HR, 25-03-2022, nr. 21/01143

Brandweermedewerkers krijgen tijdens de uitvoering van hun werkzaamheden geregeld te maken met ernstige incidenten, met gevaarzetting in het algemeen belang. Een goed werkgever, zeker als dit een overheidsinstelling is die het algemeen belang dient, hoort daarvoor een regeling te treffen. In het onderhavige geval is dat geschied in de CAR-UWO.

In eerdere jurisprudentie aangaande ongevalschadevergoedingen heeft Uw Raad al bepaald dat voor belastbaarheid als loon meer nodig is dan een causale relatie met de dienstbetrekking. In het Smeerkuilarrest van 29 juni 1983, BNB 1984/2 drukte Uw Raad dit als volgt uit:

Van Dijck annoteert:

Hoge Raad 21 februari 2001, ECLI:NL:HR:2001:BI7666, BNB 2001/150 overweegt:

In dat geval was sprake van een vergoeding voor immateriële en materiele schade die in een lump sum door de verzekeraar van de werkgever werd uitgekeerd aan de werknemer. Met betrekking tot bijzondere omstandigheden die ertoe kunnen leiden dat een dergelijke vergoeding niet voldoet aan het ‘niet zozeer’ criterium, merkt Uw Raad op:

Uw Raad lijkt hiermee voor een schadevergoeding die ziet op zowel materiele als immateriële schade te kiezen voor een benadering waarbij een rechtspositionele regeling in beginsel relevant is voor de vraag of een schadevergoeding wel of niet ‘zozeer’ hun grond vindt in de dienstbetrekking.

Dit is nader uitgewerkt in Hoge Raad 31 maart 2017, ECLI:NL:HR:2017:529, BNB 2017/135 m.nt. A.L. Mertens en Hoge Raad 31 maart 2017, ECLI:NL:HR:2017:536, BNB 2017/135, eveneens m.nt. A.L. Mertens.

Hoge Raad 31 maart 2017, ECLI:NL:HR:2017:529 overweegt:

Mertens annoteert:

Hoge Raad 31 maart 2017, ECLI:NL:HR:2017:536 oordeelde met betrekking tot een vergoeding voor materiele schade (zorgkosten, aanpassing woning) voor een politieman die tijdens zijn werk een dwarslaesie heeft opgelopen dat deze niet zozeer haar grond vindt in de dienstbetrekking dat zij als daaruit genoten moet worden aangemerkt.

Met betrekking tot de vergoeding voor immateriële schade stelt Uw Raad vast:

Met betrekking tot de materiële schade stelt Uw Raad vast:

alsmede:

en:

Uw Raad overweegt:

alsmede:

Mertens annoteert:

Wij leiden uit deze jurisprudentie af dat een rechtspositionele regeling niet afdoet aan de onbelastbaarheid van een vergoeding van de werkgever voor immateriële schade. Waar het Hof in BNB 2017/135 met een verwijzing naar het Smeerkuilarrest oordeelde dat ‘gelet op de bedoeling van de werkgever om enige compensatie te geven voor het leed dat belanghebbende had ondervonden en de omstandigheden die tot de toekenning van de vergoeding hebben geleid, sprake van een vergoeding die naar algemene maatschappelijke opvattingen niet als beloningsvoordeel wordt ervaren (artikel 11, lid 1, aanhef en letter a, van de Wet LB in verbinding met artikel 15, aanhef en letter b, van de Wet LB), oordeelde Uw Raad: ‘Een dergelijke vergoeding vindt niet zozeer haar grond in de dienstbetrekking dat zij als daaruit genoten loon dient te worden aangemerkt’. Het al dan niet aanwezig zijn van een rechtspositionele regeling speelde in deze casus geen rol. Anders lag dat bij een vergoeding van materiële schade door de werkgever, daar lijkt, eveneens met een verwijzing naar het Smeerkuilarrest, wel van belang of sprake is van een rechtspositionele regeling.

Opmerking verdient dat waar Uw Raad in het Smeerkuilarrest uit 1983 bij aan de werknemer betaalde vergoedingen voor immateriële schade en verlies aan arbeidskracht oordeelde dat deze niet zo zeer hun grond vinden in de dienstbetrekking dat zij als daaruit genoten moeten worden aangemerkt, behoudens bijzondere omstandigheden, zoals bepaalde afspraken in de arbeidsovereenkomst, stelt Uw Raad in 2017 in BNB 2017/135 niets omtrent rechtspositionele aspecten. Dit aspect lijkt in feitelijke instantie ook niet aan de orde te zijn gesteld.

