HR, 16-04-2010, nr. 09/00417

Rolnr. 09/00417

mr. J. Spier

Zitting 29 januari 2010 (bij vervroeging)

Conclusie inzake

Stichting Bovenij Ziekenhuis

(hierna: het ziekenhuis)

tegen

[Verweerster]

(hierna: [verweerster])

1. Feiten(1)

1.1 [Verweerster] heeft op 14 januari 1998 [de gynaecoloog], gynaecoloog bij het ziekenhuis, geconsulteerd in verband met de afbreking van haar zwangerschap, die toen 6 weken en 4 dagen was gevorderd. [De gynaecoloog] heeft op 30 januari 1998 bij [verweerster] een vacuümcurettage (het onder algehele narcose leegzuigen van de baarmoeder) uitgevoerd.

1.2 [De gynaecoloog] heeft [verweerster] op 26 februari en 25 maart 1998 gecontroleerd. Bij de tweede controle is een echo gemaakt, waaruit bleek dat [verweerster] nog steeds zwanger was, inmiddels 16 à 17 weken. [Verweerster] heeft afgezien van het ondergaan van een tweede abortusingreep.

1.3 [Verweerster] is op [geboortedatum] 1998 bevallen van haar zoon [de zoon].

2. Procesverloop

2.1 [Verweerster] heeft het ziekenhuis gedagvaard voor de Rechtbank Amsterdam en gevorderd voor recht te verklaren dat het ziekenhuis toerekenbaar tekortgeschoten is in de nakoming van zijn verplichtingen uit de geneeskundige behandelingsovereenkomst, althans onrechtmatig jegens haar heeft gehandeld, met veroordeling tot vergoeding van schade, op te maken bij staat en betaling van een voorschot van € 25.000 c.a. De schade betreft de kosten van de geboorte en het levensonderhoud van [de zoon].

2.2 Bij vonnis van 10 november 2004 heeft de Rechtbank de vorderingen afgewezen, waarbij het verjaringsverweer niet inhoudelijk is behandeld (rov. 4). Zij gaat er veronderstellenderwijs van uit dat de arts is tekortgeschoten (rov. 6). Volgens de Rechtbank had [verweerster] op 25 maart 1998 de mogelijkheid om de zwangerschap alsnog af te breken en moet voor haar rekening blijven dat zij die mogelijkheid niet heeft benut, zodat de geboorte van [de zoon] (bedoeld zal zijn: niet)(2) als een gevolg van de mislukte curettage moet worden aangemerkt; daarom ontbreekt het condicio sine qua non-verband (rov. 8 en 10).

2.3 Tegen dit vonnis heeft [verweerster] hoger beroep ingesteld dat door het ziekenhuis is weersproken.

2.4.1 In het tussenarrest van 18 januari 2007 verwerpt het Hof het verjaringsverweer van het Ziekenhuis (rov. 4.4). Vervolgens oordeelt het Hof dat [de gynaecoloog] een medische fout heeft gemaakt (rov. 4.5). Over de grieven, gericht tegen het oordeel van de Rechtbank dat de geboorte van [de zoon] niet als een gevolg van de medische fout van [de gynaecoloog] kan worden aangemerkt, oordeelt het Hof:

