Hof Arnhem-Leeuwarden, 16-04-2013, nr. 12/00459

Ingevolge artikel 8:75a, eerste lid, van de Awb kan, in geval van intrekking van het beroep omdat het bestuursorgaan geheel of gedeeltelijk aan de indiener van het beroepschrift is tegemoetgekomen, het bestuursorgaan op verzoek van de indiener bij afzonderlijke uitspraak met toepassing van artikel 8:75 van de Awb in de kosten worden veroordeeld. Het verzoek dient tegelijk met de intrekking van het beroep te worden gedaan.

De Rechtbank heeft de brief van belanghebbende van 22 februari 2012 aangemerkt als een intrekking van het beroep met een verzoek om toekenning van een proceskostenvergoeding, zulks naar het oordeel van het Hof evenwel ten onrechte. Uit die brief volgt immers onmiskenbaar dat belanghebbende het beroep niet wenste in te trekken maar de rechtsstrijd in beroep wenste te beperken tot de vraag of de in het kader van de uitspraak op bezwaar genomen beslissing van de Ambtenaar om de kosten van het taxatierapport niet te vergoeden, juist is. Het belang van deze conclusie van het Hof – het niet intrekken van het beroep – is erin gelegen dat wanneer – in het spoor van de Rechtbank – ervan zou moeten worden uitgegaan dat belanghebbende het beroep wel zou hebben ingetrokken hem geen vergoeding van proceskosten op de voet van artikel 8:75a van de Awb kan worden toegekend, aangezien die intrekking niet is geschied omdat de Ambtenaar alsnog geheel of gedeeltelijk aan belanghebbende is tegemoetgekomen. Belanghebbende heeft zich in de brief van 22 februari 2012 immers alsnog verenigd met de nader bij uitspraak op bezwaar vastgestelde waarde van € 541.000.

Het Hof zal doen wat de Rechtbank had behoren te doen en de partijen verdeeld houdende vraag of belanghebbende recht heeft op een vergoeding van de kosten van het taxatierapport beantwoorden in het kader van het ingediende beroep.

Vergoeding kosten taxatierapport

Het gaat hier om een geval waarin op verzoek van de vertegenwoordiger van belanghebbende een taxatieverslag door een deskundige wordt opgesteld in verband met een bezwaarprocedure (of beroepsprocedure) over de waardering van een onroerende zaak in het kader van de Wet WOZ. Anders dan de Ambtenaar stelt, is aannemelijk dat A bevoegd was de opdracht tot het laten verrichten van een taxatie te vertrekken. De tot de gedingstukken behorende, door belanghebbende aan A verstrekte volmacht omvat die bevoegdheid. Voorts verdient in dit verband nog opmerking dat het taxatierapport van C vermeldt dat de taxatie ten verzoeke van belanghebbende is verricht en de kosten ervan zijn bij factuur van 16 mei 2011 door A aan belanghebbende in rekening gebracht. Onder deze omstandigheden moet ervan worden uitgegaan dat de opdracht tot het taxeren van de onroerende zaak per 1 januari 2010 door belanghebbende is verstrekt.

Met betrekking tot de vraag of de aan een dergelijk taxatierapport verbonden kosten kunnen worden aangemerkt als ‘kosten die de belanghebbende in verband met de behandeling van het bezwaar redelijkerwijs heeft moeten maken’ als bedoeld in artikel 7:15, tweede lid, van de Awb, heeft de Hoge Raad als volgt geoordeeld (HR 13 juli 2012, nr. 11/04133, LJN BX0919, BNB 2012/259):

“een belanghebbende die ter onderbouwing van zijn standpunt over de waarde van een onroerende zaak een taxatierapport aan de heffingsambtenaar of de rechter overlegt, zal in het algemeen aan de eis dat de kosten redelijkerwijs moeten zijn gemaakt voldoen.”

De kennelijke stelling van de Ambtenaar dat te dezen van dit uitgangspunt moet worden afgeweken, aangezien in het kader van de destijds nog lopende procedure bij de rechter over de vastgestelde WOZ-waarde van de onroerende zaak voor het jaar 2010 naar de peildatum 1 januari 2009 reeds door dezelfde taxateur (C) meermalen een taxatie is uitgevoerd en dat de daarmee gemoeide kosten zijn begrepen in de door de rechter uitgesproken kostenveroordeling, wordt niet onderschreven door het Hof. In dit verband is van belang dat doel en strekking van de Wet WOZ meebrengen dat iedere ‘waarderingsronde’ in beginsel op zichzelf staat. Het hanteren van verschillende peildata brengt mee dat een naar de peildatum 1 januari 2009 uitgebracht taxatierapport in beginsel niet bruikbaar is voor de bepaling van de waarde per 1 januari 2010. Alsdan kan het niet als onredelijk worden bestempeld wanneer een belanghebbende, zoals hier, een taxatie laat verrichten naar de peildatum waarop het geschil in bezwaar betrekking heeft.

Anders dan de Ambtenaar kennelijk betoogt, mag aan toekenning van een vergoeding voor de kosten van een taxatierapport niet de eis worden gesteld dat het taxatierapport een bijdrage heeft geleverd aan de beslissing van de rechter over het geschilpunt ter zake waarvan het is overgelegd (HR 16 november 2012, nr. 11/02517, LJN BY2770, BNB 2013/41 en HR 30 november 2012, nr. 12/00778, LJN BY4617, BNB 2013/55). Deze rechtsregel heeft naar het oordeel van het Hof evenzeer te gelden voor de beslissing van een bestuursorgaan in het kader van de uitspraak op bezwaar.

