HR, 18-09-2009, nr. 07/13423

HR, 18-09-2009, nr. 07/13423

Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.

Uitspraak 18‑09‑2009

Inhoudsindicatie

Verbintenissenrecht, stuiting verjaring. Indiening, voordat een geding aanhangig is, van verzoekschrift voorlopig deskundigenonderzoek/getuigenverhoor kan niet worden beschouwd als instellen van een eis of andere daad van rechtsvervolging in de zin van art. 3:316 BW. Mededeling als bedoeld in art. 3:317 lid 1 BW, maatstaf. ‘In onderhandeling treden’ in de zin van art. 10 lid 5 WAM.

18 september 2009

Eerste Kamer

07/13423

EV/IS

Hoge Raad der Nederlanden

Arrest

in de zaak van:

[Eiser],

wonende te [woonplaats],

EISER tot cassatie,

advocaat: mr. H.J.W. Alt,

t e g e n

FORTIS ASR SCHADEVERZEKERING N.V., voorheen geheten AMEV Schadeverzekeringen N.V.,

gevestigd te Utrecht,

VERWEERSTER in cassatie,

advocaat: mr. R.S. Meijer.

Partijen zullen hierna ook worden aangeduid als [eiser] en Fortis.

1. Het geding in feitelijke instanties

[Eiser] heeft bij exploot van 20 augustus 2004 de rechtsvoorgangster van Fortis gedagvaard voor de rechtbank 's-Hertogenbosch en gevorderd, kort gezegd, te verklaren voor recht dat [betrokkene 1] als bestuurder van de in het exploot vermelde personenauto onrechtmatig jegens [eiser] heeft gehandeld, en voorts de rechtsvoorgangster van Fortis te veroordelen om aan [eiser] te betalen de vergoeding van de schade die [eiser] als gevolg van het ongeval heeft geleden en zal lijden, nader op te maken bij staat, met rente en kosten.

De rechtsvoorgangster van Fortis heeft de vorderingen bestreden.

De rechtbank heeft, na een comparitie van partijen te hebben gelast, bij vonnis van 16 februari 2005 de vorderingen van [eiser] afgewezen.

Tegen dit vonnis heeft [eiser] hoger beroep ingesteld bij het gerechtshof te 's-Hertogenbosch. Fortis heeft voorwaardelijk incidenteel hoger beroep ingesteld.

Na een tussenarrest van 20 februari 2007 heeft het hof bij eindarrest van 4 september 2007 in het principaal en incidenteel appel het vonnis van de rechtbank van 16 februari 2005 bekrachtigd onder aanvulling en verbetering van gronden.

De arresten van het hof zijn aan dit arrest gehecht.

2. Het geding in cassatie

Tegen de arresten van het hof heeft [eiser] beroep in cassatie ingesteld. De cassatiedagvaarding is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.

Fortis heeft geconcludeerd tot verwerping van het beroep.

De zaak is voor partijen toegelicht door hun advocaten.

De conclusie van de Advocaat-Generaal J. Wuisman strekt tot verwerping.

De advocaat van [eiser] heeft bij brief van 26 juni 2009 op die conclusie gereageerd.

3. Beoordeling van het middel

3.1 In cassatie kan van het volgende worden uitgegaan.

(i) Op 6 juli 1999 is [eiser] een ongeval overkomen. Omstreeks 23.13 uur is hij, rijdend op een Kawasaki motorfiets, te Schijndel op een kruising van twee wegen ten val gekomen. Daarbij heeft hij letsel opgelopen. Er zijn geen ooggetuigen van het ongeval zelf.

(ii) Omstreeks het tijdstip van het ongeval is [betrokkene 1] ter plaatse aanwezig geweest. Hij reed op dat moment in een personenauto van het merk Citroën die WAM-verzekerd was bij AMEV Schadeverzekering N.V., de rechtsvoorgangster van Fortis.

(iii) De regiopolitie heeft omtrent het ongeval opgetekend: "..tot op heden is nergens uit gebleken dat een "derde" bij het ongeval betrokken was". [Eiser] neemt echter het standpunt in dat hij ten val is gekomen doordat de auto van Persoons zijn motorfiets heeft geraakt. Laatstgenoemde ontkent iedere betrokkenheid bij het ongeval.

(iv) Op 22 augustus 2003 heeft [A] B.V. in het kader van een voorlopig deskundigenonderzoek, dat de rechtbank 's-Hertogenbosch op verzoek van [eiser] had gelast en waarbij AMEV verstek heeft laten gaan, een rapport uitgebracht, waarin wordt geconcludeerd:

"De Kawasaki motorfiets is in de onderzochte bocht op de ongevalslocatie als gevolg van een externe kracht, uitgeoefend op de rechter achterzijkant, achter het zwaartepunt en boven de uitlaat, geforceerd in een rotatie gekomen.(...) De aangetroffen teerachtige resten op het onderzochte onderdeel van de stroomlijn wijzen wel duidelijk in de richting van de betrokkenheid van de Citroën BX, waarop ook een teerachtig product is aangetroffen.(...) De betrokkenheid van de betreffende Citroën BX kan met deze gegevens niet zonder meer naar het rijk der fabelen worden verwezen."

3.2 De rechtbank heeft de hiervoor in 1 vermelde vordering van [eiser] afgewezen. Het hof heeft het vonnis van de rechtbank onder aanvulling en verbetering van gronden bekrachtigd, omdat het van oordeel was dat het in het voorwaardelijk incidenteel appel herhaalde beroep van Fortis op verjaring gegrond is.

3.3 Het hof heeft in zijn tussenarrest - in cassatie onbestreden - vooropgesteld dat de regeling van de stuiting van de verjaring in Boek 3 BW - art. 3:316 en 3:317 BW - naast de stuitingsregeling van art. 10 lid 5 WAM van toepassing is op de verjaring op grond van art. 10 WAM (rov. 4.3.2).

Vervolgens heeft het hof:

a) geoordeeld dat indiening van een verzoekschrift tot het bevelen van een voorlopig deskundigenonderzoek voordat een zaak aanhangig is, niet kan worden aangemerkt als een daad van rechtsvervolging aan de zijde van de gerechtigde in de zin van art. 3:316 BW, gelet op het doel van een dergelijk deskundigenonderzoek, namelijk het beoordelen van de kansen die partijen hebben in een eventueel te voeren geding. Door indiening van een dergelijk verzoek wordt de verjaring dus niet gestuit op de voet van art. 3:316 BW (rov. 4.3.3).

b) met betrekking tot hetgeen het hof heeft verstaan als een beroep op onderhandelingen in de zin van art. 10 lid 5 WAM overwogen dat [eiser] niet heeft vermeld op welke brieven of onderzoeken hij in dit verband doelt. Het hof heeft hem daarom in de gelegenheid gesteld zijn beroep op met Fortis gevoerde onderhandelingen in de zin van art.10 lid 5 WAM bij akte toe te lichten en met schriftelijke stukken te onderbouwen.

c) [eiser] voorts in de gelegenheid gesteld, voorzover hij zich heeft beroepen op art. 3:317 lid 1 BW, bij dezelfde akte dit beroep toe te lichten en eveneens met schriftelijke stukken te onderbouwen.

