248 Conclusie finale kwijting in een vaststellingsovereenkomst

Bij uitleg van een vaststellingsovereenkomst met finale kwijting kan de rechter binnen de Haviltex-maatstaf op grond van de tekst en strekking van de overeenkomst een voorshands taalkundige uitleg geven. De rechter gaat bij een voorshands taalkundige uitleg uit van de uitleg van één partij en de wederpartij van de partij die van de voorshands taalkundige uitleg profiteert, kan (tegen)bewijs leveren. Verweerder betoogt dat de vordering van eiser is tenietgegaan (een bevrijdend verweer). Afhankelijk van de vraag of eiser of verweerder profiteert van de voorshands taalkundige uitleg, zal verweerder nader bewijs respectievelijk eiser tegenbewijs moeten leveren.

Biedt de tekst en strekking van de overeenkomst geen uitsluitsel, dan beoordeelt de rechter inhoudelijk de stellingen en verweren over en weer van beide partijen; beide partijen hebben stelplicht en betwistingslast. De rechter kan op basis van de gestelde en al of niet weersproken feiten een definitief oordeel over de uitleg geven of een voorshands bewezenverklaring uitspreken. Bij verweerder berust de bewijslast; hij doet een beroep op het tenietgegaan zijn van de bewuste vordering (een bevrijdend verweer). Bij een voorshands bewezenverklaring gaat de rechter uit van de uitleg van verweerder (de partij met bewijslast) en geeft eiser de gelegenheid tegenbewijs te leveren.

Bij het redigeren van een finale kwijtingsovereenkomst zullen (de advocaten van) partijen zich ervan bewust moeten zijn dat hoe preciezer het bereik van de relevante onderwerpen is geformuleerd, hoe kleiner de kans is dat partijen later van mening verschillen over de kwijtingsclausule. Voorbehouden en restricties moeten worden geëxpliciteerd en voor zover mogelijk moeten beide partijen anticiperen op toekomstige ontwikkelingen. Duidelijk kan worden aangegeven dat geen afstand wordt gedaan van eventuele vorderingsrechten. In een procedure zullen beide partijen zich bewust moeten zijn van hun bewijsrechtelijke positie en de daarmee samenhangende stelplicht, gemotiveerde betwisting, bewijsaanbod en bewijslast.