Rb. Den Haag, 09-07-2014, nr. AWB-13, 10156
ECLI:NL:RBDHA:2014:8425, Hoger beroep: (Gedeeltelijke) vernietiging en zelf afgedaan
- Instantie
Rechtbank Den Haag
- Datum
09-07-2014
- Zaaknummer
AWB-13_10156
- Vakgebied(en)
Belastingrecht algemeen (V)
- Brondocumenten en formele relaties
ECLI:NL:RBDHA:2014:8425, Uitspraak, Rechtbank Den Haag, 09‑07‑2014; (Bodemzaak, Eerste aanleg - meervoudig)
Hoger beroep: ECLI:NL:GHDHA:2015:1253, (Gedeeltelijke) vernietiging en zelf afgedaan
- Wetingang
- Vindplaatsen
NTFR 2014/3004
Uitspraak 09‑07‑2014
Inhoudsindicatie
Stichting X heeft verzocht als algemeen beogende instelling (anbi) te worden aangemerkt. De stichting beoogt onder meer een trans-Atlantisch netwerk van Europese en Noord-Amerikaanse christenen en conservatieven te ontwikkelen en vanuit hun perspectief het overheidsbeleid te beïnvloeden. De belastingdienst heeft het verzoek afgewezen. De rechtbank oordeelt dat de stichting aannemelijk heeft gemaakt dat de statuten en het rechtstreekse doel van haar feitelijke werkzaamheden inhouden dat zij een algemeen belang beoogt. De stichting is er echter niet in geslaagd aannemelijk te maken dat zij met haar feitelijke werkzaamheden voor ten minste 90% het algemeen belang dient. Van een deel van haar uitgaven is niet uitgesloten dat zij niet zijn gedaan ten behoeve van de realisatie van haar doelstelling. Daarom wordt het beroep toch ongegrond verklaard.
Partij(en)
RECHTBANK DEN HAAG
Team belastingrecht
zaaknummer: SGR 13/10156
uitspraak van de meervoudige kamer van 9 juli 2014 in de zaak tussen
Stichting [X], gevestigd te [Z], eiseres
(gemachtigde: [A]),
en
de inspecteur van de Belastingdienst/Belastingen, kantoor [te P], verweerder.
Procesverloop
Bij beschikking (de beschikking) van 18 juli 2013 heeft verweerder het verzoek van eiseres om te worden aangemerkt als een algemeen nut beogende instelling (ANBI) afgewezen.
Verweerder heeft bij uitspraak op bezwaar van 25 september 2013 de beschikking gehandhaafd.
Eiseres heeft daartegen beroep ingesteld.
Verweerder heeft een verweerschrift ingediend.
Eiseres heeft, na daartoe door de rechtbank in de gelegenheid te zijn gesteld, schriftelijk gerepliceerd.
Eiseres heeft vóór de zitting nadere stukken ingediend. Deze stukken zijn in afschrift verstrekt aan verweerder.
Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 16 april 2014.
Namens eiseres is verschenen de gemachtigde, bijgestaan door [B] en [C]. Verweerder heeft zich laten vertegenwoordigen door [D], [E] en [F].
Verweerder heeft ter zitting een pleitnota voorgedragen en exemplaren daarvan overgelegd aan de rechtbank en aan eiseres.
Overwegingen
Feiten
1.
Eiseres is opgericht op 28 januari 2013. Artikel 2, eerste lid, van de oprichtingsakte luidt:
“De stichting heeft ten doel:
a. a) het ontwikkelen van een transatlantisch netwerk van Europese en Noord-Amerikaanse christenen en conservatieven teneinde traditionele deugden, zowel individueel als burgerlijk, zoals begrepen binnen de joods-christelijke traditie waarop onze maatschappijen grotendeels zijn gebaseerd, te bevorderen;
b) overheidsbeleid te beïnvloeden aan beide zijden van de Atlantische oceaan vanuit een christelijk en politiek conservatief perspectief, met de bredere doelstelling om de grootste verworvenheden van onze politieke systemen: beperkte overheid, de vrije markt en individuele vrijheid, in het bijzonder vrijheid van godsdienst en onderwijs, aan te moedigen en te beschermen, met het gezin als hoeksteen van de samenleving;
c) het verrichten van alle verdere handelingen, die met het vorenstaande in de ruimste zin verband houden of daartoe bevorderlijk kunnen zijn.”
2.
