Hof Amsterdam, 01-04-2010, nr. 04/03617

Van belanghebbende is op 7 september 2004 ter griffie een beroepschrift ontvangen, ingediend door mr. P.R. van der Waal (Russo & Van der Waal, belastingadviseurs en advocaten) te Amsterdam (hierna: de gemachtigde), aangevuld bij brief van 6 december 2004.

Het beroep is gericht tegen de uitspraken van de inspecteur betreffende aan belanghebbende opgelegde navorderingsaanslagen in de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen (hierna: IB/PV) voor de jaren 1990 tot en met 1996, en de jaren 1998 met aanslagnummer 303.05.263 H88 en 1999 met aanslagnummer 303.05.263 H89, alsmede in de vermogensbelasting (hierna: VB) voor de jaren 1991 tot en met 2000 (hierna gezamenlijk: de navorderingsaanslagen). Het beroep is tevens gericht tegen de uitspraken van de inspecteur betreffende de kwijtscheldingsbesluiten ter zake van de in de navorderingsaanslagen begrepen verhogingen respectievelijk de gelijktijdig met de navorderingsaanslagen jegens belanghebbende genomen boetebeschikkingen (hierna gezamenlijk: de boetebeschikkingen). Voorts is het beroep gericht tegen de uitspraken van de inspecteur betreffende de gelijktijdig met de navorderingsaanslagen genomen beschikkingen inzake in rekening gebrachte heffingsrente (hierna: de beschikkingen heffingsrente).

De navorderingsaanslagen zijn onder 3.5 en 3.6 nader gespecificeerd. Het bezwaar tegen deze aanslagen, de boetebeschikkingen en de beschikkingen heffingsrente is bij de bestreden uitspraken, gedagtekend 18 augustus 2004, ongegrond verklaard. Bij brief van 23 augustus 2004 heeft de inspecteur bericht dat het in de uitspraak inzake de IB/PV voor het jaar 1998 vermelde aanslagnummer 303.05.263 H87 moet worden vervangen door 303.05.263.H88.

Het beroep strekt tot vernietiging van de uitspraken, de navorderingsaanslagen, de boetebeschikkingen en de beschikkingen heffingsrente.

De inspecteur heeft een verweerschrift ingediend waarin hij concludeert tot gegrondverklaring van de beroepen inzake de navorderingsaanslagen IB/PV voor de jaren 1991 en 1993 en tot ongegrondverklaring van de overige beroepen.

De gemachtigde heeft gedateerd 30 september 2005 een conclusie van repliek ingediend.

De inspecteur heeft bij schrijven van 23 november 2005 een conclusie van dupliek met bijlagen ingezonden.

Bij brief van 10 mei 2006 heeft de inspecteur een exemplaar van het Draaiboek en van 10 Nieuwsbrieven ingezonden, dit in aansluiting op overleg van de griffier met de gemachtigde. Het betreft de zogenaamde Amsterdamse versie, als bedoeld in punt 1.13 van de onder 2.1 vermelde uitspraak van 2 juli 2009. Bij schrijven van 17 mei 2006 heeft de inspecteur nadere stukken ingediend. De gemachtigde heeft, naar hij ter zitting van 24 mei 2006 heeft verklaard, van de hier genoemde stukken een afschrift ontvangen.

Van het verhandelde ter zitting van 24 mei 2006 is een proces-verbaal opgemaakt, waarvan een afschrift ter zitting van 11 januari 2008 aan partijen is uitgereikt.

De griffier heeft de gemachtigde bij brief van 29 mei 2006 in de gelegenheid gesteld om te reageren op het in die brief weergegeven voorlopige oordeel van het Hof. De gemachtigde heeft hiervan bij brief van 21 augustus 2006 gebruik gemaakt. De inspecteur heeft bij brief van 25 augustus 2006 hierop gereageerd. Van deze reactie is een afschrift bij brief van 22 september 2006 naar de gemachtigde gestuurd.

Bij brief van 28 december 2007 heeft de gemachtigde een pleitnota ingezonden voor het onderzoek ter zitting op 11 januari 2008, waarvan een afschrift bij brief van 3 januari 2008 naar de inspecteur is gezonden.

Van het verhandelde ter zitting van 11 januari 2008 is een proces-verbaal opgemaakt, waarvan een afschrift op 4 april 2008 naar partijen is gezonden.

