Hof Den Haag, 03-02-2016, nr. 22-004636-10, nr. 22-001756-15, nr. 15-700461-09

Rolnummer: 22-001756-15

Parketnummer: 15-700461-09

Datum uitspraak: 3 februari 2016

TEGENSPRAAK

meervoudige kamer voor strafzaken

na terugwijzing door de Hoge Raad gewezen op het hoger beroep tegen het vonnis van de rechtbank ’s-Gravenhage, zitting houdende te Haarlem, van 14 juli 2010 in de strafzaak tegen de verdachte:

geboren op [geboortedatum] 1961 te [geboorteplaats],

[adres].

Onderzoek van de zaak

Dit arrest is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzittingen in eerste aanleg en het onderzoek op de terechtzittingen in hoger beroep van het Gerechtshof Den Haag van 7 en 15 juni 2012 en 14, 24, 28 en 31 januari en 7 februari 2013 en -na terugwijzing van de zaak door de Hoge Raad der Nederlanden- het onderzoek op de terechtzitting in hoger beroep van dit hof van 20 januari 2016.

Het hof heeft kennisgenomen van de vordering van de advocaat-generaal en van hetgeen namens de verdachte naar voren is gebracht.

Procesgang

In eerste aanleg is de verdachte vrijgesproken van alle ten laste gelegde feiten.

De officier van justitie heeft tegen het vonnis hoger beroep ingesteld.

In hoger beroep is de verdachte door het Gerechtshof Den Haag bij arrest van 21 februari 2013 ter zake van het onder 1, 3, 4, 5, 6, 7 en 8 ten laste gelegde vrijgesproken en ter zake van het onder 2 primair ten laste gelegde veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van 8 maanden, met aftrek van voorarrest.

Namens de verdachte is op 3 maart 2013 tegen het arrest cassatie ingesteld. Bij akte d.d. 11 maart 2013 is het cassatieberoep ter zake van het onder 1, 3, 4, 5, 6, 7 en 8 ten laste gelegde ingetrokken.

De Hoge Raad der Nederlanden heeft bij arrest van 31 maart 2015 het arrest van het Gerechtshof Den Haag van 21 februari 2013 vernietigd, voor zover aan zijn oordeel onderworpen, en de zaak teruggewezen naar het Gerechtshof Den Haag, opdat de zaak in zoverre op het bestaande hoger beroep opnieuw wordt berecht en afgedaan.

Omvang van het hoger beroep

Gelet op voormelde procesgang is met inachtneming van de uitspraak van de Hoge Raad der Nederlanden bij arrest van 31 maart 2015 de zaak aan het oordeel van het hof onderworpen voor wat betreft het onder 2 ten laste gelegde.

Waar hierna wordt gesproken van "de zaak" of "het vonnis", wordt daarmee bedoeld de zaak of het vonnis voor zover op grond van het vorenstaande aan het oordeel van dit hof onderworpen.

Tenlastelegging

Aan de verdachte is - na wijziging van de tenlastelegging ter terechtzitting in eerste aanleg en ter terechtzitting in hoger beroep op 20 januari 2016 - ten laste gelegd dat:

2.(dalai lama)

Primair (Artikel 98a jo. 98 lid 1 en 2 Sr.)

dat hij in de periode van 1 maart 2009 tot en met 4 juni 2009, althans van 15 mei 2009 tot en met 4 juni 2009 te Voorburg en/of te Zoetermeer en/of te Amsterdam en/of te Hellevoetsluis en/of elders in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, (een) inlichting(en) waarvan de geheimhouding door het belang van de staat en/of van zijn bondgenoten werd geboden en/of (een) zodanig(e) gegeven(s), opzettelijk openbaar heeft doen maken en/of gemaakt, terwijl hij wist of redelijkerwijs had moeten vermoeden dat het (een) zodanige inlichting(en) en/of (een) zodanig(e) gegeven(s) betrof,

door toen en daar tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen informatie met betrekking tot de beveiliging van de dalai lama in verband met zijn bezoek aan Nederland, te verstrekken en/of ter beschikking te stellen aan [journalist A] en/of

[journalist B], journalist(e)(n) van De Telegraaf en/of De Telegraaf, terwijl hij/zij wist(en) of redelijkerwijs had(den) moeten vermoeden dat die [journalist A] en/of [journalist B] en/of De Telegraaf (een) artikel(en) zou(den) gaan publiceren/schrijven in De Telegraaf in verband met deze informatie, althans door toen en daar deze informatie te verstrekken en/of ter beschikking te stellen aan [journalist A] en/of [journalist B], terwijl hij/zij wist(en) of redelijkerwijs had(den) moeten vermoeden dat zij / hij journalist(e)(n) van De Telegraaf waren / was, waarna deze informatie, verwerkt in een artikel, op 4 juni 2009 in De Telegraaf is gepubliceerd, terwijl hij, verdachte, op de hoogte was dat zijn mededader, [medeverdachte], werkzaam was bij de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst en uit hoofde van die functie beschikte over die informatie

en/of

dat hij in de periode van 1 maart 2009 tot en met 4 juni 2009, althans van 15 mei 2009 tot en met 4 juni 2009 te Voorburg en/of te Zoetermeer en/of te Amsterdam en/of te Hellevoetsluis en/of elders in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, (een) inlichting(en) die van een verboden plaats afkomstig was / waren en tot de veiligheid van de staat in betrekking stond(en) en/of (een) zodanig(e) gegeven(s), opzettelijk openbaar heeft doen maken / gemaakt, terwijl hij wist of redelijkerwijs had moeten vermoeden dat het (een) zodanige inlichting(en) en/of (een) zodanig(e) gegeven(s) betrof,

door toen en daar tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen informatie met betrekking tot de beveiliging van de dalai lama in verband met zijn bezoek aan Nederland, afkomstig van een plaats die in gebruik was van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst, welke plaats als verboden plaats was aangewezen, te verstrekken en/of ter beschikking te stellen aan [journalist A] en/of [journalist B], journalist(e)(n) van De Telegraaf en/of De Telegraaf, terwijl hij/zij wist(en) of redelijkerwijs had(den) moeten vermoeden dat die [journalist A] en/of [journalist B] en/of De Telegraaf (een) artikel(en) zou(den) gaan publiceren/schrijven in De Telegraaf in verband met deze informatie, althans door toen en daar deze informatie te verstrekken en/of ter beschikking te stellen aan

[journalist A] en/of [journalist B], terwijl hij/zij wist(en) of redelijkerwijs had(den) moeten vermoeden dat zij / hij journalist(e)(n) van De Telegraaf waren / was, waarna deze informatie, verwerkt in een artikel, op 4 juni 2009 in De Telegraaf is gepubliceerd, terwijl hij, verdachte, op de hoogte was dat zijn mededader, [medeverdachte], werkzaam was bij de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst en uit hoofde van die functie beschikte over die informatie

