HR, 07-04-2009, nr. S 07/11663 P

HR, 07-04-2009, nr. S 07/11663 P

Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.

Uitspraak 07‑04‑2009

Inhoudsindicatie

Profijtontneming. Afwijzing aanhoudingsverzoek, aanwezigheidsrecht art. 6 EVRM. De HR herhaalt relevante overwegingen uit HR LJN AA5730. Het stond het Hof vrij om voor de beoordeling van het aanhoudingsverzoek wegens ziekte van betrokkene bewijsstukken of nadere inlichtingen te verlangen. In aanmerking genomen de f&o van het onderhavige geval, kan ’s Hofs oordeel dat het verzoek diende te worden afgewezen o.g.v de enkele omstandigheid dat de betrokkene op dat moment geen medische verklaring had overgelegd, zonder dat was onderzocht of het overleggen van zo’n verklaring dan wel van andere gegevens in redelijkheid van betrokkene verlangd had kunnen worden, de afwijzing van het verzoek niet dragen.

7 april 2009

Strafkamer

nr. S 07/11663 P

EC/SM

Arrest

op het beroep in cassatie tegen een uitspraak van het Gerechtshof te Amsterdam van 28 februari 2007, nummer 23/003133-06, op een vordering tot ontneming van wederrechtelijk verkregen voordeel ten laste van:

[betrokkene], geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] 1954, wonende te [woonplaats].

1. Geding in cassatie

Het beroep is ingesteld door de betrokkene. Namens deze heeft mr. D.W.H.M. Wolters, advocaat te Hoofddorp, bij schriftuur een middel van cassatie voorgesteld. De schriftuur is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.

De Advocaat-Generaal Jörg heeft geconcludeerd tot verwerping van het beroep.

2. Beoordeling van het middel

2.1. Het middel klaagt over de afwijzing door het Hof van het verzoek tot aanhouding van de behandeling van de zaak.

2.2. Het proces-verbaal van die terechtzitting houdt in:

"De raadsman van veroordeelde voert zakelijk weergegeven aan: Cliënt heeft mij deze morgen gebeld met de mededeling dat hij griep heeft en vandaag niet ter zitting kan verschijnen. Op zijn verzoek vraag ik aanhouding van het onderzoek ter terechtzitting omdat mijn cliënt bij de behandeling van zijn zaak aanwezig wil zijn. Hij stelt zich op het standpunt dat hij geen voordeel heeft genoten en hij heeft inmiddels zijn schuld aan [A] betaald.

De advocaat-generaal vordert afwijzing van het verzoek tot aanhouding omdat de onderbouwing hiervan ontbreekt.

Na beraad in raadkamer deelt de voorzitter als beslissing van het Hof mede dat het verzoek van de verdediging wordt afgewezen nu dit niet is onderbouwd met een medische verklaring."

Blijkens genoemd proces-verbaal heeft vervolgens het onderzoek ter terechtzitting plaatsgevonden en is het gesloten, waarna het Hof op 28 februari 2007 uitspraak heeft gedaan en aan de betrokkene de verplichting heeft opgelegd een bedrag van € 5.500,- aan de Staat te betalen ter ontneming van wederrechtelijk verkregen voordeel.

2.3. Bij de beoordeling van het middel moet worden vooropgesteld dat, indien een betrokkene door ziekte is verhinderd op de terechtzitting te verschijnen en in verband daarmee schorsing van het onderzoek heeft verzocht of doen verzoeken, de rechter aan dit verzoek voldoet teneinde de betrokkene alsnog de gelegenheid te geven bij de behandeling van zijn zaak op de terechtzitting aanwezig te zijn. Dit spruit voort uit het in art. 6 EVRM gegarandeerde aanwezigheidsrecht van de betrokkene. Bijzondere omstandigheden kunnen echter meebrengen dat de rechter tot het oordeel komt dat het belang van een behoorlijke strafvordering - welke omvat afdoening van de zaak binnen een redelijke termijn - ernstig in het gedrang zou komen, indien het onderzoek op de terechtzitting zou worden geschorst en dat dit belang onder de gegeven omstandigheden zwaarder moet wegen dan het belang van de betrokkene om bij de behandeling van zijn zaak tegenwoordig te zijn.

Het staat ter beoordeling van de rechter of hij de aangevoerde reden aannemelijk en van voldoende gewicht acht en of het belang van een behoorlijke strafvordering de voorrang moet hebben boven het belang van de betrokkene bij aanhouding. In de regel mag daarom van de betrokkene of diens raadsman worden gevergd dat hij ter staving van het verzoek (alsnog) de gegevens kan verstrekken die de rechter met het oog op de te nemen beslissing wenselijk acht. Aan de rechter staat het vrij om indien een verzoek onvoldoende door bewijsstukken is gestaafd of indien aan diens verlangen tot aanvulling niet of niet genoegzaam is voldaan, daaraan gevolgtrekkingen te verbinden. Oordelen en beslissingen daarover kunnen in cassatie slechts op hun begrijpelijkheid worden getoetst (vgl. HR 9 mei 2000, LJN AA5730, NJ 2002, 466).

