbelasting: in- en uitvoer van afvalstoffen

Vakstudie Accijnzen en milieubelastingen, Wet belastingen op milieugrondslag

Vakstudie Accijnzen en milieubelastingen, EU-accijnswetgeving

Vakstudie Accijnzen en milieubelastingen, art. 1 Wet op de accijns

Vakstudie Accijnzen en milieubelastingen, art. 2 Wet op de accijns

Vakstudie Accijnzen en milieubelastingen, art. 25-28 Wet op de accijns

Vakstudie Accijnzen en milieubelastingen, art. 40 Wet op de accijns

Vakstudie Accijnzen en milieubelastingen, art. 51 Wet op de accijns

Vakstudie Accijnzen en milieubelastingen, art. 66 Wet op de accijns

Vakstudie Accijnzen en milieubelastingen, artt. 1-58Richtlijn (EU) 2020/262

Vakstudie Accijnzen en milieubelastingen, Energie belast: belastingen en heffingen op energieproducten

Vakstudie Accijnzen en milieubelastingen, artt. 1-32Richtlijn 2003/96/EG (Richtlijn energiebelasting)