2. Subsidiair (Artikel 98 lid 1 en 2 Sr.)

dat hij in de periode van 1 maart 2009 tot en met 4 juni 2009, althans van 15 mei 2009 tot en met 4 juni 2009 te Voorburg en/of te Zoetermeer en/of te Amsterdam en/of te Hellevoetsluis en/of elders in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, (een) inlichting(en) waarvan de geheimhouding door het belang van de staat en/of van zijn bondgenoten werd geboden en/of (een) zodanig(e) gegeven(s), opzettelijk heeft verstrekt aan en/of ter beschikking heeft gesteld van een tot kennisneming daarvan niet gerechtigd persoon en/of lichaam, terwijl hij wist of redelijkerwijs had moeten vermoeden dat het (een) zodanige inlichting(en) en/of (een) zodanig(e) gegeven(s) betrof,

door toen en daar tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen informatie met betrekking tot de beveiliging van de dalai lama in verband met zijn bezoek aan Nederland, te verstrekken en/of ter beschikking te stellen aan [journalist A] en/of [journalist B], journalist(e)(n) van De Telegraaf en/of De Telegraaf, terwijl hij, verdachte, op de hoogte was dat zijn mededader, [medeverdachte], werkzaam was bij de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst en uit hoofde van die functie beschikte over die informatie

en/of

dat hij in de periode van 1 maart 2009 tot en met 4 juni 2009, althans van 15 mei 2009 tot en met 4 juni 2009 te Voorburg en/of te Zoetermeer en/of te Amsterdam en/of te Hellevoetsluis en/of elders in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, (een) inlichting(en) die van een verboden plaats afkomstig was / waren en tot de veiligheid van de staat in betrekking stond(en) en/of (een) zodanig(e) gegeven(s), opzettelijk heeft verstrekt aan en/of ter beschikking heeft gesteld van een tot kennisneming daarvan niet gerechtigd persoon en/of lichaam, terwijl hij wist of redelijkerwijs had moeten vermoeden dat het (een) zodanige inlichting(en) en/of (een) zodanig(e) gegeven(s) betrof,

door toen en daar tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen informatie met betrekking tot de beveiliging van de dalai lama in verband met zijn bezoek aan Nederland, afkomstig van een plaats die in gebruik was van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst, welke plaats als verboden plaats was aangewezen, te verstrekken en/of ter beschikking te stellen aan [journalist A] en/of [journalist B], journalist(e)(n) van De Telegraaf en/of De Telegraaf, terwijl hij, verdachte, op de hoogte was dat zijn mededader, [medeverdachte], werkzaam was bij de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst en uit hoofde van die functie beschikte over die informatie.

Het vonnis waarvan beroep

Het vonnis waarvan beroep kan niet in stand blijven omdat het hof zich daarmee niet verenigt.

Bewezenverklaring

Het hof acht wettig en overtuigend bewezen dat de verdachte het onder 2 primair ten laste gelegde heeft begaan, met dien verstande dat:

dat hij in de periode van 1 maart 2009 tot en met 4 juni 2009, althans van 15 mei 2009 tot en met 4 juni 2009 te Voorburg en/of te Zoetermeer en/of te Amsterdam en/of te Hellevoetsluis en/of elders in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, (een) inlichting(en) waarvan de geheimhouding door het belang van de staat en/of van zijn bondgenoten werd geboden en/of (een) zodanig(e) gegeven(s), opzettelijk openbaar heeft doen maken en/of gemaakt, terwijl hij wist of redelijkerwijs had moeten vermoeden dat het (een) zodanige inlichting(en) en/of (een) zodanig(e) gegeven(s) betrof,

door toen en daar tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen informatie met betrekking tot de beveiliging van de dalai lama in verband met zijn bezoek aan Nederland, te verstrekken en/of ter beschikking te stellen aan [journalist A] en/of

[journalist B], journalist(e)(n) van De Telegraaf en/of De Telegraaf, terwijl hij/zij wist(en) of redelijkerwijs had(den) moeten vermoeden dat die [journalist A] en/of [journalist B] en/of De Telegraaf (een) artikel(en) zou(den) gaan publiceren/schrijven in De Telegraaf in verband met deze informatie, althans door toen en daar deze informatie te verstrekken en/of ter beschikking te stellen aan [journalist A] en/of [journalist B], terwijl hij/zij wist(en) of redelijkerwijs had(den) moeten vermoeden dat zij / hij journalist(e)(n) van De Telegraaf waren / was, waarna deze informatie, verwerkt in een artikel, op 4 juni 2009 in De Telegraaf is gepubliceerd, terwijl hij, verdachte, op de hoogte was dat zijn mededader, [medeverdachte], werkzaam was bij de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst en uit hoofde van die functie beschikte over die informatie

en/of

dat hij in de periode van 1 maart 2009 tot en met 4 juni 2009, althans van 15 mei 2009 tot en met 4 juni 2009 te Voorburg en/of te Zoetermeer en/of te Amsterdam en/of te Hellevoetsluis en/of elders in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, (een) inlichting(en) die van een verboden plaats afkomstig was / waren en tot de veiligheid van de staat in betrekking stond(en) en/of (een) zodanig(e) gegeven(s), opzettelijk openbaar heeft doen maken / gemaakt, terwijl hij wist of redelijkerwijs had moeten vermoeden dat het (een) zodanige inlichting(en) en/of (een) zodanig(e) gegeven(s) betrof,

door toen en daar tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen informatie met betrekking tot de beveiliging van de dalai lama in verband met zijn bezoek aan Nederland, afkomstig van een plaats die in gebruik was van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst, welke plaats als verboden plaats was aangewezen, te verstrekken en/of ter beschikking te stellen aan [journalist A] en/of [journalist B], journalist(e)(n) van De Telegraaf en/of De Telegraaf, terwijl hij/zij wist(en) of redelijkerwijs had(den) moeten vermoeden dat die [journalist A] en/of [journalist B] en/of De Telegraaf (een) artikel(en) zou(den) gaan publiceren/schrijven in De Telegraaf in verband met deze informatie, althans door toen en daar deze informatie te verstrekken en/of ter beschikking te stellen aan

[journalist A] en/of [journalist B], terwijl hij/zij wist(en) of redelijkerwijs had(den) moeten vermoeden dat zij / hij journalist(e)(n) van De Telegraaf waren / was, waarna deze informatie, verwerkt in een artikel, op 4 juni 2009 in De Telegraaf is gepubliceerd, terwijl hij, verdachte, op de hoogte was dat zijn mededader, [medeverdachte], werkzaam was bij de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst en uit hoofde van die functie beschikte over die informatie.

Hetgeen meer of anders is ten laste gelegd, is niet bewezen. De verdachte moet daarvan worden vrijgesproken.