Anders ligt dit in BNB 2017/136, waar ter zake van de materiële schadevergoeding de redenering van het Hof, dat aangezien het Waarborgfonds dat de uitkering deed nog niet bestond toen het incident had plaatsgevonden en dat gelet daarop kan niet worden gezegd dat de schadevergoeding is ontleend aan een rechtspositionele regeling, door Uw Raad is gemodificeerd.

Uw Raad begrijpt het oordeel van het Hof als volgt:

De feitenvaststelling van het Hof, zoals weergegeven in r.o 2.1.1. van Uw Raad meldt dat met betrekking tot de vergoeding van immateriële schade het Barp van toepassing was, maar dat voor de vergoeding van materiële schade geen sprake was van een rechtens afdwingbare aanspraak op vergoeding tot aan het moment dat de Minister van Binnenlandse Zaken bij brief had bericht aan belanghebbende dat hij had besloten een bedrag van E. 100.000 over te maken aan de werkgever ter vergoeding van materiële schade van belanghebbende en hij de korpschef heeft verzocht ervoor zorg te dragen dat dit bedrag op nader te bepalen wijze zou worden uitgekeerd aan belanghebbende.

Hiermee heeft Uw Raad geen overweging gewijd aan wat de gevolgen zouden zijn geweest als wel sprake zou zijn geweest van een rechtspositionele regeling en is dus niet gezegd dat als wel sprake zou zijn geweest van een rechtspositionele regeling dat de uitkering dan wel belast zou zijn geweest, Een a-contrario uitleg van een grotendeels feitelijk oordeel leidt licht tot misverstanden.

De onderhavige uitkering vloeit niet voort uit een rechtspositionele regeling. Immers de CAR-UWO beschrijft hoe de Veiligheidsregio [R] als goed werkgever wenst om te gaan met brandweerlieden die letsel hebben opgelopen gedurende hun werkzaamheden. Daarmee is invulling gegeven aan een brede wens zorgvuldig om te gaan met brandweerlieden die in hun werkzaamheden geconfronteerd zijn met extreme risico's en daardoor letsel hebben opgelopen dat hun geestelijke en/of lichamelijke integriteit heeft aangetast.

De uitkering vindt derhalve haar grond niet zozeer in de dienstbetrekking dat zij als daaruit genoten dient te worden aangemerkt. Het feit dat de rechtspositie van de brandweerman hem in staat stelt de uitkering te verkrijgen, is daartoe niet voldoende. Ook is geen sprake van ‘behoudens bijzondere omstandigheden, zoals bepaalde afspraken in de arbeidsovereenkomst’ zoals vermeld in het Smeerkuilarrest, waarbij wij aantekenen dat naar onze mening deze uitzondering in Hoge Raad 31 maart 2017, ECLI:NL:HR:2017:529 bij een ‘vergoeding van deze immateriële schade en dit verlies aan arbeidskracht’ niet meer wordt gesteld.

Hoge Raad 31 maart 2017, ECLI:NL:HR:2017:536 oordeelde met betrekking tot een vergoeding voor materiële schade (zorgkosten, aanpassing woning) voor een politieman die tijdens zijn werk een dwarslaesie heeft opgelopen dat deze niet zozeer haar grond vindt in de dienstbetrekking dat zij als daaruit genoten moet worden aangemerkt. In dit arrest legt Uw Raad de uitspraak van het Hof uit en dient de uitspraak van het Hof aldus te worden begrepen dat belanghebbende recht had op de uitkering, ongeacht of het waarborgfonds zou worden opgericht en dat de uitkering niet voortvloeit uit diens rechtspositionele regeling met zijn werkgever. Daarmee heeft Uw Raad niet geoordeeld dat een rechtspositionele regeling zou hebben geleid tot een zodanig nauwe band met de dienstbetrekking dat de uitkering wel daaraan zou dienen te worden toegerekend. Naar onze mening is een uitkering als de onderhavige met deze schadevergoedingen op één lijn te stellen. Over deze uitkering dient derhalve geen belastingheffing/loonheffing plaats te vinden.

