7.2.9.1 De verdere behandeling van de zaak na inlevering van een deskundigenadvies

Nadat de deskundige het deskundigenadvies heeft ingeleverd, moeten partijen volgens het toekomstige uniforme procesrecht gelegenheid krijgen op het deskundigenadvies te reageren (art. 184 lid 4 Entwurf ZPO).1 Dit is naar het procesrecht van de kantons niet anders (bijv. § 180 ZPO Zrich, art. 179 ZPO Wallis). Ter betwisting van een deskundigenadvies kan een partij een deskundigenadvies overleggen van een door haar ingeschakelde deskundige. Een rapport van een partijdeskundige wordt niet gezien als een bewijsmiddel.2 In het uniforme procesrecht was aanvankelijk voorzien dat elke partij een advies van een eigen deskundige over kan leggen (art. 182 Vorentwurf ZPO) en moest het aan de rechter worden overgelaten om per zaak aan de hand van alle omstandigheden van het geval te beoordelen of aan een partijdeskundigenadvies bewijskracht toekomt.3 Vogel vermeldt een uitspraak in gelijke zin van het Bundesgericht uit 1986.4 Volgens Meier moest de voorgestelde bepaling echter niet worden overgenomen in de nieuwe ZPO. Hij meende dat een partijdeskundige te vaak de schijn van partijdigheid zal hebben en dat een partij die het bewijsrisico heeft, zich verplicht zal voelen dit bewijsmiddel te benutten. De wederpartij zal vervolgens eveneens een advies van een partijdeskundige over willen leggen. Volgens hem zou deze bepaling tot extra kosten leiden en tot processuele complicaties aanleiding geven.5 In de toelichting op het ontwerp is vermeld dat kritische reacties aanleiding zijn geweest om in het wetsvoorstel niet op te nemen dat een rapport van een door een partij ingeschakelde deskundige kan dienen als bewijsmiddel, maar dat een partijrapport wel kan dienen ter onderbouwing van een partijstandpunt.6

De rechter kan een onduidelijk of onvolledig deskundigenadvies op verzoek van (een) partij(en) of ambtshalve schriftelijk of mondeling ter zitting laten verduidelijken of aanvullen. Hetzelfde geldt voor een deskundigenadvies dat niet behoorlijk is gemotiveerd (art. 184 lid 4 Entwurf ZPO, § 180 ZPO Zrich). Het uniforme procesrecht voorziet niet in een aanspraak van partijen om de deskundige ter zitting te horen nadat een schriftelijk deskundigenadvies is uitgebracht. De rechter die behoefte heeft aan nadere deskundige voorlichting, kan ook een andere deskundige benoemen (art. 185 Entwurf ZPO; in het procesrecht van de kantons bijv. § 181 ZPO Zi rich, § 153 lid 3 Basel Stadt, art. 259 lid 2 ZPO Fribourg).