Voor zover in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn deze in de bewezenverklaring verbeterd. Blijkens het verhandelde ter terechtzitting is de verdachte daardoor niet geschaad in de verdediging.

Bewijsvoering

Het hof grondt zijn overtuiging dat de verdachte het bewezen verklaarde heeft begaan op de feiten en omstandigheden die in de bewijsmiddelen zijn vervat en die reden geven tot de bewezenverklaring.

In die gevallen waarin de wet aanvulling van het arrest vereist met de bewijsmiddelen dan wel, voor zover artikel 359, derde lid, tweede volzin, van het Wetboek van Strafvordering wordt toegepast, met een opgave daarvan, zal zulks plaatsvinden in een aanvulling die als bijlage aan dit arrest zal worden gehecht.

Nadere bewijsoverweging

De raadsman van de verdachte heeft ter terechtzitting in hoger beroep bepleit dat de verdachte van het onder

primair en subsidiair ten laste gelegde dient te worden vrijgesproken, nu – kort en zakelijk weergegeven - niet wettig en overtuigend is bewezen dat de verdachte opzettelijk betrokken is geweest bij het verstrekken van de betreffende informatie aan [journalist A] en hij derhalve niet ter zake van medeplegen van het ten laste gelegde kan worden veroordeeld.

Daartoe is kort en zakelijk weergegeven aangevoerd, dat niet is aangetoond dat de verdachte over de gewraakte informatie beschikte terwijl de informatie uit vele bronnen welke niet zijn onderzocht afkomstig kon zijn en op legio manieren [journalist A] heeft kunnen bereiken. Naar de alternatieve scenario’s is geen onderzoek gedaan.

Het hof overweegt hieromtrent als volgt.

Met verwijzing naar de uitspraak van de Hoge Raad van 2 december 2014, ECLI:NL:HR:2014:3474, stelt het hof voorop dat de kwalificatie medeplegen slechts dan gerechtvaardigd is als de bewezenverklaarde – intellectuele en/of materiële – bijdrage aan het delict van de verdachte van voldoende gewicht is. Dat brengt mee dat indien het tenlastegelegde medeplegen in de kern niet bestaat uit een gezamenlijke uitvoering, op de rechter de taak rust dat medeplegen nauwkeurig te motiveren. Bij de vorming van het oordeel dat sprake is van de voor medeplegen vereiste nauwe en bewuste samenwerking, kan de rechter rekening houden met onder meer de intensiteit van de samenwerking, de onderlinge taakverdeling, de rol in de voorbereiding, de uitvoering of de afhandeling van het delict en het belang van de rol van de verdachte en diens aanwezigheid op belangrijke momenten. De bijdrage van de medepleger zal in de regel worden geleverd tijdens het begaan van het strafbare feit in de vorm van een gezamenlijke uitvoering van het feit, maar de bijdrage kan ook zijn geleverd in de vorm van verscheidene gedragingen voor en/of tijdens en/of na het strafbare feit.

Het hof overweegt naar aanleiding van het onderzoek ter terechtzitting in hoger beroep en de gebezigde bewijsmiddelen te dien aanzien als volgt.

De verdachte woont ten tijde van het ten laste gelegde samen met zijn partner [medeverdachte] (verder: [medeverdachte]) aan [adres].

Op 12 maart 2009 vindt er een ontmoeting plaats tussen de verdachte en de journaliste [journalist A], die werkzaam is bij het dagblad De Telegraaf.

Op 13 maart 2009 stuurt [journalist A] een e-mailbericht waarin zij aangeeft het met de verdachte te moeten hebben over terreurbestrijding.

Op 14 maart 2009 koopt de verdachte een prepaid simkaart, met welke simkaart hij telefonisch contact opneemt met [journalist A].

De verdachte belt [journalist A] op 15 mei 2009 en stelt een ontmoeting voor op 2 juni 2009. [Journalist A] stemt daarmee in.

[Medeverdachte] werkt bij de AIVD en heeft toegang tot de informatie uit het kort AIVD informatierapport met betrekking tot de dreigingsinschatting over de komst van de Dalai Lama.

[Journalist A] gaat op 2 juni 2009 rond 20.00 uur de woning van de verdachte en [medeverdachte] binnen.

Op 2 juni 2009 vindt er tussen 20.00 uur en 23.00 uur in de woning van de verdachte en [medeverdachte] een ontmoeting met [journalist A] plaats.

Op 3 juni 2009, belt [journalist A] naar haar collega [journalist B] en ze vertelt hem dat zij de avond daarvoor vanuit de Nederlandse autoriteitenhoek is getipt dat er dreigementen zijn opgepikt richting de Dalai Lama en dat diens beveiliging wordt opgeschroefd. Ze stelt voor om hier samen met [journalist B] een stuk over te maken.

Op 4 juni 2009 wordt het betreffende artikel “DALAI LAMA BEDREIGD” - geschreven door [journalist A] en [journalist B] - in het dagblad De Telegraaf geplaatst.

Diezelfde dag belt [medeverdachte] rond 9.05 uur met de verdachte en vraagt hem of hij het telefoontje nog heeft gecheckt omdat zij wil weten of zij een berichtje heeft achtergelaten. De verdachte belt [medeverdachte] vervolgens omstreeks 12.10 uur terug en nadat hij haar meldt dat hij net nog even heeft gecheckt en dat er geen bericht is, vraagt hij [medeverdachte] of zij genoeg weet. [Medeverdachte] zegt vervolgens dat dit haar verbaast. De verdachte zegt dat hij die ochtend er wel iets over heeft meegekregen op de radio. Enige tijd later, rond 15.00 uur wordt de verdachte door [medeverdachte] gebeld. [Medeverdachte] geeft aan dat zij een Telegraaf heeft gekocht en dat daar reden voor was, waarop de verdachte reageert met de opmerking dat hij dat begreep.

Naar het oordeel van het hof is op grond van hetgeen hier voor is overwogen, de conclusie gerechtvaardigd dat [medeverdachte], die zelf spreekt over een afspraak en bezoek op die avond en die over de gewraakte informatie over de Dalai Lama kon beschikken, samen met de verdachte heeft gesproken met [journalist A], bij gelegenheid waarvan aan [journalist A] de gewraakte informatie is gegeven, welke informatie [journalist A] vervolgens in een artikel in het dagblad De Telegraaf openbaar heeft gemaakt.

Het hof neemt daarbij in overweging dat de verdachte de afspraak heeft gemaakt met [journalist A], haar op 2 juni 2009 tijdens het bezoek van [journalist A] aan zijn woning ook heeft gesproken en uit de tussen de verdachte en [medeverdachte] gevoerde telefoongesprekken op 4 juni 2009 en de reactie van de verdachte op de mededeling van [medeverdachte] over het kopen van het dagblad De Telegraaf, leidt het hof af dat de verdachte van het op 2 juni 2009 aan [journalist A] beschikbaar stellen van de gewraakte informatie wist en bovendien wist dat op 4 juni 2009 het artikel met de gewraakte informatie zou verschijnen in het dagblad De Telegraaf.