In het eindarrest heeft het hof geoordeeld dat [eiser] met de door hem overgelegde stukken niet heeft aangetoond dat sprake is geweest van onderhandelingen met de WAM-verzekeraar, en ook niet dat op ondubbelzinnige wijze aan deze is meegedeeld dat het recht op nakoming werd voorbehouden (rov. 8.3 en 8.4). Omdat [eiser] overigens geen feiten en omstandigheden heeft gesteld en evenmin schriftelijke stukken in het geding heeft gebracht die tot een andere conclusie kunnen leiden, faalt zijn beroep op onderhandelingen die met Fortis gevoerd zouden zijn en tevens het beroep op stuiting van de verjaring, aldus het hof (rov. 8.5).

3.4 In het middel staat centraal de klacht dat het hof ten onrechte geen of een onjuiste betekenis heeft gehecht aan de omstandigheid dat [eiser] een verzoekschrift tot het bevelen van een voorlopig deskundigenbericht heeft ingediend, dat door de griffier van de rechtbank naar Fortis is gestuurd.

3.5 Voorzover het middel zich in onderdeel 1.2 keert tegen het onder 3.3 a) vermelde oordeel van het hof, faalt het, omdat dat oordeel juist is. De indiening voordat een geding aanhangig is van een verzoekschrift tot het bevelen van een voorlopig deskundigenonderzoek (of een voorlopig getuigenverhoor) kan niet worden beschouwd als het instellen van een eis of andere daad van rechtsvervolging in de zin van art. 3:316 BW, omdat een dergelijke procedure nog niet erop gericht is een vorderingsrecht geldend te maken, maar veeleer ertoe strekt de informatie te verkrijgen aan de hand waarvan beoordeeld kan worden of het zinvol is een daarop gerichte procedure aanhangig te maken.

3.6.1 De onderdelen 1.1 en 1.4 klagen dat het hof ten onrechte niet, voorzover nodig op de voet van art. 25 Rv. ambtshalve, heeft geoordeeld dat het indienen van een verzoekschrift tot het bevelen van een voorlopig deskundigenbericht is te beschouwen als een mededeling in de zin van art. 3:317 lid 1 BW waardoor de verjaring is gestuit, althans dat het hof op dat punt onvoldoende inzicht in zijn gedachtegang heeft geboden.

3.6.2 Voorzover de klacht inhoudt dat (het hof ambtshalve had moeten oordelen dat) de indiening van een dergelijk verzoekschrift zonder meer gelijk te stellen is met de in art. 3:317 lid 1 BW bedoelde mededeling waarin de schuldeiser zich ondubbelzinnig zijn recht op nakoming voorbehoudt, faalt zij, omdat zij op een onjuiste rechtsopvatting berust. Bij beantwoording van de vraag of een schriftelijke mededeling als een mededeling in de zin van dat artikellid kan worden opgevat, zal niet alleen moeten worden gelet op de tekst van de mededeling maar ook op de context waarin de mededeling wordt gedaan, en eveneens op de overige omstandigheden van het geval. Het komt uiteindelijk erop aan of de mededeling een voldoende duidelijke waarschuwing aan de schuldenaar inhoudt dat hij rekening moet houden met de mogelijkheid dat de vordering nog geldend wordt gemaakt zodat hij ervoor kan zorgen dat hij de beschikking behoudt over voor het voeren van verweer benodigde gegevens en bewijsmateriaal.

3.6.3 Ook het hof is klaarblijkelijk hiervan uitgegaan. Het heeft kennelijk en terecht voor mogelijk gehouden dat een verzoekschrift als hier bedoeld, beoordeeld naar de hiervoor vermelde maatstaf, een mededeling in de zin van art. 3:317 lid 1 BW inhoudt. Het hof heeft in zijn tussenarrest op deze mogelijkheid gewezen onder aantekening dat voorzover [eiser] zich op dit artikellid heeft bedoeld te beroepen, hij dat beroep diende toe te lichten en met schriftelijke stukken te onderbouwen.

De verplichting tot het ambtshalve aanvullen van de rechtsgronden brengt niet mee dat het hof ook nog diende te vermelden welke verdere feitelijke gegevens met het oog op de aanvulling van de rechtsgronden nog dienstig zouden kunnen zijn.

3.6.4 Het is ten slotte noch onjuist noch onbegrijpelijk dat het hof in het eindarrest een (mogelijk) beroep op art. 3:317 lid 1 BW nog steeds niet feitelijk toereikend onderbouwd heeft geoordeeld, waarbij in aanmerking is te nemen dat het bewuste verzoekschrift en eventuele stukken met betrekking tot het tijdstip waarop en de context waarin dit was ingediend niet waren overgelegd.

De verdere klachten van de onderdelen stuiten hierop in hun geheel af.

3.7 Ook onderdeel 1.3 is tevergeefs voorgesteld. Het onderdeel is kennelijk gebaseerd op de opvatting dat het indienen van een verzoekschrift tot het bevelen van een voorlopig deskundigenbericht gelijk moet worden gesteld met het in onderhandeling treden met de verzekeraar in de zin van art. 10 lid 5 WAM en dat daarom uit hoofde van lid 4 van dat artikel aan het indienen van een dergelijk verzoekschrift stuitende werking toekomt. Die opvatting, die erop neerkomt dat een enkele eenzijdige handeling van de benadeelde reeds als een in onderhandeling treden in de zin van de genoemde bepaling zou moeten worden beschouwd, kan evenwel niet als juist worden aanvaard.

4. Beslissing

De Hoge Raad:

verwerpt het beroep;

veroordeelt [eiser] in de kosten van het geding in cassatie, tot op deze uitspraak aan de zijde van Fortis begroot op € 371,34 aan verschotten en € 2.200,-- voor salaris.

Dit arrest is gewezen door de vice-president D.H. Beukenhorst als voorzitter en de raadsheren A. Hammerstein, J.C. van Oven, W.A.M. van Schendel en F.B. Bakels, en in het openbaar uitgesproken door de raadsheer E.J. Numann op 18 september 2009.

Conclusie 12‑06‑2009

Mr. Wuisman

Partij(en)

CONCLUSIE inzake:

[Eiser],

eiser tot cassatie,

advocaat: mr. H.J.W. Alt;

tegen

FORTIS ASR SCHADEVERZEKERING N.V.,

verweerster in cassatie,

advocaat: mr. R.S. Meijer.

1. Feiten en procesverloop

1.1

In cassatie kan van de volgende feiten worden uitgegaan1.:

(i)

Op 6 juli 1999 is eiser tot cassatie (hierna: [eiser]) een ongeval overkomen. Omstreeks 23.13 uur is hij, rijdend op een motorfiets van het merk Kawasaki, te Schijndel op een kruising van twee wegen ten val gekomen. Daarbij heeft hij letsel opgelopen. Er zijn geen ooggetuigen van het ongeval.

