HR, 03-02-2004, nr. 01703/03U

De rechtbank te Utrecht heeft bij uitspraak van 15 juli 2003 de uitlevering van verzoeker aan Hongarije ter fine van vervolging toelaatbaar verklaard.

Namens verzoeker heeft mr. R. Zilver, advocaat te Utrecht, bij schriftuur en bij aanvullende schriftuur aanvankelijk drie middelen van cassatie voorgesteld. Het derde middel heeft de raadsman ingetrokken nadat aan hem alsnog een kopie is gezonden van het proces-verbaal van de zitting van 1 juli 2003, over het ontbreken waarvan in dat middel werd geklaagd. Het tweede middel dat klaagt over de verwerping van het verweer strekkende tot ontoelaatbaarverklaring van de verzochte uitlevering wegens ongenoegzaamheid van de stukken is in verband met het aanvankelijk ontbreken van voormeld proces-verbaal niet van een toelichting voorzien. De raadsman heeft de gelegenheid benut die hem is geboden om het tweede middel na kennisneming van dit proces-verbaal alsnog van een toelichting te voorzien.

Het eerste middel klaagt over de verwerping van het verweer dat er naar de kern genomen toe strekt dat het uitleveringsverzoek niet mede ziet op een vervolging van verzoeker ter zake van een met het Nederlandse art. 140 Sr vergelijkbare bepaling, doch dat de Hongaarse autoriteiten slechts de vervolging van verzoeker beogen ter zake van oplichting onder de strafverzwarende omstandigheid dat dit in vereniging is begaan.

Als verwerping van het in het middel bedoelde verweer houdt de bestreden uitspraak het volgende in:

Voor de beoordeling van het middel is van belang de Engelse vertaling van het bij het uitleveringsverzoek gevoegde internationaal arrestatiebevel, die het volgende inhoudt als omschrijving van de feiten waarvoor de uitlevering is gevraagd en als weergave van de Hongaarse bepalingen waarin die feiten strafbaar zijn gesteld:

Bij de beoordeling van het middel moet voorop worden gesteld dat de uitleg van het uitleveringsverzoek is voorbehouden aan de feitenrechter. Een vergelijking kan in zoverre worden gemaakt met de uitleg van de tenlastelegging. Deze uitleg is feitelijk van aard en kan in cassatie slechts op begrijpelijkheid worden getoetst (vgl. HR 8 december 1987, NJ 1988, 667). Indien uit de inhoud van het uitleveringsverzoek, in het bijzonder de daarin opgenomen feitsomschrijving en de overgelegde bepalingen van de verzoekende staat zou moeten worden afgeleid dat de verzoekende staat geen vervolging beoogt ter zake van een met het Nederlandse art. 140 Sr vergelijkbaar feit, dan dient de vermelding van deze bepaling achterwege te blijven bij de voorschriften op grond waarvan de feiten waarvoor de uitlevering wordt verzocht naar ons recht strafbaar zijn.1.

De rechtbank heeft geoordeeld dat het uitleveringsverzoek mede betrekking heeft op een met art. 140 Sr vergelijkbaar feit. Voor de toetsing van dat oordeel is het volgende van belang. De Hongaarse autoriteiten hebben de uitlevering van verzoeker gevraagd ter zake van kort gezegd het "having establised a criminal gang with the purpose of acquiring unlawful lucre by misleading Hungarian entrepreneurs," waarbij verdachte en zijn mededaders "performed their activity as members of the criminal gang with division of labour in relation of subordination and superiority". Uit de overgelegde bepalingen volgt dat naar Hongaars recht onder een "criminal gang" wordt verstaan "a criminal alliance coming into being by means of regularly commiting criminal acts for obtaining lucre based on division of tasks, in the system of subordination and superiority and undertaking roles relying on personal relations". Deze bepaling is bij het uitleveringsverzoek overgelegd; zij wordt niet gevolgd door een wettelijke strafbedreiging. Het heeft er dus alles van dat het een definitiebepaling is.