Naar de mening van Eiser kan het geschil in de kern worden teruggebracht tot de volgende rechtsvraag: ‘Behoort de ontvangen letselschadevergoeding niet te worden gekwalificeerd als loon in de zin van artikel 10 Wet op de loonbelasting 1964, omdat deze door de Veiligheidsregio is betaald als overheid, en dat zij met deze de vergoeding beoogde de aan haar opgedragen publieke taak te dienen en derhalve niet als werkgever handelde.’ In zoverre betreft het derhalve een klassieke hoedanigheidsvraag.

Voor de heffing van loonbelasting wordt een publiekrechtelijke aanstelling als dienstbetrekking beschouwd én worden voordelen die in de hoedanigheid van werknemer worden ontvangen als loon belast. In zoverre is terecht door het Hof geconcludeerd dat het bestaan van een dienstbetrekking voor de loonheffingen tussen Eiser en de Veiligheidsregio [R] niet in geschil is. Het Hof heeft echter naar het oordeel van Eiser bij de beantwoording van de vraag of de letselschade uitkering zijn grond in die dienstbetrekking vindt ten onrechte geen acht geslagen op de bijzondere positie van de Veiligheidsregio en die van de Brandweervrijwilliger in het bijzonder, althans in zijn uitspraak geen of onvoldoende blijk gegeven hier acht op te hebben geslagen.

Eiser is als vrijwilliger aangesteld bij de Veiligheidsregio [R]. De functie van Brandweervrijwilliger onderscheid zich op een aantal essentiële punten van die van een reguliere werkgever-werknemer- relatie.1. De functie van Brandweervrijwilliger wordt in het overgrote deel van de gevallen — en zo ook in geval van belanghebbende — vervult naast een reguliere (hoofd)betrekking. De functie van Brandweervrijwilliger wordt derhalve niet vervult om in inkomensverwerving te voorzien, maar omdat het individu een bijdrage wil leveren aan de gemeenschap (het algemene publieke belang). Het vrijwilligerschap is enerzijds gelegen in de omstandigheid dat de Brandweervrijwilliger in principe vrij, dat wil zeggen zonder dat hij of zij financieel afhankelijk is van het brandweerwerk, naast zijn of haar reguliere werk, het brandweerwerk kan doen, én anderzijds dat de opkomst voor dit werk in principe is gebaseerd op z.g. vrije instroom'. Dat betekent niet dat de opkomst geheel vrijblijvend is, maar wel dat de vrijwilliger telkens zelf een weloverwogen keuze moet maken om wel of niet op te komen voor een alarmering. Werken als vrijwilliger betekent in principe 24 uur per dag, 7 dagen in de week opgeroepen kunnen worden, waarbij ook essentieel is dat de Brandweervrijwilliger op werkdagen beschikbaar is. Indien de Brandweervrijwilliger gehoor geeft aan een oproep, zal hij in de regel zijn reguliere werk verlaten (hetgeen in veel gevallen tot een gemis aan inkomsten aldaar leidt).

De zorg voor veiligheid is een fundamentele opdracht voor de overheid. Met de Wet Veiligheidsregio's is beoogd een efficiënte en kwalitatief hoogwaardige organisatie van o.a. de brandweerzorg onder één regionaal bestuurlijke regie te realiseren. Het bestuur van de Veiligheidsregio bestaat uit de burgemeesters van de gemeenten binnen de Veiligheidsregio. Er is sprake van een constructie van verlengd lokaal bestuur waarbij de taken en bevoegdheden die op basis van de Wet Veiligheidsregio's bij gemeenschappelijke regeling zijn overgedragen aan het bestuur van de Veiligheidsregio en behartigt als zodanig ook de belangen van de gemeenten op het terrein van de brandweerzorg, rampenbestrijding, crisisbeheersing en geneeskundige hulpverlening, zoals neergelegd in de Wet Veiligheidsregio's en draagt bij de behartiging van deze belangen zorg voor afstemming met de taken van de gemeenten in het kader van de bevolkingszorg, bedoeld in artikel 18 van de Wet Veiligheidsregio's. De Veiligheidsregio draagt zorg voorde wettelijke taken, zoals genoemd in artikel 10 van de Wet Veiligheidsregio's. Het College voor Arbeidszaken (CvA) van de Vereniging Nederlandse Gemeenten daarentegen maakt met de vakbonden afspraken over de arbeidsvoorwaarden voor het gemeentelijk personeel. Deze afspraken worden voor personeel van de Veiligheidsregio's vastgelegd in de CAR-UWO. De Brandweerkamer van het CvA maakt met de vakbonden aanvullende afspraken over de arbeidsvoorwaarden van brandweerpersoneel. Deze afspraken worden vastgelegd in aparte hoofdstukken in de CAR-UWO.