De stelling van de Ambtenaar dat het niet toekennen van een vergoeding voor kosten als de onderhavige strookt met de beleidsregels, miskent dat die beleidsregels geen algemeen verbindende voorschriften vormen (artikel 1:3, vierde lid, van de Awb) en derhalve de belastingplichtigen en de bestuursrechter in belastingzaken niet kunnen binden. Weliswaar dient een bestuursorgaan – in beginsel – te handelen overeenkomstig de beleidsregel (artikel 4:84, van de Awb), maar dat geldt uiteraard niet wanneer die beleidsregel, zoals hier, niet strookt met het bepaalde in artikel 7:15, tweede lid, van de Awb zoals uitgelegd door de Hoge Raad in zijn jurisprudentie en ten nadele van de belastingplichtige werkt. Mitsdien moet worden geconcludeerd dat het in de beleidsregels opgenomen voorschrift dat “een taxatierapport per definitie [is] uitgesloten van proceskostenvergoeding” niet verbindend is.

Een en ander voert het Hof tot de conclusie dat belanghebbende de kosten van het taxatierapport redelijkerwijs heeft moeten maken. Hetgeen de Ambtenaar overigens nog heeft aangevoerd, doet aan die conclusie niet af.

Voor wat betreft de vraag of de hoogte van de geclaimde kostenvergoeding, te weten € 285,60 (drie uren á € 80 vermeerderd met € 45,60 aan omzetbelasting) als ‘redelijk’ kan worden bestempeld, heeft het volgende te gelden.

Op grond van het bepaalde in artikel 1, letter b, en artikel 2, eerste lid, letter b, van het Besluit proceskosten bestuursrecht, in verbinding met artikel 8:36, tweede lid, van de Awb moet een veroordeling in de kosten van een deskundigenverslag worden vastgesteld met overeenkomstige toepassing van het bepaalde bij en krachtens de Wet tarieven in strafzaken. Krachtens artikel 3, eerste lid, van laatstgenoemde wet is in artikel 6 van het Besluit tarieven in strafzaken 2003 (hierna: Bts 2003) bepaald dat – naar gelang de werkzaamheden niet of in meer of mindere mate van wetenschappelijke of bijzondere aard zijn – een tarief geldt van ten hoogste € 81,23 per uur (thans: € 116,09).

De werkzaamheden van een deskundige die zijn verbonden aan het opstellen van een taxatierapport in verband met een bezwaar- of beroepsprocedure behoren te worden aangemerkt als van bijzondere aard in de zin van artikel 6 van het Bts 2003. De mate waarin dergelijke werkzaamheden van bijzondere aard zijn, wordt vooral bepaald door de aard van de te taxeren onroerende zaak. Naarmate de taxatie van een object naar haar aard complexer is, kan toepassing van een hoger uurtarief gerechtvaardigd zijn. Toepassing van het maximale uurtarief komt eerst in aanmerking indien het object van dien aard is dat de taxatie daarvan zeer complex is. Met het oog op de uitvoerbaarheid van de desbetreffende regeling in het Bts 2003 moet worden aanvaard dat ter bepaling van de mate waarin werkzaamheden van een taxateur van bijzondere aard zijn uitsluitend de aard van de onroerende zaak als maatstaf in aanmerking wordt genomen en dat geen rekening wordt gehouden met andere factoren, zoals de mate van deskundigheid van de taxateur (vgl. HR 13 juli 2012, nrs. 11/02035, LJN BX0904, BNB 2012/391, 11/04133, LJN BX0919, BNB 2012/259 en 11/02430, LJN BV5172, BNB 2012/257). Dat in de Nota van Toelichting op het Bts 2003 wordt gesproken over marktwerking, is derhalve niet relevant.

In aanmerking genomen dat de beslissing over het te hanteren uurtarief vooral van feitelijke aard is, heeft de Hoge Raad het wenselijk geacht dat de gerechten in feitelijke instantie beleid ontwikkelen voor een uniforme toepassing van bij de vaststelling van een vergoeding te hanteren uurtarieven (zie Hoge Raad 13 juli 2012, nr. 11/02035, LJN BX0904, BNB 2012/391). Dat beleid is inmiddels tot stand gekomen en gepubliceerd in de Staatscourant 2012, nr. 26.039. Overeenkomstig dit beleid wordt in het onderhavige geval – het betreft een courante woning – een vergoeding van € 50 per uur in aanmerking genomen en voor het aantal uren wordt uitgegaan van twee uren (het betreft een niet-inpandige opname), derhalve beloopt de vergoeding € 100. Dit bedrag dient te worden vermeerderd met 19% aan omzetbelasting, aangezien – naar belanghebbende ter zitting desgevraagd heeft bevestigd – de belanghebbende in rekening gebrachte omzetbelasting op hem drukt (HR 13 juli 2012, nr. 11/04133, LJN BX0919, BNB 2012/259). Mitsdien komt voor vergoeding in aanmerking een bedrag van € 119.

Slotsom

Op grond van het vorenstaande is het hoger beroep gegrond.