Eiseres tracht haar doel te verwezenlijken door het organiseren van conferenties, het publiceren van artikelen in dagbladen en het op de politieke agenda plaatsen van onderwerpen binnen de doelstelling van de statuten.
3.
De activiteiten van eiseres zijn weergegeven in de beleidsplannen van mei 2013 en 24 maart 2014. Eiseres heeft hiervan in de bijlage bij de aan verweerder gerichte brief van 17 september 2013 de volgende samenvatting gegeven:
“- Opbouw van netwerken in en tussen Europa en Amerika
- Vormen en onderhouden van achterban inclusief fondsenwerving
- Website maken (eerste versie online gepland op 17-09) en bijhouden met voor de doelstelling actuele berichtgeving + blog
- Digitale video conferenties organiseren
- Nieuwsbrief per kwartaal
- Opzet werkgroepen van experts voor thema’s direct gelieerd aan de doelstelling
- Uitwisselingsbezoeken organiseren voor prominente en veelbelovende personen uit Europa en Amerika op gebied van politiek, business, wetenschap, journalistiek en studenten
- Opinie artikelen in kranten
- Bijdragen aan debatten via krant, radio- en televisie
- Uitgroeien tot volwaardige denktank
- Uitwisseling studenten/scholieren/werkenden in Summerschools (+evt Authum, Winter, Spring) met op de doelstellingen van de stichting afgepast curriculum
- Opzet van branches van [X] in andere landen en regio’s van Europa en Amerika
- ( Internationale) conferenties (op uitnodiging en wanneer relevant voor onze doelen) bijwonen
- Uitnodigingen tot spreken op relevante bijeenkomsten aanvaarden
- Internationale conferentie organiseren - hier komt erg veel bij kijken, zoals het kiezen, benaderen en vastleggen van relevante sprekers, zaal afhuren, catering, regelen van vervoer en verblijf sprekers, flyers, ontwikkelen promotion material, invitations, etc, etc, etc.
- Beleggen van gerichte studie-, informatie-, educatie- en communicatie bijeenkomsten op locatie voor de achterban en andere doelgroepen”
4.
Op 10 oktober 2013 is het bestuur van eiseres, dat tot dan toe bestond uit haar twee oprichters, uitgebreid met een derde persoon. Voorts heeft op 24 oktober 2013 een statutenwijziging plaatsgevonden waarbij de bepaling over de besteding van het batig liquidatiesaldo is aangepast.
5.
Op 4 december 2013 heeft eiseres in Brussel een conferentie gehouden (de conferentie).
Geschil 6. In geschil is of eiseres kan worden aangemerkt als een ANBI, als bedoeld in artikel 5b van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (Awr).
7.
Eiseres stelt dat zij voldoet aan de voorwaarden die worden gesteld in artikel 5b van de Awr juncto artikel 1a van de Uitvoeringsregeling Algemene wet inzake rijksbelastingen 1994 (hierna: de Uitvoeringsregeling).
8.
Verweerder stelt zich op het standpunt dat met de doelstelling van eiseres geen algemeen belang wordt beoogd en dat de activiteiten waarmee eiseres haar doelstelling tracht te verwezenlijken niet (nagenoeg) uitsluitend het algemeen belang dienen. Verder wordt niet voldaan aan alle in artikel 1a van de Uitvoeringsregeling genoemde voorwaarden.
9.
Eiseres concludeert tot gegrondverklaring van het beroep, vernietiging van de uitspraak op bezwaar en tot afgifte van de gevraagde ANBI-beschikking. Verweerder concludeert tot ongegrondverklaring van het beroep.
10.
Voor het overige verwijst de rechtbank naar de gedingstukken.
Beoordeling van het geschil
11.
Artikel 5b van de Awr luidt, voor zover hier van belang, als volgt:
“1. Een algemeen nut beogende instelling is:
a. een instelling - niet zijnde een vennootschap met in aandelen verdeeld kapitaal, een coöperatie, een onderlinge waarborgmaatschappij of een ander lichaam waarin bewijzen van deelgerechtigdheid kunnen worden uitgegeven - die:
1. uitsluitend of nagenoeg uitsluitend het algemeen nut beoogt;
2. voldoet aan bij ministeriële regeling te stellen voorwaarden;
3. gevestigd is in het Koninkrijk, in een andere lidstaat van de Europese Unie of in een bij ministeriële regeling aangewezen staat, en
4. door de inspecteur als zodanig is aangemerkt;
b. (…).
(…)
3. Als algemeen nut in de zin van dit artikel wordt beschouwd:
(…)
i. religie, levensbeschouwing en spiritualiteit;
j. de bevordering van de democratische rechtsorde;
(…)”
12.
