HR, 29-01-2019, nr. 17/01489

HR, 29-01-2019, nr. 17/01489

Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.

Uitspraak 29‑01‑2019

Inhoudsindicatie

Beklag, beslag op mobiele telefoon en geldbedrag klager bij insluitingsfouillering n.a.v. staande houding en overbrenging naar politiebureau o.g.v. art. 50 Vreemdelingenwet 2000. Ontvankelijkheid cassatieberoep, nu geen sprake is van strafvorderlijk beslag? Oordeel Rb dat geen sprake is van inbeslagneming t.b.v. strafvordering, getuigt niet van onjuiste rechtsopvatting en is niet onbegrijpelijk in het licht van vaststelling Rb dat klager o.g.v. art. 50 Vw 2000 is staande gehouden, overgebracht en opgehouden voor verhoor, in welk verband goederen kennelijk zijn veiliggesteld. Gelet op art. 552a.1 Sv jo. art. 134.1 Sv heeft Rb klager terecht n-o verklaard in zijn klaagschrift. Volgt n-o verklaring in cassatieberoep. CAG (strekking): verwerping beroep. Samenhang met 17/01492 B.

Partij(en)

29 januari 2019

Strafkamer

nr. S 17/01489 B

SG/NA

Hoge Raad der Nederlanden

Beschikking

op het beroep in cassatie tegen een beschikking van de Rechtbank Rotterdam van 1 maart 2017, nummer RK 16/2988, op een klaagschrift als bedoeld in art. 552a Sv, ingediend door:

[klager] , geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] 1997.

1. Geding in cassatie

Het beroep is ingesteld door de klager. Namens deze heeft S.C. van Paridon, advocaat te Rotterdam, bij schriftuur een middel van cassatie voorgesteld. De schriftuur is aan deze beschikking gehecht en maakt daarvan deel uit.

De Advocaat-Generaal T.N.B.M. Spronken heeft geconcludeerd tot verwerping van het beroep.

2. Beoordeling van de ontvankelijkheid van het beroep

2.1.

De Rechtbank heeft de klager niet-ontvankelijk verklaard in zijn klaagschrift en heeft daartoe het volgende overwogen:

"Op 20 september 2016 is onder de klager een aantal goederen in beslag genomen, waaronder een mobiele telefoon van het merk Apple Iphone alsmede een contant geldbedrag van € 650,-.

(...)

Het klaagschrift strekt tot opheffing van het beslag op de goederen en het geldbedrag, met last tot teruggave daarvan aan de klager.

(...)

Blijkens de stukken in het raadkamerdossier is de klager staande gehouden, overgebracht en opgehouden voor verhoor op grond van artikel 50 van de Vreemdelingenwet 2000. Nu de goederen en het geldbedrag niet in het kader van een strafrechtelijke procedure in beslag zijn genomen, dient de klager niet ontvankelijk te worden verklaard in zijn beklag."

2.2.

De volgende wettelijke bepalingen zijn van belang:

- art. 134, eerste lid, Sv:

"Onder inbeslagneming van eenig voorwerp wordt verstaan het onder zich nemen of gaan houden van dat voorwerp ten behoeve van de strafvordering."

- art. 445 Sv:

"Tegen beschikkingen staat hooger beroep of beroep in cassatie niet open en is een bezwaarschrift niet toegelaten, dan in de gevallen bij dit wetboek bepaald."

- art. 552a, eerste lid, Sv:

"De belanghebbenden kunnen zich schriftelijk beklagen over inbeslagneming, over het gebruik van in beslag genomen voorwerpen, over het uitblijven van een last tot teruggave, over het al dan niet toepassen van de in artikel 116, vierde lid, neergelegde bevoegdheid, over de vordering van gegevens, over de vordering medewerking te verlenen aan het ontsleutelen van gegevens, over de kennisneming of het gebruik van gegevens, vastgelegd tijdens een doorzoeking of op vordering verstrekt, over de kennisneming of het gebruik van gegevens, opgeslagen, verwerkt of overgedragen door middel van een geautomatiseerd werk en vastgelegd bij een onderzoek in zodanig werk, over de kennisneming of het gebruik van gegevens als bedoeld in de artikelen 100, 101 en 114, over de vordering gegevens te bewaren en beschikbaar te houden, alsmede over de ontoegankelijkmaking van gegevens, aangetroffen in een geautomatiseerd werk, bedoeld in artikel 125o, de opheffing van de desbetreffende maatregelen of het uitblijven van een last tot zodanige opheffing."