"4.7 Het Hof stelt in dit verband voorop dat de beslissing omtrent het al dan niet afbreken van zwangerschap een hoogst persoonlijke beslissing van de vrouw is, gegrond op haar zelfbeschikkingsrecht. De aard van de beslissing brengt mee dat die (mede) zal (kunnen en mogen) zijn ingegeven door subjectieve overwegingen, die zich niet lenen voor externe toetsing. [verweerster] heeft bij de aanvang van haar zwangerschap besloten tot het afbreken daarvan. Het mislukken van de ingreep bracht mee dat zij enkele maanden later opnieuw stond voor de beslissing om de zwangerschap al of niet af te breken. De zwangerschap was toen echter niet meer in het aanvangsstadium, immers al meer dan 16 weken gevorderd, en de ingreep zou niet dezelfde zijn als die bij de aanvang van de zwangerschap. Het was aan [verweerster] zelf om in die omstandigheden opnieuw en in vrijheid te beslissen, ongeacht de overwegingen die hadden geleid tot de eerdere beslissing om de zwangerschap af te breken. Bij het persoonlijke karakter van de beslissing omtrent het al of niet afbreken van de zwangerschap past niet dat de tweede beslissing [verweerster] kan worden tegengeworpen in die zin dat zij haar aanspraak op schadevergoeding wegens de fout van [de gynaecoloog] (geheel of deels) zou verliezen indien zij er niet voor zou kiezen de gevolgen van die fout door een nieuwe ingreep ongedaan te maken. De beslissing van [verweerster] om de zwangerschap niet (meer) af te breken, brengt daarom niet zonder meer mee dat de geboorte van [de zoon] niet meer aan [de gynaecoloog] kan worden toegerekend als een gevolg van diens fout. In zoverre treffen de grieven 1 tot en met 4 doel.

4.8 Het voorgaande wordt echter anders indien waar is wat het Ziekenhuis heeft aangevoerd, namelijk dat [verweerster] zich op 25 maart 1998 had bedacht en inmiddels een kind wenste. Er mag worden aangenomen dat dit het geval is, indien [verweerster] zich toen in die zin tegenover [de gynaecoloog] heeft uitgelaten. [Verweerster] heeft echter betwist dergelijke mededelingen te hebben gedaan. Het Ziekenhuis, dat zich op dergelijke mededelingen beroept teneinde van aansprakelijkheid te worden bevrijd, heeft de last die mededelingen te bewijzen. Overeenkomstig zijn aanbod zal het daartoe worden toegelaten."

2.4.2 "Ter voorkoming van misvatting" tekent het Hof nog aan dat uit de stellingen van [verweerster] volgt dat aannemelijk is "dat zij op een later tijdstip wel een kind had gewenst en dan ook kosten van een kind voor haar rekening had gekregen". De schade kan daarom niet groter zijn dan de kosten die verband houden met de omstandigheid dat zij eerder een kind heeft gekregen dan zij wenste (rov. 4.9).

2.5.1 In het eindarrest van 30 september 2008 acht het Hof het ziekenhuis niet in het opgedragen bewijs geslaagd:

"2.4 Het hof stelt voorop dat het er niet om gaat of [verweerster] haar zwangerschap, toen zij eenmaal vernam dat die nog intact was, heeft aanvaard, maar of zij op dat moment reeds een kinderwens had. Alleen uit de verklaring van [de gynaecoloog] zelf - en diens eigen dossieraantekeningen - zou kunnen worden afgeleid dat dit het geval was. Daar staan echter de verklaringen van [verweerster], [betrokkene 1] en [betrokkene 2] tegenover. Volgens die verklaringen had [verweerster], mede gezien de omstandigheden, (nog) geen kinderwens en heeft zij zich ook niet in andere zin tegen [de gynaecoloog] uitgelaten. Het hof heeft geen aanleiding om aan die verklaringen - die in hoofdzaak met elkaar in overeenstemming zijn - minder geloof te hechten dan aan die van [de gynaecoloog]. Wat het Ziekenhuis daaromtrent heeft opgemerkt, maakt dat niet anders. De verklaringen van [verweerster], [betrokkene 1] en [betrokkene 2] ontzenuwen voorts voldoende de verklaring van [de gynaecoloog]. Dat brengt mee dat het verlangde bewijs niet is geleverd."

2.5.2 Het Hof ziet geen grond het ziekenhuis "ontheven te houden van (lees:) zijn aansprakelijkheid" en evenmin om haar te beperken (rov. 2.5 en 2.6). Het Hof veroordeelt het ziekenhuis de schade van [verweerster] door een fout van [de gynaecoloog] te vergoeden, op te maken bij staat.

2.6 Het ziekenhuis heeft tijdig beroep in cassatie ingesteld tegen het tussen- en het eindarrest. Het beroep is door [verweerster] weersproken. Partijen hebben hun standpunten schriftelijk toegelicht.

