Het voorlopig getuigenverhoor (BPP nr. XVII) 2015/227:227 Verruiming afwijzingsgronden

Het voorlopig getuigenverhoor (BPP nr. XVII) 2015/227

227 Verruiming afwijzingsgronden

Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.

De Hoge Raad gaf in 2005 in het arrest Frog/Floriade1klaarblijkelijk gehoor aan de wens in de praktijk om het gebruik van het voorlopig getuigenverhoor meer aan banden te leggen door uitbreiding van de gronden waarop een voorlopig getuigenverhoor kan worden afgewezen.2 Aangenomen moet echter worden dat de verruiming van de mogelijkheden om een verzoek tot het houden van een voorlopig getuigenverhoor af te wijzen al vanaf 2002 gold, toen de Hoge Raad besliste dat een verzoek tot het gelasten van een voorlopig deskundigenbericht afgewezen kan worden als toewijzing van het verzoek in strijd is met de goede procesorde of moet afstuiten op een ander, door de rechter zwaarwichtig geoordeeld, bezwaar.3 Dat het niet de bedoeling was om misbruik te vervangen door de twee nieuwe gronden, werd een jaar later buiten twijfel gesteld; de Hoge Raad overwoog toen dat een verzoek kan worden afgewezen op grond van misbruik, strijd met de goede procesorde of een ander zwaarwichtig bezwaar.4 Aangezien de wetgever de regeling en strekking van het voorlopig deskundigenbericht zoveel mogelijk heeft laten overeenkomen met die van het voorlopig getuigenverhoor, bestond de verwachting dat deze verruiming van de afwijzingsgronden ook van toepassing was op het voorlopig getuigenverhoor.5

In het arrest Frog/Floriade6 besliste de Hoge Raad uiteindelijk inderdaad dat voor het voorlopig getuigenverhoor dezelfde afwijzingsgronden gelden als voor het voorlopig deskundigenbericht:

“Een verzoek tot het houden van een voorlopig getuigenverhoor als bedoeld in art. 186 Rv kan, als het overigens aan de eisen voor toewijzing daarvan voldoet, worden afgewezen op de grond dat van de bevoegdheid tot het bezigen van dit middel misbruik wordt gemaakt, waarvan onder meer sprake kan zijn wanneer de verzoeker wegens de onevenredigheid van de over en weer betrokken belangen in redelijkheid niet tot toepassing van die bevoegdheid kan worden toegelaten (HR 6 februari 1987, nr. 7081, NJ 1988, 1), doch dat is, zoals ook blijkt uit de beschikking van de Hoge Raad van 19 februari 1993, nr. 8128, NJ 1994, 345, niet de enig mogelijke afwijzingsgrond.7 Evenals is beslist met betrekking tot het voorlopig deskundigenonderzoek, kan toewijzing van het verzoek achterwege blijven, zoals het onderdeel ook onderkent, indien het strijdig is met een goede procesorde, dan wel het moet afstuiten op een ander, door de rechter zwaarwichtig geoordeeld bezwaar (vgl. HR 13 september 2002, nr. R02/005, NJ 2004, 18). Voorts bestaat geen aanleiding een verzoek als bedoeld in art. 186 Rv onttrokken te achten aan de in art. 3:303 BW neergelegde regel dat zonder belang niemand een rechtsvordering toekomt.”

Het verzoek kan dus worden afgewezen op vier gronden: onvoldoende belang van de verzoeker (art. 3:303 BW),8 misbruik van bevoegdheid (art. 3:13 BW), strijd met de goede procesorde en een ander, zwaarwichtig bezwaar. Met de uitbreiding van de afwijzingsgronden heeft de rechter beduidend meer ruimte gekregen om een verzoek af te wijzen,9 met name in gevallen waarin een voorlopig getuigenverhoor inefficiënt is.10 Volgens het Eindrapport fundamentele herbezinning is er met de uitbreiding van de afwijzingsgronden “voldoende ruimte om hier een beleid te voeren waardoor enerzijds deze voorlopige bewijsverrichtingen hun nuttige functie kunnen blijven behouden en anderzijds partijen worden gestimuleerd verzoeken daartoe deugdelijk te onderbouwen”.11

Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.