1.4.6.3a Initiatieven tot wetgeving betreffende grensoverschrijdende omzetting op Europees niveau

In de loop der jaren zijn verschillende pogingen gedaan een richtlijn betreffende grensoverschrijdende zetelverplaatsing van vennootschappen op te stellen. In 1997 heeft de Europese Commissie een concept gemaakt voor een voorstel voor een Veertiende richtlijn betreffende de verplaatsing van de zetel van een vennootschap met wisseling van het op die vennootschap toepasselijke recht. Dit concept is echter nooit officieel gepubliceerd.1 In 2007 bereidde de Commissie een nieuw voorstel voor een Veertiende richtlijn voor. Ook dat concept is nooit gepubliceerd, omdat ten tijde van het opstellen van dat concept duidelijk werd dat het Hof van Justitie van de EG binnen afzienbare tijd uitspraak zou doen in de Cartesio-zaak, welke nieuwe inzichten zou kunnen bevatten over grensoverschrijdende zetelverplaatsing.2

Of het Cartesio-arrest daadwerkelijk heeft geleid tot nieuwe inzichten ten opzichte van het concept van het voorstel voor een veertiende richtlijn dat de Commissie in 2007 voorbereidde, is onbekend, omdat dat concept niet is gepubliceerd.

Het Cartesio-arrest heeft vele pennen in beweging gebracht, zowel in Nederland als daarbuiten. Daarnaast blijkt dat in de praktijk3 op basis van de overwegingen in het Cartesio-arrest een aantal grensoverschrijdende zetelverplaatsingen met wijzigingen van het toepasselijke recht is uitgevoerd, met name van Nederland naar Luxemburg, omdat het Luxemburgse recht zich niet verzet tegen een grensoverschrijdende omzetting.4 Bij deze grensoverschrijdende omzettingen kwam dan wel telkens het gemis van een wettelijke regeling naar voren.

Na het Cartesio-arrest, op 10 maart 2009, heeft het Europees Parlement een Resolutie aangenomen met aanbevelingen aan de Commissie betreffende grensoverschrijdende overplaatsingen van zetels van vennootschappen.5 Daarna is het echter stil gebleven rondom initiatieven tot wetgeving omtrent grensoverschrijdende zetelverplaatsing, tot 2 februari 2012. Op die datum heeft het Europees Parlement op grond van artikel 225 VwEU een Resolutie aangenomen waarin de Europese Commissie wordt verzocht een voorstel in te dienen voor een richtlijn betreffende ‘grensoverschrijdende overdracht van vennootschapszetels’ (hierna aan te duiden als: ‘de Resolutie’). De term ‘overdracht’ lijkt hier wat vreemd gekozen, maar uit de Resolutie blijkt dat het gaat om zetelverplaatsing met wijziging van de lex societatis.