Hof 's-Hertogenbosch, 10-11-2017, nr. 16/3524, nr. 16/3525, nr. 16/3526, nr. 16/3527, nr. 16/3528, nr. 16/3529

Het Hof stelt voorop dat ingevolge artikel 27e van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (hierna: AWR) in verbinding met artikel 27h van de AWR, het hoger beroep van belanghebbende ongegrond wordt verklaard, indien belanghebbende de vereiste aangifte niet heeft gedaan, tenzij is gebleken dat en in hoeverre de uitspraak op bezwaar onjuist is. Bij inhoudelijke gebreken in een aangifte kan slechts dan worden aangenomen dat de vereiste aangifte niet is gedaan, indien aan de hand van de normale regels van stelplicht en bewijslast is vastgesteld dat de op basis van de aangifte verschuldigde belasting, zowel relatief als absoluut, aanzienlijk lager is dan de daadwerkelijk verschuldigde belasting (vgl. HR 30 oktober 2009, nr. 07/10513, ECLI:NL:HR:2009:BH1083, BNB 2010/47, en HR 1 oktober 2010, nr. 09/02151, ECLI:NL:HR:2010:BN8731, BNB 2010/327). Dit betekent dat de Inspecteur, wil het gevolg van de omkering en verzwaring van de bewijslast intreden, aannemelijk moet maken dat de op basis van de aangifte verschuldigde belasting, zowel relatief als absoluut, aanzienlijk lager is dan de daadwerkelijk verschuldigde belasting.

Rekening houdend met voornoemde voorwaarden voor toepassing van de omkering en verzwaring van de bewijslast, is eerst de vraag van belang of de Inspecteur aannemelijk heeft gemaakt dat belanghebbende meer inkomsten heeft genoten dan hij in zijn aangiften IB/PVV voor de jaren 2008, 2009 en 2010 heeft verantwoord.

Meer inkomsten dan aangegeven?

De Inspecteur heeft gewezen op het Rapport WVV, waarin door de Regiopolitie Brabant Zuid Oost ten aanzien van belanghebbende eenvoudige kasopstellingen zijn gemaakt, die voor de jaren 2008, 2009 en 2010 negatief netto privé bestedingen van € 9.739, € 6.473 respectievelijk € 32.815 te zien geven. In de kasopstellingen is geen rekening gehouden met de kosten van levensonderhoud. Uit de kastopstellingen volgt dat belanghebbende in de onderhavige jaren uitgaven, nog afgezien van de uitgaven voor levensonderhoud, heeft gedaan, die niet uit de in de aangiften IB/PVV verantwoorde inkomsten van respectievelijk€ 11.802 voor 2008, € 15.738 voor 2009 en € 16.531 voor 2010, kunnen zijn betaald.

Evenals in eerste aanleg, heeft belanghebbende ook in hoger beroep de juistheid van die kasopstellingen niet betwist. Het Hof is van oordeel, dat uit de kasopstellingen is af te leiden dat belanghebbende ten minste tot de in die kasopstellingen genoemde bedragen, en waarschijnlijk nog aanzienlijk meer omdat er geen rekening is gehouden met kosten van levensonderhoud, andere financiële bronnen dan het aangegeven inkomen moet hebben gehad. Voor de beantwoording van de vraag of belanghebbende meer inkomsten heeft gehad dan aangegeven, die voortvloeien uit een bron van inkomen, en dus belastbaar zijn, is een uit een vermogensvergelijking blijkend negatief privé niet voldoende. Voor de vraag of de andere financiële bronnen zijn te herleiden tot inkomsten die belastbaar zijn, overweegt het Hof als volgt.

