GiEA Curaçao, 17-11-2017, nr. 810.00001/17

Het primair ten laste gelegde houdt als gezegd in dat de verdachte over de jaren 2006 tot en met 2014 opzettelijk onjuiste aangiften van de inkomstenbelasting heeft gedaan. Het subsidiair ten laste gelegde houdt in dat de verdachte die belastingaangiften valselijk heeft opgemaakt of vervalst dan wel valselijk heeft laten opmaken of heeft laten vervalsen. Voor beide varianten geldt dat het gerecht twee vragen zal moeten beantwoorden, namelijk of kan worden vastgesteld dat de desbetreffende aangiften van de inkomstenbelasting onjuist zijn ingediend en, indien dat zo is, of het opzet van de verdachte daarop al dan niet in voorwaardelijke zin was gericht.

6.2

Voor de beantwoording van de eerste vraag is bepalend of de voor de verdachte getroffen pensioenconstructie nog als toelaatbaar kan worden beschouwd sinds de wijziging van de Landsverordening op de Loonbelasting 1976 (hierna: LLB) in 2001 en de vervolgens ter uitvoering daarvan afgegeven Beschikking Pensioenen in 2002.28.Meer specifiek gaat het erom of de stichting die verdachtes pensioenaanspraken beheert, kan worden gekwalificeerd als een pensioenlichaam in de zin van de wet.

Het standpunt van het openbaar ministerie is dat dit niet het geval is en dat daarom de omkeerregel van artikel 6 LLB niet meer van toepassing is en ten onrechte geen belasting is betaald over de ontvangen pensioenpremies.

Het standpunt van de verdediging is dat de stichting wel degelijk als een pensioenlichaam in de zin van de wet kan worden gekwalificeerd.

6.2.1

Het daarover gevoerde debat spitst zich met name toe op de vraag of de pensioenregeling van de verdachte kan worden gekwalificeerd als een pensioenregeling als bedoeld in artikel 6A, eerste lid, van de LLB en, als dat zo is, of dan de Beschikking Pensioenen onverbindend moet worden verklaard voor zover daarin een inperking besloten ligt van de positie van rechtspersonen om te kunnen optreden als pensioenverzekeraar. De verdediging heeft aangevoerd dat die vraag bevestigend moet worden beantwoord en heeft daartoe verwezen naar de vijf ingebrachte opinies van fiscalisten, die (op dit punt) tot eensluidende conclusies zijn gekomen. Het openbaar ministerie is van oordeel dat het tegendeel volgt uit de wettekst en de wetsgeschiedenis.

6.2.2

Het gerecht acht de volgende feiten en omstandigheden van belang.

(i).

Bij brief van 27 augustus 1990 heeft de toenmalige president van de Centrale Bank (destijds de Bank van de Nederlandse Antillen) aan de verdachte laten weten dat zolang de verdachte in dienst van de Centrale Bank is, aan hem een aantal nader omschreven pensioenrechten wordt toegekend en dat die pensioenrechten bij de verzekeraar Fatum worden ondergebracht. De verdachte heeft een kopie van deze brief, ter bevestiging van de aanvaarding van de toegekende rechten, ondertekend geretourneerd.29.

(ii).

De directie van de Centrale Bank is vervolgens akkoord gegaan met het verzoek van de verdachte om met ingang van 1 september 1990 uit het Algemeen Pensioenfonds te treden.30.

(iii).

Bij brief van 28 september 1994 heeft [fiscaal adviseur], namens KPMG Meijburg & Co, aan de Inspecteur der Belastingen, mr. D.E. Evertsz, het volgende geschreven:

“Hoogedelgestrenge heer,

Met referte aan onze besprekingen inzake de heer E. Tromp vraag ik uw aandacht voor het volgende.

De heer Tromp is thans president-directeur van de Centrale Bank.

Wij bespraken de voor de heer Tromp geldende pensioenregeling. Ik deelde u mede dat de heer Tromp een pensioenregeling heeft welke haar oorsprong vindt in de pensioenregeling welke voor de ambtenaren bij de A.P.N.A. is verzekerd, geldt.

Ofschoon de werknemers van de Centrale Bank geen status van ambtenaar hebben, is indertijd besloten om de pensioenrechten bij het A.P.N.A. onder te brengen. Het regelement van de A.P.N.A. voorziet echter in een plafond voor de op te bouwen pensioenrechten. Dit plafond is thans gesteld op een salaris van ± ƒ 7.600,-- p.m.

Dit heeft als gevolg dat het plafond voornoemd ook geldt ten aanzien van de werknemers van de Centrale Bank.

De leden van de directie van de Centrale Bank genieten een salaris welke hoger ligt dan het plafond voornoemd. Dit heeft als gevolg dat zij nimmer een vol pensioen (i.e. 70% van het salaris) bij het A.P.N.A. kunnen opbouwen.

Om dit euvel te voorkomen is indertijd door de Raad van Commissarissen van de Centrale Bank het besluit genomen om de directieleden een aanvullende pensioenverzekering te geven.

Teneinde zoveel mogelijk aan te sluiten bij het karakter van een pensioenregeling, is gekozen om een stichting op te richten, i.c. Stichting Pensioenfonds E. Tromp, welke een aanvullende pensioenregeling heeft afgesloten bij ING Fatum.

Het bestuur van de Stichting bestaat uit de heer Tromp en voor de meerderheid uit onafhankelijke deskundigen.

De Stichting brengt de aan ING Fatum verschuldigde premie in rekening aan de Centrale Bank en de heer Tromp, in dezelfde verhouding als de A.P.N.A. Dientengevolge wordt in de Stichting geen vermogen gevormd.

Tijdens onze bespreking heeft u mij ook medegedeeld bezwaren te koesteren tegen de inhoud van de afgesloten polis. Ik heb u toen medegedeeld dat indertijd zoveel mogelijk aansluiting gezocht werd bij de toen geldende fiscale richtlijnen.

Intussen heb ik zowel ING Fatum als de Stichting geadviseerd om de polis te vervangen door de model-pensioenpolis welke uw Inspectie voor ING Fatum heeft geaccordeerd.

Gaarne verzoek ik u te bevestigen dat in het licht van het vorenstaande, de pensioenregeling niet op bezwaren uwerzijds stuit.

Gaarne van u vernemend, teken ik,

Hoogachtend,

[fiscaal adviseur].”

Deze brief is vervolgens op 30 september 1994 voor gezien en akkoord getekend door voornoemde Inspecteur der Belastingen.31.

(iv).