Voor de beroepsbrandweer is de CAR-UWO in principe van toepassing zoals deze voor iedere andere ambtenaar van toepassing zou zijn. Wat betreft de vrijwillige brandweer heeft slechts hoofdstuk 19 CAR-UWO betrekking op hun rechtspositie; de overige hoofdstukken worden buiten beschouwing gelaten. Een aantal bepalingen in hoofdstuk 19 CAR-UWO komen niet overeen met de rechten en waarborgen die in Nederland gelden voor werknemers. Het betreft hier wet- en regelgeving die de positie van de (regulier) werknemer beoogt te beschermen, zoals Titel 10 van Boek 7 BW, de Wet minimumloon en minimumvakantietoeslag en de Wazo. Ook in het Arbeidstijdenbesluit is een uitzondering/uitsluitingen opgenomen voor de Brandweervrijwilliger. Brandweervrijwilligers nemen dus ook op dat punt een afwijkende positie in, en worden in hoofdstuk 19 CAR-UWO van een aantal arbeidsvoorwaarden uitgezonderd waar de medewerker bij de beroepsbrandweer wel recht op heeft. Bijlage llb CAR-UWO geeft geen garantie op het geldende minimumloon overeenkomstig de WML. Verder is de Brandweervrijwilliger niet verzekerd voor de sociale werknemersverzekeringen (zie o.a. art. 6, lid 1, onderdeel b ZW).

De CAR-UWO heeft een regeling voor een ongevallenverzekering, die tot uitkering komt bij overlijden, tijdelijke en blijvende arbeidsongeschiktheid, als gevolg van een dienstongeval. Het afgesloten arrangement ter dekking van het risico op aansprakelijkheid voor immateriële schadevergoeding is daarmee expliciet beperkt tot letsel dat de Brandweervrijwilliger tijdens de uitoefening van zijn dienst oploopt. Dit is naar het oordeel van Eiser een duidelijke indicatie dat deze regeling niet zozeer is getroffen binnen de rechtspositionele regeling van werkgever-werknemer, doch dat dit veeleer blijk geeft van de omstandigheid dat de ongevallenverzekering vanuit de maatschappij (in casu door de gemeentes als vertegenwoordigers van hun burgers) is ingegeven. Het is vanuit dit maatschappelijk belang logisch om het risico op letselschade bij het optreden in het publieke belang op adequate wijze te regelen. In het kader van landelijke coördinatie en uniformiteit heeft dit zijn beslag gekregen via de VNG en is art. 19:25 CAR-UWO opgenomen dat het college een ongevallenverzekering afsluit voor de Brandweervrijwilliger. Dit maakt echter nog niet dat er dan sprake is van een rechtspositionele regeling zoals door u bedoeld in het zogenoemde smeerputarrest ( BNB 1984/2). Dit vloeit voort uit de maatschappelijke zorgplicht ten aanzien van deze burgers die in risicovolle situaties bereid zijn zich in te zetten voor dat collectieve belang. De publieke taak van de Veiligheidsregio prevaleert hier derhalve boven die van werkgever. Deze visie wordt overigens ook door de rechtbank in r.o. 10 bevestigd ten aanzien van de situatie van Eiser.

