2.2.2.2 Afbakening van de relevante markt

37. Het afbakenen van de relevante markt is van belang voor het bewijzen van een machtspositie. Immers, hoe kleiner een markt is, hoe eerder een onderneming een machtspositie heeft.1 De relevante markt bestaat uit de product- of dienstenmarkt en de geografische markt.2 Misbruik in één lidstaat kan, evenals misbruik in een deelgebied binnen een lidstaat,3 misbruik op een wezenlijk deel van de interne markt vormen.4

De relevante productmarkt omvat alle producten en/of diensten die op grond van hun kenmerken, hun prijzen en het gebruik waarvoor zij zijn bestemd, door de consument als onderling verwisselbaar of substitueerbaar worden beschouwd.5 Belangrijk bij deze afbakening is de substitueerbaarheid aan de vraagzijde. Substitueerbare producten zijn producten die de consument als vervanging van het aangebodene ziet.6 Een praktisch voorbeeld: kopen afnemers varkenshaas in plaats van biefstuk als biefstuk duurder wordt? Indien het antwoord ja is, bestaat een hoge kruislingse prijselasticiteit en behoren biefstuk en varkenshaas tot dezelfde productmarkt. Deze toets van de reactie op een duurzame prijswijziging staat bekend als de SSNIP-test.7 Daarnaast is de substitueerbaarheid aan de aanbodzijde van belang.8 Daarvan is sprake als aanbieders op korte termijn kunnen overschakelen op de productie van relevante producten. Vaak is dit het geval wanneer een onderneming verschillende kwaliteiten of meer soorten van één product maakt.9

De relevante geografische markt is het gebied waarop voor alle marktdeelnemers met betrekking tot de relevante producten dezelfde of voldoende homogene mededingingsvoorwaarden gelden, zonder dat deze mededingingsvoorwaarden helemaal gelijk hoeven te zijn.10 Bij afwezigheid van bijzondere factoren, kan de geografische markt de hele EU zijn. De geografische markt kan worden beperkt door bijvoorbeeld invoerregelingen11 of transportkosten.12

Daarnaast is een temporele factor aanwezig; sommige seizoensproducten hebben slechts een deel van het jaar een machtspositie. Bovendien is de afbakening van de productmarkt slechts een bepaalde termijn geldig omdat technologische vooruitgang en wijziging van consumptiegewoonten de grenzen tussen markten verleggen.13