De Inspecteur betoogt met betrekking tot de bron van inkomen dat belanghebbende in onderhavige jaren aanzienlijke bedragen heeft behaald met handel in hennepplanten. Voor de berekening van de inkomsten uit hennepteelt heeft de Inspecteur onder meer verwezen naar de standaardberekeningen en normen van het Bureau Ontnemingswetgeving Openbaar Ministerie (BOOM-rapport), de uitkomsten van het Nationaal Netwerk Drugsexpertise (NND), de verklaring van [G] over het verzorgen van de planten en het aantal oogsten in de periode van september 2008 tot en met november 2010. Evenals de Rechtbank acht het Hof de door de Inspecteur berekende inkomsten uit hennepteelt van respectievelijk€ 40.656 over 2008, € 101.640 over 2009 en € 89.118 over 2010, een redelijke benadering van de inkomsten, die belanghebbende uit zijn betrokkenheid bij de hennepteelt moet hebben genoten, gelet op het feit dat in zijn woning een in werking zijnde hennepplantage is aangetroffen en de verklaringen ter zake van [G] .Daar komt nog bij, dat het Hof uit de verklaringen aangehaald onder 2.11, dat belanghebbende zich bezig houdt met (lading)diefstallen, opmaakt dat belanghebbende ook overigens meer inkomsten heeft genoten dan hij heeft aangegeven.

Gelet op het hiervoor overwogene, acht het Hof aannemelijk dat belanghebbende in de jaren 2008 tot en met 2010 meer inkomsten heeft genoten dan hij verantwoord heeft in zijn aangiften IB/PVV over die jaren.

Omkering en verzwaring van de bewijslast – vereiste aangifte

Het Hof acht – gelet op de omvang van de geconstateerde negatieve privé uitgaven en de inkomsten uit onder meer hennepteelt in relatie tot het in de onderhavige jaren aangegeven belastbare inkomen – aannemelijk dat sprake is van zodanige bedragen aan niet-aangegeven inkomsten, zowel in absolute als in relatieve zin, dat de conclusie gerechtvaardigd is dat belanghebbende niet de vereiste aangifte heeft gedaan. Het Hof is daarbij van oordeel dat belanghebbende ten tijde van het doen van de aangiften wist of zich ervan bewust moest zijn, dat door het niet aangeven van deze inkomsten een aanzienlijk bedrag aan verschuldigde belasting niet zou worden geheven. Dit betekent dat op grond van artikel 27e van de AWR de bewijslast in zoverre wijzigt, dat belanghebbende overtuigend moet aantonen – dat wil zeggen: moet doen blijken - dat en in hoeverre de navorderingsaanslag onjuist is.

Heeft belanghebbende aangetoond dat de uitspraken op bezwaar onjuist zijn?

Het Hof acht belanghebbende niet geslaagd in het door hem te leveren bewijs dat de navorderingsaanslagen te hoog zijn vastgesteld. Afgezien van de blote stelling van belanghebbende dat hij in 2008 tot en met 2010 geen hennep heeft geteeld, welke stelling door het Hof – gelet op hetgeen hiervoor is overwogen – niet wordt gevolgd, heeft belanghebbende niets aangevoerd. Naar het oordeel van het Hof doet de omstandigheid dat belanghebbende door het Hof (strafkamer) vrijgesproken is van mensenhandel, hier niet aan af.

Immers anders dan belanghebbendes gemachtigde meent, brengt de omstandigheid dat belanghebbende door de strafkamer van het Hof is vrijgesproken van mensenhandel, niet mee dat de navorderingsaanslagen vernietigd moeten worden. De belastingrechter is niet gebonden aan een oordeel van de strafrechter over hetzelfde feitencomplex, zelfs niet als aan hem dezelfde bewijsmiddelen ter beschikking staan als aan de strafrechter. Dit geldt zowel voor het bewijs met betrekking tot een belastingaanslag als voor het bewijs ten aanzien van een fiscale bestuursrechtelijke boete. Van een - door belanghebbende gestelde - inbreuk op het in het EVRM neergelegde vermoeden van onschuld kan eerst sprake zijn, indien de bewoordingen van de uitspraak van de belastingrechter twijfel oproepen over de juistheid van een vrijspraak in de strafzaak (vgl. EHRM 12 juli 2013, Allen tegen het Verenigd Koninkrijk, nr. 25424/09, ECLI:CE:ECHR:2013:0712JUD002542409, en EHRM23 oktober 2014, Melo Tadeu tegen Portugal, nr. 27785/10, ECLI:CE:ECHR:2014:1023JUD002778510).De strafkamer heeft belanghebbende vrijgesproken van de mensenhandel omdat zij hem het voordeel van de twijfel gunde gelet op de voor het strafprocesrecht geldende bewijsregels. Het Hof (belastingkamer) trekt de juistheid van deze beslissing van de strafkamer niet in twijfel. In het onderhavige geval gaat het echter om de toepassing van de in het belastingrecht geldende regels voor de verdeling en omkering en verzwaring van de bewijslast, die afwijken van de in het strafprocesrecht geldende regels.Naar het oordeel van het Hof doet zich hier geen situatie voor waarin twijfel is ontstaan over de juistheid van de vrijspraak in de strafzaak en is derhalve geen sprake van een inbreuk op de onschuldpresumptie.

