18.2.4.2 Verschijningsvormen van andere horizontale regelingen

In deze paragraaf worden enige vaker voorkomende andere horizontale regelingen besproken. Het betreft hier – net als bij de echte kartels – geen uitputtende opsomming van regelingen. Telkens wordt aangegeven of de betreffende regeling als een kartelovereenkomst in beperkte zin valt aan te merken (en daarmee binnen het bestek van dit hoofdstuk valt).

Onder specialisatieregelingen worden verstaan overeenkomsten op basis waarvan partijen zich verplichten zich toe te leggen op een bepaalde soort deel van de productie (afzien van een ander deel van de productie) alsmede overeenkomsten op basis waarvan partijen zich verplichten uitsluitend gezamenlijk een bepaalde productie te realiseren.1 Met name wanneer een belangrijk deel van de markt wordt bestreken, kunnen specialisatieregelingen het karakter van een echt kartel hebben.2 Specialisatieregelingen zijn onder omstandigheden echter toegelaten, omdat zij bij kunnen dragen aan technologische vooruitgang.3 Wanneer specialisatieregelingen betrekking hebben op het gezamenlijk produceren van producten, vallen zij niet meer onder de in dit onderzoek gehanteerde definitie van kartelovereenkomsten.

Als kartelovereenkomsten kunnen ook worden aangemerkt overeenkomsten waarbij producenten bepaalde productiespecificaties afspreken, een gezamenlijk kwaliteitskenmerk voeren of anderszins gemeenschappelijke normen hanteren.4 Mok beschouwt deze overeenkomsten als “andere horizontale regelingen”. Fierstra beschouwt deze overeenkomsten evenwel als “echte kartelovereenkomsten”. Omdat dergelijke overeenkomsten niet per se strekken tot (het streven naar) het uitoefenen van macht (zie paragraaf 18.2.3), deel ik deze overeenkomsten in bij de andere horizontale regelingen. Wanneer de normen niet bindend zijn, zijn dergelijke overeenkomsten niet verboden.5 Verplichte normen werken echter concurrentiebeperkend en zijn in de regel verboden.