Ook Rechtbank Midden-Nederland heeft in haar uitspraak van 27 augustus 2020 (zie bijlage) in gelijke zin geoordeeld. In deze uitspraak heeft de werkgever (in casu eveneens een Veiligheidsregio) een bedrag als zijnde onverschuldigd betaalde loonheffing over een letselschadeuitkering van haar werknemer teruggevorderd. Werknemer heeft hiertegen beroep ingesteld bij de bestuursrechter. Rechtbank Midden-Nederland heeft dit beroep gegrond verklaard. In rechtsoverweging 8 oordeelt de Rechtbank Midden-Nederland het volgende: ‘In het controlerapport staat dat de kapitaal- en periodieke uitkeringen wegens arbeidsongeschiktheid zozeer samenhangen met de publiekrechtelijke dienstbetrekking van betrokkenen dat zij uit die dienstbetrekking zijn genoten. Deze enkele zin, zonder nadere motivering en/of onderbouwing, acht de rechtbank ontoereikend om de conclusie, dat sprake is van een belaste bezoldiging, te kunnen dragen. De uitleg van verweerder ter zitting acht de rechtbank ook ontoereikend. Dat verweerder de ongevallenverzekering op basis van de rechtspositieregeling Car/UWO heeft afgesloten en de arbeidsongeschiktheidsuitkeringen daaruit aan eiser zijn uitgekeerd, zegt namelijk niets over het beoogde doel en karakter van de aan eiser uitgekeerde arbeidsongeschiktheidsuitkering en het verband met de dienstbetrekking tussen eiser en verweerder.’ Oftewel; de Rechtbank knipt het verband tussen de verzekeringsplicht in de CAR-UWO enerzijds en het doel en het verband tussen uitkering en dienstverband anderzijds door. Dit betekent dat de uitkering van Eiser niet zozeer haar grond vindt in de dienstbetrekking dat zij als daaruit genoten moet worden beschouwd.

Het kernarrest inzake de fiscale duiding van vergoedingen betaald door een werkgever aan een werknemer voor immateriële schade en verlies aan arbeidskracht is hetsmeerkuil-arrest ( BNB 1984/2). De conclusie die uit dat arrest volgt is dat dergelijke vergoedingen niet tot het loon ex artikel 10 Wet op de Loonbelasting 1964 behoren, ‘behoudens ingeval van bijzondere omstandigheden, zoals bepaalde afspraken in de arbeidsovereenkomst’.

In BNB 2001/150 oordeelt Uw Raad dat het ‘bij die bijzondere omstandigheden gaat om afspraken in de arbeidsovereenkomst en rechtspositionele regelingen, waaraan de gelaedeerde een recht op vergoeding wegens verlies van arbeidskracht ontleent’. Vervolgens oordeelde de Hoge Raad dat ‘de enkele omstandigheid dat de uitoefening van de dienstbetrekking het risico in zich bergt van bepaalde schade, niet tot de gevolgtrekking (leidt) dat een vergoeding van die schade zozeer haar grond vindt in de dienstbetrekking dat zij als daaruit genoten moeten worden aangemerkt.’

Uit het smeerput arrest volgt dat ‘bepaalde afspraken in de arbeidsovereenkomst’ een voorbeeld is van dergelijke bijzondere omstandigheden; de Hoge Raad spreekt immers van ‘zoals…’. De omstandigheid dat een ongevallenverzekering in de arbeidsvoorwaarden is opgenomen is op zich dus geen ‘conditio sine qua non’. Dit past ook in de lijn van de hiervoor aangehaalde arresten, waaruit volgt dat de enkele omstandigheid dat de uitoefening van de dienstbetrekking het risico in zich bergt van bepaalde schade, niet tot de gevolgtrekking leidt dat een vergoeding van die schade zozeer haar grond vindt in de dienstbetrekking dat zij als daaruit genoten moeten worden aangemerkt.

In een reguliere werkgever-werknemer situatie komt de door Uw Raad geformuleerde leer er derhalve op neer dat als een werknemer rechten kan ontlenen aan zijn rechtspositionele positie, omdat de werkgever deze rechten in de arbeidsvoorwaarden heeft vastgelegd, de door hem genoten voordelen — ook indien sprake is van een vergoeding van immateriële schade en verlies aan arbeidskracht — in beginsel tot het loon behoren. In een reguliere werkgever-werknemer situatie is dat in de regel een te billijken uitkomst, omdat in die situatie een andere hoedanigheid tussen de werkgever en werknemer minder goed voorstelbaar is. Al is het voor Eiser onbegrijpelijk waarom een immateriële letselschade vergoeding geen loon vormt als een werkgever op voorhand niets regelt, terwijl een dergelijke vergoeding wel loon vormt ingeval een werkgever in het kader van goed werkgeverschap zaken op voorhand netjes wil regelen. Immers in beide gevallen blijft de oorzaak van de (mogelijke) aansprakelijkstelling van de werkgever een onrechtmatige daad jegens de werknemer.