Is de schatting van de Inspecteur redelijk?

De Rechtbank heeft in het kader van de beoordeling van de vraag of de schatting van de Inspecteur redelijk is, geoordeeld dat zowel de schatting met betrekking tot de inkomsten uit de werkzaamheden van [G] alsook de schatting met betrekking tot de inkomsten uit hennepteelt redelijk zijn (r.o. 4.4.3.1 tot en met 4.4.4). Het Hof onderschrijft de overwegingen van de Rechtbank en maakt deze tot de zijne.

Het Hof neemt daarbij in aanmerking dat deze schattingen zijn gebaseerd op de berekeningen in het Rapport WVV. Omdat niet alle contante geldstromen bekend zijn geworden, zijn de onbekende geldstromen buiten de berekening gehouden en is de Inspecteur derhalve uitgegaan van lagere bedragen, dan op basis van de beschikbare gegevens mogelijk was. Het Hof ziet geen aanleiding tot een verdere matiging van de schattingen van de Inspecteur.

Zijn de boeten terecht en tot juiste bedragen opgelegd?

Op grond van artikel 67e van de AWR kan de Inspecteur gelijktijdig met het vaststellen van de navorderingsaanslag een vergrijpboete opleggen, indien het aan opzet of grove schuld van de belastingplichtige is te wijten, dat de aanslag tot een te laag bedrag is vastgesteld of anderszins te weinig belasting is geheven. Opzet is het willens en wetens handelen of nalaten, leidend tot het niet of niet binnen de daarvoor gestelde termijn heffen van belasting. Onder opzet valt ook voorwaardelijk opzet, waaronder wordt verstaan het willens en wetens aanvaarden van de reële kans, dat een handelen of nalaten tot gevolg heeft dat te weinig belasting is geheven of kan worden .

Zoals het Hof hiervóór heeft overwogen, acht het Hof aannemelijk dat belanghebbende in de onderhavige jaren aanzienlijke bedragen aan inkomsten niet heeft aangegeven in zijn aangiften voor de IB/PVV 2008 tot en met 2010 en dat belanghebbende zich ervan bewust is geweest dat daardoor een aanzienlijk bedrag aan inkomstenbelasting niet geheven zou worden, althans dat hij willens en wetens de reële kans daartoe heeft aanvaard. Het is dan ook aan (voorwaardelijk) opzet van belanghebbende te wijten dat te weinig belasting is geheven.

De Rechtbank heeft de boeten verminderd tot respectievelijk € 25.000 over 2008,€ 20.000 over 2009 en € 11.000 over 2010, in verband met het feit dat de boetegrondslag is vastgesteld met omkering en verzwaring van de bewijslast. Het Hof heeft acht geslagen op de omstandigheid, dat de omvang van de verzwegen inkomsten is bepaald met toepassing van de omkering en verzwaring van de bewijslast, maar acht geen termen aanwezig om in verband met onzekerheden omtrent de schatting van het inkomen een verdere matiging van de boeten toe te passen dan de Rechtbank reeds heeft gedaan. Het Hof acht de boeten, zoals door de Rechtbank vastgesteld, passend en geboden.

