Inleiding

De redelijkheid en billijkheid beschermt de sociaal en economisch zwakkeren. Maar tegen wie? Tegen sterkere partijen!1 De redelijkheid en billijkheid stelt hogere eisen aan een partij die sterker is dan haar wederpartij. Het is daarom van belang om vast te stellen welke partij het sterkste is.

De maatschappelijke positie of professionaliteit, deskundigheid, mogelijkheden tot belangenbehartiging en financiële positie van één van de partijen bij een rechtsbetrekking beïnvloeden de werking van de redelijkheid en billijkheid. Het verschil in maatschappelijke positie of professionaliteit (§ 7.2.1), deskundigheid (§ 7.2.2), de mogelijkheden tot belangenbehartiging (§ 7.2.3) en financiële positie (§ 7.2.4) tussen beide partijen beïnvloedt deze werking echter ook. Ik vestig de aandacht op het woord ‘ook’. Uit de §§ 4.2, 4.4, 4.7 en 4.8 blijkt immers dat de kenmerken van één van de partijen de werking van de redelijkheid en billijkheid wel degelijk zelfstandig beïnvloeden.

Ik heb de invloed van de kenmerken van de partijen bij de rechtsbetrekking uitgebreid besproken in hoofdstuk 4. De rol van het verschil in deze kenmerken is hier ook aan de orde gekomen. De omvang van de hierop volgende subparagrafen is om deze reden beperkt. De paragrafen bestaan vooral uit voorbeelden waarin de factor een rol speelt. Deze voorbeelden zijn nodig om de hypotheses bij de subvragen te testen.2