Het hof neemt hierbij in aanmerking dat naar aanleiding van het onderzoek ter terechtzitting in hoger beroep geen andere redelijke uitleg van de vastgestelde gang van zaken aannemelijk is geworden. Dat er op 2 juni 2009 in de woning van de verdachte en [medeverdachte] bij bedoelde gelegenheid mogelijk ook is gesproken over het onderzoek naar de grootvader van [medeverdachte] doet hieraan niet af.

De gedragingen van de verdachte zoals hiervoor weergegeven kunnen naar het oordeel van het hof naar hun uiterlijke verschijningsvorm worden aangemerkt als zijnde zozeer gericht op het openbaar maken van inlichtingen waarvan de geheimhouding door het belang van de staat en/of zijn bondgenoten werd geboden, dat het niet anders kan zijn dan dat de opzet van de verdachte daarop gericht is geweest.

Daaraan kan niet afdoen hetgeen door de raadsman in dit verband voor het overige naar voren is gebracht.

Dat de bedoelde informatie mogelijk ook op andere manieren [journalist A] kan hebben bereikt, doet aan het de verdachte ten laste gelegde en bewezenverklaarde niet af.

Bovenstaande feiten en omstandigheden in onderling verband en samenhang bezien, leiden het hof tot de conclusie dat de verdachte direct betrokken is geweest bij het verschaffen van de gewraakte informatie aan [journalist A] en hij daarmee een zodanige wezenlijke bijdrage heeft geleverd aan het bewezenverklaarde en daarbij zodanig bewust en nauw heeft samengewerkt met anderen, dat wettig en overtuigend bewezen is dat de verdachte voornoemd feit tezamen en in vereniging met anderen heeft gepleegd.

Het verweer wordt verworpen.

Strafbaarheid van het bewezen verklaarde

Het onder 2 primair bewezen verklaarde levert op:

medeplegen van een inlichting als bedoeld in artikel 98 van het Wetboek van Strafrecht opzettelijk openbaar maken, terwijl hij weet of redelijkerwijs moet vermoeden dat het een zodanige inlichting betreft.

Strafbaarheid van de verdachte

Er is geen omstandigheid aannemelijk geworden die de strafbaarheid van de verdachte uitsluit. De verdachte is dus strafbaar.

Vordering van de advocaat-generaal

De advocaat-generaal heeft gevorderd dat het vonnis waarvan beroep zal worden vernietigd en dat de verdachte ter zake van het onder 2 primair ten laste gelegde zal worden veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van 8 maanden met aftrek van voorarrest, waarvan 4 maanden voorwaardelijk met een proeftijd van 2 jaren alsmede een taakstraf voor de duur van 80 uren, subsidiair 40 dagen hechtenis.

Strafmotivering

Het hof heeft de op te leggen straf bepaald op grond van de ernst van het feit en de omstandigheden waaronder dit is begaan en op grond van de persoon en de persoonlijke omstandigheden van de verdachte, zoals daarvan is gebleken uit het onderzoek ter terechtzitting. Daarbij heeft het hof in het bijzonder het volgende in aanmerking genomen.

De verdachte, die lange tijd bij de AIVD werkzaam is geweest, heeft zich samen met zijn partner, die ten tijde van het bewezen verklaarde feit nog werkzaam was bij de AIVD, om hen moverende redenen schuldig gemaakt aan het openbaar maken van staatsgeheime informatie waarover zijn partner uit hoofde van haar functie beschikte. Zij hebben die informatie doelbewust verstrekt aan een bij dagblad De Telegraaf werkzame journaliste met wie de verdachte contact had, die de informatie vervolgens in een artikel heeft verwerkt dat op 4 juni 2009 in De Telegraaf is gepubliceerd.

Door doelbewust staatsgeheime informatie te lekken naar een journaliste heeft de partner van de verdachte haar ambtsplicht om zaken waarvan zij door haar functie kennis draagt en die haar als geheim zijn toevertrouwd of waarvan zij het vertrouwelijke karakter moet begrijpen niet te openbaren aan onbevoegden, met voeten getreden. Zij heeft daardoor niet alleen het door haar werkgever in haar gestelde vertrouwen ernstig beschaamd, maar ook afbreuk gedaan aan het aanzien en de integriteit van de AIVD. De verdachte, die vanwege het feit dat hij zelf bij de AIVD werkzaam is geweest beter had moeten weten, heeft hier door zijn actieve rol een wezenlijke bijdrage aan geleverd.

Het hof houdt in het voordeel van de verdachte rekening met zijn persoonlijke omstandigheden zoals deze ter terechtzitting in hoger beroep naar voren zijn gekomen en het tijdsverloop sinds het bewezenverklaarde feit.

Het hof constateert dat de redelijke termijn in de zin van artikel 6, eerste lid, van het Europees verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden is overschreden. Er is immers niet binnen de volgens vaste rechtspraak van de Hoge Raad gehanteerde termijn van 2 jaar, maar na 2 jaar en 7 maanden na het instellen van hoger beroep voor de eerste maal door het Hof arrest gewezen. Voorts zijn de stukken na het instellen van cassatieberoep niet binnen 8 maanden en dus te laat door het hof naar de Hoge Raad gezonden.

Het hof is - alles overwegende - van oordeel dat een deels voorwaardelijke gevangenisstraf van na te melden duur een passende en geboden reactie vormt. Het onvoorwaardelijke deel van de opgelegde straf heeft de verdachte reeds in voorlopige hechtenis uitgezeten.

Toepasselijke wettelijke voorschriften

Het hof heeft gelet op de artikelen 14a, 14b, 14c, 47, 98 en 98a van het Wetboek van Strafrecht, zoals zij rechtens gelden dan wel golden.

Het hof:

Vernietigt het vonnis waarvan beroep - voor zover aan het oordeel van het hof onderworpen - en doet in zoverre opnieuw recht:

Verklaart zoals hiervoor overwogen bewezen dat de verdachte het onder 2 primair ten laste gelegde heeft begaan.

Verklaart niet bewezen hetgeen de verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hierboven is bewezen verklaard en spreekt de verdachte daarvan vrij.

Verklaart het onder 2 primair bewezen verklaarde strafbaar, kwalificeert dit als hiervoor vermeld en verklaart de verdachte strafbaar.

Veroordeelt de verdachte tot een gevangenisstraf voor de duur van 8 (acht) maanden.