(ii)

Omstreeks het tijdstip van het ongeval is [betrokkene 1] ter plaatse van het ongeval aanwezig geweest. Hij reed op dat moment met een personenauto die WAM-verzekerd was bij AMEV Schadeverzekering N.V., de rechtsvoorgangster van verweerster in cassatie (hierna: Fortis).

(iii)

De regiopolitie heeft omtrent het ongeval opgetekend: ‘…tot op heden is nergens uit gebleken dat een ‘derde’ bij het ongeval betrokken was’. Op grond van onderzoek dat zijn vader heeft verricht respectievelijk heeft laten verrichten, neemt [eiser] echter het standpunt in dat hij ten val is gekomen, doordat de auto van [betrokkene 1] zijn motorfiets heeft geraakt. Laatstgenoemde ontkent evenwel iedere betrokkenheid bij het ongeval.

(iv)

Op 22 augustus 2003 heeft [A] BV in het kader van een voorlopig deskundigenonderzoek, dat de rechtbank 's‑Hertogenbosch op verzoek van [eiser] had gelast en waarbij AMEV verstek heeft laten gaan, een rapport uitgebracht, waarin wordt geconcludeerd: ‘De Kawasaki motorfiets is in de onderzochte bocht op de ongevalslocatie als gevolg van een externe kracht, uitgeoefend op de rechter achterzijkant, achter het zwaartepunt en boven de uitlaat, geforceerd in een rotatie gekomen.(…) De aangetroffen teerachtige resten op het onderzochte onderdeel van de stroomlijn wijzen wel duidelijk in de richting van de betrokkenheid van de Citroën BX, waarop ook een teerachtig product is aangetroffen.(…) De betrokkenheid van de betreffende Citroën BX kan met deze gegevens niet zonder meer naar het rijk der fabelen worden verwezen.’

1.2

Bij dagvaarding van 20 augustus 2004 heeft [eiser] tegen de rechtsvoorgangster van Fortis bij de rechtbank 's‑Hertogenbosch een procedure aanhangig gemaakt, waarin hij vordert een verklaring voor recht dat [betrokkene 1] als bestuurder van de Citroën onrechtmatig jegens hem heeft gehandeld, en voorts een veroordeling van de rechtsvoorgangster van Fortis tot vergoeding van de schade die hij als gevolg van het ongeval heeft geleden en zal lijden. De rechtsvoorgangster van Fortis voert verweer. Zij stelt zich op het standpunt dat [betrokkene 1] niet bij het ongeval betrokken is geweest en bovendien dat de schadevergoedingsvordering op grond van de WAM is verjaard.

1.3

De rechtbank wijst de vorderingen van [eiser] bij vonnis van 16 februari 2005 af, omdat [eiser] zijn stelling dat op de motor een grote uitwendige kracht is uitgeoefend door de Citroën van [betrokkene 1], onvoldoende heeft onderbouwd.

1.4

Van het vonnis van de rechtbank komt [eiser] tijdig in appel bij het hof 's‑Hertogenbosch. Hij voert een drietal grieven aan. Fortis bestrijdt deze grieven en stelt tevens voorwaardelijk incidenteel hoger beroep in. De eerste incidentele grief houdt in, dat de rechtbank ten onrechte voorbij is gegaan aan het zijdens Fortis gedane beroep op verjaring.

1.5

Hoewel het incidenteel beroep voorwaardelijk is ingesteld, besluit het hof in zijn tussenarrest van 20 februari 2007 eerst de eerste incidentele grief te beoordelen: Hij overweegt onder meer:

‘4.2.3

Grief 1 van het incidenteel appel is terecht opgeworpen. De rechtbank heeft het beroep van Fortis op verjaring niet besproken.

4.2.4.

[Eiser] heeft op dit punt het volgende aangevoerd. Het verzoekschrift tot het laten verrichten van een voorlopig deskundigenonderzoek is bij de rechtbank ingediend binnen de termijn van drie jaar vanaf de datum van het ongeval. Bovendien is de verjaring gestuit door de correspondentie tussen ARAG en Fortis en de door ARAG geëntameerde onderzoeken waarover met Fortis is gecorrespondeerd.

4.3.1.

Het hof overweegt als volgt. Lid 1 van artikel 10 van de Wet aansprakelijkheidsverzekering motorrijtuigen (hierna: WAM) bepaalt dat een uit deze wet voortvloeiende rechtsvordering van de benadeelde tegen de verzekeraar verjaart door verloop van drie jaar te rekenen van het feit waaruit de schade is ontstaan, terwijl lid 5 bepaalt — voor zover thans van belang — dat de verjaring ten opzichte van een verzekeraar wordt gestuit door iedere onderhandeling tussen de verzekeraar en de benadeelde.

4.3.2.

Het hof stelt voorop dat de regeling van de stuiting van de verjaring in Boek 3 BW — de artikelen 3:316 en 3:317 BW — naast de stuitingsregeling van 10 lid 5 WAM van toepassing is op de verjaring op grond van artikel 10 WAM (HR 24 november 2006, NJ 2006, 642) .

4.3.3.

Indiening van een verzoekschrift tot het instellen van een voorlopig deskundigenonderzoek voordat een zaak aanhangig is, kan niet worden aangemerkt als een daad van rechtsvervolging aan de zijde van de gerechtigde in de zin van artikel 3:316 BW, gelet op het doel van een dergelijk deskundigenonderzoek, namelijk het beoordelen van de kansen die partijen hebben in een eventueel te voeren geding. Door indiening van een dergelijk verzoek wordt de verjaring dus niet gestuit op de voet van artikel 3:316 BW (vgl. Hof 's‑Gravenhage 19 mei 1971, NJ 1974, 99).

4.3.4.

[eiser] heeft zich bij memorie van antwoord in het incidenteel hoger beroep voorts beroepen op correspondentie tussen ARAG en Fortis en op door Fortis ‘geëntameerde onderzoeken’ waarover met Fortis is gecorrespondeerd.

Het hof begrijpt uit deze stellingen dat [eiser] zich beroept op met Fortis gevoerde onderhandelingen in de zin van artikel 10 lid 5 WAM. Het hof neemt tot uitgangspunt dat slechts dan geen sprake is van ‘onderhandelingen’ indien [eiser] op grond van de correspondentie tussen Fortis en (ARAG namens) [eiser] moest begrijpen dat Fortis een regeling van de schade zonder meer uitsloot (HR 4 november 2005, NJ 2006, 571 en Benelux Gerechtshof 20 oktober 1989, NJ 1990, 660). [eiser] heeft echter niet vermeld op welke brieven of onderzoeken hij doelt. [Eiser] heeft een brief van 25 september 2000 van Arag, gericht aan [eiser], overgelegd waarin is te lezen dat van Fortis een afwijzing is ontvangen (bijlage E bij de memorie van grieven). Op grond van deze brief kan het hof niet tot de conclusie komen dat er sprake is geweest van onderhandelingen zoals in voormeld artikellid bedoeld. Nu [eiser] vooralsnog op dit punt te weinig heeft gesteld, zal het hof [eiser] in de gelegenheid stellen zijn stellingen bij akte toe te lichten en te onderbouwen met schriftelijke stukken. Voor zover [eiser] heeft bedoeld zich te beroepen op artikel 3:317 lid 1 BW, stelt het hof [eiser] tevens in de gelegenheid bij dezelfde akte dit beroep toe te lichten en met schriftelijke stukken te onderbouwen.’

