3.2.5.2 Stap 1: onderzoek

Art. 8 lid 1 van de richtlijn bepaalt dat de kredietwaardigheid moet worden beoordeeld op basis van toereikende informatie die is verkregen van de consument of die voortvloeit uit de raadpleging van een gegevensbestand. Het is echter niet duidelijk welke gegevens de kredietgever precies moet verzamelen en in hoeverre hij rekening kan of moet houden met eventuele veranderingen van de betaalcapaciteit van de consument. Het Europese Hof heeft er in dit verband op gewezen dat de kredietgever een zekere ruimte heeft om te beoordelen of hij beschikt over voldoende betrouwbare informatie.1 Volgens het hof is daarbij aandacht vereist voor de omstandigheden waarin de kredietovereenkomst wordt gesloten, de persoonlijke situatie van de consument en het bedrag waarop de overeenkomst betrekking heeft.2 Dit laatste doet vermoeden dat er hogere eisen worden gesteld aan het kredietwaardigheidsonderzoek als er een grotere aanleiding is om te denken dat het gevraagde krediet een te grote impact zal hebben op de betaalcapaciteit van de consument.3 Voorts overweegt het Europese Hof dat de kredietwaardigheid niet louter mag worden gebaseerd op ‘gewone, niet-gestaafde verklaringen’ van de consument.4 Dit betekent echter niet dat de kredietgever alle ontvangen informatie op een systematische wijze moet controleren.5 Afhankelijk van de omstandigheden van het geval, kan de kredietgever volgens het hof genoegen nemen met de informatie die de consument heeft verstrekt.6 In dit licht komt het Europese Hof tot de conclusie dat art. 8 van de richtlijn:

Het is echter niet zeker of het voorgaande betekent dat de kredietgever altijd moet beschikken over enig bewijs uit een onafhankelijke bron, zoals bankafschriften of de resultaten van een zoektocht door kredietregisters. Hoewel het Europese Hof dit wel lijkt te suggereren, kan niet worden uitgesloten dat de kredietgever, vooral bij de zeer kleine kredieten vanaf € 200, de kredietwaardigheid kan baseren op geloofwaardige verklaringen van de consument. Dit geldt te meer nu het hof de vereiste omvang en diepgang van het kredietwaardigheidsonderzoek mede koppelt aan de omvang van het gevraagde krediet. Bovendien maakt het hof niet duidelijk wat er precies wordt bedoeld met ‘gewone, niet-gestaafde’ verklaringen van de consument.8 Heeft deze overweging slechts betrekking op een algemene verklaring van de consument over zijn eigen kredietwaardigheid? Of wordt hiermee ook gedoeld op bijvoorbeeld een geloofwaardige en gedetailleerde verklaring over de aard en hoogte van zijn inkomen of uitgaven?