Artikel 1a van de Uitvoeringsregeling luidt, voor zover hier van belang, als volgt:
“1. Een instelling wordt door de inspecteur aangemerkt als een algemeen nut beogende instelling indien en zolang:
a. (…)
b. uit de regelgeving en de feitelijke werkzaamheden van de instelling blijkt dat de instelling uitsluitend of nagenoeg uitsluitend het algemeen belang dient;
(…)
f. de instelling beschikt over een actueel beleidsplan dat inzicht geeft in de door de instelling te verrichten werkzaamheden ter verwezenlijking van haar doelstelling, de wijze van werving van inkomsten, het beheer van het vermogen van de instelling en de besteding daarvan;
(…)
h. uit de regelgeving van de instelling blijkt dat bij opheffing van de instelling een batig liquidatiesaldo wordt besteed ten behoeve van een algemeen nut beogende instelling met een soortgelijke doelstelling of van een buitenlandse instelling die uitsluitend of nagenoeg uitsluitend het algemeen nut beoogt en die een soortgelijke doelstelling heeft,”
13.
Onder ‘uitsluitend of nagenoeg uitsluitend’ dient te worden verstaan 90% of meer.
14.
Volgens vaste jurisprudentie (zie Hoge Raad 13 januari 2012, nr. 10/03464, ECLI:NL:HR:2012:BQ0525 en Hoge Raad 22 juni 2012, nr. 11/03215, ECLI:NL:HR:2012:BW9055) is aan het vereiste van het algemeen nut beogen voldaan, indien de werkzaamheden van de instelling rechtstreeks erop zijn gericht enig algemeen belang te dienen.
15.
Het vorenstaande betekent dat moet worden getoetst:
(i) of de statuten en het rechtstreekse doel van de feitelijke werkzaamheden van eiseres inhouden dat zij een algemeen belang beoogt, én
(ii) of haar werkzaamheden uitsluitend of nagenoeg uitsluitend het algemeen belang dienen.
Voor dit tweede, kwantitatieve criterium is niet noodzakelijk dat sprake is van ‘rechtstreeks’ dienen; dat is alleen van belang voor het eerste, kwalitatieve criterium ‘beogen’.
16.
Eiseres dient aannemelijk te maken dat zij het algemeen belang beoogt en dat zij met haar feitelijke werkzaamheden voor ten minste 90% het algemeen belang dient.
(i) Algemeen belang beogende doelstelling
17.
Naar het oordeel van de rechtbank heeft eiseres met al hetgeen zij heeft aangevoerd en heeft overgelegd, aannemelijk gemaakt dat de statuten en het rechtstreekse doel van haar feitelijke werkzaamheden inhouden dat zij een algemeen belang beoogt. De rechtbank volgt eiseres in haar stelling dat zij zich met haar levensbeschouwelijke opvattingen primair richt op de bevordering van de democratische rechtsorde. Dat eiseres zich daarbij in eerste instantie richt tot hen, die zich tot haar gedachtegoed voelen aangetrokken, maakt - anders dan verweerder stelt - niet dat eiseres niet uitsluitend of nagenoeg uitsluitend het algemeen nut beoogt als bedoeld in artikel 5b van de Awr.
(ii) Algemeen belang dienende werkzaamheden
18.
Van de ter verwezenlijking van haar doelstelling voorgenomen activiteiten zoals die blijken uit onder meer het beleidsplan van (laatstelijk) 24 maart 2014, heeft eiseres in de hier relevante periode er drie gerealiseerd, te weten het opzetten van een website, het vervaardigen van een flyer en het organiseren van de conferentie. Deze activiteiten kunnen op zichzelf worden geacht te zijn gericht op verwezenlijking van de doelstelling van eiseres. Of daarmee ook gesteld kan worden dat de activiteiten van eiseres voor meer dan 90% zijn gericht op de verwezenlijking van die doelstelling, is afhankelijk van de vraag of en in hoeverre eiseres nog andere, mogelijk op het particulier belang gerichte, activiteiten heeft verricht.
19.