1.6

[Eiser] heeft daarop bij akte een brief van CED Schadeonderzoek B.V.2. van 2 mei 2000 aan ARAG, de rechtsbijstandverzekeraar van [eiser], in het geding gebracht alsmede vijf brieven van ARAG aan [eiser]. Fortis reageert hierop bij antwoordakte.

1.7

Het hof bekrachtigt bij arrest van 4 september 2007, onder aanvulling en verbetering van de gronden, het vonnis van de rechtbank. Met de door [eiser] overgelegde stukken acht het hof niet aangetoond dat er sprake is geweest van onderhandelingen met de WAM-verzekeraar, en ook niet dat op ondubbelzinnige wijze aan deze is meegedeeld dat het recht op nakoming wordt voorbehouden (rov. 8.3 en 8.4). Omdat de stuiting van de verjaring door [eiser] ook niet anderszins is aangetoond, slaagt naar het oordeel van het hof het beroep van Fortis op verjaring en daarmee ook de eerste incidentele grief (rov. 8.5).

1.8

[Eiser] heeft tegen het tussen- en eindarrest van het hof tijdig beroep in cassatie ingesteld. Fortis concludeert voor antwoord tot verwerping van het cassatieberoep. Beide partijen laten hun standpunt in cassatie schriftelijk door hun respectieve advocaten toelichten. [Eiser] repliceert nog.

2. Bespreking cassatiemiddelen

2.1

[Eiser] voert een uit vier onderdelen bestaand cassatiemiddel aan.

onderdelen 1.1 en 1.4

2.2

De onderdelen 1.1 en 1.4 bevatten de klacht, in de kern genomen, dat het hof ten onrechte niet, voor zoveel nodig overeenkomstig artikel 25 Rv ambtshalve, heeft geoordeeld dat het indienen van een voorlopig deskundigenbericht is te beschouwen als een mededeling in de zin van artikel 3:317 lid 1 BW, waardoor de verjaring is gestuit, althans dat het hof op dat punt onvoldoende inzicht in zijn gedachtegang heeft geboden.

2.3

Met de klacht wordt aangehaakt bij het — niet bestreden — oordeel van het hof in rechtsoverweging 4.3.2 van het tussenarrest, dat de regeling van de stuiting van de verjaring in boek 3 BW — de artikelen 3:316 en 317 BW — van toepassing is in aanvulling op de regeling van de stuiting van de verjaring in artikel 10 WAM.3.Artikel 3:317 BW bepaalt dat de verjaring van een rechtsvordering tot nakoming van een verbintenis (waaronder de vordering tot schadevergoeding is te begrijpen) wordt gestuit door een schriftelijke aanmaning of door een schriftelijke mededeling, waarin de schuldeiser zich ondubbelzinnig zijn recht op nakoming voorbehoudt. Aan de vraag wanneer een schriftelijke mededeling als een mededeling in de zin van artikel 3:317 lid 1 BW kan worden opgevat, is in de literatuur4. en jurisprudentie5. de nodige aandacht besteed. Uit een en ander valt af te leiden dat te dezen de tekst van de mededeling niet doorslaggevend is, maar dat mede moet worden gelet op de context, waarbinnen de mededeling wordt gedaan, en ook op de overige omstandigheden van het geval. Het komt er uiteindelijk op aan of naar de schuldenaar een waarschuwing van dien aard is uitgegaan dat hij rekening moet houden met de mogelijkheid dat de vordering nog geldend wordt gemaakt en daarin aanleiding kan vinden om ervoor te zorgen dat hij de beschikking behoudt over voor het voeren van verweer benodigde gegevens en bewijsmateriaal. 6.

2.4

Wanneer een slachtoffer van een verkeersongeval, teneinde te bepalen of het zinvol en/of verantwoord is om een procedure te starten tegen een persoon die hij denkt aansprakelijk te kunnen houden voor de geleden schade, een verzoekschrift richt tot de bevoegde rechter met het verzoek om een voorlopig bericht van een deskundige ter zake van het ongeval te bevelen, genoemde persoon dat verzoekschrift van de betrokken rechter toegezonden krijgt en hij daaruit, alle omstandigheden in aanmerking genomen, in redelijkheid behoort af te leiden dat hij rekening moet houden met de mogelijkheid dat het slachtoffer van hem nog betaling van een schadevergoeding zal vorderen, mogelijk in het kader van een tegen hem in te leiden procedure, dan kan, zo schijnt het toe, een dergelijk verzoekschrift worden opgevat als een mededeling in de zin van artikel 3:317 lid 1 BW. Van een dergelijk verzoekschrift kan immers gezegd worden dat het voor de persoon, die het verzoek toegezonden heeft gekregen, een voldoende duidelijke waarschuwing inhoudt als hiervoor in 2.3 aan het slot genoemd. Ook al zal waarschijnlijk vrij spoedig kunnen worden aangenomen dat de persoon, die een verzoekschrift ontvangt met daarin een verzoek tot het gelasten van een voorlopig deskundigenbericht, geacht kan worden te zijn gewaarschuwd voor de mogelijkheid dat hij nog in rechte zal kunnen worden aangesproken, toch zal, naar het voorkomt, telkens op basis van de omstandigheden van het betrokken geval moeten worden vastgesteld of er inderdaad sprake is van een voldoende duidelijke waarschuwing met betrekking tot de vordering, in verband waarmee de vraag van verjaring en stuiting daarvan rijst. In dit verband is van belang dat bij een verzoekschrift met het verzoek om een voorlopig deskundigenbericht te gelasten geen hoge eisen worden gesteld aan de omschrijving van de vorderingen in verband waarmee het verzoek verband houdt.7. Daarnaast blijft natuurlijk vereist niet alleen dat van een stuiting slechts sprake kan zijn indien het verzoekschrift is ontvangen voordat de verjaringstermijn is verstreken, maar ook dat de stuiting voor zoveel nodig tijdig is herhaald.

2.5

Op Fortis' beroep op verjaring reageert [eiser] voor het eerst in zijn memorie van antwoord in het incidenteel hoger beroep. Naar aanleiding van de eerste incidentele grief wijst hij onder 26 van dat processtuk erop: ‘dat zijn verzoek tot het laten verrichten van een voorlopig deskundigenbericht werd ingediend bij de Rechtbank binnen de WAM-termijn van drie jaren te rekenen vanaf de datum van het ongeval.’ Uit wat onder 27 van dat processtuk wordt opgemerkt, kan worden afgeleid dat hij hiermee beoogde een beroep op stuiting te doen. Of [eiser] daarbij het oog had op artikel 3:316 lid 1 dan wel 3:317 lid 1 BW wordt verder niet uit de doeken gedaan.

