HR, 24-02-2004, nr. 01429/03

Verdachte is door het Gerechtshof te Arnhem wegens "opzettelijk door valse alarmkreten de rust verstoren" veroordeeld tot een geldboete van € 200,-, subsidiair vier dagen hechtenis.

Namens verdachte hebben mr. G.P. Hamer en mr. A.M. Ficq-Kengen, advocaten te Amsterdam, drie middelen van cassatie voorgesteld.

Het eerste middel bevat de klacht dat het onderzoek ter terechtzitting in hoger beroep nietig is omdat zich bij de stukken van het geding niet het op schrift gezette en blijkens het proces-verbaal van de terechtzitting overgelegde pleidooi van de raadsman bevindt.

De gang van zaken in hoger beroep was, voor zover voor de beoordeling van het middel van belang, als volgt. Op de eerste terechtzitting van 16 december 2002 om 16.10 uur is blijkens het proces-verbaal de verdachte niet verschenen. Tegen hem is verstek verleend. Naar aanleiding van een faxbericht, dat zich bij de stukken van het geding bevindt, heeft het Hof het onderzoek ter terechtzitting voor onbepaalde tijd geschorst. Dit faxbericht houdt een verzoek van het advocatenkantoor van verdachtes raadsman in om aanhouding:

Volgens het proces-verbaal van de volgende, tevens laatste, terechtzitting in hoger beroep van 27 maart 2003 heeft verdachtes raadsman, mr. P.J. Roelse, het woord tot verdediging gevoerd overeenkomstig zijn pleitnota, welke aan het Hof is overgelegd en aan het proces-verbaal is gehecht. Bij de stukken van het geding bevinden zich de schriftelijke pleitnotities van mr. P.J. Roelse in de zaak van verdachte. Deze pleitnotities vermelden in de aanhef:

In deze pleitnotities wordt uitsluitend verweer gevoerd omtrent het gebruik voor het bewijs van een telefoongesprek. Blijkens het proces-verbaal van de terechtzitting in hoger beroep van 27 maart 2003 heeft zich na het voordragen van de pleitnota door de raadsman een discussie ontsponnen tussen de Advocaat-Generaal en de raadsman omtrent uitsluitend voormeld verweer.

Gelet op deze gang van zaken en in het bijzonder de omstandigheid dat van de twee terechtzittingen in hoger beroep slechts op de laatste een raadsman aanwezig is geweest, moet het er in cassatie voor worden gehouden dat voornoemde pleitnotities ter terechtzitting van 27 maart 2003 aan het Hof zijn overgelegd. De inhoud van de bij schriftuur overgelegde brief kan hieraan niet afdoen. In die brief wordt naar aanleiding van een telefonische vraag van de zijde van de Hoge Raad wel medegedeeld dat de gevraagde pleitnota niet meer op het Hof aanwezig is maar om welke pleitnota het gaat vermeldt de brief niet. Het is dus heel wel mogelijk dat is gevraagd naar de pleitnota met vermelding "Zitting: 27 maart 2003". Voorts valt niet uit te sluiten dat na genoemde mededeling de pleitnota alsnog bij de stukken is aangetroffen.

Bij deze stand van zaken mist het middel feitelijke grondslag. Het middel faalt.

Het tweede middel komt met rechts- en motiveringsklachten op tegen 's Hofs verwerping van het verweer inzake het niet mogen bezigen tot het bewijs van het opgenomen telefoongesprek.

Het Hof heeft ten laste van verdachte bewezenverklaard dat:

Daartoe heeft het Hof de volgende bewijsmiddelen gebruikt:

Voorts heeft het Hof de volgende bewijsoverweging in zijn arrest opgenomen:

Art. 39 lid 2 Penitentiaire beginselenwet luidt als volgt:

Art. 36 lid 4 Penitentiaire beginselenwet luidt als volgt:

De Memorie van Toelichting merkt op:

Met zijn hiervoor weergegeven overwegingen heeft het Hof als zijn oordeel tot uitdrukking gebracht dat het opnemen en uitluisteren van het door verdachte gevoerde telefoongesprek een geoorloofd doel diende, te weten de handhaving van orde, rust en veiligheid in de inrichting; de voorkoming van strafbare feiten; en de bescherming van slachtoffers van of anderszins betrokkenen bij een misdrijf. Dit oordeel, waarin tevens besloten ligt dat het opnemen en uitluisteren niet disproportioneel waren, geeft geen blijk van een onjuiste rechtsopvatting. In de eerste plaats ligt immers in dat oordeel besloten dat dit opnemen gerechtvaardigd kan zijn met het oog op de in art. 8 lid 2 EVRM opgesomde doeleinden, in het bijzonder het voorkomen van wanordelijkheden en strafbare feiten. In de tweede plaats ligt erin besloten dat het Hof ook heeft getoetst of de onderhavige inbreuk op het in art. 8 lid 1 EVRM omschreven recht in een democratische samenleving noodzakelijk is met het oog op het bereiken van genoemd doel. Voorzover in dat oordeel voorts besloten ligt dat met het concrete opnemen dit doel werd gediend en dat de inbreuk ook noodzakelijk was, is het feitelijk en niet onbegrijpelijk.2. 's Hofs oordeel, waarin kennelijk - bij gebreke van andersluidende beweringen namens verdachte - besloten ligt dat verdachte er van tevoren van op de hoogte was dat zijn telefoongesprek werd opgenomen, behoeft geen nadere motivering.

Het middel faalt.

Het derde middel bevat de klacht dat het bewezenverklaarde opzet op de valsheid van alarmkreten niet uit de bewijsmiddelen kan volgen, althans dat de bewezenverklaring in zoverre onvoldoende met redenen omkleed is.

De hiervoor onder nr. 9 weergegeven bewijsmiddelen houden in dat verdachte de onjuiste melding dat een semtex-bom zou liggen in een cel, heeft gedaan terwijl hij was gedetineerd in een andere penitentiaire inrichting dan die waarin die cel zich bevond. In deze omstandigheden heeft het Hof er bij gebreke van aanwijzingen voor het tegendeel van mogen uitgaan dat verdachte handelde in het besef dat zijn melding niet juist was, temeer nu noch in eerste aanleg noch in hoger beroep is bestreden dat verdachte, zoals hem was tenlastegelegd, van de valsheid van de melding op de hoogte was. De aanwezigheid van semtex in een cel is voorts immers een zo uitzonderlijke situatie dat in redelijkheid niet kan worden aangenomen dat verdachte, zoals hij overigens ook niet heeft aangevoerd, heeft gehandeld in de veronderstelling dat in de door hem genoemde cel semtex aanwezig was.

Anders dan het middel wil kan het bewezenverklaarde dus uit de gebezigde bewijsmiddelen worden afgeleid en behoeft de bewezenverklaring geen nadere motivering. Voor verdere toetsing van het oordeel van het Hof is in cassatie geen plaats nu dit oordeel is verweven met waarderingen van feitelijke aard.

Het middel faalt en kan worden afgedaan met de in art. 81 RO bedoelde motivering.

Gronden waarop de Hoge Raad gebruik zou moeten maken van zijn bevoegdheid de bestreden uitspraak ambtshalve te vernietigen heb ik niet aangetroffen. Deze conclusie strekt tot verwerping van het beroep.