HR, 16-04-2010, nr. 09/01732

Bij inleidend verzoekschrift van 7 maart 2008 heeft verweerster in cassatie, [verweerster], de kantonrechter te Breda, locatie Bergen op Zoom, verzocht de arbeidsovereenkomst met verzoekster tot cassatie, [verzoekster], te ontbinden primair op grond van een dringende reden en subsidiair op grond van veranderingen in de omstandigheden. Die redenen zijn volgens [verweerster] hierin gelegen dat [verzoekster] ten onrechte niet heeft meegewerkt aan haar eigen re-integratie en zij daarenboven [verweerster] diffamerend en onnodig grievend tegemoet is getreden.

Voorafgaand aan deze procedure hadden partijen in kort geding bij de kantonrechter te Breda, locatie Bergen op Zoom, gestreden over de vraag of [verweerster] terecht vanaf januari 2007 geen loon meer aan [verzoekster] heeft betaald. Bij arrest van 15 januari 20082. heeft het gerechtshof te Den Bosch in hoger beroep het vonnis van de kantonrechter bekrachtigd en geoordeeld dat [verweerster] de loonbetaling terecht heeft opgeschort.

In het verweerschrift op het onder 1.1 genoemde verzoekschrift heeft [verzoekster] zich, onder betwisting van de aangevoerde gronden, gerefereerd aan het oordeel van de kantonrechter met betrekking tot de door [verweerster] verzochte ontbinding en voorts de kantonrechter verzocht [verweerster] bij uitvoerbaar bij voorraad verklaard vonnis te veroordelen aan haar het haar toekomende loon, vakantiegeld, gemaakte re-integratiekosten en immateriële schade, in totaal € 24.630,26 bruto, te vergoeden.

Nadat de kantonrechter de zaak ter zitting van 15 april 2008 mondeling had behandeld, heeft hij bij beschikking van 14 mei 2008 de arbeidsovereenkomst met ingang van 19 mei 2008 ontbonden op grond van veranderingen in de omstandigheden, zonder toekenning van enige vergoeding. De kantonrechter overwoog daarbij dat sprake is van een zodanig verstoorde arbeidsrelatie en een zodanige vertrouwensbreuk dat een vruchtbare arbeidsverhouding tussen partijen niet (langer) mogelijk is. Voorts overwoog de kantonrechter dat [verzoekster] in beginsel geschikt wordt geacht voor arbeid en dient te re-integreren, in ieder geval in passende arbeid, en dat aan de ontbinding geen vergoeding ten gunste van [verzoekster] zal worden verbonden omdat [verweerster] geen verwijt treft met betrekking tot de re-integratie van [verzoekster]. Ten slotte overwoog de kantonrechter dat hij voorbijgaat aan het door [verzoekster] gevorderde loon e.a. van in totaal € 24.630,26 bruto, nu voor een dergelijke vordering in de ontbindingsprocedure geen plaats is.

[Verzoekster] is van deze beschikking in hoger beroep gekomen bij het gerechtshof te Den Bosch en heeft geconcludeerd tot vernietiging ervan met zodanige uitspraak als het hof juist zou achten. [verzoekster] heeft daarbij aangevoerd dat de kantonrechter bij de behandeling van de zaak het fundamentele rechtsbeginsel van hoor en wederhoor niet heeft toegepast en voorts dat de kantonrechter buiten het toepassingsgebied van art. 7:685 lid 11 BW is getreden en dit artikel ten onrechte buiten toepassing heeft gelaten.

[Verweerster] heeft de grieven bestreden en het hof verzocht de beschikking te bekrachtigen, al dan niet onder verbetering van de gronden.

Het hof heeft het beroep ter zitting van 26 november 2008 behandeld en vervolgens het appel bij beschikking van 3 februari 2009 verworpen op de grond dat de aangevoerde beroepsgronden niet konden leiden tot een doorbreking van het rechtsmiddelenverbod.

[Verzoekster] heeft tegen de beschikking van 3 februari 2009 tijdig3. beroep in cassatie ingesteld.

[Verweerster] heeft geen verweer gevoerd.

[Verzoekster] heeft de Hoge Raad een ‘Uitlating-proces-verbaal’ toegezonden die op 19 juni 2009 ter griffie van de Hoge Raad is ingekomen4..

Zie ik het goed dan heeft [verzoekster] in de hiervoor genoemde ‘Uitlating-proces-verbaal’

Niet uitgesloten is echter dat het onder (a) verzochte als opmaat dient voor het beroep op nietigheid onder (b). Ik beschouw (b) in ieder geval als een nieuw cassatiemiddel.

Indien in het verzoekschrift waarmee het cassatieberoep is ingesteld, een voorbehoud is gemaakt tot aanvulling of wijziging van het aldaar geformuleerde cassatiemiddel in verband met het niet tijdig kunnen beschikken over het proces-verbaal van de terechtzitting van het hof, kan de verzoeker ook na het verstrijken van de cassatietermijn het cassatiemiddel aanvullen en wijzigen, mits dit betreft gronden die niet bij binnen de beroepstermijn ingediend verzoekschrift konden worden aangevoerd. Zo'n aanvullend verzoekschrift dient met bekwame spoed te worden ingediend, waarbij een termijn van veertien dagen — of een zoveel kortere termijn als overeenstemt met de wettelijke beroepstermijn — na de dag van verstrekking of verzending van het proces-verbaal heeft te gelden5..