De Stichting Pensioenfonds E.D. Tromp (hierna: de Stichting) is op 27 augustus 1990 in het leven geroepen en daarbij werd onder meer het volgende in de statuten vastgesteld:

“(…)

Artikel 2

De stichting is gevestigd op Curaçao. (…)

Artikel 3

1. De stichting heeft ten doel:

overeenkomstig de bepalingen van deze statuten en eventuele pensioenreglementen van de stichting aan de comparant, hierna ook te noemen de “deelnemer”, financieel-economisch directeur van de Bank van de Nederlandse Antillen, (…) alsmede zijn nagelaten betrekkingen aanspraken toe te kennen op uitkeringen bij ouderdom, overlijden en invaliditeit. Een en ander in overeenstemming met de in de maatschappij heersende opvattingen inzake pensioenen en de geldende fiskale bepalingen.

2. De stichting zal haar doel nastreven door de uitvoering van de in lid 1 bedoelde pensioentoezeggingen in eigen beheer te houden voor zover de (…) geldmiddelen zulks toelaten en die uitvoering voor het overige aan een of meer solide (levens)verzekeringsmaatschappijen toe te vertrouwen en door alle haar ten dienste staande wettige middelen. (…)

Artikel 10

1. Het bestuur draagt zorg voor de uitvoering van de statuten en eventuele pensioenreglementen en is bevoegd tot alle daden van beheer en beschikking binnen het kader van de doelstelling van de stichting.

2. Gelden die niet terstond benodigd zijn worden:

a. hetzij geplaatst bij een bankinstelling, in het bezit van de verklaring bedoeld in artikel 4, lid 1 van de Landsverordening Toezicht en Bank- en Kredietwezen (Publicatieblad 1972, nummer 138), op een rekening ten name van de stichting.

b. hetzij belegd in courante obligaties;

c. hetzij belegd in geldleningen, verzekerd door eerste hypotheek op onroerend goed, waarvan de waarde tenminste de geldlening voldoende dekt;

d. hetzij belegd in onroerende goederen welke gezien de aanschaffingswaarde en gerechtvaardigde opbrengstverwachtingen rendabel exploiteerbaar zijn;

e. hetzij belegd op een andere solide wijze. (…)

Artikel 16

1. Het bestuur kan de door de stichting krachtens de statuten en eventuele pensioenreglementen aanvaarde pensioenverplichtingen vrijwillig geheel of ten dele overdragen of herverzekeren bij een of meer levensverzekeringsmaatschappijen welke in het bezit zijn van de verklaring, bedoeld in artikel 4, lid 1 van de Landsverordening Toezicht Bank- en Kredietwezen (Publicatieblad 1972, nummer 138).

2. Indien en voorzover de stichting de pensioenverplichtingen heeft herverzekerd, zal het slechts aansprakelijk zijn voor zover de betreffende levensverzekeringsmaatschappij(en) aan haar verplichtingen voldoet(n).

(…)

Artikel 19

In bijzondere gevallen, waarin deze statuten of de pensioenreglementen niet voorzien, beslist het bestuur.

Tenslotte verklaarde comparant: (...) dat voor de eerste maal tot bestuurders van de stichting worden benoemd:

de comparant voornoemd tot voorzitter;

de heer (…) [fiscaal adviseur], fiskaal-jurist, (…) tot penningmeester; en

de heer (…) [persoon 1], vennootschapsdirecteur, (…) tot secretaris. (…)”32.

(v).

De statuten van de Stichting zijn op 13 augustus 1997 gewijzigd.33.De reden was gelegen in de naamswijziging van de Stichting. De officiële benaming van de Stichting werd Stichting E.T. Pensioenen.34.De in artikel 3 omschreven doelstelling luidde nog steeds hetzelfde. Het bestuur was wel gewijzigd; de heer [persoon 2] heeft de heer [persoon 1] vervangen.35.

(vi).

De verdachte heeft met de in Curaçao gevestigde verzekeringsmaatschappij Fatum twee polissen afgesloten. Fatum was destijds onderdeel van de Nationale Nederlanden Levensverzekeringsmaatschappij N.V. en opereerde daarmee onder de vlag van de Internationale Nederlanden Groep (ING). Een van de polissen van de verdachte betrof een kapitaalverzekering bij de Nationale Nederlanden met als ingangsdatum 1 oktober 1990.36.

(vii).

De verdachte kreeg op enig moment het gevoel dat zijn privacy bij Fatum op Curaçao niet voldoende was gewaarborgd. Er werden salariswijzigingen publiekelijk gemaakt. Het voorstel van de toenmalige directeur van Fatum was om de pensioenpolis bij de Nederlandse tak van Fatum onder te brengen.37.Dat is ook gebeurd. Op 1 januari 1996 is de bij Fatum afgesloten polis beëindigd en is het pensioen (rechtstreeks) ondergebracht bij de Nationale Nederlanden in Nederland.38.

(viii).

De relatie met Nationale Nederlanden bleek op den duur ook moeizaam te verlopen. De verdachte ondervond naar eigen zeggen problemen vanwege het telkens niet tijdig aanpassen van de pensioengrondslag na salarisaanpassingen.39.De verdachte heeft uiteindelijk op 16 december 2005 het voornemen tot afkoop van de polis van Nationale Nederlanden kenbaar gemaakt.40.Vanaf 5 januari 2006 werden de gelden niet meer rechtstreeks overgemaakt naar de rekening van de Nationale Nederlanden, maar naar een rekening van de Stichting.41.Op 2 april 2007 is door het bestuur van de Stichting besloten om de pensioenaanspraken van de verdachte onder te brengen bij de Bank of America.42.

Op 31 mei 2007 heeft ad interim president van de Centrale Bank, [naam a.i. president], per brief aan de verdachte laten weten dat de Centrale Bank geen bezwaar heeft dat de bij de Nationale Nederlanden verzekerde pensioensaansprakelijkheid wordt ondergebracht bij de Bank of America.43.In november 2007 is de polis bij Nationale Nederlanden afgekocht en de waarde daarvan is op 28 november 2007 overgemaakt naar de Bank of America.44.

(ix).

Algemeen bekend is dat de Bank of America een commerciële bank is en geen verzekeringsmaatschappij. Wel heeft de Bank of America een afdeling investeringen (tot 2008 ‘Bank of America Investment Services’ geheten en daarna ‘Merrily Lynch’). Die afdeling werkt samen met verzekeringsmaatschappijen in de Verenigde Staten en biedt aan klanten, zoals de verdachte, producten en diensten van die maatschappijen aan. De afdeling heeft voor de verdachte gezocht naar annuïteiten en levensverzekeringen ten behoeve van zijn pensioenbehoefte en -doelen. In overleg met de verdachte zijn vervolgens ook diverse annuïteiten en levensverzekeringen aangeschaft.45.

6.2.3

Het gerecht zal aan de hand van deze feiten en omstandigheden bezien of de pensioenregeling van de verdachte ten tijde van het ten laste gelegde kan worden aangemerkt als een pensioenregeling in de zin van artikel 6A, eerste lid, LLB.

