23.4.9 Handelingen van het beleggingsfonds als derde jegens de participanten

In de praktijk komt het niet of nauwelijks voor dat een beleggingsfonds handelingen jegens de bewaarder verricht. Deze theoretische mogelijkheid laat ik hier daarom buiten beschouwing. Omdat het ook niet gebruikelijk is dat een beleggingsfonds handelingen jegens de beheerder verricht, kan ook deze variant hier onbesproken blijven.

In paragraaf 23.3.1 is ingegaan op de vraag of een beleggingsfonds als een belastingplichtige voor de btw kan worden aangemerkt. De conclusie luidt dat als een beleggingsfonds als een entiteit (“eenieder”) moet worden aangemerkt, de economische activiteit van een beleggingsfonds slechts het tegen een vergoeding vormen en beheren van portefeuilles van roerende effecten kan zijn. Als vergoeding aan het beleggingsfonds zijn doorgaans slechts de in- en uitstapgelden zichtbaar, zo deze al verschuldigd zijn. Het HvJ EG heeft in deze in- en uitstapgelden kennelijk de vergoeding gezien voor het vormen en beheren van portefeuilles van roerende effecten.1 Dat betekent mijns inziens dat het HvJ EG het beleggingsfonds als een derde beschouwt ten opzichte van de beleggers. De handelingen van het fonds – het vormen en beheren van portefeuilles van roerende effecten – zijn aan de heffing van btw onderworpen, mits daar een vergoeding tegenover staat. Zulks is in overeenstemming met het algemene karakter van de btw.