In rov. 4.3.3 van zijn tussenarrest geeft het hof als zijn oordeel dat het indienen van een verzoekschrift tot het instellen van een voorlopig deskundigenonderzoek geen stuiting op de voet van artikel 3:316 lid 1 BW oplevert. Aan het slot van rov. 4.3.4 stelt het hof [eiser], voor zover hij bedoeld heeft zich op artikel 3:317 lid 1 BW te beroepen, in de gelegenheid bij akte dit beroep toe te lichten en met schriftelijke stukken te onderbouwen.

In de vervolgens door hem genomen akte gaat [eiser] in het geheel niet meer in op de vraag of het indienen door hem van het verzoek bij de rechtbank 's‑Hertogenbosch tot het bevelen van een voorlopig deskundigenbericht als een stuitingshandeling moet worden opgevat. Het dat verzoek bevattende processtuk wordt ook niet in het geding gebracht.

2.6

Door aan het slot van rov. 4.3.4 uit het tussenarrest [eiser] in de gelegenheid te stellen om, voor zover hij beoogd heeft een beroep op artikel 3:317 lid 1 BW te doen, dit beroep nader toe te lichten en met schriftelijke stukken te onderbouwen, is het hof al een eind de weg opgegaan van het op de voet van artikel 25 Rv ambtshalve aanvullen van de rechtsgronden ter zake van de door [eiser] ingeroepen stuiting. Het was immers niet [eiser] maar het hof dat artikel 3:317 lid 1 BW ter sprake heeft gebracht. Het hof wenste evenwel, alvorens een beslissing omtrent de in dat artikel bedoelde stuiting te nemen, nadere inlichtingen van [eiser] te ontvangen. [Eiser] verschafte echter die inlichtingen niet, althans niet voor zover diens beroep op stuiting gebaseerd was op het indienen van het verzoekschrift bij de rechtbank 's‑Hertogenbosch om een voorlopig deskundigenbericht te gelasten. Daarmee bleef het hof onbekend met het precieze tijdstip waarop het verzoekschrift in handen van de rechtsvoorgangster van Fortis is gekomen, en ook met de inhoud daarvan. Hierdoor kon het hof niet alleen niet beoordelen of de rechtvoorgangster van Fortis het bij de rechtbank 's‑Hertogenbosch ingediende verzoekschrift inzake het gelasten van een voorlopig deskundigenbericht in redelijkheid heeft moeten opvatten als een mededeling in de zin van artikel 3:317 lid 1 BW, maar ook en vooral niet of de rechtsvoorgangster van Fortis van het verzoekschrift op een zodanig tijdstip kennis heeft genomen dat, indien van de ontvangst van het verzoekschrift stuitende werking zou zijn uitgegaan, de verjaring ook op de datum van het uitbrengen van de dagvaarding in eerste aanleg, 20 augustus 2004, nog voor gestuit kon worden gehouden. Onder deze omstandigheden heeft het hof in rov. 8.5 van het eindarrest kunnen oordelen: ‘Nu [eiser] overigens geen feiten en omstandigheden heeft gesteld en evenmin schriftelijke stukken in het geding heeft gebracht die tot een andere conclusie kunnen leiden, faalt …tevens het beroep op verjaring (lees: stuiting; A-G).’

2.7

Het voorgaande betekent dat de onderdelen 1.1 en 1.4 geen doel treffen.

onderdeel 1.2

2.8

Onderdeel 1.2 richt zich tegen het oordeel van het hof in rov. 4.3.3 van het tussenarrest dat het doen van het verzoek aan de rechtbank 's‑Hertogenbosch om een voorlopig deskundigenbericht te gelasten niet kan worden opgevat als het instellen van een eis of een andere daad van rechtsvervolging in de zin van artikel 3:316 lid 1 BW. Ook nu luidt de klacht dat het hof met dit oordeel blijk van een onjuiste rechtsopvatting geeft, althans geen inzicht in zijn gedachtegang verschaft.

2.9

De klacht faalt. Met het instellen van een eis of het verrichten van een andere daad van rechtsvervolging wordt in lid 1 van artikel 3:316 BW die, in de vereiste vorm uitgevoerde, handeling bedoeld, die gericht is op het geldend maken van een vorderingsrecht. Dat geldend maken kan gelegen zijn in het doen uitbrengen van een dagvaarding of het indienen van een verzoekschrift, het vermeerderen van eis, het nemen van een conclusie van eis in reconventie en ook in het ter verificatie indienen van een vorderingsrecht of het leggen van beslag.8. Van een geldend maken van een vorderingsrecht is geen sprake bij het indienen van een verzoek om een voorlopig deskundigenbericht9. of getuigenverhoor10. te gelasten. Dat na de met het verzoekschrift ingeleide procedure tot het gelasten van een voorlopig deskundigenbericht of een voorlopig getuigenverhoor nog bijvoorbeeld een procedure kan volgen, waarin nakoming wordt gevorderd van het vorderingsrecht in verband waarmee ook de verzoekschriftprocedure is geëntameerd, brengt niet mee dat aan het starten van de verzoekschriftprocedure zelf reeds de betekenis valt toe te kennen van het geldend maken van een vorderingsrecht. De verzoekschriftprocedure zelf strekt immers als regel tot niet meer dan tot het uitzoeken of het nemen van stappen tot het geldend maken van het vorderingsrecht wel zinvol is, en leidt in ieder geval niet tot een beslissing omtrent het vorderingsrecht zelf.

onderdeel 1.3

2.10

In onderdeel 1.3 wordt het standpunt ingenomen dat het indienen van een verzoekschrift tot het gelasten van een voorlopig deskundigenbericht gelijk moet worden gesteld met het in onderhandeling treden met de verzekeraar in de zin van artikel 10 lid 5 WAM en dat derhalve uit hoofde van lid 4 van dat artikel aan het indienen van een dergelijk verzoekschrift stuitende werking toekomt.

2.11

Dit standpunt komt niet houdbaar voor. Van de beweerde gelijkstelling met de in lid 5 genoemde ‘onderhandeling tussen de verzekeraar en de benadeelde’ is geen ruimte. Het indienen van het verzoekschrift is op zichzelf een geheel eenzijdige handeling, terwijl in het begrip ‘onderhandeling’, ook al komt daaraan een ruime betekenis toe, een element van wederkerigheid opgesloten ligt11.. Lid 4 geeft niet aan wat als een daad van stuiting kan worden beschouwd.