De doorslaggevende verhouding tussen de Veiligheidsregio en Eiser ten aanzien van de door hem ontvangen letselschade-uitkering is primair ingegeven vanuit de relatie die tussen hen is ontstaan in het kader van het uitvoeren van een publieke taak en is derhalve niet zozeer aan de dienstbetrekking toe te rekenen dat deze als daaruit genoten moet worden beschouwd.

De uitkomst van de zienswijze van Eiser past ook in de lijn die Uw Raad heeft uitgezet in V-N 2019/11.6. Daar betrof het een vergoeding die aan een politiebeambte betaald moest worden omdat de korpschef niet tijdig besliste op een conflict ten aanzien van de herwaardering van de functie van de politieambtenaar. Uw Raad oordeelde daar dat de verschuldigde dwangsom niet strekte tot nakoming van een uit de dienstbetrekking voortvloeiende verplichting maar uitsluitend strekte tot naleving van de algemene verplichting van het bestuursorgaan om tijdig op de aanvraag te beslissen. Het bestaan van een dienstbetrekking was in dat geval aldus Uw Raad niet van belang. Naar het oordeel van Eiser is dat in zijn situatie ook het geval. Hij krijgt naar zijn mening de letselschadevergoeding niet van de Veiligheidsregio in zijn hoedanigheid van werkgever, doch als schadeloosstelling als gevolg van de naleving van de algemene verplichtingen die de Veiligheidsregio in het kader van de uitoefening van het publieke belang heeft.

De inspecteur besteedt aandacht aan BNB 2015/110, waarin de vraag centraal stond of een door een politieagent aan de politie gecedeerde vordering op de dader tegen de nominale waarde al dan niet naar maatschappelijke opvattingen als beloningsvoordeel kon worden ervaren. Belanghebbende is nu juist van mening dat in zijn geval de door hem ontvangen vergoeding niet door die loonpoort komt, omdat de Veiligheidsregio hem deze vergoeding niet met de ‘werkgeverspet’ op heeft betaald maar ter vergoeding van schade die hij opliep bij het dienen van de publieke taak. Wat volgens Eiser wel uit dat arrest kan worden afgeleid is, dat Uw Raad heeft willen benadrukken dat dergelijke voordelen die toekomen aan publieke ambtsdragers in het kader van de uitoefening van de publieke taak, maatschappelijk bezien niet tot het loon behoren indien deze voordelen betrekking hebben op regelingen van de werkgever die primair tot doel hebben het ongestoord en onbezorgd laten uitoefenen van de werkzaamheden.

Eiser heeft in zijn gedingstukken aan het Hof nadrukkelijk aangegeven dat indien de inspecteur met de vergelijking heeft willen stellen dat de loonpoort van artikel 10 Wet op de loonbelasting 1964 ten aanzien van de door Eiser ontvangen letselschadevergoeding wel is gepasseerd, hij dit nadrukkelijk bestrijdt. Dat Uw Raad in zijn arrest uit 2015 oordeelde dat het cederen van de vordering aan de politie tegen de nominale waarde zonder verrekening achteraf, initieel wel door de loonpoort van artikel 10 Wet op de loonbelasting 1964 komt, kan Eiser namelijk nog wel volgen. De politie bood de betreffende werknemer immers een ruimer arrangement dan het compenseren van de geleden schade. De politie deed dit in haar hoedanigheid van het goed werkgeverschap. Vanuit de gedachte van het ongestoord kunnen uitoefenen van de publieke taak is het dan weer logisch dat Uw Raad vervolgens beoordeeld dat naar algemene maatschappelijke opvattingen bezien een dergelijk voordeel alsnog niet tot het loon behoort. In de situatie van Eiser is echter sprake van een situatie dat hem een bedrag is betaald ter compensatie van de geleden schade (immateriële schade) opgelopen bij het uitoefenen van een functie in het maatschappelijk belang.