- art. 552d, eerste en tweede lid, Sv:

"1. Een beschikking ingevolge artikel 552a, 552ab of 552b wordt onverwijld aan de klager betekend.

2. Beroep in cassatie kan door het openbaar ministerie worden ingesteld binnen veertien dagen na de dagtekening der beschikking, en door de klager binnen veertien dagen na de betekening."

2.3.

De Rechtbank heeft geoordeeld dat in het onderhavige geval geen sprake is van inbeslagneming ten behoeve van de strafvordering. Dat oordeel getuigt niet van een onjuiste rechtsopvatting en is niet onbegrijpelijk in het licht van de vaststelling van de Rechtbank dat de klager op grond van artikel 50 van de Vreemdelingenwet 2000 is staande gehouden, overgebracht en opgehouden voor verhoor, in welk verband de iPhone en het geldbedrag kennelijk zijn veiliggesteld.

2.4.

Gelet op art. 552a, eerste lid, Sv in verbinding met art. 134, eerste lid, Sv heeft de Rechtbank de klager terecht niet-ontvankelijk verklaard in zijn klaagschrift. Dat brengt mee dat de klager niet kan worden ontvangen in zijn cassatieberoep.

3. Beslissing

De Hoge Raad verklaart de klager niet-ontvankelijk in het beroep.

Deze beschikking is gegeven door de vice-president J. de Hullu als voorzitter, en de raadsheren Y. Buruma en A.L.J. van Strien, in bijzijn van de waarnemend griffier E. Schnetz, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van 29 januari 2019.

Conclusie 06‑11‑2018

Inhoudsindicatie

Conclusie AG. Beslag en beklag art. 552a Sv. Voorwerpen in beslag genomen in het kader van een insluitingsfouillering. Geen strafvorderlijk beslag zodat de beklagprocedure ex art. 552a Sv niet open staat. Rechtbank heeft klager terecht niet ontvankelijk verklaard en het advies aan de Hoge Raad is het cassatieberoep te verwerpen. Samenhang met 17/01492 B.

Nr. 17/01489 B

Zitting: 6 november 2018

Mr. T.N.B.M. Spronken

Conclusie inzake:

[klager]

De rechtbank Rotterdam heeft bij beschikking van 1 maart 2017 het klaagschrift van de klager ex art. 552a Sv, strekkende tot opheffing van het beslag op een mobiele telefoon en een geldbedrag, niet-ontvankelijk verklaard.

Er bestaat samenhang met de zaak 17/01492 B. In deze zaak zal ik vandaag ook concluderen.

Het cassatieberoep is ingesteld namens de klager en mr. S.C. van Paridon, advocaat te Rotterdam, heeft één middel van cassatie voorgesteld.

Het middel komt op tegen het oordeel van de rechtbank dat geen sprake is van strafvorderlijk beslag.

4.1. De bestreden beschikking houdt, zover hier van belang, het volgende in:

‘’(…) Feiten

Op 20 september 2016 is onder de klager een aantal goederen in beslag genomen, waaronder een mobiele telefoon van het merk Apple Iphone alsmede een contant geldbedrag van € 650,=.

Standpunt klager

Het klaagschrift strekt tot opheffing van het beslag op de goederen en het geldbedrag, met last tot teruggave daarvan aan de klager.

Standpunt officier van justitie

De officier van justitie heeft zich op het standpunt gesteld dat de klager niet ontvankelijk dient te worden verklaard in zijn beklag. Zij heeft daartoe aangevoerd dat de klager is staande gehouden op grond van de Vreemdelingenwet 2000. De goederen en het geldbedrag zijn derhalve niet op grond van het Wetboek van Strafvordering in beslag genomen.

