9.2 De invulling van het legaliteitsbeginsel in het Europees strafrecht

In deze paragraaf wordt geschetst welke betekenis het legaliteitsbeginsel krijgt in het Europees strafrecht. Bij die schets moeten enkele kanttekeningen worden geplaatst. De eerste is dat het Europees legaliteitsbeginsel op onderdelen hiaten vertoont; het Hof van Justitie heeft tot op heden slechts delen van het beginsel ingekleurd en het aantal zaken waarin het Hof gelegenheid heeft gehad zich uit te spreken over het strafrechtelijk legaliteitsbeginsel is nog beperkt. Omdat het Hof zelf geen strafrechtelijke veroordelingen uitspreekt en zich niet uitlaat over de uitleg van het nationale recht, komt het niet toe aan de vraag of in een individuele zaak het legaliteitsbeginsel al dan niet is geschonden. De taak van het Hof is beperkt tot het geven van instructies aan de nationale autoriteiten die uiteindelijk nationaal recht toepassen, en het blijft in die instructies doorgaans vrij algemeen. De rechtspraak van het Hof van Justitie in mededingingsrechtelijke zaken biedt in theorie meer aanknopingspunten, maar in die rechtspraak benadrukt het Hof structureel het onderscheid tussen het mededingingsrecht en het strafrecht, hetgeen directe extrapolatie verhindert. Tot slot moet worden opgemerkt dat veel van de rechtspraak betrekking heeft op ordeningsstrafrecht. Aangezien de invulling van het legaliteitsbeginsel contextafhankelijk is, kleurt dit het beeld van het legaliteitsbeginsel. Hoewel de onderzoeksresultaten dus niet concludent zijn, is het toch mogelijk de contouren te schetsen van het Europese legaliteitsbeginsel.