Bepaalt dat een gedeelte van de gevangenisstraf, groot 4 (vier) maanden niet ten uitvoer zal worden gelegd, tenzij de rechter later anders mocht gelasten omdat de verdachte zich voor het einde van een proeftijd van 2 (twee) jaren aan een strafbaar feit heeft schuldig gemaakt.

Beveelt dat de tijd die door de verdachte vóór de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in enige in artikel 27, eerste lid, van het Wetboek van Strafrecht bedoelde vorm van voorarrest is doorgebracht, bij de uitvoering van de opgelegde gevangenisstraf in mindering zal worden gebracht, voor zover die tijd niet reeds op een andere straf in mindering is gebracht.

Dit arrest is gewezen door I.E. De Vries, mr. M.J.J. van den Honert en mr. T.B. Trotman, in bijzijn van de griffier mr. J. van der Vegte.

Het is uitgesproken op de openbare terechtzitting van het hof van 3 februari 2016.

[adres].

Dit arrest is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzittingen in eerste aanleg en het onderzoek op de terechtzittingen in hoger beroep van dit hof van 7 en 15 juni 2012 en 14, 24, 28 en 31 januari en 7 februari 2013.

Het hof heeft kennisgenomen van de vordering van de advocaat-generaal en van hetgeen door en namens de verdachte naar voren is gebracht.

Procesgang

In eerste aanleg is de verdachte vrijgesproken van het ten laste gelegde.

De officier van justitie heeft tegen het vonnis hoger beroep ingesteld.

Aan de verdachte is - na wijziging van de tenlastelegging ter terechtzitting in eerste aanleg - ten laste gelegd:

Het vonnis waarvan beroep kan niet in stand blijven omdat het hof zich daarmee niet verenigt.

Ontvankelijkheid van het openbaar ministerie in de vervolging van de verdachte

De raadsman van de verdachte heeft ter terechtzitting in hoger beroep primair bepleit dat het openbaar ministerie niet-ontvankelijk dient te worden verklaard in de vervolging van de verdachte. De raadsman heeft medegedeeld zich ten aanzien van de aan dat verweer ten grondslag liggende bezwaren aan te sluiten bij hetgeen door de raadsvrouw van medeverdachte [medeverdachte] naar voren is gebracht en heeft die bezwaren slechts in beperkte mate herhaald. Uit het uitvoerige pleidooi van de raadsvrouw van medeverdachte [medeverdachte] heeft het hof de hierna te bespreken bezwaren van de verdediging gedistilleerd, welke bezwaren er in de kern op neerkomen dat sprake is van schending van het recht op een eerlijk proces en van het gelijkheidsbeginsel. Met betrekking tot die bezwaren zal het hof hetgeen in de zaak tegen medeverdachte [medeverdachte] is overwogen hier herhalen.

Daarnaast heeft de raadsman - overeenkomstig zijn overgelegde en in het dossier gevoegde pleitaantekeningen - betoogd dat sprake is van schending van het verbod van foltering, het pressieverbod, en van het recht op een daadwerkelijk rechtsmiddel. Het hof zal deze bezwaren bespreken na de weergave van hetgeen het hof in de zaak tegen medeverdachte [medeverdachte] heeft overwogen.

Aan de bespreking van de bezwaren van de verdediging voorafgaande beschouwingen van het hof

Op 11 juni 2009 heeft het toenmalige hoofd van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (hierna: AIVD) aan de Landelijk Officier van Justitie Terrorismebestrijding (hierna: LOvJT) een zogeheten ambtsbericht uitgebracht waarin wordt gesteld dat de AIVD over betrouwbare informatie beschikt dat de verdachte, medeverdachte [medeverdachte] en de bij dagblad De Telegraaf werkzame journaliste [journalist A] zich schuldig hebben gemaakt aan schending van staatsgeheimen. Het ambtsbericht bevat een weergave van gegevens waarop die verdenking is gebaseerd, zoals die uit een door de AIVD verricht inlichtingenonderzoek zouden zijn gebleken.

De inhoud van dat ambtsbericht, alsmede van een aantal verdere in deze zaak uitgebrachte ambtsberichten, is op een later moment door de LOvJT op juistheid gecontroleerd. De LOvJT heeft daaromtrent processen-verbaal van verificatie opgemaakt.

Naar aanleiding van het ambtsbericht van 11 juni 2009 is een opsporingsonderzoek gestart. De Rijksrecherche heeft gedurende dat opsporingsonderzoek zelfstandig bewijsmateriaal verzameld. Hierdoor is het ambtsbericht van 11 juni 2009 voor de onderhavige strafzaak van beperkte betekenis geworden.

Tijdens het opsporingsonderzoek zijn strafvorderlijke dwangmiddelen en bijzondere opsporingsbevoegdheden ingezet, waaronder het opnemen (en afluisteren) van telecommunicatie. De rechter-commissaris heeft de officier van justitie daartoe gemachtigd nadat hij op 12 juni 2009 de aan voornoemd ambtsbericht ten grondslag liggende stukken bij de AIVD had ingezien. Het hof leidt daaruit af dat de rechter-commissaris geen aanleiding heeft gezien om te komen tot een ander oordeel omtrent de verdenking van de verdachte en haar medeverdachten.

In het kader van de door de verdediging gevoerde verweren wordt het volgende vooropgesteld.

De strafrechter kan, indien blijkt dat bij het voorbereidend onderzoek vormen zijn verzuimd die niet meer kunnen worden hersteld en waarvan de rechtsgevolgen niet uit de wet blijken, overeenkomstig het bepaalde in artikel 359a, eerste lid, van het Wetboek van Strafvordering, bepalen dat hetzij een lagere straf wordt opgelegd, hetzij de resultaten van het onderzoek die door het verzuim zijn verkregen niet mogen bijdragen aan het bewijs van het ten laste gelegde feit, of dat het openbaar ministerie niet-ontvankelijk is in de vervolging van de verdachte. Welk rechtsgevolg aan het onherstelbare vormverzuim wordt verbonden, hangt - ingevolge het bepaalde in het tweede lid - af van het belang dat het geschonden voorschrift dient, de ernst van het verzuim, en het nadeel dat daardoor wordt veroorzaakt.

Voor niet-ontvankelijkverklaring van het openbaar ministerie in de vervolging is volgens vaste jurisprudentie alleen ruimte indien het vormverzuim daarin bestaat dat met de opsporing of vervolging belaste ambtenaren ernstig inbreuk hebben gemaakt op beginselen van een behoorlijke procesorde waardoor doelbewust of met grove veronachtzaming van de belangen van de verdachte aan diens recht op een eerlijke behandeling van zijn zaak is tekortgedaan.