2.12

Voor zover in onderdeel 1.3 nog het standpunt wordt ingenomen dat het indienen van een verzoekschrift tot het gelasten van een voorlopig deskundigenbericht in het verband van lid 4 van artikel 10 WAM als een stuitingshandeling moet worden beschouwd ook zonder dat dat indienen gelijk kan worden gesteld met onderhandelen, gaat dat standpunt evenzeer niet op, indien tevens bedoeld wordt dat het indienen van het verzoekschrift niet hoeft te zijn een ‘instellen van een rechtsvordering’ in de zin van artikel 3:316 BW of het ‘doen van een aanmaning of mededeling’ in de zin van artikel 3:317 BW. Onder de zinsnede in lid 4: ‘Handelingen die de verjaring van de rechtsvordering van een benadeelde tegen de verzekerde stuiten’, is te verstaan een verwijzing naar handelingen, die elders in een wettelijke regeling als een stuitingshandeling worden aangemerkt. Nergens wordt het indienen van een verzoekschrift tot het gelasten van een voorlopig deskundigenbericht als zodanig reeds tot een stuitingshandeling verheven. In onderdeel 1.3 wordt het tegendeel niet aangetoond.

2.13

Kortom, ook onderdeel 1.3 treft geen doel.

3. Conclusie

Het cassatieberoep komt voor verwerping in aanmerking.

De Procureur-Generaal bij de Hoge Raad der Nederlanden

Beroepschrift 30‑11‑2007

Heden, de dertigste november 2007 (tweeduizendzeven), ten verzoeke van de heer [requirant], wonende te [woonplaats], te dezer zake domicilie kiezende te 's‑Gravenhage aan de Johan van Oldenbarneveltlaan 9E ten kantore van Alt Kam Boer advocaten van wie mr H.J.W. Alt, advocaat bij de Hoge Raad der Nederlanden, mijn requirant als zodanig in na te melden cassatieprocedure zal vertegenwoordigen;

[Heb ik, Karin Thijssen, als toegevoegd kandidaat-gerechtsdeurwaarder werkzaam ten kantore van Mr. Anton Cornelis Tiny Paijmans, gerechtsdeurwaarder met vestigingsplaats 's‑Hertogenbosch, kantoorhoudende te 's‑Hertogenbosch aan de Oranje Nassaulaan 16;]

AAN:

De naamloze vennootschap FORTIS ASR SCHADEVERZEKERING N.V., voorheen geheten AMEV SCHADEVERZEKERINGEN N.V., gevestigd en kantoorhoudend te Utrecht, voor wie in hoger beroep als procureur heeft opgetreden mr J.E. Lenglet, kantoorhoudende aanhet Stationsplein 99 Den Bosch (Holla Poelman Van Leeuwen Advocaten) op de voet van artikel 63 Rv mijn exploit aldaar te zijner kantore doende en afschrift dezes latende aan:

[MEVROUW M.D. FANSSEN,]

aldaar werkzaam

AANGEZEGD:

dat mijn requirant bij deze beroep in cassatie instelt tegen de arresten van het Gerechtshof te Den Bosch van 20 februari 2007 en 4 september 2007, gewezen onder rolnummer C0500677/HE tussen requirant als appellant en gerequireerde als verweerster;

Voorts heb ik, deurwaarder, geheel exploiterende en met domiciliekeuze als voormeld, de gerequireerde

GEDAGVAARD:

om op vrijdag, de veertiende december tweeduizendzeven (2007) des voormiddags te tien uur, niet in persoon doch vertegenwoordigd door een advocaat bij de Hoge Raad der Nederlanden, te verschijnen ter terechtzitting van de Hoge Raad der Nederlanden, Eerste Enkelvoudige Kamer voor Burgerlijke Zaken, alsdan zitting houdende in het gebouw van de Hoge Raad aan de Kazernestraat 52 te 's‑Gravenhage;

TEN EINDE:

namens mijn requirant tegen voormeld arrest te horen aanvoeren het navolgende:

Middel van cassatie

Schending van het recht en/of verzuim van vormen, waarvan niet-inachtneming nietigheid medebrengt, doordat het Hof bij de te dezen bestredenen arresten van 20 februari 2007 en 4 september 2007 met rolnummer C0500677/HE, heeft overwogen en beslist gelijk in 's‑Hofs arrest vermeld — hier als herhaald en ingelast te beschouwen — , ten onrechte om één of meer van de navolgende — zonodig in onderling verband en samenhang te beschouwen — redenen:

1.

Rechtens onjuist, althans zonder nadere toelichting, die ontbreekt, is onbegrijpelijk dan wel onvoldoende gemotiveerd in het arrest van 20 februari 2007 zijn de r.o. 4.2.2 t/m 5 en r.o. 6 t/m 9 van het eindarrest van 4 september 2007, waarin het hof oordeelt dat:

(in het tussenarrest van 20 februari 2007):

—

indiening van een verzoekschrift tot het instellen van een voorlopig deskundigenonderzoek voordat een zaak aanhangig is, niet kan worden aangemerkt als een daad van rechtsvervolging aan de zijde van de gerechtigde in de zin van artikel 3:316 BW, gelet op het doel van een dergelijk onderzoek, namelijk het beoordelen van de kansen die partijen in een eventueel te voeren geding; (r.o. 4.3.3), zodat

—

door indiening van een dergelijk verzoek de verjaring dus niet wordt gestuit op de voet van artikel 3:316 BW (r.o. 4.3.3.), zodat

—

[requirant] nader dient te onderbouwen zijn stelling dat er sprake is van onderhandelingen in de zin van artikel 10 lid 5 WAM (r.o. 4.3.4);

(in het eindarrest van 4 september 2007)

—

hetgeen [requirant] voor het overige aan stukken heeft overgelegd onvoldoende is om aan te nemen dat er sprake is van onderhandelingen als bedoeld in artikel 10 lid 5 WAM, (r.o. 8.1. t/m 8.4) zodat

—

grief 1 van het incidentele beroep slaagt en het vonnis van de rechtbank 's‑Hertogenbosch van 16 februari 2005 wordt bekrachtigd met verbetering van gronden,

om navolgende, ook in onderling verband te lezen redenen.

Artikel 3:317 BW eerste lid: schriftelijke mededeling

1.1

Het betreft hier een (geld)vordering uit hoofde van schadevergoeding wegens onrechtmatige daad van een verzekerde. In de inleidende dagvaarding wordt immers (onder meer) gevorderd om gedaagde te veroordelen aan eiser te voldoen, de door hem geleden en nog te lijden schade als gevolg van de aanrijding op 6 juli 1999, op te maken bij staat en te vereffenen volgens de wet1.. Er is dus sprake van een vordering tot nakoming van een verbintenis uit onrechtmatige daad. Daarvan uitgaande leidt dat tot de volgende twee klachten.

i.

Ten onrechte heeft het hof alsdan niet (ook), al dan niet ambtshalve de rechtsgronden aanvullend ex artikel 25 Rv artikel 3:317 BW getoetst, althans indien het dat wel heeft gedaan geen inzicht gegeven in zijn gedachtegang op dit punt.

