III.2.4.2.2 Substitutie

237. Beschrijving. De nadelige gevolgen van vervroegde aflossingen kunnen enigszins worden ondervangen doordat vervroegd afgeloste vorderingen worden vervangen door nieuwe vorderingen. In geval van de uitgifte van mortgage-backed securities (‘MBS’) is het gebruikelijk dat de originator gedurende een bepaalde aanvangsperiode (bv. de eerste 2 of 3 jaar)1 het recht van substitutie heeft.2 Dit is het recht om als aan bepaalde voorwaarden is voldaan van het SPV te vorderen dat ontvangen hoofdsom (waaronder vervroegde aflossingen) door het SPV wordt aangewend voor de aankoop van nieuwe vorderingen. Deze aankopen kunnen onder meer betrekking hebben op vorderingen uit hoofde van aanvullende leningen die de originator aan schuldenaren heeft verstrekt en die onder de bestaande hypothecaire zekerheden zijn gebracht (de zogeheten ‘further advances’).

Substitutie van vorderingen heeft verschillende voordelen.3 Allereerst kan door de substitutie de looptijd van de MBS worden verlengd, wat aantrekkelijk is voor bepaalde investeerders (zoals institutionele beleggers). Bovendien biedt substitutie de originator de mogelijkheid om de transactiekosten te spreiden over een langere periode.4 Een laatste voordeel is dat substitutie een zekere bescherming biedt tegen het herbeleggingsrisico verbonden aan vervroegde aflossingen. Dat zal enkel het geval zijn, indien het SPV vorderingen aankoopt waarop een gelijke of hogere rente wordt vergoed als op de vervroegd afgeloste leningen. Gaat het om lager rentende vorderingen dan zal het SPV mogelijk over additionele fondsen dienen te beschikken om aan zijn renteverplichtingen onder de MBS en overige verplichtingen te kunnen voldoen. Het herbeleggingsrisico kan bovendien worden ondervangen (wat in Nederlandse RMBS ook gebruikelijk is) met behulp van een renteswap.