Het door de AIVD verrichte inlichtingenonderzoek

De raadsvrouw van de verdachte heeft zich op het standpunt gesteld dat het recht van de verdachte op een eerlijk proces is geschonden doordat de AIVD eenzijdig, onbetrouwbaar en in strijd met de onschuldpresumptie onderzoek heeft verricht. Daarnaast heeft de raadsvrouw betoogd dat het afluisteren van de telefoon van journaliste [journalist A] door de AIVD een ongerechtvaardigde schending oplevert van het in artikel 8 van het Europees verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (hierna: EVRM) vervatte recht op respect voor het privéleven, alsmede van het uit artikel 10 van het EVRM voortvloeiende recht op bescherming van journalistieke bronnen. De raadsvrouw heeft zich op het standpunt gesteld dat sprake is van veronachtzaming van de rechten van een ieder die door dat handelen wordt getroffen.

Het hof overweegt dienaangaande het volgende.

Op 28 maart 2009 is in dagblad De Telegraaf een artikel gepubliceerd onder de titel 'AIVD faalde rond Irak'. Het artikel is geschreven door de journalisten [journalist A] en [journalist B]. Blijkens het eerdergenoemde ambtsbericht d.d. 11 juni 2009 ontstond na het lezen van dat artikel bij de AIVD het vermoeden dat de betreffende journalisten het artikel hebben gebaseerd op een als 'Stg. geheim' gerubriceerd document, welk document een door de AIVD gemaakte interne analyse bevat omtrent de rapportages die de AIVD in de periode zomer 2002 tot zomer 2003 aan afnemers heeft verstrekt. De AIVD heeft vervolgens een onderzoek ingesteld. Gedurende dat onderzoek zijn de telefoons van voornoemde journalisten afgeluisterd. Dat onderzoek was enerzijds erop gericht na te gaan of voornoemde (en eventueel soortgelijke) staatsgeheime gegevens nog bij onbevoegde derden in bezit waren, en anderzijds om te voorkomen dat er nog meer staatsgeheimen zouden worden gelekt, aldus de AIVD in voornoemd ambtsbericht.

Het optreden van de AIVD is achteraf getoetst door de Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (hierna: CTIVD). Uit het advies dat de CTIVD - naar aanleiding van een klacht van De Telegraaf c.s. - op 10 november 2009 heeft uitgebracht, blijkt dat de CTIVD van oordeel is dat het onderzoek naar het lek valt onder de taak van artikel 6, tweede lid, sub a, van de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 2002 (hierna: Wiv). Volgens de CTIVD mocht de AIVD voornoemde journalisten aanmerken als personen die aanleiding geven tot het ernstige vermoeden dat zij een gevaar vormen voor de democratische rechtsorde, dan wel voor de veiligheid of voor andere gewichtige belangen van de staat. De CTIVD achtte de initiële inzet van de gedurende het inlichtingenonderzoek jegens de journalisten ingezette bijzondere bevoegdheden, bestaande uit het afluisteren van hun telefoons, evenwel niet proportioneel. Volgens de CTIVD had op het moment van de initiële inzet groter gewicht moeten worden toegekend aan het belang van journalistieke bronbescherming dat voortvloeit uit artikel 10 van het EVRM, dan aan het achterhalen van het lek en het vaststellen of de journalisten al dan niet beschikten over staatsgeheime stukken.

Het openbaar ministerie heeft daarop besloten de strafzaak tegen journaliste [journalist A] te seponeren omdat - kort gezegd - vervolging op basis van materiaal verkregen door onrechtmatig handelen van de AIVD disproportioneel zou zijn en er na uitsluiting van dat materiaal van het bewijs onvoldoende bewijs resteert.

Het hof stelt voorop dat de wetgever de toetsing van de rechtmatigheid van het handelen van de AIVD heeft toebedeeld aan de reeds hiervoor aangehaalde Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten. In artikel 64, tweede lid, aanhef en sub a, van de Wiv is bepaald dat de CTIVD is belast met het toezicht op de rechtmatigheid van de uitvoering van hetgeen bij of krachtens de Wiv is gesteld. De rechtmatigheidstoets is daarmee aan de strafrechter onttrokken. Dat neemt echter niet weg dat in een strafprocedure waarin van een inlichtingen- en veiligheidsdienst afkomstig materiaal voor het bewijs wordt gebruikt, moet zijn voldaan aan de eisen van een eerlijk proces en dat de strafrechter moet toetsen of zulks het geval is (HR 5 september 2006, NJ 2007, 336, r.o. 4.4.4).

Ten aanzien van de vraag of en in hoeverre consequenties kunnen of moeten worden verbonden aan onregelmatigheden in het onderzoek door een inlichtingen- en veiligheidsdienst heeft de Hoge Raad in het hiervoor aangehaalde arrest het volgende overwogen (r.o. 4.7):

De toepassing van artikel 359a van het Wetboek van Strafvordering is beperkt tot vormverzuimen die zijn begaan bij het voorbereidend onderzoek. Ingevolge artikel 132 van het Wetboek van Strafvordering moet daaronder worden verstaan het onderzoek dat voorafgaat aan het onderzoek ter terechtzitting. Onder die vormverzuimen zijn blijkens de wetsgeschiedenis begrepen normschendingen bij de opsporing. Artikel 359a is dus niet van toepassing indien het verzuim is begaan buiten het verband van het voorbereidend onderzoek. Een onderzoek door een inlichtingen- en veiligheidsdienst vindt plaats buiten de verantwoordelijkheid van de politie en het openbaar ministerie en valt buiten dat verband. Zulks neemt niet weg dat onder omstandigheden de resultaten van het door een inlichtingen- en veiligheidsdienst ingestelde onderzoek niet tot het bewijs mogen worden gebruikt. Daarvan kan bijvoorbeeld sprake zijn in de bijzondere gevallen dat

Het hof acht wettig en overtuigend bewezen dat de verdachte het onder 2 primair ten laste gelegde heeft begaan, met dien verstande dat:

hij in de periode van 15 mei 2009 tot en met 4 juni 2009 in Nederland, tezamen en in vereniging met anderen een inlichting waarvan de geheimhouding door het belang van de staat en/of van zijn bondgenoten werd geboden opzettelijk openbaar heeft gemaakt, terwijl hij wist of redelijkerwijs had moeten vermoeden dat het een zodanige inlichting betrof,

door toen en daar tezamen en in vereniging met een ander informatie met betrekking tot de beveiliging van de dalai lama in verband met zijn bezoek aan Nederland, te verstrekken aan [journalist A], journaliste van De Telegraaf, terwijl zij wisten of redelijkerwijs hadden moeten vermoeden dat die [journalist A] en/of De Telegraaf een artikel zou(den) gaan publiceren/schrijven in De Telegraaf in verband met deze informatie, waarna deze informatie, verwerkt in een artikel, op 4 juni 2009 in De Telegraaf is gepubliceerd, terwijl hij, verdachte, op de hoogte was dat zijn mededader, [medeverdachte], werkzaam was bij de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst en uit hoofde van die functie beschikte over die informatie