Het hof stelt immers terecht voorop in r.o. 4.3.2. van het tussenarrest van 20 februari 2007 dat de regeling van stuiting van de verjaring in boek 3 — de artikelen 3:316 en 3:317 BW — van toepassing is op de verjaring op grond van artikel 10 WAM. Het hof toetst vervolgens in r.o. 4.3.3. en bouwt daarop voort in r.o. 4.3.4 en 5 van het tussenarrest van 20 februari 2007 en in het eindarrest van 4 september 2007 in r.o. 6 t/m 8, de indiening van een verzoekschrift tot het instellen van een voorlopig deskundigenonderzoek voordat de zaak aanhangig is (slechts) aan de eisen van 3:316 BW (instellen van een rechtsvordering). Nu de vordering strekt tot nakoming van een verbintenis, kunnen stuitingshandelingen zowel door de in artikel 3:316 BW vermelde route (instellen van een eis of iedere andere daad van rechtsvervolging) als door de in artikel 3:317 BW lid 1 (aanmaning of schriftelijke mededeling) omschreven route worden verricht. Het hof heeft dat miskend, dan wel geen inzicht gegeven in zijn gedachtegang op dit punt.

ii.

Stuiting in de zin van artikel 10 WAM kan — nu het immers een vordering tot nakoming van een verbintenis uit onrechtmatige daad betreft — ook plaatsvinden op de wijze van artikel 3:317 BW eerste lid, te weten door middel van een schriftelijke mededeling waarin de schuldeiser zich ondubbelzinnig zijn recht op nakoming voorbehoudt. Een dergelijke mededeling dient, blijkens dat artikel schriftelijk te geschieden, maar verder is die in principe vormvrij. Dat betekent dat die ook kan geschieden door middel van indiening van een verzoekschrift tot het houden van een voorlopig deskundigenbericht waarbij de verzekeraar waarvan nakoming van de verbintenis wordt gevorderd als gerequestreerde of belanghebbende wordt aangemerkt. Een dergelijk verzoekschrift kan immers naar de aard en strekking niet anders worden begrepen dan een mededeling dat die partij ondubbelzinnig zijn recht op het vorderen van in casu schadevergoeding voorbehoudt, doch er voor kiest om eerst zijn proceskansen te inventariseren. Het hof heeft dan ook een onbegrijpelijk oordeel gegeven door dit verzoekschrift niet als zodanig uit te leggen. Daarnaast gaat het van een onjuiste rechtsopvatting uit door deze handeling — inclusief aangetekende oproeping met afschrift van het exploit door de griffier van de rechtbank — niet als stuiting aan te merken in de zin van het eerste lid van artikel 3:317 BW.

De ratio van een stuitingshandeling is immers niets meer of minder dan dat zijn wederpartij wordt gewaarschuwd dat hij het dossier nog niet weg moet gooien, nu hij er serieus rekening mee moet houden dat er nog een procedure kan komen2..

Dat volgt uit de aard van een dergelijk verzoekschrift ook uit de strekking van het bewuste verzoekschrift, in het bijzonder uit de woorden:

‘3.

(…) De WAM assuradeur van die auto, in dit verzoekschrift als belanghebbende genoemd, nam dit standpunt over en aanvaardt voor de schade van verzoeker geen aansprakelijkheid.

6.

Nu er over de toedracht van het aan verzoeker overkomen verkeersongeval geheel verschillende zienswijzen bestaan heeft verzoeker recht en belang bij een door Uw rechtbank te gelasten onderzoek door een onafhankelijk deskundige.’

Op basis van artikel 203 Rv krijgt de wederpartij c.q. de in het verzoekschrift genoemde belanghebbende per aangetekende brief of per deurwaardersexploit een afschrift van het rekest:

‘Met inachtneming van de termijn, krachtens artikel 204 bepaald, zendt de verzoeker een afschrift van het verzoekschrift, indien dit nog niet is toegezonden, en de beschikking van de rechter bij aangetekende brief aan de wederpartij, zo die bekend is, of doet hij deze afschriften bij exploot aan de wederpartij betekenen. Alvorens tot de verrichting over te gaan, vergewist de rechter zich ervan dat aan dit voorschrift is voldaan’.

Niemand zal een dergelijk verzoekschrift indienen indien hij niet op zijn minst op dat moment de mogelijkheid voorbehoudt om de gerequestreerde partij in een later stadium — wanneer er wat meer duidelijkheid omtrent de bewijspositie is verkregen — tot nakoming van de verbintenis tot schadevergoeding aan te spreken. Het indienen van een dergelijk verzoekschrift kan dan ook niet anders worden geduid dan als een stuitingshandeling waarbij ondubbelzinnig te kennen wordt gegeven, althans op bovengenoemde wijze kenbaar wordt gemaakt middels de oproeping met het verzoekschrift als bijlage, dat [requirant] zich uitdrukkelijk alle rechten op nakoming c.q. schadevergoeding heeft voorbehouden.

Het hof heeft dit alles hetzij miskend, hetzij heeft het geen inzicht gegeven in zijn gedachtegang op dit punt.

Artikel 3:316 BW eerste lid: instellen van eis dan wel daad van rechtsvervolging

1.2

Anders dan het hof in r.o. 4.3.3. oordeelt en daarop voortbouwt in r.o. 4.3.4 en 5 van het tussenarrest van 20 februari 2007 en in het eindarrest van 4 september 2007 in r.o. 6 t/m 8, dient het indienen van een verzoek tot het uitbrengen van een voorlopig deskundigenbericht voorts als het instellen van een eis, dan wel als een (andere) daad van rechtsvervolging van de zijde van de gerechtigde, die in de vereiste vorm geschiedt, als bedoeld in artikel 3:316 BW eerste lid, te worden aangemerkt. Primair is de eis immers het benoemen van een deskundige die gevraagd wordt antwoord te geven op bepaalde vragen, althans subsidiair betreft het een verzoekschriftprocedure3., waarin de gerequestreerde (in casu Fortis ASR), verweer kan voeren en waarbij in dat geval een zitting wordt bepaald. Indien de gerequestreerde verweer zou hebben gevoerd dan had immers [requirant] zijn belang nader dienen te adstrueren en hetwelk als een andere daad van rechtsvervolging moet worden aangemerkt. Een procedure strekkende tot het uitbrengen van een voorlopig deskundigenbericht heeft tot doel te onderzoeken of en zo ja op welke wijze de toedracht en het causaal verband tussen de schade en het ongeval enerzijds en de verweten gedragingen van de verzekerde van Fortis ASR anderzijds kan worden bewezen. Indien die wordt gevolgd door een dagvaardingsprocedure tot nakoming van een verbintenis (in casu ex artikel 6:162 BW), dan moet de indiening van een verzoekschrift tot het houden van een voorlopig deskundigenbericht worden aangemerkt als een daad van rechtsvervolging van de zijde van de gerechtigde die in de vereiste vorm is geschied, als bedoeld in artikel 3:316 BW. Het hof heeft dit alles hetzij miskend, hetzij geen inzicht gegeven in zijn gedachtegang op dit punt.