3. Bespreking van het middel

3.1.1 Onderdeel 1 richt zich met een motiveringsklacht tegen rov. 4.4 van het tussenarrest waarin het Hof het verjaringsverweer verwerpt:

"Het Hof verwerpt dit verweer. Bij brief van 11 mei 1998 heeft het Ziekenhuis aan [verweerster] meegedeeld dat de aansprakelijkstelling aan MediRisk werd doorgezonden en dat de correspondentie in het vervolg via MediRisk zou verlopen. Daaruit heeft [verweerster] in de gegeven omstandigheden redelijkerwijs mogen begrijpen dat het Ziekenhuis de behandeling van haar vordering aan MediRisk overliet en dat MediRisk ook gemachtigd was om de correspondentie betreffende de stuiting van die vordering in ontvangst te nemen. De brief van 21 maart 2003 van [verweerster] aan MediRisk is in de gegeven omstandigheden voldoende voor stuiting van de verjaring."

3.1.2 Volgens het ziekenhuis is dit oordeel onbegrijpelijk aangezien in de brief van 11 mei 1998 (productie 2 bij cvd) niet staat dat de correspondentie in het vervolg via MediRisk zou verlopen. De brief vermeldt:

"Zodra wij het machtigingsformulier in ons bezit hebben, zullen wij de relevante gegevens doorsturen naar onze verzekeraar MediRisk. Via hen zult u daarna verder geïnformeerd worden over de behandeling van de aansprakelijkstelling."

Volgens het ziekenhuis volgt uit deze passage dat MediRisk de beslissing om al dan niet aansprakelijkheid te erkennen, mocht meedelen aan [verweerster], maar niet dat MediRisk ook stuitingshandelingen van [verweerster] in ontvangst mocht nemen. Bovendien acht het ziekenhuis het oordeel van het Hof onbegrijpelijk, of in ieder geval onvoldoende gemotiveerd, omdat het Hof niet (kenbaar) heeft gereageerd op de essentiële stelling van het ziekenhuis waarin een beroep wordt gedaan op de volgende passage in de brief van 11 mei 1998:

"Ik verzoek u allereerst al uw correspondentie in deze aan ondergetekende te adresseren."

3.2 Deze klachten zijn tot mislukken gedoemd. Reeds omdat van algemene bekendheid is dat verzekeraars in hun polisvoorwaarden van hun verzekerden verlangen dat deze de afhandeling van geschillen over aansprakelijkheid aan hen overlaten.(3) Daarvan uitgaande is het standpunt van het ziekenhuis (maar in feite uiteraard van de manus ministra, diens verzekeraar) moeilijk te begrijpen.

3.3 Buitendien ziet de steller eraan voorbij dat uit de door het ziekenhuis zelf overgelegde brief van zijn verzekeraar (prod. 3 bij cva) blijkt dat deze laatste de aansprakelijkheid namens het ziekenhuis afwijst. Zowel uit de door het Hof genoemde brief als uit die van de verzekeraar kan redelijkerwijs geen andere conclusie worden getrokken dan dat alle correspondentie moet plaatsvinden met de verzekeraar.

3.4.1 Bovendien valt niet in te zien waarom uit de in het onderdeel geciteerde passage, waarop inderdaad in de cvd onder 7 en 8 beroep is gedaan, zou moeten worden afgeleid dat stuiting (slechts) kon plaatsvinden aan het ziekenhuis. Daarbij moet het volgende worden bedacht:

1) in de brief wordt aangegeven dat het ziekenhuis de aansprakelijkstelling eerst aan de verzekeraar kan doorsturen na inbezitstelling van een door [verweerster] ingevulde machtiging (waarop deze opmerkelijke stelling is gebaseerd, heb ik niet kunnen traceren). Het Hof heeft kennelijk en niet onbegrijpelijk aangenomen dat de geciteerde passage betrekking had op terugzending van deze machtiging en dat deze terugzending, om te voorkomen dat zij verkeerd terecht zou komen, moest worden gericht aan de auteur (zekere [...]);

2) het epistel vervolgt met de mededeling dat na ontvangst van dit formulier "de relevante gegevens" zullen worden doorgestuurd naar MediRisk waarna "u (..) verder geïnformeerd [zult] worden over de behandeling van de aansprakelijkstelling". Uit het vervolg (brieven van MediRisk) heeft (de advocaat van) [verweerster] klaarblijkelijk en geenszins onbegrijpelijk afgeleid dat deze verzekeraar verder het aanspreekpunt was.