Artikel 6A, eerste lid, LLB luidde ten tijde van het ten laste gelegde als volgt:

“Onder pensioenregeling wordt verstaan een regeling die uitsluitend:

a. ten doel heeft de verzorging van werknemers en gewezen werknemers bij invaliditeit of ouderdom en de verzorging van hun echtgenoten en gewezen echtgenoten en van hun kinderen en pleegkinderen die de leeftijd van 27 jaar nog niet hebben bereikt en niet gehuwd zijn of gehuwd zijn geweest; en

b. een pensioen inhoudt dat niet uitgaat boven hetgeen naar maatschappelijke opvattingen, mede in verband met diensttijd en genoten beloningen redelijk moet worden geacht en waarvan het lichaam dat als verzekeraar van een pensioen optreedt de pensioenverplichting voor de heffing van de winstbelasting rekent tot het binnenlandse ondernemingsvermogen.”

In het tweede lid van artikel 6A LLB zijn twee delegatiebepalingen opgenomen. Aan de Minister van Financiën is allereerst de bevoegdheid gegeven tot het geven van nadere regels ten aanzien van het hiervoor geciteerde onderdeel b. Daarnaast is hem de bevoegdheid gegeven om (groepen van) regelingen die afwijken van het eerste lid, als pensioenregeling in de zin van dit artikel aan te wijzen.

6.2.4

Met betrekking tot de pensioenregeling van de verdachte staat niet ter discussie dat is voldaan aan de eerste voorwaarde die in artikel 6A, eerste lid, LLB wordt gesteld: de pensioenregeling is een pensioenregeling die de verzorging van een werknemer bij ouderdom ten doel heeft (onderdeel a). De tweede voorwaarde staat evenmin ter discussie: de pensioenregeling moet naar maatschappelijke opvattingen als redelijk worden beschouwd (eerste deel van onderdeel b). De discussie gaat over de derde voorwaarde, die inhoudt dat het lichaam dat als verzekeraar van een pensioen optreedt, de pensioenverplichting voor de heffing van de winstbelasting moet rekenen tot het binnenlandse ondernemingsvermogen (tweede deel van onderdeel b). Dat is ook een omstandigheid die in de fiscale opinies wordt verondersteld en volgens het openbaar ministerie is die veronderstelling onjuist.

6.2.5

Het gerecht is voor de betekenis van deze voorwaarde te rade gegaan bij de memorie van toelichting bij de wetswijziging die heeft geleid tot de invoering van artikel 6A LLB. Daarin wordt de invoering van artikel 6A, in samenhang met het eveneens ingevoerde artikel 6B (waarin wordt geregeld onder welke omstandigheden de waarde van het pensioen in de heffing wordt betrokken), als volgt toegelicht:

“In de loop der jaren is het steeds meer als een gemis gevoeld dat de verschillende belastingverordeningen vrijwel geen kader geven voor de pensioenregeling. Reeds enige tijd geleden heeft overleg plaats gevonden met de verschillende maatschappelijke partners, waaronder de bij Landsbesluit van 28 juni 1996 ingestelde Commissie Pensioenen, over de invulling van een maatschappelijk aanvaardbare pensioenregeling. Met de toevoeging van artikel 6A wordt de bevoegdheid gegeven om nadere regels te stellen die invulling geven aan die pensioenregeling, waartoe het eerder genoemde overleg een belangrijke basis zal vormen. In artikel 6B worden een aantal gebeurtenissen genoemd, op grond waarvan de waarde van het pensioen in de heffing wordt betrokken. Het gaat hierbij om situaties waar de pensioenregeling ophoudt als zodanig te functioneren (afkoop, vervreemding en dergelijke) of de greep van de Nederlands-Antilliaanse belastingdienst op de heffing onmogelijk wordt. Zou namelijk het pensioenrecht kunnen worden overgebracht naar een buiten de Nederlandse Antillen gelegen deel van het ondernemingsvermogen van de verzekeraar, dan is het daarmee vrijwel onmogelijk geworden om latere uitkeringen nog hier te belasten. Een overheveling van de ene pensioenverzekeraar naar de andere blijft op grond van het tweede lid onbelast, mits de nieuwe verzekeraar binnen de Nederlandse Antillen is gevestigd.

De Minister van Financiën kan bepalen dat overdracht naar een buiten de Nederlandse Antillen gevestigde verzekeraar, mits deze is gevestigd binnen het Koninkrijk of in een verdragsland, ook belastingvrij kan geschieden. Daartoe kan hij voorwaarden stellen. Deze zullen er met name op gericht zijn dat de heffingsmogelijkheid toe zal komen aan dat andere land, zodat de claim niet verwatert. Een dergelijke overdracht zal overigens aIleen worden ingewilligd in het kader van een verandering van werkgever teneinde een pensioenbreuk te beperken.”46.

Het gerecht maakt hieruit op dat het de bedoeling van de wetgever is geweest om in beginsel slechts pensioenregelingen toe te staan die zijn ondergebracht bij een verzekeraar in de voormalige Nederlandse Antillen en sinds de staatskundige hervorming van de Nederlandse Antillen dus in een van de landen of op een van de eilanden die voorheen samen de Nederlandse Antillen vormden.

6.2.6

De kernvraag is daarom naar het oordeel van het gerecht of de Stichting ten tijde van het ten laste gelegde ten aanzien van de pensioensregeling van de verdachte als de verzekeraar had te gelden. Het gerecht merkt in dat verband nadrukkelijk op dat het begrip pensioenlichaam niet per definitie kan worden gelijkgesteld aan het begrip verzekeraar.

Het gerecht stelt vast dat uit de statuten van de Stichting kan worden afgeleid dat de Stichting zelf geen verzekeringsmaatschappij is. Het gerecht stelt vast dat de Stichting wel een pensioenlichaam is dat verantwoordelijk is voor het beheer van de uitvoering van de pensioentoezeggingen. Het gerecht stelt tevens vast dat de Stichting die uitvoering – conform artikel 3, tweede lid van de Statuten – tot en met 5 januari 2006 heeft toevertrouwd aan een solide levensverzekeringsmaatschappij (eerst aan Fatum, daarna Nationale Nederlanden). Op 5 januari 2006 heeft de Stichting het beheer strakker naar zich toegetrokken. Beslist werd om de pensioengelden met ingang van dat moment, kennelijk vooruitlopend op de voorgenomen overstap naar de Bank of America, niet meer rechtstreeks te laten overmaken naar de bankrekening van de Nationale Nederlanden, maar naar een bankrekening van de Stichting. De polis bij Nationale Nederlanden is uiteindelijk in november 2007 afgekocht en sindsdien is het beheer van de pensioengelden volledig in eigen beheer genomen. De gedachte daarbij zal zijn geweest dat de Statuten dat strikt genomen mogelijk maken (artikel 3, tweede lid, spreekt ook over uitvoering van de pensioentoezeggingen in eigen beheer en artikel 10 maakt beleggingen mogelijk van gelden die niet terstond benodigd zijn), maar dat maakt nog niet dat de Stichting aan een verzekeraar gelijkgesteld kan worden. Het gerecht stelt gelet daarop vast dat de Stichting weliswaar het pensioenlichaam is, maar niet de verzekeraar.