Artikel 10 WAM vijfde lid: gelijkschakeling aan onderhandelingen

1.3

Anders dan het hof aanneemt in de aangevallen r.o. 4.3.3 t/m 8 in het tussenarrest van 20 februari 2007 en in het eindvonnis van 4 september 2007 moet het indienen van een verzoekschrift tot het houden van een voorlopig deskundigenbericht ook worden gezien als een stuitingshandeling als bedoeld in het vierde en vijfde lid van artikel 10 WAM, aangezien het vierde lid spreekt van ‘handelingen die de verjaring van de rechtsvordering van een benadeelde tegen een verzekerde stuiten (…)’ Het vijfde lid noemt dan een voorbeeld van een handeling, te weten onderhandeling met de verzekeraar. Aldus is de stuiting in de zin van artikel 10 WAM dus niet beperkt tot onderhandelingen met de verzekeraar, maar kan in plaats van een onderhandeling met een verzekeraar ook het indienen van een voorlopig deskundigenbericht met als tegenpartij/belanghebbende de verzekeraar gelden als stuitingshandeling. Althans dient het indienen van een dergelijk verzoekschrift te worden gelijkgesteld met c.q. aan onderhandeling met de verzekeraar, dan wel in elk geval te worden aangemerkt als stuiting van de verjaring. Het hof heeft dit alles hetzij miskend, hetzij geen inzicht gegeven in zijn gedachtegang op dit punt.

Indiening van een verzoekschrift voorlopig deskundigenbericht naar de aard en strekking aan te merken als een stuitingshandeling
1.4

Het hof gaat in r.o. 4.3.3 en daarop voortbouwend in r.o. 4.3.4 t/m 5 van het tussenarrest en 6 t/m 8 van het eindarrest uit van een onjuiste rechtsopvatting door te oordelen dat ‘het indienen van een verzoek tot het houden van een voorlopig deskundigenbericht geen stuitende werking heeft, gelet op het doel van een dergelijk onderzoek, namelijk het beoordelen van de kansen die partijen hebben in een eventueel te voeren geding’ nu dit oordeel in strijd is met de bedoeling en strekking van een stuitingshandeling, te weten een — voldoende duidelijke — waarschuwing aan de schuldenaar dat hij, ook na het verstrijken van de verjaringstermijn, rekening ermee moet houden dat hij de beschikking houdt over zijn gegevens en bewijsmateriaal, opdat hij zich tegen een dan mogelijkerwijs alsnog door de schuldeiser ingestelde vordering behoorlijk kan verweren4., welke waarschuwing onmiskenbaar juist volgt uit de aard en de indiening van een dergelijk verzoek, het e.e.a. om navolgende, in onderling verband te lezen, redenen.

1.4.1

Een voorlopig getuigenverhoor of — in casu — een voorlopig deskundigenbericht is een tot de wederpartij gerichte procedurele actie, waarin wordt beoogd een feitenonderzoek doen, waarbij de wederpartij wordt betrokken. Dit onderscheidt zich nu juist van eenzijdige actie — waarvan in een procedure doorgaans wordt gesteld dat, nu de andere partij daarin niet betrokken is, de deskundige eenzijdig is voorgelicht, de getuigen zijn ‘gestuurd’ o.i.d. Het betreft dus een procedure c.q. een procedurele actie gericht op vaststelling van tussen partijen in geschil zijnde feiten waarin de wederpartij wordt betrokken. Het is dan aan de wederpartij te beslissen of die in die procedure al dan niet verschijnt. De wederpartij heeft zo al de mogelijkheid verweer te voeren, bijvoorbeeld door te stellen dan een partij geen belang heeft bij het verzoek.

1.4.2

Zeker in situaties waarin slechts de mogelijkheid van artikel 3:316 BW als stuitingsmogelijkheid bestaat en het ervaringsfeit dat voorlopige deskundigenberichten (en ook voorlopige getuigenverhoren) geruime tijd in beslag kunnen nemen, leidt het niet aannemen van stuitende werking van indiening van een voorlopig deskundigenbericht (of een voorlopig getuigenverhoor) ertoe, althans kan er toe leiden dat een partij genoodzaakt wordt prematuur te dagvaarden, uitsluitend om niet het risico te lopen tegen een verjaringstermijn aan te lopen.

1.4.3

Juist omdat de wederpartij bij een dergelijk rekest wordt betrokken, kan verschijnen en zelfs tegen toewijzing daarvan verweer te voeren en bij toewijzing betrokken kan zijn bij de feitengaring, zou het naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zijn indien de stuitende werking daaraan zou worden onthouden. Het enkele feit dat een partij een dergelijk verzoekschrift indient brengt uit de aard met zich mee dat de wederpartij er dus rekening mee moet houden dat die partij nog een procedure kan beginnen. Materieel heeft dat dus dezelfde lading als een brief waarin een partij zich alle rechten terzake van een procedure onverkort voorbehoudt: dat een partij zijn dossier nog niet weggooit omdat hij rekening moet houden met het feit dat er nog een procedure kan komen.

1.4.4

In letselschadezaken speelt dit temeer, daar er niet zelden een aanzienlijk minnelijk traject aan een procedure voorafgaat. Deel daarvan kan uitmaken de situatie die kennelijk in casu aan de hand was, te weten dat de aansprakelijke partij c.q. zijn assuradeur niet thuis geeft en de gelaedeerde partij meer ‘feitelijke houvast’ nodig heeft, hetzij om de assuradeur alsnog ervan te overtuigen dat hij een zaak heeft en schikking de beste oplossing is, hetzij, wanneer dat niet lukt, alsnog een procedure te beginnen.

1.4.5

In de onderhavige situatie betreft het bovendien een verkorte verjaringstermijn (artikel 10 WAM eerste lid: drie jaar) met een aparte stuitingsmogelijkheid (artikel 10 WAM lid 5: onderhandelingen). In een dergelijke situatie dient indiening van een verzoekschrift tot het houden van een voorlopig deskundigenbericht, waarbij de nadien in rechte aan te spreken als belanghebbende c.q. gerequestreerde staat vermeld — waardoor die partij op een dergelijke wijze bij dat voorlopige deskundigenbericht wordt betrokken — de verjaring van artikel 10 WAM te stuiten.

1.4.6

Het hof heeft dit alles hetzij miskend, hetzij geen inzicht gegeven in zijn gedachtegang op dit punt.

WESHALVE het de Hoge Raad behage op vorenstaande gronden, of één of meer daarvan, te vernietigen het arrest, waartegen het middel is gericht, met zodanige verdere beslissing als de Hoge Raad zal vermenen te behoren, kosten rechtens.

De kosten dezes voor mij, deurwaarder, zijn € [84,31]

[mijn requirant kan de BTW niet verrekenen]

[exploit

€

70,85

verschot

€

-

sub-totaal

€

70,85

opslag

€

13,46

totaal

€

84,31]

[K. Thijssen

toegevoegd kandidaat-gerechtsdeurwaarder

voor afschrift]

[Eiser(es) kan op grond van de Wet op de Omzetbelasting 1968 de hem/haar in rekening gebrachte omzetbelasting niet verrekenen, derhalve verklaart ondergetekende opgemelde kosten te hebben verhoogd met een percentage gelijk aan het percentage genoemd in bovengenoemde wet.]

Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.