Einde inhoudsopgave
De civielrechtelijke zorgplicht van de beleggingsdienstverlener (O&R nr. 101) 2017/1.3.2
1.3.2 Beleggingsdienstverlening: vermogensbeheer, beleggingsadvies en execution only-dienstverlening
I.P.M.J. Janssen, datum 01-03-2017
- Datum
01-03-2017
- Auteur
I.P.M.J. Janssen
- JCDI
JCDI:ADS364196:1
- Vakgebied(en)
Financieel recht / Bank- en effectenrecht
Financieel recht / Financieel toezicht (juridisch)
Voetnoten
Voetnoten
Zie bijvoorbeeld rechtbank Noord-Holland 9 april 2014, ECLI:NL:RBNHO:2014:3173, r.o. 4.4 en gerechtshof ’s-Hertogenbosch 15 april 2014, ECLI:NL:GHSHE:2014:1052, JOR 2014/168, m.nt. B.T.M. van der Wiel & I.J.F. Wijnberg,Ondernemingsrecht 2014/92, m.nt. T.M.C. Arons (Westkant/ABN AMRO), r.o. 4.11.8; Busch 2013b, p. 216. In meer algemene zin Asser/Hartkamp & Sieburgh 6-III 2015/129.
Artikel 4 lid 2 sub 9 MiFID (artikel 4 lid 2 sub 9 MiFID II); artikel 1:1 Wft.
Busch & Grundmann-van de Krol 2009, p. 8. Dit laat onverlet dat in de praktijk kan worden afgesproken dat de beleggingsdienstverlener bij belangrijke transacties eerst goedkeuring vraagt of overleg voert met de cliënt.
Artikel 4 lid 1 sub 4 MiFID; artikel 1:1 Wft.
Zie voor de volledige definitie artikel 52 uitvoeringsrichtlijn MiFID. In MiFID II wordt een onderscheid gemaakt tussen onafhankelijk en afhankelijk beleggingsadvies. Zie nader paragraaf 2.4.1.2.
In het laatste geval voert de beleggingsdienstverlener de order zelf uit en geeft hij deze niet door aan een andere dienstverlener. Busch & Grundmann-van de Krol 2009, p. 7. Ook in Hoofdlijnen Wft wordt de term execution only-dienstverlening als verzamelnaam gehanteerd voor beide soorten beleggingsdiensten. Silverentand & Van den Eerden e.a. 2015, p. 192.
Artikel 4 lid 1 sub 5 MiFID (artikel 4 lid 1 sub 5 MiFID II); artikel 1:1 Wft.
Zoals in paragraaf 1.2.1 reeds besproken, beperkt dit onderzoek zich tot drie typen van beleggingsdienstverlening. Om te bepalen van welk type dienstverlening sprake is, is de daadwerkelijke situatie doorslaggevend en niet de contractueel overeengekomen dienstverlening.1
Het eerste type beleggingsdienstverlening is vermogensbeheer. Ik doel daarmee op individueel vermogensbeheer. Daarvan is sprake wanneer de beleggingsdienstverlener op discretionaire basis het beheer voert over financiële instrumenten of over middelen ter belegging in financiële instrumenten op grond van een door de cliënt gegeven opdracht.2 Dit betekent dat slechts sprake is van vermogensbeheer wanneer de beleggingsdienstverlener zelf beslist welke transacties hij verricht voor rekening van de cliënt. De beleggingsdienstverlener baseert zich daarbij op afspraken die vooraf zijn gemaakt over het te voeren beleid.3 Vermogensbeheer is de meest intensieve vorm van beleggingsdienstverlening.
Het tweede type beleggingsdienstverlening is beleggingsadvies. Beleggingsadvies is het doen van een gepersonaliseerde aanbeveling aan een cliënt over één of meer transacties die verband houden met een financieel instrument.4 Van een gepersonaliseerde aanbeveling is sprake wanneer de beleggingsdienstverlener de aanbeveling doet aan een persoon in de hoedanigheid van (potentiële) cliënt. De aanbeveling moet geschikt zijn voor die cliënt en zij moet berusten op een afweging van de persoonlijke omstandigheden. Het oogmerk moet kortweg zijn om een financieel instrument te kopen, verkopen of ruilen.5 Deze vorm van beleggingsdienstverlening is iets minder intensief dan vermogensbeheer, omdat – in tegenstelling tot bij vermogensbeheer – bij beleggingsadvies de cliënt zelf beslist over de concrete transactie.
Het derde type beleggingsdienstverlening dat centraal staat in dit onderzoek is execution only-dienstverlening. Execution only-dienstverlening is in dit onderzoek een verzamelnaam, waartoe zowel het in de uitoefening van beroep of bedrijf ontvangen en doorgeven van orders van cliënten behoort, als het uitvoeren van orders van cliënten.6 Evenals bij de andere typen van beleggingsdienstverlening moet de dienst betrekking hebben op financiële instrumenten.7Execution only-dienstverlening is de minst intensieve vorm van beleggingsdienstverlening. In tegenstelling tot bij beleggingsadvies is geen adviserende taak voor de beleggingsdienstverlener weggelegd, maar fungeert hij slechts als ‘doorgeefluik’ van een opdracht die een cliënt op grond van een eigen afweging heeft gemaakt.