De Bank of America, waar de pensioengelden later zijn ondergebracht, is een commerciële bank en dus eveneens geen verzekeraar. Dat wordt niet anders door het feit dat deze bank een afdeling investeringen heeft die door samenwerking met verzekeringsmaatschappijen verzekeringsproducten kan aanbieden. Daar komt bij dat zelfs al zou de bank wel als verzekeraar kunnen worden aangemerkt, het in elk geval geen verzekeraar is in een van de landen die voorheen de Nederlandse Antillen vormden.

6.2.7

Dit een en ander betekent dat in de visie van het gerecht aan een van de wettelijke voorwaarden niet is voldaan. Het gerecht oordeelt dan ook dat geen sprake is van een pensioenregeling als bedoeld in artikel 6A, eerste lid, LLB.

In dat oordeel ligt besloten dat het verweer van de verdediging niet kan slagen. Dat oordeel brengt immers met zich dat de positie van rechtspersonen om te kunnen optreden als pensioenverzekeraar al in de wet is ingeperkt en niet in de ter uitvoering van die wet afgegeven Beschikking Pensioenen, zoals de verdediging had aangevoerd.

6.2.8

De verdediging heeft bij wijze van een subsidiair standpunt aangevoerd dat de Stichting ook als ondernemingspensioenfonds is te kwalificeren, zodat de aangiften evenmin als onjuist kunnen worden beschouwd. Daarvoor wordt verwezen naar het vonnis van het Gemeenschappelijk Hof van Justitie (hierna: Hof) van 30 november 2004 in een civielrechtelijke zaak van het Algemeen Pensioenfonds van de Nederlandse Antillen (hierna: Algemeen Pensioenfonds) tegen de verdachte en de Centrale Bank.

Het gerecht overweegt daaromtrent het volgende. Het Hof heeft in het desbetreffende vonnis geoordeeld dat de voor de verdachte getroffen pensioenvoorziening geheel en al bij een pensioeninstantie in de zin van artikel 77 van de Pensioenlandsverordening overheidsdienaren is ondergebracht.47.Daarmee heeft het Hof echter niet aangegeven dat er sprake zou zijn van een ondernemingspensioenfonds, zoals door de verdediging is gesteld.

Immers, in artikel 77 van voornoemde pensioenlandsverordening worden ook andere pensioeninstanties genoemd die van toepassing kunnen zijn, waaronder “een onderneming die het levensverzekeringsbedrijf uitoefent en in het bezit is van de vergunning bedoeld in de Landsverordening Toezicht Verzekeringsbedrijf” en “een instantie die door de Minister van Financiën, de Bank van de Nederlandse Antillen gehoord, is gelijkgesteld met een pensioeninstantie als bedoeld in een van de onderdelen a, b of c van dit artikel”.48.

Het gerecht stelt vast dat de stichting niet valt onder de definitie van ondernemingspensioenfonds zoals gegeven in artikel 1 Landsverordening ondernemingspensioenfondsen.49.Onder ondernemingspensioenfonds dient immers te worden verstaan: “een aan een onderneming verbonden fonds, waarin ten bate van personen, die aan die onderneming verbonden zijn, gelden worden bijeengebracht, strekkende tot verzekering van pensioen”. Naar het oordeel van het gerecht heeft de stichting geen band met de Centrale Bank. Dat Fatum stelt dat de Stichting zelf een pensioenverzekeraar is, komt geheel voor haar rekening en vindt geen steun in de reeds besproken fiscale wet- en regelgeving. Ook heeft het Hof niet ondubbelzinnig beslist dat de Stichting een pensioeninstantie is. De stichting was geen partij in deze civielrechtelijke procedure en wordt ook niet genoemd in de overwegingen over de pensioenvoorziening. Het gerecht acht aannemelijk dat in deze civielrechtelijke procedure met pensioenvoorziening een product dat namens de verdachte is ondergebracht bij een verzekeraar, in casu Fatum en/of Nationale Nederlanden, wordt bedoeld. Wat daar ook van zij, het gerecht dient in de onderhavige strafprocedure een zelfstandig oordeel te geven over de fiscale status van de stichting en dat luidt dat de stichting niet kwalificeert als een ondernemingspensioenfonds. Daarmee wordt ook dit verweer verworpen.

6.2.9

De verdediging heeft tot slot aangevoerd dat, ook als zou worden vastgesteld dat in de pensioenconstructie van de verdachte wettelijk niet is voorzien, zoals het gerecht zojuist heeft gedaan, niet kan worden bewezen dat sprake is van onjuiste aangiften, omdat de ruling niet is ingetrokken. Dat verweer steunt evenwel in belangrijke mate op de veronderstelling dat de ruling alleen in strijd is met de Beschikking Pensioenen en niet met de daaraan ten grondslag liggende wet (de LLB) en die veronderstelling is naar het oordeel van het gerecht onjuist. In zoverre moet het verweer worden verworpen. Voor zover het verweer inhoudt dat de verdachte erop mocht vertrouwen dat de ruling zou worden gerespecteerd, zal het hierna worden besproken in het kader van de vraag of de verdachte al dan niet opzettelijk heeft gehandeld.

6.2.10

Gelet op het voorgaande staat voor het gerecht vast dat de verdachte onjuiste aangiften van de inkomstenbelasting heeft gedaan.

6.3

Voor een bewezenverklaring van zowel het primair als het subsidiair ten laste gelegde feit dient echter ook in rechte komen vast te staan dat de verdachte daarop opzet heeft gehad.

Opzet kent twee varianten: onvoorwaardelijk en voorwaardelijk opzet. Van onvoorwaardelijk opzet is sprake indien de verdachte willens en wetens de wet heeft overtreden.

Daarvoor zou in dit geval moeten worden vastgesteld dat de verdachte willens en wetens een of meer onjuiste aangiften heeft gedaan.