3.4.2 Aan de passages waarop de s.t. van mr Brand onder 21 beroep doet - die in dezelfde richting wijzen - kom ik daarom niet eens toe. Deze klacht leent zich voor afhandeling op de voet van art. 81 RO.

3.5 Als ik het goed begrijp strekt onderdeel 2 ten betoge dat het Hof in rov. 4.7 van het tussenarrest is ontspoord door te oordelen dat "uitgesloten is dat een deel van de schade voor rekening van [verweerster] moet blijven in het licht van de tweede beslissing van [verweerster] om niet alsnog de zwangerschap af te laten breken".(4) In de schadestaatprocedure zou moeten worden uitgemaakt of "een deel van de schade op de voet van art. 6:98 BW aan het Ziekenhuis kan worden toegerekend c.q. dat een deel van de schade op grond van eigen schuld (art. 6:101 BW) voor rekening van [verweerster] moet blijven".

3.6.1 De klacht mist feitelijke grondslag. Zoals onder 2.4.2 al vermeld, heeft het Hof in 4.9 van het tussenarrest expliciet geoordeeld dat thans nog niet aan de orde is of alle kosten op het ziekenhuis kunnen worden afgewenteld. Er is geen reden aan te nemen dat het Hof daarover in het eindarrest iets anders heeft willen oordelen, nog daargelaten dat het onderdeel op dat punt een klacht ventileert.

3.6.2 Het onderdeel miskent bovendien dat het Hof in de voorlaatste volzin van rov. 4.7 van het tussenarrest op het stuk der toerekening een slag om de arm houdt wat blijkt uit de woorden "niet zonder meer".

3.7 Waar het de problematiek der eigen schuld betreft: daarover behelst het arrest (en met name ook rov. 4.7) niets zodat ook die klacht feitelijke grondslag ontbeert. Volledigheidshalve merk ik in dit verband nog op dat het ziekenhuis in de mva onder 22 expliciet heeft betoogd geen beroep te doen op (verzaking van) de schadebeperkingsplicht. Voor zover sprake zou kunnen zijn van andere eigen schuld-aspecten (niet aanstonds duidelijk is welke dat zouden kunnen zijn, maar daar gaat het thans niet om) kunnen deze in de schadestaatprocedure aan bod komen.

3.8 Ook deze klacht leent zich voor afhandeling op de voet van art. 81 RO.

3.9 Onderdeel 3 kant zich tegen de bewijslastverdeling in rov. 4.8 van het tussenarrest. Het Hof zou hebben miskend dat het bewijs van het condicio sine qua non-verband ingevolge de hoofdregel van art. 150 Rv. op [verweerster] rust. 's Hofs oordeel dat het verweer dat [verweerster] inmiddels een kind wilde een bevrijdend verweer is, zou rechtens onjuist, althans onbegrijpelijk zijn aangezien met dit verweer het condicio sine qua non-verband tussen de medische fout en de schade wordt betwist. Volgens het ziekenhuis is er geen sprake van een situatie waarin het condicio sine qua non-verband in beginsel vaststaat; het verweer van het ziekenhuis houdt niet in dat de schade niet, althans slechts gedeeltelijk, kan worden toegerekend op de voet van art. 6:98 BW. Voor zover het Hof op dit punt anders heeft geoordeeld, wordt dat onbegrijpelijk genoemd.

