HR, 26-02-2002, nr. 03832/00

Partij(en)

1.

Verzoeker is door het Gerechtshof te 's-Gravenhage wegens

(feit 1) "diefstal voorafgegaan en vergezeld van geweld en bedreiging met geweld tegen personen, gepleegd met het oogmerk om die diefstal voor te bereiden en gemakkelijk te maken, terwijl het feit wordt gepleegd door twee of meer verenigde personen",

(feit 2) "poging tot afpersing, terwijl het feit wordt gepleegd door twee of meer verenigde personen" en

(feit 3) "voortgezette handeling van afpersing, terwijl het feit wordt gepleegd door twee of meer verenigde personen,

en diefstal voorafgegaan en vergezeld van geweld en bedreiging met geweld tegen personen, gepleegd met het oogmerk om die diefstal voor te bereiden en gemakkelijk te maken, terwijl het feit wordt gepleegd door twee of meer verenigde personen", veroordeeld tot een gevangenisstraf van 6 jaren.

Het Hof heeft voorts de vordering van de benadeelde partij [slachtoffer 1] toegewezen tot een bedrag van ƒ 2.500,=. De vordering van de benadeelde partij [slachtoffer 2] is toegewezen tot een bedrag van ƒ 6.989,60 en voor het overige niet-ontvankelijk verklaard. Verzoeker is verder veroordeeld in de kosten die de benadeelde partijen hebben gemaakt en ten behoeve van de tenuitvoerlegging nog moeten maken. Deze kosten zijn door het Hof voor wat betreft de benadeelde partij [slachtoffer 1] begroot op nihil, en voor wat betreft de benadeelde partij [slachtoffer 2] op ƒ 2.115,=.

Ten behoeve van de beide benadeelde partijen heeft het Hof tenslotte de schadevergoedingsmaatregel als bedoeld in art. 36f opgelegd, tot dezelfde bedragen waarvoor de vorderingen van de benadeelde partijen zijn toegewezen, bij gebreke van betaling en verhaal vervangen door 35 dagen hechtenis, respectievelijk 70 dagen hechtenis, waarbij de gebruikelijke clausule is opgenomen dat het voldoen aan één der betalingsverplichtingen ten opzichte van een benadeelde partij de andere betalingsverplichting zal doen vervallen.

2.

Namens verzoeker heeft mr. R.W. Koevoets, advocaat te Rotterdam, twee middelen van cassatie voorgesteld.

3.

In het eerste middel wordt gesteld dat het Hof ten onrechte heeft nagelaten gemotiveerd te reageren op een ter terechtzitting gevoerd verweer betreffende de onbetrouwbaarheid van door zekere [getuige] afgelegde verklaringen, die desalniettemin tot bewijs zijn gebruikt.

4.

Blijkens de aan het proces-verbaal van de terechtzitting in hoger beroep gehechte pleitaantekeningen heeft de raadsvrouwe er op gewezen dat [de getuige] bij de politie voor verzoeker belastende verklaringen heeft afgelegd, maar daar ter terechtzitting in eerste aanleg op is teruggekomen, en aldaar heeft beweerd dat zijn eerdere verklaringen door de politie zijn ingegeven.

5.

Het is aan de rechter die over de feiten moet oordelen voorbehouden om, binnen de door de wet getrokken grenzen, uit het voorhanden materiaal te selecteren hetgeen hem, ook uit een oogpunt van betrouwbaarheid, voor het bewijs dienstig voorkomt, terwijl die selectie en waardering geen nadere motivering behoeven, vgl. A.J.A. van Dorst, Cassatie in strafzaken, 1998, p. 204.

In de rechtspraak zijn enkele bijzondere situaties beschreven waarin, als uitzondering op deze algemene regel, van de rechter een nadere redengeving wordt verlangd met betrekking tot de betrouwbaarheid van het door hem gebezigde bewijsmateriaal. Of zo een uitzondering zich voordoet is afhankelijk van de bijzondere aard van de materie en van hetgeen daaromtrent door of namens de verdachte is aangevoerd, vgl. HR NJ 1998, 318, HR NJ 1998, 404 en HR NJ 1999, 451. Eén van die uitzonderlijke gevallen is vervolgens in een wettelijke bepaling vastgelegd, vgl art. 360 Sv in verband met HR NJ 1985, 426.

6.

De enkele betwisting van de betrouwbaarheid of waarachtigheid van een in het dossier opgenomen verklaring levert, hoezeer die betwisting er ook op steunt dat degene die de verklaring heeft afgelegd nadien te kennen heeft gegeven die (geheel of ten dele) te willen herroepen, niet een dergelijk bijzonder geval op waarin de rechter gehouden is zijn oordeel dat de betwiste verklaring voldoende betrouwbaar is om tot bewijs te worden gebezigd nader te onderbouwen, vgl. HR NJ 2000, 380.

7.

Het middel faalt.

8.

Het tweede middel keert zich tegen de vaststelling van de omvang van de door de benadeelde partij [slachtoffer 2] gemaakte proceskosten waarin verzoeker is verwezen.

De steller van het middel wijst er op dat de benadeelde partij de keuze heeft gehad om zijn vordering hetzij bij de burgerlijke rechter, hetzij in verband met het strafgeding aanhangig te maken, en stelt zich op het standpunt dat de omstandigheid dat de benadeelde partij ervoor heeft gekozen zijn vordering aan de strafrechter voor te leggen niet mee moet brengen dat het zogenaamde 'liquidatietarief', dat in een civiel geschil zou gelden, buiten toepassing blijft. Met het oog daarop wordt de beslissing om verzoeker te verwijzen in hogere, aan de kant van de benadeelde partij gevallen, kosten dan het liquidatietarief zou toestaan onbegrijpelijk genoemd.

9.

Inmiddels heeft de Hoge Raad uit de parlementaire behandeling van wetsvoorstel 21 345 (de Wet van 23 december 1992, Stb 1993, 29, strekkende tot aanvulling van onder meer de Wetboeken van Strafrecht en Strafvordering met voorzieningen ten behoeve van slachtoffers van strafbare feiten) afgeleid dat de vergoeding van door een benadeelde partij gemaakte kosten van rechtsbijstand niet minder volledig behoort te zijn dan in een civiele procedure het geval pleegt te zijn. Daarom is beslist dat een redelijke uitleg van art. 592a Sv meebrengt dat bij de begroting van deze kosten dezelfde maatstaf wordt gehanteerd als in een civiele procedure. Dat houdt in dat ter zake van de in art. 56 Rv bedoelde kosten een vergoeding toegekend wordt overeenkomstig het in art. 56 Rv en volgende bepaalde, en dat eventuele verdere kosten van rechtsbijstand, indien aangetoond, met inachtneming van het bepaalde in art. 57, zesde lid, Rv voor vergoeding in aanmerking komen, HR 29 mei 2001, griffienr 01982/99.