Van voorwaardelijk opzet op een bepaald gevolg, in dit geval het doen van die onjuiste aangifte(n), kan worden gesproken indien de verdachte zich willens en wetens heeft blootgesteld aan de aanmerkelijke kans dat dat gevolg zal intreden. De beantwoording van de vraag of een gedraging deze aanmerkelijke kans in het leven roept, is afhankelijk van de omstandigheden van het geval, waarbij betekenis toekomt aan de aard van de gedraging en de omstandigheden waaronder deze is verricht. Het zal moeten gaan om een kans die naar algemene ervaringsregels aanmerkelijk is te achten. Voor de vaststelling dat de verdachte zich willens en wetens heeft blootgesteld aan zulk een kans is niet alleen vereist dat de verdachte wetenschap heeft van de aanmerkelijk kans dat het gevolg zal intreden, maar ook dat hij die kans ten tijde van de gedraging bewust heeft aanvaard (dat hij die kans met andere woorden op de koop heeft toegenomen). Uit de enkele omstandigheid dat die wetenschap bij de verdachte aanwezig is of bij hem moet worden verondersteld, kan niet zonder meer volgen dat hij de kans op het gevolg ook bewust heeft aanvaard. Subjectieve omstandigheden, zoals de mate van zorgvuldig en voorzichtig handelen en de bewustheid van de risico’s daarvan, kunnen daarbij van belang zijn.

6.3.2

Het gerecht zal eerst deze subjectieve omstandigheden bespreken. Daarbij zal een weging en waardering worden gemaakt van de omstandigheden die zien op verdachtes wil en wetenschap, in die zin dat de aanwijzingen die voor of tegen de verdachte pleiten zullen worden onderzocht.

 Indienen van de aangiften

Alle ten laste gelegde aangiften zijn gedaan door accountantsbureau KPMG. De verdachte heeft verklaard dat hij zelf geen onderzoek heeft gedaan naar de juistheid van de aangiften en volledig heeft vertrouwd op zijn fiscaal adviseur, in eerste instantie in de persoon van mr. [fiscaal adviseur].50.De Hoge Raad heeft met betrekking tot deze omstandigheid overwogen dat indien een belastingplichtige zich laat bijstaan door een adviseur die hij voor voldoende deskundig mocht houden en aan wiens zorgvuldige taakvervulling hij niet hoefde te twijfelen, er geen aanleiding is tot het stellen van de algemene eis dat de belastingplichtige zich ter voorkoming van fouten ook zelf in de inhoudelijke aspecten van op hem toepasselijke belastingregelingen verdiept.51.Uit de processtukken blijkt dat [fiscaal adviseur] niet alleen de fiscaal adviseur van de verdachte was, maar ook bestuurslid van de Stichting en voorzitter van de Raad van Commissarissen van de Centrale Bank.52.Hij was van meet af aan betrokken bij de pensioenvoorziening van Tromp en het gerecht heeft geen reden te twijfelen aan zijn deskundigheid c.q. aan die van KPMG bij het verzorgen van de aangiften. De verdachte had die reden evenmin. Uit het onderzoek ter terechtzitting zijn het gerecht in elk geval geen feiten of omstandigheden gebleken op grond waarvan de verdachte aan de juistheid van de door KPMG gedane aangiften zodanig had moeten twijfelen, dat het noodzakelijk was zelf onderzoek te verrichten dan wel een tweede fiscalist daartoe in te schakelen.

 Civielrechtelijke zaak Algemeen Pensioenfonds tegen verdachte en Centrale Bank

De verdediging heeft aangevoerd dat uit het vonnis van het Hof van 30 november 2004 blijkt dat voor de verdachte geen enkele reden heeft bestaan te twijfelen aan de juistheid van de belastingaangiften. Die conclusie is naar het oordeel van het gerecht niet juist. Het gerecht verwijst naar de hiervoor onder 6.2.8 weergeven overwegingen, waarin dat vonnis in het kader van de onjuistheid van de aangiften al aan orde is gesteld.

In deze civielrechtelijke procedure stelde het Algemeen Pensioenfonds zich op het standpunt dat de verdachte op het moment dat hij in pensioengerechtigde dienst trad, verplicht deelgenoot werd van het Algemeen Pensioenfonds. In het tussenvonnis van

8 oktober 2002 overwoog het Hof onder meer:

“Uit (…) de Memorie van Toelichting blijkt dat de wetgever uitdrukkelijk onder ogen heeft gezien dat een pensioenarrangement, als voor Tromp getroffen, tot stand is gekomen in strijd met de wettelijke bepalingen en met name met artikel 21 van het Centrale Bank-Statuut. Ook blijkt daaruit dat de wetgever in gevallen als dat van Tromp heeft gewild dat die arrangementen ondanks hun onwettig karakter niet behoeven te worden afgebroken. Artikel 110 van de Pensioenlandsverordening overheidsdienaren bepaalt in dat verband ook uitdrukkelijk dat een directie- of personeelslid van BNA voor wie zodanige pensioenvoorziening is getroffen deze, zo gewenst, in stand kan laten. Die directie- en personeelsleden worden voor de Pensioenlandsverordening overheidsdienaren niet als overheidsdienaar aangemerkt. In die zin hebben Tromp en BNA het gelijk aan hun zijde wanneer zij aanvoeren dat genoemd artikel 110 de voor Tromp getroffen pensioenvoorziening legaliseert.”53.

In het eindvonnis van 30 november 2004 is het Hof resumerend van oordeel dat op grond van bescheiden kan worden geconcludeerd dat de voor de verdachte getroffen pensioenvoorziening geheel en al bij een pensioeninstantie in de zin van artikel 77 van de Pensioenlandsverordening Overheidsdienaren is ondergebracht. Voorts leidt het Hof uit die bescheiden af dat de getroffen pensioenvoorziening berust op een door de directie en de Raad van Commissarissen vastgestelde regeling als bedoeld in het personeelsreglement.54.

Het gerecht herhaalt dat hiermee niet is vastgesteld dat de Stichting als een ondernemingspensioenfonds is aangemerkt. De procedure werd immers gevoerd in een tijd dat het pensioen nog was ondergebracht bij een verzekeringsmaatschappij: eerst bij Fatum en vervolgens bij Nationale Nederlanden. Dit een en ander laat onverlet dat uit de beslissingen van het Hof geen aanwijzingen zijn voortgekomen dat zijn pensioenconstructie juridisch ontoelaatbaar was.

 Rapport van de Algemene Rekenkamer Curaçao

Het Rapport Toezicht Centrale Bank van Curaçao en Sint-Maarten van de Algemene Rekenkamer Curaçao (hierna: de Kamer) van 31 oktober 2012 bevat een paragraaf die gaat over de pensioenverzekering van de verdachte uit hoofde van zijn functie als president van de Centrale Bank. Voor zover de Kamer op basis van haar getoonde documenten heeft kunnen nagaan, was een personeelslid van de Centrale Bank betrokken bij het bedrijf dat een lening van $ 400.000,-- aan de verdachte heeft verstrekt en is deze lening inmiddels terugbetaald. De ontvangst en de terugbetaling hebben plaatsgevonden via een bankrekening van “ET pensioenen/de heer E.T. Tromp”. De Kamer is vervolgens tot de conclusie gekomen dat er sprake was van vermogensbeheer in de privésfeer aan de president van de Centrale Bank.55.