en

hij in de periode van 15 mei 2009 tot en met 4 juni 2009 in Nederland, tezamen en in vereniging met anderen een inlichting die van een verboden plaats afkomstig was en tot de veiligheid van de staat in betrekking stond opzettelijk openbaar heeft gemaakt, terwijl hij wist of redelijkerwijs had moeten vermoeden dat het een zodanige inlichting betrof,

door toen en daar tezamen en in vereniging met een ander informatie met betrekking tot de beveiliging van de dalai lama in verband met zijn bezoek aan Nederland, afkomstig van een plaats die in gebruik was van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst, welke plaats als verboden plaats was aangewezen, te verstrekken aan [journalist A], journaliste van De Telegraaf, terwijl zij wisten of redelijkerwijs hadden moeten vermoeden dat die [journalist A] en/of De Telegraaf een artikel zou(den) gaan publiceren/schrijven in De Telegraaf in verband met deze informatie, waarna deze informatie, verwerkt in een artikel, op 4 juni 2009 in De Telegraaf is gepubliceerd, terwijl hij, verdachte, op de hoogte was dat zijn mededader, [medeverdachte], werkzaam was bij de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst en uit hoofde van die functie beschikte over die informatie.

Hetgeen meer of anders is ten laste gelegd, is niet bewezen. De verdachte moet daarvan worden vrijgesproken.

Voor zover in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn deze in de bewezenverklaring verbeterd. Blijkens het verhandelde ter terechtzitting is de verdachte daardoor niet geschaad in de verdediging.

Bewijsvoering

Het hof grondt zijn overtuiging dat de verdachte het bewezen verklaarde heeft begaan op de feiten en omstandigheden die in de bewijsmiddelen zijn vervat en die reden geven tot de bewezenverklaring.

In die gevallen waarin de wet aanvulling van het arrest vereist met de bewijsmiddelen dan wel, voor zover artikel 359, derde lid, tweede volzin, van het Wetboek van Strafvordering wordt toegepast, met een opgave daarvan, zal zulks plaatsvinden in een aanvulling die als bijlage aan dit arrest zal worden gehecht.

Nadere bewijsoverwegingen

De raadsman van de verdachte heeft ter terechtzitting in hoger beroep bepleit dat de verdachte van het onder 2 ten laste gelegde dient te worden vrijgesproken omdat - kort samengevat - niet wettig en overtuigend kan worden bewezen dat de verdachte dat feit heeft begaan.

Het hof is evenwel van oordeel dat uit de door het hof gebezigde bewijsmiddelen genoegzaam blijkt dat de verdachte het onder 2 primair ten laste gelegde feit heeft begaan. Uit de bewijsmiddelen leidt het hof onder meer het volgende af.

Op 2 juni 2009 heeft tussen acht en elf uur 's avonds in de woning van de verdachte, die bij de AIVD werkzaam is geweest, en zijn partner, de medeverdachte [medeverdachte], die toentertijd nog bij de AIVD werkzaam was, een door de verdachte geëntameerde ontmoeting met journaliste [journalist A] plaatsgevonden.

De verdachte heeft ter terechtzitting in eerste aanleg en in hoger beroep verklaard dat [journalist A] en hij die avond hebben gesproken over een affaire die zich in de oorlog had afgespeeld en betrekking had op de grootvader van [medeverdachte] en waarnaar hij onderzoek deed. De verdachte heeft voorts verklaard dat [medeverdachte] niet bij dat gesprek aanwezig is geweest en dat zij bovendien niet op de hoogte was van het doel van de ontmoeting. Het hof acht die verklaring van de verdachte evenwel niet geloofwaardig, mede gelet op de inhoud van de telefoongesprekken die [medeverdachte] die dag met haar vader en een onbekend gebleven vrouw heeft gevoerd. In het eerste telefoongesprek, dat om 17.57 uur plaatsvond, zegt de vader van [medeverdachte] dat [medeverdachte] haar moeder rond negen uur kan bellen. [medeverdachte] zegt daarop dat zij die avond een afspraak heeft, dat zij het daarom nu probeert, en dat zij die avond tussendoor wel belt. In het tweede telefoongesprek, dat om 20.05 uur plaatsvond via de huistelefoon van [medeverdachte] en de verdachte, zegt [medeverdachte] dat zij net bezoek heeft en dat zij het daarom heel kort houdt. Het hof gaat er mitsdien van uit dat [medeverdachte] wel degelijk heeft deelgenomen aan het gesprek tussen de verdachte en [journalist A].

Het hof stelt vast dat [journalist A] de dag daarna tegen haar collega [journalist C] heeft gezegd dat zij de avond daarvoor vanuit de Nederlandse autoriteitenhoek is getipt dat er dreigementen zijn richting de Dalai Lama en dat zijn beveiliging wordt opgeschroefd.

Het hof stelt voorts vast dat de verdachte sinds 2006 niet meer werkzaam is bij de AIVD, en dat elke aanwijzing ontbreekt voor de stelling dat [journalist A] op de avond van 2 juni 2009 van een andere persoon uit 'de Nederlandse autoriteitenhoek' dan [medeverdachte] - al dan niet door tussenkomst van de verdachte - de betreffende informatie heeft ontvangen, mede gelet op de waarnemingen gedaan door het team van het Korps Landelijke Politie Diensten dat [journalist A] op 2 juni 2009 tussen 16.45 uur en 00.15 uur heeft geobserveerd. Op grond hiervan concludeert het hof dat het niet anders kan dan dat de informatie die ten grondslag ligt aan het door [journalist A] en [journalist C] geschreven en op 4 juni 2009 in De Telegraaf gepubliceerde artikel, afkomstig is van [medeverdachte].

Het hof wordt in dat oordeel gesterkt door het gegeven dat [medeverdachte] op 4 juni 2009 een Telegraaf heeft gekocht omdat - blijkens een op die dag door [medeverdachte] en de verdachte gevoerd telefoongesprek - 'daar reden voor was'. Dat de reden, zoals [medeverdachte] later heeft verklaard, enkel was dat zij een uur moest wachten en de tijd wilde doden acht het hof niet geloofwaardig, mede gelet op haar tegenover de Rijksrecherche gedane mededeling dat zij nooit een Telegraaf koopt.

De raadsvrouw van de medeverdachte [medeverdachte] heeft ten aanzien van het staatsgeheime karakter van voornoemde informatie omtrent de Dalai Lama betoogd dat geen sprake is van staatsgeheime informatie omdat die informatie reeds vóór de publicatie in De Telegraaf uit openbare bronnen bekend was. De raadsman van de verdachte heeft zich hierbij aangesloten. Het hof overweegt dienaangaande dat de stelling van de verdediging op geen enkele wijze is onderbouwd, ook niet door de zogenoemde tekstreconstructie van het krantenartikel die de raadsvrouw van de medeverdachte [medeverdachte] aan het hof heeft doen toekomen.

