5.10.2 Welke criteria hanteert de Ondernemingskamer bij het treffen van een voorziening?

Een eerste aanknopingspunt voor het bepalen welke voorziening kan worden opgelegd, bieden de woorden: 'welke zij op grond van de uitkomst van het onderzoek geboden acht' uit art. 2:355 lid 1 BW slot. Uit de memorie van toelichting is in dit verband van belang dat de Ondernemingskamer geen voorziening treft indien de vennootschap eigener beweging al maatregelen heeft genomen en voorts dat de voorzieningen niet verder gaan dan voor herstel van gezonde verhoudingen noodzakelijk is:

Over de schorsing of vernietiging van een besluit is in het vervolg van de memorie van toelichting het volgende opgenomen:

Uit de hierboven aangehaalde passages is af te leiden dat de Ondernemingskamer moet afwegen of met de te treffen voorziening het gewenste doel namelijk herstel van gezonde verhoudingen, bereikt kan worden. De voorziening moet in andere woorden passend en geboden zijn en ertoe strekken aan het wanbeleid een einde te maken en de daaruit voortvloeiende gevolgen zoveel mogelijk ongedaan te maken en/of te beperken. In die afweging dient zij rekening te houden met maatregelen die de vennootschap op basis van de uitkomsten van het onderzoek zelf al genomen heeft.2 Naar het oordeel van de Hoge Raad heeft de Ondernemingskamer een ruime bevoegdheid bij het treffen van voorzieningen, niet alleen om aan het wanbeleid een einde te maken, maar ook om de daaruit voortvloeiende gevolgen zoveel mogelijk ongedaan te maken. In de Textlite beschikking verwoordde de Hoge Raad dat als volgt:

Een tweede aanknopingspunt voor het bepalen welke voorziening kan worden opgelegd, biedt de uit de memorie van toelichting volgende regel dat voldoende is dat het besluit aan sanering in de weg staat. Tegelijkertijd mag de voorziening niet verder gaan dan voor de sanering noodzakelijk is.4 Dat houdt in dat bezien moet worden hoe de vernietiging kan bijdragen aan het herstel van de gezonde verhoudingen. Of een besluit daadwerkelijk aan herstel van gezonde verhoudingen in de weg staat, hangt af van de omstandigheden van het geval. Het wanbeleid hoeft niet direct uit het te vernietigen besluit voort te vloeien, zie de hiervoor geciteerde passage uit de memorie van toelichting. Er dient echter wel een verband te bestaan tussen besluit en wanbeleid. Anders kan het besluit niet aan herstel van gezonde verhoudingen en sanering in de weg staan. Als dat verband er is, kan vernietiging of schorsing bijdragen aan het herstel van gezonde verhoudingen. Dat past bij de in de memorie van antwoord gemaakte opmerking over de vernietiging van besluiten:

In dat licht kan het nuttig zijn een besluit tijdelijk of permanent opzij te zetten door het te schorsen of te vernietigen opdat het verantwoordelijke orgaan zelf zijn beleid kan aanpassen door het nemen van andersluidende besluiten. Door de vernietiging van een besluit te combineren met een van de andere in art. 2:355 BW genoemde voorzieningen kan de Ondernemingskamer daarin sturen. Op deze manier wordt bereikt dat aan de ene kant een behoorlijke aandrang op de vennootschap wordt uitgeoefend om concrete maatregelen in het vooruitzicht te stellen. Anderzijds wordt voorkomen dat de rechter door zijn beslissing het beleid in de vennootschap bepaalt en de plaats van het bestuur inneemt.6