2.4. Gelet op hetgeen hiervoor is vooropgesteld stond het het Hof vrij om voor de beoordeling van het verzoek om aanhouding van de behandeling van de zaak wegens ziekte van de betrokkene bewijsstukken of nadere inlichtingen te verlangen. In aanmerking genomen dat de raadsman ter terechtzitting is verschenen om namens de betrokkene om aanhouding te verzoeken en hij aan het verzoek tot aanhouding ten grondslag heeft gelegd dat hij diezelfde ochtend door de betrokkene was gebeld met de mededeling dat hij wegens griep niet kon verschijnen, kan het oordeel van het Hof dat het verzoek diende te worden afgewezen op grond van de enkele omstandigheid dat de betrokkene op dat moment geen medische verklaring had overlegd, zonder dat was onderzocht of het overleggen van zo'n verklaring dan wel van andere gegevens in redelijkheid van de betrokkene verlangd had kunnen worden, de afwijzing van het verzoek niet dragen.

2.5. Het middel is terecht voorgesteld.

3. Slotsom

Hetgeen hiervoor is overwogen brengt mee dat de bestreden uitspraak niet in stand kan blijven en als volgt moet worden beslist.

4. Beslissing

De Hoge Raad:

vernietigt de bestreden uitspraak;

wijst de zaak terug naar het Gerechtshof te Amsterdam opdat de zaak op het bestaande hoger beroep opnieuw wordt berecht en afgedaan.

Dit arrest is gewezen door de vice-president F.H. Koster als voorzitter, en de raadsheren J. de Hullu, W.M.E. Thomassen, H.A.G. Splinter-van Kan en W.F. Groos, in bijzijn van de waarnemend griffier J.D.M. Hart, en uitgesproken op 7 april 2009.

Conclusie 20‑01‑2009

Mr. Jörg

Partij(en)

Conclusie inzake:

[verzoeker=betrokkene]

1.

Het hof te Amsterdam bij uitspraak van 28 februari 2007 verzoeker de verplichting opgelegd tot betaling van een bedrag van € 5.500,- aan de Staat ter ontneming van wederrechtelijk verkregen voordeel.

2.

Namens verzoeker heeft mr. D.W.H.M. Wolters, advocaat te Hoofddorp, bij schriftuur een middel van cassatie voorgesteld.

3.

Het middel behelst de klacht dat het hof een verzoek van de raadsman van verzoeker om het onderzoek ter terechtzitting te schorsen omdat verzoeker wegens ziekte was verhinderd de terechtzitting bij te wonen, ten onrechte niet heeft gehonoreerd. Door die afwijzing is art. 6, derde lid aanhef en onder b, EVRM geschonden, aldus het middel.

4.

De stukken van het geding houden, voor zover voor de beoordeling van het middel van belang, het volgende in:

(i)

De beslissing van de politierechter in de rechtbank te Haarlem van 30 juni 2006 vermeldt dat aan verzoeker op tegenspraak de verplichting is opgelegd een bedrag aan de Staat te betalen ter ontneming van wederrechtelijk verkregen voordeel.

(ii)

Een akte rechtsmiddel, getekend door mr. D.W.H.M. Wolters, advocaat te Hoofddorp, houdt in dat namens verzoeker op 3 juli 2006 hoger beroep is ingesteld tegen de beslissing van de politierechter.

(iii)

Een akte van uitreiking van de oproeping van verzoeker om te verschijnen op de terechtzitting van het hof van 14 februari 2007 vermeldt dat die oproeping op 11 januari 2007 in persoon is uitgereikt aan verzoeker op diens GBA-adres.

(iv)

Het proces-verbaal van de terechtzitting in hoger beroep van 14 februari 2007 houdt in dat verzoeker aldaar niet is verschenen en dat als raadsman van verzoeker ter terechtzitting aanwezig is mr. D.W.H.M. Wolters, advocaat te Hoofddorp, die desgevraagd verklaart door verzoeker uitdrukkelijk te zijn gemachtigd als advocaat verzoeker te verdedigen.

(v)

Het proces-verbaal van die terechtzitting houdt voorts onder meer het volgende in:

‘De raadsman van veroordeelde voert zakelijk weergegeven aan:

Cliënt heeft mij deze morgen gebeld met de mededeling dat hij griep heeft en vandaag niet ter zitting kan verschijnen. Op zijn verzoek vraag ik aanhouding van het onderzoek ter terechtzitting omdat mijn cliënt bij de behandeling van zijn zaak aanwezig wil zijn. Hij stelt zich op het standpunt dat hij geen voordeel heeft genoten en hij heeft inmiddels zijn schuld aan [A] betaald.

De advocaat-generaal vordert afwijzing van het verzoek tot aanhouding omdat de onderbouwing hiervan ontbreekt.

Na beraad in raadkamer deelt de voorzitter als beslissing van het hof mede dat het verzoek van de verdediging wordt afgewezen nu dit niet is onderbouwd met een medische verklaring.’