Het openbaar ministerie heeft benadrukt dat de Kamer geen onderzoek heeft gedaan naar de pensioenvoorziening van de verdachte, maar naar een enkele betaling aan de Stichting. Het openbaar ministerie heeft voorts de kanttekening geplaatst dat de documentatie op grond waarvan de Kamer zijn conclusie heeft getrokken, gemankeerd was. Het gerecht kan het openbaar ministerie daarin volgen, maar stelt tegelijkertijd vast dat uit dit onderzoek in elk geval geen belastende omstandigheden voor de verdachte naar voren zijn gekomen.

 Houding fiscus

Meerzeggend is de houding van de fiscus in de loop van de jaren. Tijdens de behandeling van deze strafzaak is meermalen de zogenaamde ruling van 30 september 1994 ter sprake gekomen. In die ruling gaat de fiscus akkoord met de voor de verdachte voor ogen staande (aanvullende) pensioenregeling. Het gerecht heeft reeds overwogen dat de situatie voor pensioenregelingen door de wetswijziging in 2001 en de vervolgens ter uitvoering daarvan afgegeven Beschikking Pensioenen in 2002 is veranderd en dat de ruling daardoor is doorkruist. Desondanks acht het gerecht het in het kader van de bespreking van het opzet van belang om te bezien in hoeverre de fiscus na de wetswijziging afstand heeft genomen van de ruling. De ruling kan immers bij de verdachte verwachtingen hebben opgewekt en het is niet zonder meer zo dat die verwachtingen na de wetswijziging niet meer gerechtvaardigd zijn. Het gerecht stelt vast dat de fiscus niet uitdrukkelijk afstand heeft genomen van de ruling. De vraag die daarom aan de orde is, is of de verdachte in redelijkheid heeft moeten begrijpen dat de toezegging niet meer kan worden gehonoreerd.

Het gerecht brengt in dat verband in herinnering dat in de ruling wordt gesproken van een aanvullende pensioenregeling die is ondergebracht bij Fatum. De ruling zegt niets over het vrijelijk mogen beschikken door de Stichting van gelden die bestemd zijn voor verdachtes pensioenregeling. Desondanks wordt zonder kennisgeving aan de fiscus de polis bij Fatum ondergebracht bij Nationale Nederlanden. Waar dat wellicht nog kan worden gebillijkt

– Fatum is immers een dochteronderneming van Nationale Nederlanden –, ligt dat lastiger voor de vervolgstap die is genomen. Besloten is immers de verzekering bij de Nationale Nederlanden af te kopen en het geld te beleggen via de Bank of America in de Verenigde Staten; en ook daarover is de fiscus niet bericht. Het blijft verder opvallend, hoezeer daarvoor ook plausibele redenen zijn aangedragen, dat uit de administratie van de Centrale Bank blijkt dat bij het overmaken van de pensioenpremies aan de Stichting onverkort het polisnummer van de Nationale Nederlanden werd vermeld. Bovendien worden de Statuten van de Stichting door de verdachte niet altijd nageleefd en geschieden besluiten in het algemeen niet schriftelijk. Hoewel de statuten voorschrijven dat het bestuur tenminste tweemaal per jaar vergadert komt het bestuur van de stichting zelden of nooit bijeen. Uit de verklaring van de verdachte en de jaarstukken van de Stichting blijkt dat gelden die bestemd zijn voor een pensioen niet alleen zijn aangewend voor de aanschaf van annuïteiten en levensverzekeringen, maar dat ook ter zake van leningen en privé-uitgaven van de verdachte.56.De verklaring van [fiscaal adviseur] schetst een beeld dat men hem na de oprichting van de Stichting bij het reilen en zeilen van de Stichting nauwelijks heeft betrokken.57.Die omstandigheden pleiten tegen de verdachte.

Daar staan ook omstandigheden tegenover. Zo moet de verklaring van [fiscaal adviseur] sterk worden genuanceerd. Uit de stukken blijkt namelijk dat hij in elk geval op belangrijke momenten is betrokken in de besluitvorming:

- hij is degene die in 1994 namens de verdachte de ruling tot stand heeft laten komen58.;

- hij is betrokken in de gesprekken met Fatum en de Nationale Nederlanden over een overgang59.;

- hij heeft het op 2 april 2007 genomen besluit om de pensioenaanspraken onder te brengen bij de Bank of America, mede ondertekend60.;

- hij heeft op 29 mei 2007 voor akkoord getekend dat de Centrale Bank een betaling deed aan de Stichting aangaande een verhoging van de premie61.;

- hij is in september 2007 betrokken in de correspondentie met de fiscus over de afwijkingen inzake de aanslagen van de inkomstenbelasting over de jaren 2001 tot en met 200662.;

- hij heeft op 8 november 2007 namens de Stichting het verzoek tot uitbetaling van de afkoop van de polis getekend63.;

- hij heeft namens de Raad van Commissarissen op 12 mei 2010 een besluit over de pensioenpremie van de verdachte getekend64.;

- dat terwijl hij tot aan zijn overstap naar Ennia in 2011 de fiscaal adviseur van de verdachte was.65.

De suggestie van het openbaar ministerie dat de verdachte naar Miami wenst te verhuizen met als (neven)doel belasting te ontduiken, vindt geen steun in het dossier. Dit is uit het onderzoek ter terechtzitting niet aannemelijk geworden, laat staan dat daarvoor het bewijs is geleverd.

Een andere omstandigheid die vermelding verdient, is de houding van de fiscus na de wetswijziging. Die houding kenmerkt zich namelijk niet alleen door het feit dat geen afstand is genomen van de ruling. Er zijn juist aanwijzingen dat de fiscus ook na de wetswijziging impliciet heeft gehandeld naar de afspraken die in de ruling zijn gemaakt. De fiscus heeft immers bij de aangiften die na de wetswijziging waren ingediend en die nog steeds uitgingen van de toepasbaarheid van de omkeerregel, niet ingegrepen terwijl men op dat moment wist of in ieder geval had moeten weten dat de verdachte met zijn Stichting niet conform de fiscale wet- en regelgeving handelde. Illustratief daarvoor is de brief van de Inspectie der Belastingen van 28 april 2004 waarin de belastinginspecteur “heeft uitgezocht wat het belastbaar inkomen (…) had moeten zijn” met daarbij onder meer de expliciete vermelding van een aftrek aan pensioenpremies.66.Mocht de fiscus op dat moment nog niet hebben vermoed dat dit (mogelijk) strijdig was met de fiscale wet- en regelgeving, dan kan het niet anders dan dat de fiscus dit na 2011 – nadat in de media uitgebreid aandacht aan de pensioenstichting van de verdachte is besteed – alsnog is gaan beseffen. Ook in de jaren na 2011 heeft de fiscus niet ingegrepen. De enige actie vanuit de fiscus op dit punt is een navorderingsaanslag, die uitging nadat bekend is geworden dat hierover een strafzaak tegen de verdachte aanhangig zou worden gemaakt.