Ontvankelijkheid

Blijkens de stukken in het raadkamerdossier is de klager staande gehouden, overgebracht en opgehouden voor verhoor op grond van artikel 50 van de Vreemdelingenwet 2000. Nu de goederen en het geldbedrag niet in het kader van een strafrechtelijke procedure in beslag zijn genomen, dient de klager niet ontvankelijk te worden verklaard in zijn beklag.(…)’’

4.2.

De steller van het middel voert kortgezegd aan dat het oordeel van de rechtbank dat geen sprake is van strafvorderlijk beslag onjuist is, althans ontoereikend is gemotiveerd gelet op wat namens de klager is aangevoerd. Daarmee is de rechtbank ten onrechte voorbij gegaan aan de vraag of het belang van strafvordering in de zin van art. 94 dan wel art. 94a Sv zich verzet tegen teruggave.

Juridisch kader

4.3.

Voor de beoordeling van het middel is het volgende van belang. Een voorwerp is op grond van art. 94 en 94a Sv slechts vatbaar voor inbeslagneming, als één van de daar genoemde doeleinden in het geding is. Inbeslagneming heeft dan plaats ten behoeve van de strafvordering.1.Om tijdens de behandeling van een klaagschrift ex art. 552a Sv de juiste beoordelingsmaatstaf te kunnen hanteren zal duidelijk moeten zijn welke bepaling of bepalingen aan het beslag ten grondslag ligt of liggen.2.Voor het antwoord op de vraag óf een goed in beslag is genomen, is niet doorslaggevend of dat goed is vermeld op de kennisgeving van inbeslagname of het proces-verbaal van bevindingen dat is opgesteld naar aanleiding van de doorzoeking of op de lijst van inbeslaggenomen goederen die de rechter-commissaris heeft opgesteld.3.

4.4.

In diverse bijzondere wetten komen bevoegdheden voor die lijken op inbeslagneming (ook dan is de betrokkene de beschikking over het voorwerp kwijt), maar die niet ten behoeve van strafvordering zijn gegeven. Van inbeslagneming ten behoeve van de strafvordering is dan geen sprake. Als voorbeelden kunnen gelden: de invordering van het rijbewijs en de inbewaringstelling van een voertuig (art. 164 WVW 1994), wegslepen en bewaring van auto’s (art. 170-174 WVW 1994) en monsterneming (art. 21 WED).4.De Vreemdelingenwet 2000 (hierna: VW 2000) bevat geen bevoegdheid tot (strafvorderlijke) inbeslagneming.5.Art 50 lid 5 VW 2000 geeft in aanvulling op art. 5:18 Awb slechts de bevoegdheid om de opgehouden persoon aan diens kleding of lichaam te onderzoeken, alsmede zaken van deze personen te onderzoeken en eventueel voor dit doel korte tijd mee te nemen tegen een af te geven schriftelijk bewijs.6.Tot slot kunnen als voorbeelden ook nog de identificatiefouillering als bedoeld in art. 55b Sv, de opsporingsfouillering als bedoeld in art. 56 Sv, de veiligheidsfouillering als bedoeld in art. 7 Politiewet 2012 en de insluitingsfouillering als bedoeld in art. 9 lid 4 Politiewet 2012 juncto art. 28 Ambtsinstructie7.worden genoemd. In al deze gevallen gaat het niet om een strafvorderlijke inbeslagneming.

4.5.

Het bovenstaande laat onverlet dat een daartoe bevoegde ambtenaar voorwerpen (strafvorderlijk) in beslag kan nemen die hij uit anderen hoofde reeds onder zich heeft genomen. Het gaat dan bijvoorbeeld om het hiervoor genoemde voertuig dat in het kader van een verkeerscontrole (art. 160 juncto 164 WVW 1994) in handen van de politie is gekomen en later op grond van art. 94 Sv ten behoeve van bijvoorbeeld verbeurdverklaring in beslag wordt genomen. Of het geval waarin na een insluitingsfouillering op het politiebureau bij de betrokkene een vuurwapen wordt aangetroffen en deze vervolgens in beslag wordt genomen.8.In dergelijke gevallen is het gewenst dat de daartoe bevoegde ambtenaar de wijziging van de titel van het onder zich houden aan de betrokkene kenbaar maakt, gelet op de beklagmogelijkheid van art. 552a Sv. In sommige gevallen (art. 94b) is een dergelijke kennisgeving verplicht.9.