3.10 Het onderdeel berust m.i. op een misverstand. Het Hof heeft geenszins miskend dat het bewijs van het condicio sine qua non-verband (in beginsel) op [verweerster] rust. Volgens het Hof is sprake van een toerekenbare medische fout die aansprakelijkheid oplevert (rov. 4.5). Het gevolg van een medische fout als de onderhavige is dat schade ontstaat als een - cru gezegd - niet gewenste geboorte toch plaatsvindt. Uit de omstandigheid dat iemand een abortus laat verrichten zal, het ligt voor de hand, mogen worden afgeleid dat in beginsel schade ontstaat als de abortus niet goed is uitgevoerd en later toch een kind wordt geboren.

3.11.1 Het is inderdaad niet ondenkbaar - zij het doorgaans niet erg aannemelijk - dat iemand die aanvankelijk (nog) geen kind wilde, betrekkelijk korte tijd later van mening verandert (een stelling die het ziekenhuis in casu heeft betrokken). Het Hof heeft dat uitdrukkelijk onderkend. Maar in een setting als door het ziekenhuis verdedigd, is sprake van een gewijzigde situatie, die afwijkt van het normale patroon. Een beroep op zo'n afwijkende situatie kan rechtens m.i. worden gekwalificeerd als het voeren van een bevrijdend verweer.

3.11.2 De onaannemelijkheid van een situatie als door het ziekenhuis geschetst, dringt zich eens te meer op tegen de achtergrond van het volgende. [verweerster] heeft uitvoerig uiteengezet waarom zij niet voelde voor een tweede abortus (het stadium waarin de zwangerschap zich toen al bevond; de aan een tweede abortus verbonden risico's en haar persoonlijke situatie).(5) Op zich is al goed voorstelbaar dat een vrouw in een zo'n laat stadium van een zwangerschap bezwaren heeft tegen een nieuwe abortus. Dat klemt eens te meer nu [de gynaecoloog], blijkens zijn getuigenis in appèl, erkent dat de tweede abortus complicaties(6) teweeg zou kunnen brengen. Dat beeld wordt verder versterkt door de getuigenverklaring van [betrokkene 1]. Anders gezegd: het ziekenhuis beroept zich op een situatie die sterk afwijkt van de normale loop der dingen en die daarmee een bewijslast rechtvaardigt.

3.11.3 Bovendien heeft het Hof verderop - in cassatie niet bestreden - uitgelegd hoe het de onderhavige problematiek rechtens ziet. In rov. 4.7 oordeelt het Hof dat de beslissing om na ruim 16 weken al dan niet alsnog tot abortus over te gaan een hoogst persoonlijke beslissing van de vrouw is en dat de beslissing om de zwangerschap niet meer af te breken [verweerster] niet kan worden tegengeworpen in die zin dat zij haar aanspraak op schadevergoeding wegens de fout van de arts geheel of gedeeltelijk zou kunnen verliezen. Het Hof brengt daarmee tot uitdrukking dat een tweede abortus het condicio sine qua non-verband zou kunnen doorbreken. (Ook) daarvan uitgaande, is volkomen juist dat het ziekenhuis moet bewijzen dat zich een situatie heeft voorgedaan die dit verband daadwerkelijk heeft doorbroken.

3.12 Zelfs als men over het voorenstaande anders zou denken, zou dat het ziekenhuis m.i. niet kunnen baten. Ook als de bewijslast zou rusten op [verweerster], zou zij het bewijs in mijn ogen hebben geleverd met behulp van de verklaringen van de in contra-enquête voorgebrachte getuigen, gevoegd bij de niet bijster geloofwaardige verklaring van [de gynaecoloog]; zie onder 3.11.2. Van bijzonder belang lijkt mij in dit verband hetgeen [verweerster] heeft verklaard over haar persoonlijke omstandigheden die meebrachten dat zij op dat moment nu juist niet uitzag naar de geboorte van een kind, wat geheel wordt bevestigd door de getuige [betrokkene 1] (een psycholoog).

