2.6.6 Financiële markten

Het ingrijpen in de financiële markten wordt gerechtvaardigd door de gedachte dat de handhaving van privaatrecht tekortschiet als het gaat om de bescherming van zwakkere partijen.1 Dit is de reden waarom publiekrechtelijke instrumenten zoals bestuurlijke boetes en last onder dwangsom worden ingezet. In de Vierde nota van wijzigingen bij de Wft wordt opgemerkt dat de noodzaak van het inzetten van publiekrechtelijke handhavingsmiddelen afhangt van de vraag of civiel recht het gedrag van een financiële onderneming effectief en efficiënt regelt.2

Scheltema en Scheltema merken in relatie tot het goed functioneren van de financiële markten op dat gedragstoezicht het publieke belang dient. Dit betekent niet per se de bescherming van individuele consumenten tegen elk mogelijk risico van de markt, maar het consequent creëren van zodanige omstandigheden dat de markt goed opereert en consumenten niet in een nadelige positie terecht komen. Hiervoor dienen lidstaten competente toezichthouders in te stellen. Deze toezichthouders zijn tevens het contactpunt voor de Europese toezichthouder ESMA.3 ESMA is een onafhankelijke Europese toezichthouder die dient bij te dragen aan de stabiliteit van het financiële systeem in de Europese Unie door het vergroten van de integriteit, transparantie, effectiviteit en het optimaal werken van financiële markten. Ook geeft ESMA bindende adviezen bij grensoverschrijdende conflicten tussen toezichthouders.

In Nederland is de AFM samen met De Nederlandsche Bank verantwoordelijk voor het toezicht op de financiële markten. Voor de AFM houdt dit in dat de AFM toezicht houdt op het gehele spectrum van de financiële markten zoals de verzekeringsmarkt, leningen, investeringen, aandelen en opties.