De gemachtigde heeft bij faxbericht van 21 oktober 2008 onder verwijzing naar het telefoongesprek dat hij die dag met de griffier heeft gevoerd, toestemming verleend een nader onderzoek ter zitting achterwege te laten. De griffier heeft bij faxbericht van 21 oktober 2008 een bevestiging van de ontvangst van deze toestemming naar de gemachtigde gezonden, waarin tevens is bevestigd dat tijdens dit telefoongesprek melding is gemaakt van de gewijzigde samenstelling van de Eerste Meervoudige Belastingkamer.

De navorderingsaanslagen en boetebeschikkingen waarop het geschil betrekking heeft zijn opgelegd in het kader van een door de Belastingdienst uitgevoerd onderzoek naar houders van bankrekeningen, vermeld op door de Belgische autoriteiten bij brief van 27 oktober 2000 aan de Nederlandse belastingdienst verstrekte fotokopieën, het zogenaamde Rekeningenproject. In de uitspraak van dit Hof van 2 juli 2009 met kenmerk P04/03329 t/m 04/03349, gepubliceerd onder LJN BJ1298 op www.rechtspraak.nl, is dit project nader omschreven en heeft het Hof een oordeel gegeven omtrent een aantal algemene, dus niet specifiek op belanghebbende betrekking hebbende, geschilpunten naar aanleiding van de in het kader van dit project opgelegde (navorderings)aanslagen.

Dit oordeel komt erop neer dat de inspecteur niet gehouden is meer stukken in te brengen dan hij heeft gedaan, de op deze fotokopieën vermelde rekeningen betrekking hebben op bij de KB-Luxbank te Luxemburg aangehouden bankrekeningen, de fotokopieën als bewijsmiddel mogen worden gebruikt, het onderzoek van de Belastingdienst naar de identiteit van de op de fotokopieën vermelde personen betrouwbaar is geweest en dat, onder meer op basis van gegevens van belastingplichtigen die in het kader van het Rekeningenproject openheid van zaken hebben gegeven met betrekking tot de aangehouden rekeningen bij de KB-Luxbank, het vermoeden gerechtvaardigd is dat de als rekeninghouder geïdentificeerde belastingplichtige gedurende de door de inspecteur gestelde periode rekeningen bij de KB-Luxbank heeft aangehouden en dat het aan de desbetreffende belastingplichtige is dit vermoeden te weerleggen. Voorts houdt dat oordeel in dat het niet verstrekken van door de inspecteur op grond van artikel 47 van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (AWR) gevraagde gegevens en inlichtingen over die rekeningen leidt tot een verzwaring van de bewijslast als bedoeld in artikel 27e AWR, met betrekking tot de omvang van de door de inspecteur na een schatting vastgestelde belastbare inkomens en vermogens.

Daarbij heeft het Hof geoordeeld dat de inspecteur uitsluitend met betrekking tot de door hem gehanteerde factor van 1,5 niet in redelijkheid tot de onderhavige schatting van de correcties heeft kunnen komen.

Noch de in het onderhavige geding ingebrachte stukken met betrekking tot deze algemene geschilpunten, noch hetgeen partijen daarover hebben aangevoerd, geeft het Hof reden voor een ander oordeel. Derhalve volstaat het Hof voor zijn beslissingen ten aanzien van die geschilpunten met een verwijzing naar zijn uitspraak van 2 juli 2009 met kenmerk P04/03329 t/m 04/03349.

De in deze uitspraak nog te beslissen geschilpunten met betrekking tot de enkelvoudige belasting betreffen de vragen of belanghebbende terecht is aangemerkt als houder van KB-Luxrekeningen voor alle jaren waarover de navorderingsaanslagen zijn opgelegd, of het beroep op grond van artikel 27e AWR ongegrond dient te worden verklaard, of de inspecteur voor de jaren 1998 en volgende beschikte over een nieuw feit en hij de navorderingsaanslagen mocht opleggen met toepassing van artikel 16, vierde lid, AWR. Voor de boeten betreft het geschil of deze terecht en tot het juiste bedrag zijn opgelegd. Tot slot zijn de beschikkingen heffingsrente in geschil.

Op de door de inspecteur overgelegde fotokopieën van microfiches komen onder meer de volgende regels voor:

In een proces-verbaal van ambtshandeling, gedagtekend 5 december 2002, opgemaakt in het kader van het Rekeningenproject, is onder meer opgenomen:

Belanghebbende is geboren op [aa-aa-aaaa] en heeft als voornaam [Arie]. Zijn sofinummer is [1234567890]. Hij woont samen met [B.Y], geboren op [bb-bb-bbbb].

Belanghebbende heeft de hem door de inspecteur toegezonden ‘Verklaring buitenlandse rekeningen’ retour gezonden, uitsluitend voorzien van de dagtekening (28 september 2002) en zijn handtekening.