Beoordeling van het middel

4.6.

Uit namens mij ingewonnen inlichtingen bij de Dienst Domeinen volgt dat geen (strafvorderlijk) beslag staat geregistreerd onder de klager.

4.7.

De rechtbank heeft vastgesteld dat de klager is staande gehouden, overgebracht en opgehouden voor verhoor op grond van art. 50 van de VW 2000. Daarbij is de klager gefouilleerd en is een aantal goederen veiliggesteld.10.Volgens het openbaar ministerie zijn de goederen niet in beslag genomen. In het dossier bevindt zich ook geen kennisgeving van inbeslagname en ook de betrokken verbalisanten hebben hier niets over gerelateerd. De klager heeft zich op het standpunt gesteld dat de goederen, waaronder de mobiele telefoon en het geldbedrag, niet zijn teruggegeven. De rechtbank heeft deze stelling van de klager in het midden gelaten, zodat daarvan in cassatie moet worden uitgegaan. De rechtbank oordeelt echter, in tegenstelling tot wat de klager beweert, dat geen sprake is van strafvorderlijk beslag en dat daarom voor de klager de beklagmogelijkheid van art. 552a Sv niet open staat.

4.8.

Het is de vraag of dit oordeel in het licht van de vastgestelde feiten begrijpelijk is. Uit het zich in het dossier bevindende proces-verbaal ‘staandehouding, overbrenging en ophouding’ blijkt weliswaar dat de klager is staande gehouden en opgehouden op grond van art. 50 VW 2000, maar daarin is ook opgenomen dat geen onderzoek aan de kleding of het lichaam en het doorzoeken van zaken heeft plaatsgevonden. Hieruit volgt dus dat op grond van de Vreemdelingenwet in elk geval geen goederen (tijdelijk) zijn afgenomen. In combinatie met het zich tevens in het dossier bevindende fouilleringsformulier blijkt uit het proces-verbaal echter dat het afnemen van de goederen (wel) gebeurde in het kader van een insluitingsfouillering, aangezien het ging om de overbrenging van de klager naar het politiebureau, waar hij werd opgehouden. Uit het fouilleringsformulier blijkt bijvoorbeeld dat van klager een paar veters is afgenomen, iets wat om veiligheidsredenen standaard wordt gedaan bij personen die worden ingesloten op het politiebureau.11.In het dossier bevinden zich – anders dan bijvoorbeeld in HR 21 maart 2017, ECLI:NL:HR:2017:479 – verder geen aanwijzingen voor handelingen die hebben plaatsgevonden ten behoeve van de strafvordering.12.

4.9.

Gelet hierop getuigt het oordeel van de rechtbank dat geen sprake is van strafvorderlijk beslag naar mijn mening dan ook niet van een onjuiste rechtsopvatting en is dit oordeel toereikend gemotiveerd. Dat de mobiele telefoon en het geldbedrag niet aan de klager zijn teruggegeven doet daar niet aan af. Als klager deze terug wil hebben zal hij zich tot de politie moeten richten, of indien dat geen resultaat heeft zich tot de civiele rechter moeten wenden. Ook kan hij klagen bij de Nationale ombudsman. De beklagprocedure ex art. 552a Sv is hiervoor niet de juiste rechtsgang.

5. Ambtshalve heb ik geen gronden aangetroffen die tot vernietiging van de bestreden beschikking aanleiding behoren te geven.

6. Deze conclusie strekt tot verwerping van het cassatieberoep.

De Procureur-Generaal

bij de Hoge Raad der Nederlanden

AG

Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.