Het hof is van oordeel dat voornoemde informatie informatie betreft waarvan de geheimhouding door het belang van de staat en/of zijn bondgenoten wordt geboden.

Kennisneming van de informatie dat extra beveiligingsmaatregelen worden getroffen in verband met bedreigingen van de Dalai Lama, informatie die de AIVD blijkens een ambtsbericht d.d. 28 juli 2009 niet openbaar heeft gemaakt, geeft immers zicht op het actuele kennisniveau van de AIVD en compromittering van die informatie kan derhalve schade aan de effectiviteit van de AIVD toebrengen. Bovendien wordt door de compromittering van deze informatie afbreuk gedaan aan een effectieve beveiliging van de betrokken persoon en moet rekening worden gehouden met risico's voor diens veiligheid, evenals voor die van de met de beveiliging belaste medewerkers vanwege de NCTb.

Strafbaarheid van het bewezen verklaarde

Het onder 2 primair bewezen verklaarde levert op:

Medeplegen van een inlichting als bedoeld in artikel 98 van het Wetboek van Strafrecht opzettelijk openbaarmaken, terwijl hij weet of redelijkerwijs moet vermoeden dat het een zodanige inlichting betreft.

Strafbaarheid van de verdachte

Er is geen omstandigheid aannemelijk geworden die de strafbaarheid van de verdachte uitsluit. De verdachte is dus strafbaar.

Vordering van de advocaat-generaal

De advocaat-generaal heeft gevorderd dat het vonnis waarvan beroep zal worden vernietigd, dat de verdachte van het onder 1 primair tweede cumulatief/alternatief, 5 tweede cumulatief/alternatief, 6 tweede cumulatief/alternatief, 7, en 8 tweede cumulatief/alternatief ten laste gelegde zal worden vrijgesproken, en dat de verdachte ter zake van het onder 1 primair eerste cumulatief/alternatief, 2 primair, 3, 4, 5 eerste cumulatief/alternatief, 6 eerste cumulatief/alternatief, en 8 eerste cumulatief/alternatief ten laste gelegde zal worden veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van 24 maanden, met aftrek van voorarrest, waarvan 11 maanden voorwaardelijk met een proeftijd van 2 jaren.

Strafmotivering

Het hof heeft de op te leggen straf bepaald op grond van de ernst van het feit en de omstandigheden waaronder dit is begaan, alsook op grond van de persoon en de persoonlijke omstandigheden van de verdachte, zoals daarvan is gebleken uit het onderzoek ter terechtzitting. Daarbij heeft het hof in het bijzonder het volgende in aanmerking genomen.

De verdachte, die lange tijd bij de AIVD werkzaam is geweest, heeft zich samen met zijn partner, die ten tijde van het bewezen verklaarde feit nog werkzaam was bij de AIVD, om hen moverende redenen schuldig gemaakt aan het openbaar maken van staatsgeheime informatie waarover zijn partner uit hoofde van haar functie beschikte. Zij hebben die informatie doelbewust verstrekt aan een bij dagblad De Telegraaf werkzame journaliste met wie de verdachte contact had, die de informatie vervolgens in een artikel heeft verwerkt dat op 4 juni 2009 in De Telegraaf is gepubliceerd.

Door doelbewust staatsgeheime informatie te lekken naar een journaliste heeft de partner van de verdachte haar ambtsplicht om zaken waarvan zij door haar functie kennis draagt en die haar als geheim zijn toevertrouwd of waarvan zij het vertrouwelijke karakter moet begrijpen niet te openbaren aan onbevoegden, met voeten getreden. Zij heeft daardoor niet alleen het door haar werkgever in haar gestelde vertrouwen ernstig beschaamd, maar ook afbreuk gedaan aan het aanzien en de integriteit van de AIVD. De verdachte, die vanwege het feit dat hij zelf bij de AIVD werkzaam is geweest beter had moeten weten, heeft hier door zijn intermediaire rol een actieve bijdrage aan geleverd.

Op een ernstig feit zoals het onderhavige kan, mede vanuit een oogpunt van generale preventie, naar het oordeel van het hof niet anders worden gereageerd dan met het opleggen van een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van aanzienlijke duur.

Alles overwegende is het hof van oordeel dat een geheel onvoorwaardelijke gevangenisstraf voor de duur van 9 maanden in beginsel een passende en geboden reactie vormt.

Het hof heeft geconstateerd dat de redelijke termijn in de zin van artikel 6, eerste lid, van het EVRM is overschreden. Er is immers niet binnen de volgens vaste rechtspraak van de Hoge Raad gehanteerde termijn van 2 jaar, maar na 2 jaar en 7 maanden na het instellen van hoger beroep arrest gewezen. Rekening houdend met die overschrijding alsmede met het tijdsverloop sinds de bewezenverklaarde feiten, zal het hof de op te leggen gevangenisstraf met 1 maand bekorten.

Toepasselijke wettelijke voorschriften

Het hof heeft gelet op de artikelen 47, 98 en 98a van het Wetboek van Strafrecht, zoals zij golden ten tijde van het bewezen verklaarde.

Het hof:

Vernietigt het vonnis waarvan beroep en doet opnieuw recht:

Verklaart het openbaar ministerie ontvankelijk in de vervolging van de verdachte.

Verklaart niet bewezen dat de verdachte het onder 1, 3, 4, 5, 6, 7 en 8 ten laste gelegde heeft begaan en spreekt de verdachte daarvan vrij.

Verklaart zoals hiervoor overwogen bewezen dat de verdachte het onder 2 primair ten laste gelegde heeft begaan.

Verklaart niet bewezen hetgeen de verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hierboven is bewezen verklaard en spreekt de verdachte daarvan vrij.

Verklaart het bewezen verklaarde strafbaar en verklaart de verdachte strafbaar.

Veroordeelt de verdachte tot een gevangenisstraf voor de duur van 8 (acht) maanden.

Beveelt dat de tijd die door de verdachte vóór de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in enige in artikel 27, eerste lid, van het Wetboek van Strafrecht bedoelde vorm van voorarrest is doorgebracht, bij de uitvoering van de opgelegde gevangenisstraf in mindering zal worden gebracht, voor zover die tijd niet reeds op een andere straf in mindering is gebracht.

Dit arrest is gewezen door mr. S.K. Welbedacht, mr. G.P.A. Aler en mr. H.C. Wiersinga, in bijzijn van de griffier mr. H. Biemond.

Het is uitgesproken op de openbare terechtzitting van het hof van 21 februari 2013.

Mr. H.C. Wiersinga is buiten staat dit arrest te ondertekenen.