8.2 Gerechtelijke instanties

Arbeidsrechtelijke geschillen worden in Duitsland in eerste instantie berecht door het Arbeitsgericht1 (§8 ArbGG (Arbeitsgerichtsgesetz). Dit gerecht kan op tweeërlei wijze rechtspreken, namelijk in het kader van een zogenaamd 'Urteilsverfahren' of op grond van een 'Beschlussverfahren' (§§ 2 en 2a ArbGG).

In civielrechtelijke arbeidsgeschillen waar individuele werknemers bij betrokken zijn, wordt meestal, na een mondelinge behandeling van de zaak ter zitting, rechtgesproken door middel van het Urteilsverfahren. In andere zaken waarbij geen individuele werknemers als procespartij optreden maar bijvoorbeeld rechtspersonen, zoals bijvoorbeeld de ondernemingsraad (Betriebsrat) wordt rechtgesproken op basis van het Beschlussverfahren. In de regel wordt bij een Beschlussverfahren door de rechter een besluit genomen zonder dat daaraan een mondelinge behandeling van de zaak tijdens een rechtzitting voorafging. Tegen de op grond van het Urteilsverfahren of Beschlussverfahren door het Arbeitsgericht gegeven uitspraken kan in beroep worden gekomen bij het Landesarbeitsgericht (LAG) (§ 8 Abs. 2 en 4 ArbGG). Daarenboven is het Landesarbeitsgericht bevoegd om klachten in behandeling te nemen over de interne procedure bij het Arbeitsgericht. Het Arbeitsgericht en het Landesarbeitsgericht bestaan uit verschillende kamers. Elk van deze kamers wordt door een rechter voorgezeten die tezamen met twee lekenrechters rechtspreekt. Eén daarvan is een vertegenwoordiger van werkgeverszijde, de ander een vertegenwoordiger van de kant van werknemers (§ 20 ff, 35 en 37 ArbGG). In cassatie oordeelt het Bundesarbeitsgericht (BAG) over uitspraken van het Landesarbeitsgericht (§ 72 ArbGG).