38 Eigen lezing verweerder

Bij een eigen lezing van de feiten door verweerder is de vraag over de kwalificatie van het verweer ingewikkelder. In onrechtmatige-daadzaken (vooral in verkeerszaken) verschillen partijen vaak van mening over de toedracht en komen beide partijen met feiten.1 Verweerder verweert zich door een heel andere toedracht dan eiser te stellen; een eigen (alternatieve) lezing van de feiten. De feiten die verweerder aan zijn verweer ten grondslag heeft gelegd, hangen dan nauw samen en kunnen zelfs samenvallen met de feiten die eiser heeft gesteld en die eiser ten grondslag heeft gelegd aan zijn vordering. Het is dan de kunst om de stellingen te ontwarren: verweerder kan feiten stellen die zowel ten grondslag liggen aan zijn bevrijdend verweer als dienen om de eis van de wederpartij te bestrijden. Dezelfde verstrengeling van feiten doet zich voor wanneer eiser aangeeft dat verweerder niet aan zijn zorgplicht heeft voldaan en verweerder gemotiveerd betoogt dat hij daar wel aan heeft voldaan.

De wederzijdse stellingen zullen in die gevallen geanalyseerd moeten worden om te concluderen of de argumenten die verweerder aanvoert bouwstenen betreffen die ertoe leiden dat de stellingen van eiser niet juist zijn, of dat het gaat om bijzonderheden die tot een ander rechtsgevolg leiden. Het moge duidelijk zijn dat een oordeel over de kwalificatie van een verweer nauw kan samenhangen met de uitleg door de rechter van wat partijen hebben aangevoerd in de procedure.2 Voor het geval partijen ieder met een eigen lezing van het gebeurde komen, heeft de Hoge Raad de uitgangspunten van het onderscheid tussen een grondslagverweer en een bevrijdend verweer geformuleerd; hierna volgen de betreffende arresten.