(vi)

Blijkens genoemd proces-verbaal heeft vervolgens het onderzoek ter terechtzitting plaatsgevonden en is het gesloten, waarna het hof op 28 februari 2007 uitspraak heeft gedaan, waarbij het aan verzoeker de verplichting heeft opgelegd een bedrag aan de Staat te betalen ter ontneming van wederrechtelijk verkregen voordeel.

5.

Het op de terechtzitting in hoger beroep gedane verzoek van de raadsman van verzoeker tot schorsing van het onderzoek ter terechtzitting, is een verzoek als bedoeld in art. 281, eerste lid, Sv in verbinding met art. 328 Sv en art. 415 (oud) Sv in verbinding met art. 511d, eerste lid, Sv. Maatstaf voor de beoordeling van een zodanig verzoek is ingevolge art. 281, eerste lid, Sv in verbinding met art. 415 (oud) Sv en art. 511d, eerste lid, Sv of het belang van het onderzoek de schorsing vordert.

6.

In de hiervoor onder 4 sub v weergegeven overwegingen van het hof ligt als zijn oordeel besloten dat het hof het verzoek tot schorsing van het onderzoek ter terechtzitting heeft afgewezen, omdat het belang van het onderzoek de schorsing niet vorderde. Aldus heeft het hof de juiste maatstaf toegepast.

7.

Bij de beoordeling van het middel moet worden vooropgesteld dat, indien een betrokkene door ziekte is verhinderd op de terechtzitting te verschijnen en in verband daarmee schorsing van het onderzoek heeft verzocht of doen verzoeken, de rechter aan dit verzoek voldoet teneinde de betrokkene alsnog de gelegenheid te geven bij de behandeling van zijn zaak op de terechtzitting aanwezig te zijn. Dit spruit voort uit het onder meer in art. 6, derde lid onder c, EVRM verwoorde aanwezigheidsrecht van de betrokkene. Bijzondere omstandigheden kunnen echter meebrengen dat de rechter tot het oordeel komt dat het belang van een behoorlijke strafvordering — welke omvat afdoening van de zaak binnen een redelijke termijn — ernstig in het gedrang zou komen, indien het onderzoek op de terechtzitting zou worden geschorst en dat dit belang onder de gegeven omstandigheden zwaarder moet wegen dan het belang van de betrokkene om bij de behandeling van zijn zaak tegenwoordig te zijn.1.

8.

Bij het voorgaande moet in aanmerking worden genomen dat een betrokkene die een verzoek tot aanhouding van de behandeling van de zaak doet of laat doen, er — ook in geval deze zich beroept op ziekte — in beginsel niet van uit mag gaan dat zijn verzoek zonder meer zal worden ingewilligd. Het staat immers ter beoordeling van de rechter of hij de aangevoerde reden aannemelijk en van voldoende gewicht acht en of het belang van een behoorlijke strafvordering de voorrang moet hebben boven het belang van de betrokkene bij aanhouding. In de regel mag daarom van hem worden gevergd dat hij zich op de hoogte stelt van het al dan niet doorgaan van de behandeling van de zaak, althans dat hij er zorg voor draagt dat hij daaromtrent kan worden geïnformeerd alsook dat hij ter staving van het verzoek alsnog de gegevens kan verstrekken die de rechter met het oog op de te nemen beslissing wenselijk acht. Aan de rechter staat het vrij om indien een verzoek onvoldoende door bewijsstukken is gestaafd of indien aan diens verlangen tot aanvulling niet of niet genoegzaam is voldaan, daaraan gevolgtrekkingen te verbinden. Oordelen en beslissingen daarover kunnen in cassatie slechts op hun begrijpelijkheid worden getoetst.2.

9.

In de hiervoor onder 4 sub v weergegeven afwijzing door het hof van het verzoek tot schorsing van het onderzoek ter terechtzitting ligt als zijn oordeel besloten dat in dit geval het belang van de strafvordering — hetwelk omvat een afdoening binnen een redelijke termijn van de zaak — diende te prevaleren boven het belang van verzoeker om bij de behandeling van zijn zaak ter terechtzitting aanwezig te zijn. Het hof heeft daartoe overwogen dat het verzoek niet is onderbouwd met een medische verklaring. Dat oordeel geeft in het licht van hetgeen hiervoor onder 7 en 8 is uiteengezet geen blijk van een onjuiste rechtsopvatting en is niet onbegrijpelijk, in aanmerking genomen dat de raadsman van verzoeker ter onderbouwing van het verzoek enkel heeft aangevoerd dat verzoeker hem heeft gebeld met de mededeling dat hij griep heeft en niet ter terechtzitting kan verschijnen3. en dat op die terechtzitting de verdediging namens verzoeker kon worden gevoerd en ook is gevoerd door de raadsman van verzoeker4..

10.

Het middel faalt en kan worden afgedaan met de aan art. 81 RO ontleende overweging. Ambtshalve gronden waarop Uw Raad de aangevallen beslissing zou moeten vernietigen heb ik niet aangetroffen.

11.

Deze conclusie strekt tot verwerping van het beroep.

De Procureur-Generaal bij de Hoge Raad der Nederlanden

AG

Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.