Eiseres heeft bij haar conclusie van repliek een overzicht verstrekt van de mutaties van haar bankrekening over de periode van datum oprichting tot en met 6 maart 2014. Dit overzicht luidt als volgt:
“2013
af bij
1-jul Bankkosten 18,75
19-jul Lening van [B] Beheer B.V. 100
2-okt [B] privé (“Gift” is voorschot) 600
2-okt Pin opname i.v.m. betaling webdesigner 600
1-okt Debetrente 0,12
1-okt Bankkosten 22,89
5-nov Gift Stichting [G] 10000
8-nov Van Ree Accountants 3522,92
18-nov Terugbetaling tickets aan [B] 1856,72
30-nov Pin opname i.v.m. conferentie 4 dec. 2000
30-nov Pin opname i.v.m. conferentie 4 dec. 2000
30-nov Pin opname i.v.m. conferentie 4 dec. 600
9-dec Cheque van [X] office America 4873,92
9-dec Advertentie Ref. Dagblad 669,74
9-dec Advertentie Ref. Dagblad 669,74
9-dec Advertentie Ned. Dagblad 339,41
11-dec Terugstorting opname van conferentie 4 dec. 3352,9
19-dec Overboeking [X] office America 14679,38
19-dec Terugbetaling hotelkosten aan [B] 4278,6
19-dec Fotograaf 1785
19-dec Terugbetaling tickets aan [B] 843,1
20-dec Thon hotel 397,5
20-dec Cercle Royal Gaulois (huur zaal) 8675
19-dec Honorarium [H] 220
20-dec Hon. [I] 328,5
20-dec Hon. [J] 279,1
20-dec Hon. [K] 446,25
20-dec Hon. [L] 1100
20-dec Hon. [M] 220
24-dec Van Ree Accountants 2199,78
24-dec C1000 23,58
2014.
1-jan Bankkosten 56,84
28-feb Foto de Kijne kopieerkosten oplegmemo 151,25
4-mrt Kerkelijk jaarboek Ger. Gem. 5
5-mrt Eenmalige donatie 25
6-mrt Drukkosten flyers 2V fotografie 193,29
Totalen per 6 maart 2014 33503,08 33631,2
Saldo per 6 maart 2014 128,12”
20.
Zonder nadere informatie, welke ontbreekt, kan niet worden uitgesloten dat de pinopnamen op 30 november 2013 van in totaal € 4.600 en de in het overzicht genoemde hotelkosten van in totaal € 5.073 betalingen betreffen, die zijn verricht in verband met particuliere belangen. Eiseres heeft daarom niet aannemelijk gemaakt dat zij met haar feitelijke activiteiten voor 90% of meer het algemeen belang dient.
21.
Nu uit de feitelijke werkzaamheden van eiseres niet volgt dat zij uitsluitend of nagenoeg uitsluitend het algemeen belang dient, is de ANBI-status terecht niet verleend. Hetgeen over de Uitvoeringsregeling is aangevoerd, behoeft derhalve geen verdere bespreking meer.
22.
Gelet op hetgeen hiervoor is overwogen dient het beroep ongegrond te worden verklaard.
23.
De rechtbank merkt ten overvloede nog het volgende op. Eiseres heeft bij de gronden van beroep een verslag gevoegd van de conferentie. In hetgeen verweerder dienaangaande heeft opgemerkt, is geen grond gelegen voor het oordeel dat eiseres in strijd met de wet handelt, in die zin dat zij zich niets gelegen laat zijn aan de in dit verband door verweerder genoemde gerechtelijke uitspraak. Ook overigens is het gestelde niet relevant voor de vraag of eiseres uitsluitend of nagenoeg uitsluitend het algemeen nut beoogt.
Proceskosten
24.
Voor een proceskostenveroordeling bestaat geen aanleiding.
Beslissing
De rechtbank verklaart het beroep ongegrond.
Deze uitspraak is gedaan door mr. T. van Rij, voorzitter, en mr. G.J. Ebbeling en mr. A.J. van Doesum, leden, in aanwezigheid van mr. M.A.H. Strik, griffier. De beslissing is in het openbaar uitgesproken op 9 juli 2014.
Rechtsmiddel
Tegen deze uitspraak kunnen partijen binnen zes weken na verzending hoger beroep instellen bij het gerechtshof Den Haag (belastingkamer), Postbus 20021, 2500 EA Den Haag.
Bij het instellen van hoger beroep dient het volgende in acht te worden genomen:
1.
bij het beroepschrift wordt een afschrift van deze uitspraak overgelegd.
2.
het beroepschrift moet ondertekend zijn en ten minste het volgende vermelden:
a. de naam en het adres van de indiener;
b. een dagtekening;
c. een omschrijving van de uitspraak waartegen het hoger beroep is ingesteld;
d. de gronden van het hoger beroep.