In het onderhavige verzoekschrift tot cassatie was

Niet is aangevoerd — en daarvoor zijn overigens ook geen aanwijzingen te vinden — dat het niet opnemen van bedoeld voorbehoud verband houdt met verschoonbare onbekendheid van [verzoekster] met het bestaan van (de mogelijkeid tot het opvragen van) dit proces-verbaal6..

Het nieuwe middel dient derhalve buiten beschouwing te blijven.

Hetzelfde geldt voor het verzoek onder (a), zo dat een zelfstandig verzoek betreft. In ons cassatiestelsel past niet dat de Hoge Raad een algemene vraag beantwoordt die niet bij wege van een cassatiemiddel binnen de cassatietermijn door een partij aan hem is voorgelegd.

Het cassatieberoep bevat drie middelen.

Middel 1 richt zich tegen rechtsoverweging 4.3.2, waarin het hof als volgt heeft geoordeeld:

Het middel, dat zich niet laat samenvatten, klaagt dat ‘de eigen stelling van eiseres tot cassatie niet tot ontbinding van de arbeidsovereenkomst kan leiden nu het Gerechtshof, dat deze beschikking had moeten ontbinden, zulks heeft nagelaten. Het Hof motiveert niet eens, waarom zij deze eigen stelling passeert. Het hoger beroep is gestrand omdat het Gerechtshof weigert op de onderhavige stelling in te gaan, zodat de beschikking niet is gemotiveerd en in strijd is met de bepalingen (art. 6 EVRM) van het EVRM en in strijd met artikel 30 Rv.’

Voor zover het middel aan de eisen van art. 407 lid 2 Rv. voldoet, stuit het af op het feit dat een motiveringsgebrek geen doorbrekingsgrond is van het rechtsmiddelenverbod.

Middel 2 is gericht tegen rechtsoverweging 4.5.2, waarin het hof de stelling van [verzoekster] dat de kantonrechter ten onrechte artikel 7:670 lid 1 BW buiten toepassing heeft gelaten en dat hij daarmee buiten het toepassingsgebied van art. 7:685 BW is getreden, als volgt heeft beoordeeld:

Het middel klaagt dat het oordeel van het hof onbegrijpelijk is, en voorts dat het hof buiten het toepassingsgebied van artikel 7:670 lid 1 onder b BW is gebleven of het artikel ten onrechte buiten toepassing heeft gelaten.

De motiveringsklacht, die sowieso geen grond biedt voor doorbreking van het rechtsmiddelenverbod, voldoet niet aan de eisen van artikel 407 lid 2 Rv, nu zij verzuimt te vermelden waarom de bestreden overweging onbegrijpelijk is. Ook de klacht met betrekking tot art. 7:670 lid 1 onder b BW voldoet niet aan die eisen. De klacht miskent bovendien dat onjuiste toepassing van een regel geen grond is voor doorbreking7..

Overigens mist [verzoekster] belang bij deze klachten nu geen klacht is gericht tegen het oordeel van het hof dat [verzoekster] over het hoofd ziet dat de kantonrechter wel degelijk een oordeel heeft gegeven over haar stelling dat zij arbeidsongeschikt was en dat daarom een ontbinding niet op haar plaats was.

Middel 3 klaagt over het oordeel van het hof dat de kantonrechter een discretionaire bevoegdheid heeft om bij inwilliging van een ontbindingsverzoek aan één van partijen een vergoeding ten laste van de wederpartij toe te kennen. Het hof overweegt daarover als volgt:

Het middel bevat twee klachten. Allereerst wordt geklaagd dat rechtsoverweging 4.6.2 onbegrijpelijk is omdat kantonrechter en hof geen rekening hebben gehouden met de gestelde feiten dat bij het indienen van het ontbindingsverzoek van een arbeidsrelatie geen sprake meer was, [verweerster] geen salaris meer aan [verzoekster] heeft betaald sedert 2006/2007 en [verzoekster] haar salaris als schadevergoeding in het verweerschrift heeft opgenomen. Daarnaast wordt geklaagd dat het hof indien hij van oordeel was dat het salaris en/of de schadevergoeding niet bij het verweerschrift in eerste aanleg kon worden gevorderd, ten onrechte heeft nagelaten art. 69 Rv toe te passen. Volgens deze klacht zijn ‘schadevergoeding en/of vergoeding van het salaris beide niet van discretionaire aard.’

De in dit middel vervatte motiveringsklacht faalt op grond van het voorgaande (zie 2.7).

Voor het overige gaat het middel hetzij langs de kern van het oordeel van het hof heen: er is geen (slagende) doorbrekingsgrond gesteld, hetzij voldoet het niet aan de eisen van art. 407 lid 2 Rv omdat niet wordt uiteengezet waarom dit oordeel van het hof onjuist of onvoldoende gemotiveerd zou zijn.

Nu de middelen falen, dient het cassatieberoep te worden verworpen. Dit kan m.i. met toepassing van art. 81 RO.

De conclusie strekt tot verwerping.

De Procureur-Generaal bij de Hoge Raad der Nederlanden

A-G