3.13.1 Onderdeel 4 trekt ten strijde tegen rov. 2.4 van het eindarrest waarin het Hof oordeelt dat het ziekenhuis het verlangde bewijs ("dat [verweerster] op 25 maart 1998 tegen [de gynaecoloog] mededelingen heeft gedaan met de strekking dat zij haar zwangerschap niet wilde afbreken omdat ze inmiddels een kind wenste")(7) niet heeft geleverd.

3.13.2 Volgens subonderdeel 4a heeft het Hof zijn oordeel onvoldoende gemotiveerd, door niet, althans niet kenbaar, mee te wegen:

i) dat [de gynaecoloog] van de mededelingen die [verweerster] hem heeft gedaan aantekening heeft gemaakt in de status ("25/3/98 [...] wil zwangerschap behouden; was toch al van plan dit jaar aan kinderen te beginnen") en

ii) dat [de gynaecoloog] in de brief van 6 april 1998 aan de huisarts melding heeft gemaakt van de mededelingen van [verweerster],

op welk een en ander het ziekenhuis in de memorie na enquête toch uitdrukkelijk beroep heeft gedaan.

3.14.1 Ik stel voorop dat een partij die voor het eerst en zonder noodzaak in het laatste processtuk in appèl, waarop de wederpartij niet meer kan reageren, een bepaalde stelling betrekt, iets heeft uit te leggen als zij meent dat zo'n stelling essentieel is. Dat geldt eens temeer wanneer het gaat om een weinig geloofwaardige stelling; zie onder 3.11.2 en 3.12. Zo'n uitleg geeft het ziekenhuis niet.

3.14.2 Bovendien is weging en beoordeling van getuigenverklaringen een feitelijke bezigheid die behoort tot het domein van de feitenrechter.

3.15 Hoe dit ook zij, stelling i) mist feitelijke grondslag. Het Hof heeft immers overwogen:

"Alleen uit de verklaring van [de gynaecoloog] zelf - en diens eigen dossieraantekeningen - zou kunnen worden afgeleid dat dit het geval was."

3.16.1 Stelling ii) behoefde het Hof niet als essentieel aan te merken om de onder 3.11.2 en 3.12 genoemde reden (de ongeloofwaardigheid van het relaas van [de gynaecoloog]).

3.16.2 Wat hiervan zij: nu het Hof niet bewezen acht dat [verweerster] zich heeft uitgelaten in de door het ziekenhuis bedoelde zin, kwam het niet meer toe aan de vraag of [de gynaecoloog] zich daarover jegens de huisarts heeft geuit. Zelfs als dat zo zou zijn geweest, heeft die omstandigheid immers geen zelfstandige betekenis meer.

3.16.3 Te allen overvloede - het is geen dragende grond in mijn betoog - stip ik nog aan dat het Hof allicht acht heeft geslagen op de omstandigheid dat de getuige [betrokkene 1] heeft verklaard dat de brief die aan de huisarts zou zijn verstuurd niet is terug te vinden in zijn dossier.

3.17 Voor zover de s.t. van het ziekenhuis onder 29 nadere motivingseisen stelt, wordt uit het oog verloren a) dat het onderdeel op dat punt geen klacht behelst en b) dat bewijswaardering aan de feitenrechter is voorbehouden. Onbegrijpelijk is 's Hofs oordeel zeker niet bij lezing van de verschillende verklaringen.

3.18 Subonderdeel 4b acht de overwegingen over de geloofwaardigheid van de verklaringen in rov. 2.4 van het eindarrest onvoldoende gemotiveerd, in het licht van de stellingen van het ziekenhuis dat de verklaringen van [verweerster], [betrokkene 1] en [betrokkene 2] inconsistent zijn. Het gaat om de vraag op welk moment [verweerster] haar beslissing het kind te willen houden voor het eerst heeft meegedeeld. Volgens [de gynaecoloog] had [verweerster] meteen op het moment dat ontdekt werd dat de zwangerschap niet was afgebroken en dat [verweerster] dus nog steeds zwanger was, aangegeven het kind te willen houden. Dat was op 25 maart 1998. [verweerster] had daarentegen aangegeven dat zulks in een later gesprek met [de gynaecoloog] op 10 april 1998 was gebeurd, waarbij ook haar zus [betrokkene 1] aanwezig was. In de latere getuigenverklaringen geven [verweerster] en [betrokkene 1] aan dat was afgesproken de beslissing om het kind al dan niet te houden telefonisch door te geven. Zij hebben verklaard dat [verweerster] telefonisch aan de assistente heeft doorgegeven dat zij geen abortus meer wilde. Van deze telefonische afspraak is geen aantekening van [de gynaecoloog] terug te vinden in het dossier.

