10.1.6 Selectie door de rechter

In de vierde plaats heeft de Hoge Raad uitgemaakt dat selectie ook door de rechter zelf verricht kan worden, mits beide partijen daarmee instemmen en een voorziening wordt getroffen voor het geval de rechter kennis heeft genomen van het stuk en meent dat het verstrekt moet worden, terwijl de houder van het stuk daartoe niet bereid is. In dat geval zal de betrokken rechter zich aan de inhoudelijke behandeling van de zaak moeten onttrekken.1 Dit legt ook meteen het bezwaar tegen deze aanpak bloot: indien de rechter zich moet onttrekken, moet een andere rechter zich in de zaak inlezen. Daarom is het onder de Awb, waar een soortgelijke voorziening bestaat, gebruikelijk dat een andere rechter de toetsing verricht.2 Om dat risico te voorkomen en derhalve de door art. 6 EVRM vereiste onpartijdige beoordeling te waarborgen kan de rechter ervan afzien de toetsing zelf te verrichten en bepalen dat de beoordeling of bescheiden verstrekt moeten worden, hoe dan ook door een andere rechter dient te geschieden.3