8.6.4.3 Evidente advocatenfouten

Voor verstoringen waarvan het voor de rechter niet in één oogopslag duidelijk is of zij door de advocaat of de cliënt zijn veroorzaakt, lijkt het eigen beursje een heilloze weg, gezien de genoemde nadelen. Er zijn echter ook gedragingen te bedenken die wel eenzijdig aan de advocaat toe te rekenen zijn, zoals evidente procedurele fouten. Denk daarbij aan artikel 96 (oud) Rv,1 dat onder andere specifiek bepaalde dat de kosten van nietige akten van regtspleging' voor rekening van de procureur konden komen. Ook als de advocaat niet ter zitting verschijnt (en zijn cliënt wel) of als een kansloos onbevoegdheidsverweer wordt gevoerd kan de rechter eenvoudig zien dat de advocaat persoonlijk in de fout is gegaan. Het duidelijkst zijn nog wel de gedragingen die op dit moment nog via artikel 245 Rv tot een eigen beursje leiden: het vertegenwoordigen van een niet-bestaande of een niet rechtsgeldig verschenen partij.2 De regelgever zou een lijst met scherpe normen kunnen opstellen, waaraan rechtstreekse kostenconsequenties jegens de advocaat worden gekoppeld, eventueel op basis van risico in plaats van schuld. Die optie zou de satellite litigation minimaliseren en zou voorkomen dat de rechter binnen de procedure een wig moet drijven tussen de cliënt en diens advocaat. Bovendien maakt dit voor partijen voorspelbaar welke verstorende gedragingen voor rekening en risico van de advocaat zijn en welke voor de cliënt.

Een dergelijke lijst met voorspelbare normen maakt het eigen beursje ook eenvoudiger verzekerbaar voor de advocaat. Op dat punt zal immers ook het een en ander wijzigen als een nieuw eigen beursje wordt geïntroduceerd: verzekeraars moeten een nieuw of uitgebreider verzekeringsproduct voor beroepsaansprakelijkheid introduceren dat ook het eigen beursje dekt. Dat geeft nieuwe maatschappelijke kosten.

In de volgende subparagraaf wordt de andere gereguleerde optie besproken. Daarna vindt een afweging tussen de direct en de indirecte weg plaats.