In aanmerking genomen dat de verzoekende Staat in het kader van art. 12, tweede lid, onder c, EUV zowel de tekst van het oplichtingsartikel 318 met de strafverzwarende omstandigheid van een crimineel verbond, als de tekst van art. 137 heeft overgelegd waarin het wezen van een criminele organisatie als een crimineel verbond wordt uitgelegd moet worden aangenomen dat de omstandigheid dat in het internationale arrestatiebevel wordt aangegeven dat verzoeker verdacht wordt een criminele organisatie te hebben gevormd, door de verzoekende Staat is vermeld met het oog op de toepasselijkheid van de strafverzwarende omstandigheid in de zin van art. 318, tweede lid onder a van het Hongaarse strafwetboek. Het uitleveringsverzoek kan hier geen met art. 140 Sr corresponderende strafbepaling vermelden aangezien - ik ben even op het internet gaan surfen - art. 263/C waarin betrokkenheid bij een criminele organisatie zelfstandig strafbaar is gesteld en wel naar de mate van de aard van de betrokkenheid, slechts toepasbaar is op met nummer en naam genoemde delicten. Daaronder komt oplichting niet voor.

Niet is vereist dat de buitenlandse bepaling in alle opzichten overeenstemt met de Nederlandse bepaling. Voldoende is dat de buitenlandse bepaling in de kern hetzelfde rechtsgoed beschermt (vgl. HR 4 februari 2003, LJN AF0451). Daarvan is hier sprake. Immers, in aanmerking genomen dat de omschrijving van de feiten waarvoor de uitlevering is verzocht, alsmede de overgelegde Hongaarse bepaling - waarin is omschreven wat moet worden verstaan onder een "criminal gang" - alle elementen bevatten van wat naar Nederlands recht als een organisatie die tot oogmerk heeft het plegen van misdrijven als bedoeld in art. 140 Sr kan worden aangemerkt, is het oordeel van de rechtbank dat de uitlevering mede is verzocht ter zake van feiten die naar Nederlands recht kunnen worden gerubriceerd onder art. 140 Sr, niet onbegrijpelijk. Dat het begaan in een "criminal gang" naar Hongaars recht een strafverzwarende omstandigheid oplevert, in plaats van - zoals in het Nederlandse recht - een afzonderlijk delict, doet daaraan niet af.

Voorzover in het middel voorts een beroep wordt gedaan op het gelijkheidsbeginsel onder verwijzing naar een uitspraak van de rechtbank Haarlem die in de uitleveringszaak van een medeverdachte van verzoeker zou hebben geoordeeld dat het verzoek niet zag op een naar Nederlands recht in art. 140 Sr strafbaar gesteld feitencomplex faalt het eveneens. Het gelijkheidsbeginsel brengt niet mee dat onjuiste rechterlijke beslissingen tot in lengte van jaren door andere rechters moeten worden nagevolgd.

Het tweede middel klaagt over de verwerping van het ter zitting gevoerde verweer dat de stukken ongenoegzaam zijn. Plaats en tijd van de feiten zouden niet zijn vermeld en evenmin, dat er sprake was van goederentermijnhandel.

Blijkens het vonnis van de rechtbank heeft zij kennisgenomen van de feiten waarvoor de uitlevering wordt verzocht, met vermelding van tijd en plaats. Als tijd vermeldt het internationale arrestatiebevel maart 1999 tot 11 augustus 2000, en als plaats: Hongarije, waar tenminste 534 personen geld stortten op de Hongaarse bankrekeningen van de voor de oplichting gebruikte Limiteds. Het ging daarbij om transacties op buitenlandse commodity exchanges. Dat de rechtbank onder punt 6 van haar vonnis van oordeel is dat op deze punten de overgelegde stukken genoegzaam zijn is dan ook niet onbegrijpelijk. Een klacht dat een motivering voor de genoegzaamheid van de stukken ontbreekt faalt, indien kennisneming van de stukken op zichzelf reeds voldoende is om tot genoegzaamheid te concluderen. Zoals in casu.

Ambtshalve merk ik op dat de omschrijving van de feiten in de bestreden uitspraak waarvoor de uitlevering toelaatbaar is verklaard niet voldoet aan de daaraan door art. 28, derde lid, Uitleveringswet gestelde eisen.

In het dictum verwijst de rechtbank naar de in genoemd bevel van 14 oktober 2002 gerelateerde feiten. Daarmee heeft de rechtbank bedoeld te verwijzen naar het hierboven geciteerde arrestatiebevel van 1 oktober 2002. Uw Raad kan de bestreden uitspraak in zoverre verbeteren.

Het middel faalt en leent zich voor toepassing van art. 81 RO. Gronden waarop de Hoge Raad gebruik zou moeten maken van zijn bevoegdheid de bestreden uitspraak ambtshalve te vernietigen heb ik niet aangetroffen.

Deze conclusie strekt tot verwerping van het beroep.