In BNB 2015/110 maakt Uw Raad overigens ook een vergelijking met vergoedingen als bedoeld in artikel 11, lid 1, onderdeel k Wet op de loonbelasting 1964. Naast de omstandigheid dat in die zaak het overnemen van de vordering door de politie naar maatschappelijke opvattingen niet als beloningsvoordeel werd ervaren, heeft Uw Raad met deze verwijzing naar het oordeel van belanghebbende proberen aan te geven dat ‘vergoedingen van dien aard’ op een lijn zijn te zetten met schadevergoedingen voor persoonlijke zaken waarvoor een vrijstelling in artikel 11 Wet op de loonbelasting 1964 is opgenomen. Daarmee heeft Uw Raad naar het oordeel van belanghebbende tot uitdrukking proberen te brengen dat er grenzen aan het loonbegrip zitten en dat niet alles dat een werknemer ontvangt omdat de dienstbetrekking hem daartoe in staat stelt, sowieso tot het loon behoort.

De rechtbank heeft in zijn situatie derhalve naar het oordeel van belanghebbende een juiste uitleg van de wet gegeven. De rechtbank oordeelt in r.o. 10 dat ‘de vergoeding in beginsel tot het loon behoort maar dat sprake is van een uitzonderlijke situatie als bedoeld bij onderdeel 7 onder b, zodat de vergoeding niet tot het loon behoort.’ Deze passage moet naar het oordeel van belanghebbende zo worden gelezen dat de door hem ontvangen vergoeding de loonpoort van artikel 10 Wet op de loonbelasting 1964 niet passeert en er derhalve geen sprake is van loon. Dit blijkt des te meer uit de rest van r.o. 10. De rechtbank oordeelt expliciet dat met het voldoen aan art. 19:25 CAR-UWO de Veiligheidsregio niet haar ‘werkgeverspet’ draagt, maar dat zij het publieke belang behartigt.

Al met al is belanghebbende van oordeel dat het door hem ontvangen bedrag ten onrechte tot het loon is gerekend, omdat de Veiligheidsregio deze letselschadevergoeding niet aan hem heeft uitgekeerd in de hoedanigheid van werkgever maar veeleer in de uitvoering van de publiekrechtelijke taak. De ingehouden en afgedragen loonbelasting is dan ook onterecht naar zijn oordeel.

Het Hof daarentegen volstaat kort gezegd met de constatering dat er sprake is van een dienstbetrekking en dat een en ander is opgenomen in een rechtspositionele regeling, dus dat als gevolg van toepassing van het smeerputarrest sprake is van loon. Met dit oordeel geeft het Hof een onjuiste uitleg van het smeerputarrest, althans is de motivering van haar oordeel niet voldoende om die conclusie te kunnen dragen.

Eiser heeft in feitelijke instantie gesteld dat de Veiligheidsregio [R] de letselschade ook had moeten vergoeden als in de CAR-UWO geen regeling was opgenomen. Dit betekent dat er geen dan wel onvoldoende causaal verband is tussen de uitkering ter zake van letsel en de regeling in de CAR-UWO. Weliswaar beschrijft de CAR-UWO een procedure voor het aanvragen van een letselschade uitkering, maar dat betekent zonder nadere motivering niet, dat als de CAR-UWO niet had bestaan, toch dezelfde uitkering zou zijn gedaan op basis van hetzelfde recht van de brandweerman.

's‑Hofs conclusie dat dit zich in het onderhavige geval niet voordoet en van gelijke gevallen geen sprake is, is onjuist en zonder nadere redengeving en onderbouwing onbegrijpelijk en dient derhalve tot cassatie van de aangevochten uitspraak te leiden.

De letselschade betaling aan Eiser is vergelijkbaar met uitkeringen en verstrekkingen tot vergoeding van door een werknemer in verband met zijn dienstbetrekking geleden immateriële schade aan of verlies van persoonlijke zaken. In dit verband verwijzen wij naar rechtsoverweging 2.4 van het arrest van Uw Raad van 30 januari 2015, ECLI:NL:HR:2015:141, BNB 2015/195 m.nt. A.L. Mertens:

In dit arrest heeft Uw Raad een parallel getrokken tussen de schade aan persoonlijke zaken en het oplopen van schade, van welke aard dan ook, bij het uitoefenen van de dienstbetrekking.

Verwijzend naar de noot bij dit arrest dient derhalve onder schade aan persoonlijke zaken ook schade aan de eigen persoon te worden begrepen:

De letselschade uitkering is daarmee vrijgesteld loon.