Bij brief van 5 december 2002 heeft de inspecteur onder meer het volgende aan belanghebbende geschreven:

Als bijlagen bij deze brief zijn overzichten gevoegd, waarin onder meer de volgende gegevens zijn opgenomen (alle bedragen luiden in guldens en met ‘correcties’ zijn bedoeld de bedragen die de grondslag voor de navorderingsaanslagen vormden):

De correctie voor de IB/PV over het jaar 1994 bestaat uit de — volgens de inspecteur — aan dat jaar toe te rekenen correctie ad ƒ 29.348 en de aan het jaar 1997 toe te rekenen correctie ad ƒ 38.500. Deze laatste correctie heeft het over het jaar 1997 voor verrekening in aanmerking komende verlies verminderd, als gevolg waarvan de terugwenteling van dit verlies naar 1994 met eenzelfde bedrag is verminderd.

De navorderingsaanslag IB/PV voor het jaar 1990 en de navorderingsaanslag VB voor het jaar 1991 zijn vastgesteld op 31 december 2002 overeenkomstig voormeld overzicht.

Voor de jaren 1998 en 1999 zijn met dagtekening 6 juni 2003 de thans niet in geschil zijnde navorderingsaanslagen IB/PV opgelegd met aanslagnummers 303.05.263.H87 en 303.05.263.H97. Deze navorderingsaanslagen zijn berekend naar een vastgesteld belastbaar inkomen van respectievelijk ƒ 98.999 en ƒ 763.856.

De thans in geschil zijnde navorderingsaanslagen IB/PV voor deze jaren met de aanslagnummers 303.05.263.H88 en 303.05.263.H98 zijn vastgesteld op 16 juli 2003.

Deze navorderingsaanslagen IB/PV zijn berekend naar een belastbaar inkomen van respectievelijk ƒ 135.211 en ƒ 817.140.

Eveneens met dagtekening 16 juli 2003 is de navorderingsaanslag IB/PV voor het jaar 1996 opgelegd. Deze aanslag bedraagt ƒ 13.425 en is voor het overige berekend overeenkomstig voormeld overzicht.

Met dagtekening 30 juni 2003 zijn de navorderingsaanslagen IB/PV voor de jaren 1991 tot en met 1995 en de navorderingsaanslagen VB voor de jaren 1992 tot en met 2000 opgelegd. Al deze navorderingsaanslagen zijn vastgesteld overeenkomstig voormeld overzicht, met uitzondering van:

Op de aanslagbiljetten vermogensbelasting zijn de verschuldigde bedragen aangeduid als inkomstenbelasting.

Bij alle navorderingsaanslagen is een boete opgelegd van 100% van de te betalen belasting, met uitzondering van de navorderingsaanslag IB/PV voor het jaar 1994, waarbij de boete is vastgesteld op ƒ 17.608, te weten 100% van 60% van 29.348.

Voor de standpunten van partijen en het onderzoek ter zittingen verwijst het Hof naar de stukken van het geding.

De omstandigheid dat in het verweerschrift veel informatie over het Rekeningenproject is opgenomen — welke informatie (anders dan belanghebbende stelt) in redelijkheid niet als ‘tamelijk onbegrijpelijk’ te typeren valt — doet er niet aan af dat die informatie ook voor de onderhavige navorderingsaanslagen van belang is. Het Hof verwerpt mitsdien de stelling van belanghebbende dat het verweerschrift buiten beschouwing moet worden gelaten.

Van het door de Belastingdienst verrichte onderzoek naar de identiteit van de houder van de onder 3.1 vermelde rekening(en) is het onder 3.2 aangehaalde proces-verbaal opgemaakt. Blijkens dit proces-verbaal komt slechts belanghebbende als rekeninghouder in aanmerking. Nu het Hof de in het proces-verbaal beschreven methode van onderzoek betrouwbaar acht, heeft de inspecteur met het overleggen van het proces-verbaal voldoende aannemelijk gemaakt dat ook in dit geval sprake is van een juiste identificatie.

In de onder 3.1 aangehaalde tekst wordt na de naam van belanghebbende een tweede achternaam vermeld. De inspecteur heeft gesteld dat een zodanige vermelding duidt op een tweede rekeninghouder, meestal de echtgenote van de eerste rekeninghouder. Nu deze tweede achternaam overeen komt met de naam van de partner van belanghebbende, acht het Hof aannemelijk dat belanghebbende en zijn partner houder zijn (geweest) van deze rekeningen.