3.19 Deze klacht is, met alle respect, niet goed begrijpelijk. Uit de getuigenverklaring van [de gynaecoloog] valt op te maken dat hij geen gegevens bijhoudt over kwesties die niet tot zijn taak behoren. Dat valt alleszins te billijken. Maar bij die stand van zaken behoeft toelichting, die evenwel ontbreekt, waarom [de gynaecoloog] iets zou hebben vermeld over een telefoontje aan een assistente.

3.20 Hoe dit ook zij: beoordeling van de geloofwaardigheid van getuigenverklaringen is aan de feitenrechter voorbehouden. Dit oordeel kan in cassatie slechts op (on)begrijpelijkheid worden getoetst. Omtrent de verklaringen van [verweerster], [betrokkene 1] en [betrokkene 2] overweegt het Hof:

"Daar staan echter de verklaringen van [verweerster], [betrokkene 1] en [betrokkene 2] tegenover. Volgens die verklaringen had [verweerster], mede gezien de omstandigheden, (nog) geen kinderwens en heeft zij zich ook niet in andere zin tegen [de gynaecoloog] uitgelaten. Het hof heeft geen aanleiding om aan die verklaringen - die in hoofdzaak met elkaar in overeenstemming zijn - minder geloof te hechten dan aan die van [de gynaecoloog]. Wat het Ziekenhuis daaromtrent heeft opgemerkt, maakt dat niet anders."

3.21.1 Hieruit kan worden afgeleid dat het Hof acht heeft geslagen op de inconsistenties waarop het ziekenhuis had gewezen. Het Hof maakt echter duidelijk dat de inconsistenties in die verklaringen niet de kern van de zaak raken en daarom niet afdoen aan de geloofwaardigheid van de verklaringen. Zeker in het licht van het tijdsverloop tussen de beslissing om het kind te houden en de verklaringen, is dat oordeel geenszins onbegrijpelijk. Het Hof was niet tot nadere redengeving gehouden.

3.21.2 Ik veroorloof mij in dit verband nog op te merken dat extra terughoudendheid past bij beoordeling van de waardering van getuigenbewijs wanneer het - zoals in casu - gaat om getuigen die zijn gehoord door de rechter wiens beslissing wordt bestreden.

3.22 Ook deze klacht leent zich voor afdoening op de voet van art. 81 RO.

3.23 Onderdeel 5 is ingesteld onder de voorwaarde dat één of meer van de voorgaande klachten slagen. Nu deze falen, behoeft de laatste klacht geen behandeling.

Conclusie

Deze conclusie strekt tot verwerping van het beroep, in belangrijke mate met toepassing van art. 81 RO.

De Procureur-Generaal bij de

Hoge Raad der Nederlanden,

Advocaat-Generaal

1 Zie rov 1a - e van het vonnis van de Rb. Amsterdam van 10 november 2004 en de samenvatting van het Hof Amsterdam in rov. 3.2.1-3.2.3 van het tussenarrest van 18 januari 2007.

2 Dit valt op te maken uit zowel de context als hetgeen volgt.

3 J.H. Wansink, De algemene aansprakelijkheidsverzekering (2006) blz. 365.

4 Citaten uit de s.t. van mrs De Bie Leuvelink Tjeenk en Van Bunningen onder 21.

5 Zie met name inl. dagv. blz. 4 e.v.

6 Hij spreekt van "bijwerkingen".

7 Zie het probandum in het dictum van het tussenarrest.