6.3.3

Op grond van deze feiten en omstandigheden kan naar het oordeel van het gerecht niet buiten redelijke twijfel worden vastgesteld dat de verdachte willens en wetens de aangiften onjuist heeft ingevuld. Van onvoorwaardelijk opzet is derhalve geen sprake.

Met betrekking tot de vraag of er sprake is van voorwaardelijk opzet bij de verdachte, komt het gerecht tot de tussenconclusie dat bij belangrijke beslissingen van de Stichting – beslissingen die ook de verdachte zijn aan te rekenen – meer voorzichtigheid en zorgvuldigheid had mogen worden verwacht, maar dat niet kan worden vastgesteld dat de verdachte zich ten volle bewust was van de risico’s die daaraan waren verbonden.

6.3.4

Dit brengt het gerecht tot bespreking van die risico’s. In het algemeen geldt namelijk hoe groter de risico’s, hoe meer voorzichtigheid is geboden. De subjectieve omstandigheden kunnen met andere woorden niet los worden gezien van de objectieve vraag of er sprake was van een aanmerkelijke kans dat de aangiften onjuist waren. Het is tenslotte ook die kans die de verdachte willens en wetens op de koop moet hebben toegenomen.

6.3.5

Herhaald wordt dat het moet gaan om een kans die naar algemene ervaringsregels aanmerkelijk is te achten. In dat kader is naar het oordeel van het gerecht van belang of de zienswijze die ten grondslag ligt aan de wijze waarop de aangiften zijn gedaan, fiscaal pleitbaar is. De verdediging heeft aangevoerd dat daarvan sprake is en verwijst naar de vijf ingebrachte opinies van fiscalisten. Het openbaar ministerie meent dat de wettekst en wetsgeschiedenis zo duidelijk zijn dat van een pleitbaar standpunt geen sprake kan zijn.

6.3.6

Van een fiscaal pleitbaar standpunt is sprake als het standpunt dat de belastingplichtige in het kader van het belastinggeschil heeft ingenomen, niet door de inspecteur en de behandelende rechter is gevolgd.

Het pleitbare standpunt zelf gaat derhalve over de belastingheffing of -betaling: de belastingaangifte, -aanslag of -betaling wordt door de rechter in het kader van het boetegeschil weliswaar als onjuist beoordeeld, maar acht het daaraan ten grondslag gelegen standpunt wel zodanig pleitbaar dat voor beboeting geen plaats is. Uit de jurisprudentie van de belastingkamer van de Hoge Raad volgt dat het standpunt moet zien op de interpretatie of toepassing van het recht, waarbij geen ruimte bestaat voor subjectieve omstandigheden.67.

In een recent arrest heeft de strafkamer van de Hoge Raad in een overweging ten overvloede als volgt verwezen naar een uitspraak van de belastingkamer van de Hoge Raad waar het om een fiscaal pleitbaar standpunt gaat:

“Op grond van hetgeen hiervoor (…) is overwogen, kan de bestreden uitspraak niet in stand blijven. Het eerste middel – dat zich onder meer richt tegen 's Hofs verwerping van het verweer dat sprake is van een zogenoemd fiscaal pleitbaar standpunt – behoeft dus geen behandeling. Opmerking verdient dat het arrest van de Hoge Raad van 21 april 2017, ECLI:NL:HR:2017:638, BNB 2017/162 dat is gewezen na de indiening van de cassatieschriftuur in deze zaak, het volgende inhoudt omtrent een fiscaal pleitbaar standpunt dat betrekking heeft op een belastingaangifte als bedoeld in de Algemene wet inzake rijksbelastingen (hierna: AWR):

"3.4.4. Vooropgesteld wordt dat de fiscale aangifteplicht zich hierdoor kenmerkt dat de aangifteplichtige onder dreiging van een strafvervolging wordt gedwongen binnen een door de inspecteur te stellen termijn duidelijk, stellig en zonder voorbehoud een verklaring af te leggen die de inspecteur in staat stelt de hoogte van de verschuldigde belasting vast te stellen. Die verplichting brengt noodzakelijkerwijs mee dat de betrokkene bij het doen van aangifte de – niet zelden complexe - belastingwetgeving moet uitleggen, ook in gevallen waarin onduidelijkheid bestaat over de vraag welke interpretatie juist is.

Indien een onjuiste belastingaangifte wordt gedaan, kan ter zake daarvan geen vergrijpboete als bedoeld in de artikelen 67d en 67e AWR worden opgelegd indien aan die aangifte een standpunt ten grondslag ligt dat gebaseerd kan worden op een pleitbare uitleg van het (fiscale) recht, in die zin dat de belastingplichtige ten tijde van het doen van die aangifte – naar objectieve maatstaven gemeten – redelijkerwijs kon en mocht menen dat deze uitleg en daarmee de door hem gedane aangifte juist was. In een dergelijk geval kan niet worden gezegd dat het aan opzet of grove schuld van de belastingplichtige te wijten is dat die aangifte onjuist is dan wel dat daardoor te weinig belasting is geheven, ook al wordt het aan die aangifte ten grondslag liggende standpunt later door de rechter onjuist bevonden. Omdat de pleitbaarheid van dat standpunt naar objectieve maatstaven moet worden beoordeeld, en mede gelet op hetgeen hiervoor in 3.4.4 is vooropgesteld, is in dit verband niet van belang of de belastingplichtige bij het doen van de aangifte de pleitbare maar later onjuist bevonden uitleg voor ogen heeft gestaan.

Hetzelfde heeft te gelden voor de vergrijpboete van artikel 67f AWR, indien aan een ontoereikende voldoening of afdracht van belasting op aangifte een standpunt ten grondslag ligt dat gebaseerd kan worden op een pleitbare uitleg van het (fiscale) recht.