Het zojuist overwogene brengt mee dat belanghebbendes grieven tegen deze identificatie worden verworpen.

De griffier heeft belanghebbende bij brief van 29 mei 2006 op de hoogte gebracht van het vermoeden dat belanghebbende en zijn partner gedurende de gehele door de inspecteur in aanmerking genomen periode houder waren van de onder 3.1 vermelde rekeningen bij de KB-Luxbank en hem in de gelegenheid gesteld om het vermoeden te weerleggen, dan wel om het Hof alsnog informatie te verschaffen omtrent de saldi en het verloop van deze bankrekeningen in genoemde jaren.

In zijn reactie hierop heeft de gemachtigde in zijn brief van 21 augustus 2006 geschreven dat hij ‘verbijsterd’ is over het oordeel van het Hof, maar dat hij zal trachten een schriftelijke bevestiging van de KB-Luxbank te verkrijgen dat hij geen rekeninghouder bij deze bank was/is en dat hij het Hof verzoekt hem daartoe in de gelegenheid te stellen tot 15 september 2006.

De gemachtigde heeft na deze eerste reactie niets ingebracht ter weerlegging van het in de brief verwoorde vermoeden. Het Hof is dan ook van oordeel dat dit vermoeden niet is weerlegd. Derhalve gaat het Hof ervan uit dat belanghebbende en zijn partner gedurende de door de inspecteur gestelde periode rekeningen hebben aangehouden bij de KB-Luxbank.

De inspecteur heeft na het verkrijgen van aanwijzingen daaromtrent, belanghebbende meermalen, voor het eerst op 19 augustus 2002, schriftelijk in de gelegenheid gesteld gegevens te verschaffen over door hem in het buitenland aangehouden bankrekeningen. De inspecteur heeft belanghebbende er daarbij expliciet op gewezen dat hij ingevolge artikel 47, eerste lid, AWR verplicht is de gevraagde gegevens te verstrekken, alsmede dat het niet voldoen aan deze verplichting leidt tot omkering van de bewijslast. De inspecteur heeft zich in deze procedure wegens het door belanghebbende niet voldoen aan die verplichting op omkering en verzwaring van de bewijslast beroepen.

Vaststaat dat belanghebbende voor alle jaren waarover de onderhavige navorderingsaanslagen zijn opgelegd van de door de inspecteur geboden gelegenheid geen gebruik heeft gemaakt en geen gegevens over door hem gehouden rekeningen bij de KB-Luxbank heeft verstrekt. Daarmee heeft hij niet aan de verplichtingen ingevolge artikel 47 AWR voldaan. Uitgaande van het oordeel dat belanghebbende rekeninghouder bij de KB-Luxbank is geweest, heeft hij immers kunnen beschikken over op die rekening betrekking hebbende gegevens, waaronder rekeningafschriften. Hieruit vloeit voort dat het Hof het beroep met betrekking tot de nagevorderde belasting op grond van het bepaalde in artikel 27e, onder b, AWR ongegrond dient te verklaren, tenzij zou blijken dat en in hoeverre de uitspraken op het bezwaar onjuist zijn. Het voorgaande betekent tevens dat het Hof in het midden kan laten of het op grond van het bepaalde in artikel 27e, onder a AWR (het niet doen van de vereiste aangifte) tot een zelfde conclusie had kunnen komen.

Belanghebbende heeft weliswaar gesteld dat de navorderingsaanslagen te hoog zijn vastgesteld, maar hij heeft die stelling niet onderbouwd. Met hetgeen hij op dit punt heeft aangevoerd heeft hij niet overtuigend aangetoond dat de navorderingsaanslagen, zoals deze na de eliminatie van de factor 1,5 dienen te worden berekend, te hoog zijn.

Belanghebbende heeft in zijn pleitnota voor de zitting van 11 januari 2008 verwezen naar de door hem gestelde datum waarop het Rekeningenproject een aanvang heeft genomen, te weten 1 november 2001, en het standpunt ingenomen dat de inspecteur vanaf die datum op de hoogte had kunnen zijn van door belanghebbende gehouden KB-Luxrekeningen. Hij verbindt hieraan de conclusie dat de inspecteur niet beschikt over een voor navordering vereist nieuw feit voor de navorderingsaanslagen IB/PV voor de jaren 1998, 1999 en 2000 en de navorderingsaanslagen VB voor de jaren 1999 en 2000.