De Rechtbank heeft de boeten voorts met 15% gematigd wegens overschrijding van de redelijke termijn en de boeten uiteindelijk vastgesteld op respectievelijk € 21.250, € 17.000 en € 9.350. In hoger beroep is geen sprake van overschrijding van de redelijke termijn, zodat voor een verdere matiging in hoger beroep geen aanleiding is.

Navorderingsaanslagen Zvw

De Rechtbank heeft overwogen:

“4.6.2. De inspecteur heeft het resultaat uit overige werkzaamheden over de jaren 2008 tot en met 2010 geschat op respectievelijk € 145.116, € 126.840 en € 89.118. Nu met betrekking tot de Zvw dezelfde feiten en omstandigheden aan de orde zijn als met betrekking tot de IB/PVV, geldt het hiervoor overwogene ook voor de navorderingsaanslagen Zvw. Voor deze navorderingsaanslagen dient daarom te worden uitgegaan van de resultaten uit overige werkzaamheden zoals hiervoor genoemd.

Belanghebbende heeft geen zelfstandige gronden aangevoerd tegen de navorderingsaanslagen Zvw. Nu de voormelde bedragen aan belastbare resultaten uit overige werkzaamheden, hoger zijn dan de maximum bijdrage-inkomens over de jaren 2008, 2009 en 2010 van respectievelijk € 31.231, € 32.369 en € 33.189 zijn de onderhavige navorderingsaanslagen terecht en tot juiste bedragen opgelegd.”

Het Hof onderschrijft de overwegingen van de Rechtbank en maakt deze tot de zijne. Bij dit oordeel heeft het Hof mede in aanmerking genomen dat belanghebbende in het hogerberoepschrift geen grieven heeft aangedragen tegen de uitspraak van de Rechtbank.

Heffingsrente

Belanghebbende heeft geen afzonderlijke argumenten tegen de beschikkingen heffingsrente aangevoerd. Het Hof is overigens niet gebleken dat de heffingsrente onjuist zou zijn vastgesteld. De hoger beroepen zijn in zoverre ongegrond.

Incidenteel beroep Inspecteur

De Inspecteur heeft in zijn incidenteel hoger beroepschrift het standpunt ingenomen dat de Rechtbank ten onrechte aan belanghebbende een proceskostenvergoeding heeft toegekend voor het verschijnen ter zitting, terwijl noch de gemachtigde noch belanghebbende op zitting zijn verschenen. Belanghebbende heeft het standpunt van de Inspecteur ter zitting van het Hof onderschreven. Het Hof volgt de Inspecteur in dit standpunt. Het Hof stelt de tegemoetkoming voor de kosten van bezwaar op 1 punt voor het indienen van het bezwaarschrift en 1 punt voor het verschijnen ter hoorzitting met een waarde van € 246 per punt, en de tegemoetkoming in de proceskosten op 1 punt voor het indienen van het beroepschrift bij de Rechtbank, met een waarde van € 495 en een wegingsfactor 1, dat is in totaal op € 987.

Slotsom

Gelet op het vorenoverwogene is het hoger beroep ongegrond en het incidentele hoger beroep gegrond. Het Hof zal de uitspraak van de Rechtbank vernietigen doch uitsluitend met betrekking tot de proceskostenvergoeding en bevestigen voor het overige met verbetering van gronden als voornoemd.

Ten aanzien van de proceskosten en het griffierecht

Het Hof acht geen termen aanwezig voor een veroordeling in de proceskosten als bedoeld in artikel 8:75 van de Algemene wet bestuursrecht.

Het Hof is van oordeel dat er geen redenen aanwezig zijn om te gelasten dat de Inspecteur aan belanghebbende het door hem betaalde griffierecht geheel of gedeeltelijk vergoedt. Immers het is niet in overeenstemming met de strekking van artikel 8:114 van de Algemene wet bestuursrecht om vergoeding van het griffierecht toe te kennen aan de procespartij, wiens hoger beroep ongegrond is verklaard in een geval, waarin de vernietiging van een uitspraak van de Rechtbank uitsluitend zijn grond vindt in het slagen van het door de andere partij ingestelde (incidentele) hoger beroep (vgl. HR 15 april 2011, 10/00692, ECLI:NL:HR:2011:BP6600).