Met betrekking tot een mogelijke strafvervolging geldt het volgende. Indien een onjuiste of onvolledige belastingaangifte wordt gedaan, maar de betrokkene ten tijde van het doen van die aangifte – naar objectieve maatstaven gemeten – redelijkerwijs kon en mocht menen dat deze aangifte juist en volledig was, bijvoorbeeld omdat deze gebaseerd was op een pleitbaar standpunt als hiervoor in 3.4.5 bedoeld, kan niet worden gezegd dat hij opzettelijk een onjuiste of onvolledige aangifte heeft gedaan die ertoe strekt dat te weinig belasting wordt geheven, een en ander in de zin van artikel 69, lid 2, AWR. Daartoe is immers vereist dat de betrokkene opzettelijk heeft gehandeld, dus minst genomen met voorwaardelijk opzet, hetgeen betekent dat hij bewust de aanmerkelijke kans heeft aanvaard dat hij ten onrechte geen onderscheidenlijk een onjuiste of onvolledige aangifte heeft gedaan. Dat laatste doet zich niet voor indien, al dan niet achteraf bezien, de door de betrokkene aanvaarde kans dat de aangifte onjuist of onvolledig zou blijken te zijn, niet aanmerkelijk was."”68.

Uit dit arrest van de Hoge Raad kan worden opgemaakt dat de strafkamer het oordeel van de belastingkamer omtrent het fiscaal pleitbaar standpunt als uitgangspunt neemt. Voor de beoordeling van de pleitbaarheid is niet van belang dat de belastingplichtige het standpunt op het moment van het doen van de aangifte voor ogen stond. Dit heeft ook tot gevolg dat, zoals de belastingkamer van de Hoge Raad oordeelt, voor de beoordeling of het standpunt pleitbaar is, kennisname van opinies over dat standpunt niet noodzakelijk is. Het gaat er immers om of er objectieve argumenten zijn, niet of ze daadwerkelijk zijn aangevoerd.69.

6.3.7

Hiervoor heeft het gerecht beslist dat de van toepassing zijnde wet- en regelgeving uit 2001 en 2002 verbindend is en maakt dat de fiscale rechtsvraag – “is de indertijd in het leven geroepen Stichting ter uitvoering van de aan de verdachte gedane pensioentoezegging onder de huidige regelgeving in fiscale zin nog een toegelaten uitvoerder?” – negatief moet worden beantwoord. Dat fiscalisten hierover van mening kunnen verschillen, blijkt uit vijf fiscale opinies die zich thans bij de processtukken bevinden. Het gerecht zal deze door fiscalisten ingenomen standpunten, voor zover relevant voor de beantwoording van de rechtsvraag, de revue laten passeren teneinde te bezien of deze de grondslag kunnen vormen voor een fiscaal pleitbaar standpunt.

6.3.8

Prof. Dietvorst sluit zijn onderbouwde analyse af met de volgende conclusie:

“De problematiek omtrent de toegelaten verzekeraar is complex en lastig toegankelijk. Er zijn wat mij betreft goede argumenten voor de stelling dat ETP (het gerecht: de Stichting) geen toegelaten uitvoerder is na de wetswijziging in 2002. De LLB wettekst en de Ministeriële Beschikking zijn echter niet glashelder en voor verschillende interpretaties vatbaar. De adviespraktijk lijkt verschillende standpunten in te nemen.”70.

Oud belastinginspecteur Evertsz, thans belastingadviseur, schetst onder andere de historische context van pensioenregelingen in Curaçao en komt na een analyse van de wetteksten tot de conclusie dat voor zover de ruling na de inwerkingtreding van de Beschikking Pensioenen door de verdachte als ingetrokken moet worden beschouwd. Subsidiair is hij van mening dat er sprake is van een pensioenregeling in de zin van de LLB.71.

Belastingadviseur Delsol sluit haar analyse af met de conclusie dat de legitimiteit van de gefaciliteerde pensioenregeling van de verdachte niet gebaseerd is op de Beschikking Pensioenen, maar op artikelen 6 en 7 van de LLB en de goedkeuring van de Inspecteur der Belastingen van 30 september 1994. Tot slot is naar haar mening de Beschikking Pensioenen in strijd met de delegatiebevoegdheid met betrekking tot het nader invulling geven van hetgeen onder verzekeraar moet worden begrepen. Door het begrip verzekeraar te beperken, is een verschil in behandeling tussen belastingplichtigen ontstaan.72.

Belastingadviseur Meriaan concludeert dat de Stichting handelde binnen de toenmalige kaders van de fiscale wet- en regelgeving met betrekking tot pensioenregelingen op Curaçao. Voorts is hij van mening dat de regels van de Beschikking Pensioenen niet van toepassing zijn op de Stichting.73.

Prof. Kavelaars, hoogleraar aan de Erasmus Universiteit, buitengewoon hoogleraar aan de University of Curaçao en belastingadviseur, komt tot de volgende conclusie:

“De delegatiebepalingen van art. 6H, tweede lid, LLB (het gerecht: voorheen artikel 6A, tweede lid, LLB) kunnen niet bewerkstelligen dat art. 1 Beschikking Pensioenen regelgevende werking heeft. Daarmee voldoet de pensioenregeling ondergebracht bij de Stichting met inachtneming van de ruling uit 1994 aan de wettelijke voorwaarden.”74.

6.3.9

De kritiek die het openbaar ministerie op deze fiscale opinies heeft gegeven, deelt het gerecht niet. De redenering die de vijf fiscalisten hebben gevolgd, is inzichtelijk en daarmee toetsbaar gemaakt. Het gerecht is van oordeel dat de standpunten die de fiscalisten hebben ingenomen – standpunten die erop neer komen dat de door de verdachte gekozen pensioenvoorziening voldoet aan de fiscale wet- en regelgeving – bepaald niet onverdedigbaar kan worden geacht. Bij afwezigheid van relevante jurisprudentie en literatuur op dit punt is het gerecht zelfs van oordeel dat het standpunt als fiscaal pleitbaar moet worden aangemerkt.

6.3.10

Het gerecht komt daarom tot het eindoordeel dat er weliswaar door de verdachte onjuiste aangiften zijn gedaan, maar dat ten tijde van het doen van die aangiften – naar objectieve maatstaven gemeten – sprake was van een pleitbaar standpunt. Dat brengt met zich dat niet kan worden bewezen dat sprake was van een aanmerkelijke kans dat de aangiften onjuist zouden zijn.

Op grond daarvan moet worden geconcludeerd dat, ongeacht of de verdachte zich bewust was van een foute kans en of de verdachte die kans heeft aanvaard, het bewijs tekortschiet om te kunnen vaststellen dat zijn opzet (in voorwaardelijke zin) was gericht op het doen van onjuiste aangiften. Daarmee ontvalt de grond aan zowel het primair als het subsidiair ten laste gelegde. De verdachte zal daarvan dan ook integraal worden vrijgesproken.

Beslissing

Het gerecht:

verklaart niet bewezen hetgeen aan de verdachte primair dan wel subsidiair is ten laste gelegd en spreekt hem daarvan vrij.

Dit vonnis is gewezen door de rechter, mr. T.E. van der Spoel, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van het gerecht op 17 november 2017, in tegenwoordigheid van de griffier, mr. A.P. Verhaegh.