Naar het oordeel van het Hof levert de onder 3.1 weergegeven informatie en hetgeen daarover later bekend is geworden een nieuw feit op dat navordering rechtvaardigt. Zoals onder 5.3 is overwogen heeft belanghebbende niet voldaan aan het verzoek van de inspecteur om gegevens te verstrekken over door belanghebbende gehouden rekeningen bij de KB-Luxbank. Het Hof acht aannemelijk dat belanghebbende die gegevens opzettelijk, dat wil zeggen willens en wetens, niet heeft verstrekt. Derhalve was hij ter zake van dit feit te kwader trouw, als bedoeld in de slotzin van artikel 16, eerste lid, AWR, zodat navordering reeds daarom gerechtvaardigd is. In het midden kan dan blijven vanaf welke datum de inspecteur op de hoogte had kunnen zijn van de door belanghebbende aangehouden KB-Luxrekeningen.

Naar het oordeel van het Hof heeft de inspecteur na het verkrijgen van aanwijzingen dat er sprake was van een spaartegoed in een andere lidstaat, de navorderingsaanslagen opgelegd binnen een tijdsverloop dat noodzakelijkerwijs is gemoeid met het verkrijgen van de voor de belastingheffing van belang zijnde gegevens en het met redelijke voortvarendheid voorbereiden en vaststellen van de navorderingsaanslagen. Met verwijzing naar het arrest van de Hoge Raad van 26 februari 2010, nr. 43.050bis, LJN BJ9092, is het Hof dan ook van oordeel dat de inspecteur de in geschil zijnde navorderingsaanslagen op mocht leggen met toepassing van artikel 16, vierde lid, AWR.

Nu het beroep gegrond is, acht het Hof termen aanwezig voor een kostenveroordeling op de voet van artikel 8:75 van de Algemene wet bestuursrecht. Belanghebbende heeft verzocht om een volledige vergoeding van de proceskosten. In het onderhavige geval is echter niet gebleken van een bijzondere omstandigheid welke vergoeding van de werkelijk gemaakte kosten rechtvaardigt. Niet gezegd kan worden dat de inspecteur de navorderingsaanslagen tegen beter weten in te hoog heeft vastgesteld. De voor vergoeding in aanmerking komende kosten dienen dan ook te worden berekend aan de hand van het Besluit proceskosten bestuursrecht (het Besluit).

De voor vergoeding in aanmerking komende kosten dienen te worden berekend op de voet van artikel 2, eerste lid, aanhef en onder a, van het Besluit. Voor de toepassing van deze bepaling worden het onder kenmerk 04/03852 ingeschreven beroep en het onderhavige beroep als één zaak beschouwd, nu zij samenhangende zaken zijn in de zin van artikel 3, tweede lid, van het Besluit. Hiervan uitgaande stelt het Hof het bedrag van deze kosten overeenkomstig het in de bijlage bij het Besluit opgenomen tarief op 3,5 (beroepschrift, conclusie van repliek, zitting, schriftelijke inlichtingen en nadere zitting) × € 322 × 2 (wegingsfactor) = € 2.254, waarvan de helft aan dit beroep wordt toegerekend.

Voor vergoeding van kosten van bezwaar ziet het Hof geen reden, nu de inspecteur onbetwist heeft gesteld dat in de bezwaarfase geen verzoek daartoe is ingediend.

Het Hof

Het Hof draagt in de vorm van een tussenuitspraak voorts de inspecteur op de vermogens voor de vermogensbelasting te berekenen met inachtneming van rechtsoverweging 5.6.3 en het Hof die berekening binnen 8 weken na deze uitspraak te doen toekomen. Het Hof houdt iedere verdere beslissing inzake het beroep betreffende de navorderingsaanslagen VB en de daarop betrekking hebbende boetebeschikkingen aan.

De uitspraak is gedaan op 1 april 2010 door mrs. O.B. Onnes, voorzitter, J.P.A. Boersma en P.F. Goes, leden van de belastingkamer, in tegenwoordigheid van mr. E.G. van der Laan als griffier. De beslissing is op die datum in het openbaar uitgesproken.

Tegen deze uitspraak, voor zover deze niet het karakter heeft van een tussenuitspraak, kan binnen zes weken na de verzenddatum beroep in cassatie worden ingesteld bij de Hoge Raad der Nederlanden (belastingkamer), Postbus 20303, 2500 EH Den Haag. Daarbij moet het volgende in acht worden genomen:

Voor het instellen van beroep in cassatie is griffierecht verschuldigd. Na het instellen van beroep in cassatie ontvangt de indiener een nota griffierecht van de griffier van de Hoge Raad.

In het cassatieberoepschrift kan de Hoge Raad verzocht worden om de wederpartij te veroordelen in de proceskosten.